.jpg)
ប្រធានអង្គការ WHO លោក តេដ្រូស អាដហាណូម ហ្គឺប្រីយេស៊ុស។ AFP
អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ២ បានឱ្យដឹងកាលពីថ្ងៃសៅរ៍ថា ប្រទេសជាច្រើនបានកែសម្រួលសំណើស្ដីអំពីការសុំឱ្យលើកលែងកម្មសិទ្ធិបញ្ញាលើការផលិតវ៉ាក់សាំង ដោយស្នើពង្រីកឱ្យមានការលើកលែងកម្មសិទ្ធិបញ្ញាឱ្យកាន់តែទូលំទូលាយជាងនេះ រួមមាន ទាំងការផលិតឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្របន្ថែមទៀត ដើម្បីទប់ទល់នឹងជំងឺកូវីដ ១៩។
បណ្ដាប្រទេសជាង ៦០ បានធ្វើបទបង្ហាញពីការកែសម្រួលសំណើរបស់ខ្លួនមុននឹងដាក់ជូនទៅឱ្យអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) ស្តីពីការការពារកម្មសិទ្ធិបញ្ញាចំពោះការផលិតវ៉ាក់សាំង និងឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រផ្សេងៗទៀត ខណៈស្ថានភាពនៃជំងឺកំពុងរីករាលដាលកាន់តែខ្លាំងឡើង។ នេះបើយោងតាមអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល Doctors Without Borders (MSF) charity និង NGO Knowledge Ecology International (KEI)។
អង្គការ KEI បានបោះពុម្ពផ្សាយនូវអ្វី ដែលខ្លួនបាននិយាយថា ជាអត្ថបទកែសម្រួលស្ដីអំពីការស្នើឱ្យមានការលើកលែងកម្មសិទ្ធិបញ្ញា។ យ៉ាងណាមិញ អង្គការ WTO មិនទាន់បានផ្ទៀងផ្ទាត់ភាពត្រឹមត្រូវនៃឯកសារភ្លាមៗទេ ប៉ុន្តែអ្នកការទូតលោកខាងលិចម្នាក់ដែលជំនាញទាក់ទិននឹងការលើកលែងកម្មសិទ្ធិបញ្ញាបានបញ្ជាក់ថា វាជាឯកសារពិត ហើយត្រូវបានចែកចាយដល់សមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកទាំងអស់ទៀតផង។
នៅក្នុងអត្ថបទដដែលនោះបាននិយាយថា ការលើកលែងកម្មសិទ្ធិបញ្ញាគួរតែគ្របដណ្តប់លើឧបករណ៍ «ការពារព្យាបាល និងដបផ្ទុកវ៉ាក់សាំង» ទាំងអស់ដែលត្រូវការ ដើម្បីប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីដ ១៩។
ដើម្បីបន្ថែមពីការលើកលែងកម្មសិទ្ធិបញ្ញាលើការផលិតវ៉ាក់សាំងការលើកលែងនេះ ក៏គួរតែរួមបញ្ចូលទាំងការព្យាបាលការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ការផលិតវ៉ាក់សាំង ឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រ និងឧបករណ៍ការពារជំងឺផ្សេងៗ រួមជាមួយសម្ភារ និងសមាសធាតុ ដែលត្រូវការសម្រាប់ផលិតសម្ភារខាងលើ។
ប្រភពដដែលបានបន្ថែមថា ការលើកលែងនេះ គួរតែមាន រយៈពេលយ៉ាងហោចណាស់ ៣ ឆ្នាំ គិតចាប់ពីកាលបរិច្ឆេទដែលវាចូលជាធរមានជាពេលវេលាមួយ ដែលក្រុមប្រឹក្សាទូទៅរបស់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកគួរកំណត់ថា តើវាគួរតែឈប់លើកលែង ឬគួរតែអូសបន្លាយពេលវេលាឱ្យយូរជាងនេះ។
ប្រធានអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល MSF ប្រចាំនៅអាស៊ីខាងត្បូងលោកស្រី Leena Manghaney បាននិយាយនៅក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍មួយថា៖« យើងមានសេចក្តីរីករាយណាស់ ដែលបានឃើញរដ្ឋាភិបាលឧបត្ថម្ភនូវសំណើលើកលែងសិទ្ធិកម្មសិទ្ធិបញ្ញាដែលមានគោលបំណងលុបបំបាត់ឧបសគ្គសម្រាប់ផលិតឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រទាំងអស់ដែលចាំបាច់ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាជំងឺរាតត្បាតនេះ»។
លោកស្រីបានបន្ថែមថា៖ «ជាមួយនឹងការកើនឡើងនៃចំនួនអ្នកឆ្លង និងការស្លាប់ដ៏គួរឱ្យខ្លាចនៅបណ្ដាប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ ការគ្រប់គ្រងការងារព្យាបាលឱ្យមានសក្តានុពល មានភាពចាំបាច់ខ្លាំងសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការបត់បែនទៅតាមស្ថានការណ៍ និងពេលវេលា ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺដ៏កាចសាហាវនេះបាន»។
គួរបញ្ជាក់ថា ចាប់តាំងពីខែ តុលាមកប្រទេសឥណ្ឌា និងអាហ្វ្រិកខាងត្បូង បានដឹកនាំឱ្យមានការស្នើឱ្យអង្គការ WTO ដកចេញជាបណ្តោះអាសន្ននៃការការពារតក្កកម្ម (ប៉ាតង់) ដោយអះអាងថា ការធ្វើដូចនេះ នឹងជួយជំរុញផលិតកម្មនៅក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍ និងដោះស្រាយវិសមភាពស្ដីពីការទទួលបានឧបករណ៍វេជ្ជសាស្ត្រមួយផ្នែកធំ។
យ៉ាងណាមិញ ការលើកឡើងនូវទស្សនៈ បានប្រឈមនឹងការប្រឆាំងយ៉ាងខ្លាំងពីក្រុមហ៊ុនផលិតវ៉ាក់សាំងធំៗ និងប្រទេសម្ចាស់ផ្ទះ ដែលបានទទូចថា ប៉ាតង់មិនមែនជាឧបសគ្គធំក្នុងការបង្កើនផលិតកម្មនោះទេ និងបានព្រមានថា ចំណាត់ការបែបនេះអាចធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់គំនិតច្នៃប្រឌិតផងដែរ។
ទោះយ៉ាងណាក្ដី ការលើកឡើងនូវគោលគំនិតនេះ ហាក់ដូចមានការផ្លាស់ប្តូរកាលពីដើមខែនេះ នៅពេលដែលទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន បានចេញមុខគាំទ្រលើកលែងកម្មសិទ្ធិបញ្ញា ឬប៉ាតង់ជាសកលសម្រាប់ការផលិតវ៉ាក់សាំងជាមួយនឹងការសម្ដែងការគំនិតបើកចំហ ដើម្បីស្វែងរកការពិភាក្សាស្ដីអំពីបញ្ហានេះ ផងដែរ។
ដោយឡែកនៅសភាអឺរ៉ុប កាលពីសប្ដាហ៍មុន ក៏បានបោះឆ្នោតជំរុញឱ្យទីក្រុងប្រ៊ុចសែល គាំទ្រនូវសំណើនេះផងដែរ។
ទោះយ៉ាងណាក្រុមអ្នកសង្កេតការណ៍បាននិយាយថា មហិច្ឆតាសម្រាប់កម្មសិទ្ធិបញ្ញា ឬប៉ាតង់មានលក្ខណៈខុសគ្នា ទៅតាមអ្នកគាំទ្រដែលខ្លះអាចនឹងគាំទ្រឱ្យមានការលើកលែងយូរ និងខ្លះអាចនឹងផ្តោតតែលើការផលិតវ៉ាក់សាំងប៉ុណ្ណោះ។
គេពិបាកនឹងនិយាយបានថា ក្រោយសម្រេចរួចប្រទេសទាំងនេះ នៅមើលមុខគ្នាចំ ឬអត់ទៀតណាស់ ប៉ុន្តែប្រទេសទាំងអស់សុទ្ធតែមើលឃើញ ហើយថា ជំងឺកូវីដ ១៩ នេះ បានសម្លាប់ប្រជាជន ៣,៤ លាននាក់ហើយនៅលើពិភពលោក ដូច្នេះសេចក្ដីសម្រេចយ៉ាងណានោះសុទ្ធតែជាការដាក់សម្ពាធយ៉ាងខ្លាំងទៅលើប្រទេសទាំងនេះ។
យោងតាមអង្គការ MSF បច្ចុប្បន្ន មានប្រទេសជាង ១០០ ប្រទេសហើយដែលរួមគាំទ្រសំណើនេះ រួមមាន ទាំងចិន និងរុស្ស៊ីផងដែរ។
ឥឡូវនេះ មានប្រទេសចំនួន ៦២ បន្ថែមទៀត គាំទ្រនូវសំណើផ្លូវការនេះ ដោយរួមមាន ឥណ្ឌូនេស៊ី ហ្វីជីវ៉ានូអាទូ និងណាមីប៊ី ដែលទើបចូលរួមនៅក្នុងសប្តាហ៍ថ្មីៗនេះ៕
