.jpg)
ប្រធានាធិបតីកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថាន លោក Sooron bay Jeenbekov ដែលបានចុះចេញពីតំណែងកាលពីសប្ដាហ៍មុន។ រូបថត AFP
កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី ១៥ ប្រធានាធិបតីកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថាន លោក Sooron bay Jeenbekov បានចុះចេញពីតំណែង បន្ទាប់ពីមានបាតុកម្មតវ៉ាអស់រយៈពេល ១០ ថ្ងៃ ពាក់ព័ន្ធនឹងជម្លោះលទ្ធផលការបោះឆ្នោតសភា។
លោកJeenbekov បាននិយាយថា លោកចុះចេញពីតំណែង ដើម្បីបញ្ចៀសការប៉ះទង្គិចគ្នាទៀត រវាងកងកម្លាំងសន្តិសុខ និងក្រុមបាតុករដែលបានរៀបចំផែនការហែក្បួនទៅកាន់និវេសនដ្ឋានរបស់លោក។
ក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ ១ លោក Jeenbekov បានសរសេរថា៖ «កងកម្លាំងយោធា និងភ្នាក់ងារអនុវត្តច្បាប់មានកាតព្វកិច្ចប្រើប្រាស់អាវុធ ដើម្បីការពារនិវេសនដ្ឋានប្រធានាធិបតី។ បើដូច្នោះ ការបង្ហូរឈាម គឺចៀសមិនផុតទេ។ ខ្ញុំទទូចសុំកុំឱ្យភាគីទាំងសងខាង លង់ទៅតាមការញុះញង់»។ លោកបានបន្តទៀតថា៖ «ខ្ញុំមិនចង់ក្រាញអំណាចទេ។ ខ្ញុំមិនចង់មានឈ្មោះក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រថា ជាប្រធានាធិបតីដែលបង្ហូរឈាម និងបាញ់សម្លាប់ពលរដ្ឋខ្លួនឯងនោះទេ»។
ការចុះចេញពីតំណែងរបស់លោក Jeenbekov កើតឡើង ១ ថ្ងៃ ក្រោយពីលោកបានចុះហត្ថលេខាលើសេចក្ដីសម្រេចរបស់សភាដែលអនុម័តជ្រើសតាំងអ្នកនយោបាយបក្សប្រឆាំងលោក Sadyr Japa rov ជានាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅក្នុងសម័យប្រជុំវិសាមញ្ញមួយ។
លោក Japarov គឺជាអតីតតំណាងរាស្ត្រមកពីបក្ស Ata Zhurt ដែលកាលពីឆ្នាំ ២០១៣ ត្រូវបានកាត់ទោសឱ្យជាប់ពន្ធនាគាររយៈពេលជាង ១០ ឆ្នាំ ពីបទចាប់ចំណាប់ខ្មាំង ដែលនៅពេលនោះ ក្រុមបាតុកររបស់លោកបានចាប់អភិបាលខេត្ត ១ រូប ជាចំណាប់ខ្មាំង។ នៅថ្ងៃទី ៦ ខែតុលា លោកត្រូវបានក្រុមបាតុករដោះលែងពីពន្ធនាគារ។
បន្ទាប់ពីនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក Kubatbek Boronov បានលាលែងពីតំណែងនៅថ្ងៃទី ៦ ដដែល លោក Japarov ត្រូវបានសមាជិកសភា ៣៥ រូប អនុម័តតែងតាំងជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ ការអនុម័តនេះខ្វះភាពស្របច្បាប់ ព្រោះរដ្ឋធម្មនុញ្ញកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថានតម្រូវឱ្យមានវត្តមានសមាជិកសភាយ៉ាងតិច ៦១ រូប លើ ១២០ រូប ចូលរួមក្នុងសម័យប្រជុំតែងតាំងនាយករដ្ឋមន្ត្រី។ ប៉ុន្តែក្រោយមកនៅថ្ងៃពុធ ទី ១៤ លោក Japarov បានទទួលការអនុម័តតែងតាំងពីសភាម្តងទៀត ជាមួយនឹងចំនួនសមាជិកសភាគ្រប់កូរ៉ុម ក្រោយពីបានធ្វើការចរចាជាច្រើនថ្ងៃ។
តាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ក្រោយពីលោកប្រធានាធិបតី Jeenbekov លាលែងពីតំណែងប្រធានសភា គឺលោក Kanatbek Isaev នឹងត្រូវទទួលធ្វើជាប្រធានាធិបតីស្ដីទី ប៉ុន្តែមានការរាយការណ៍ថាលោក Isaev នឹងបដិសេធមិនទទួល។ ដូច្នេះតំណែងប្រធានាធិបតីស្ដីទីនឹងត្រូវធ្លាក់ក្នុងដៃរបស់លោក Japarov ដែលទើបនឹងទទួលតំណែងនាយករដ្ឋមន្ត្រីនេះដែរ។
បាតុកម្មបានចាប់ផ្ដើមភ្លាមៗ ក្រោយពីគណបក្សចំនួន ២ ដែលមានភាពជិតស្និទ្ធជាមួយលោក Jeenbekov បានទទួលអាសនៈភាគច្រើនក្នុងការបោះឆ្នោតសភាកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី ៤ ខែតុលា។ លោក Jeenbekov ត្រូវគេចោទថា បានទិញសន្លឹកឆ្នោត និងធ្វើការបំភិតបំភ័យអ្នកបោះឆ្នោត។ ក្រុមបាតុករបានចូលកាន់កាប់អគាររដ្ឋាភិបាល និងពន្ធនាគារជាច្រើន ហើយតែងតាំងមេដឹកនាំពួកគេឱ្យកាន់តំណែងសំខាន់ៗក្នុងរដ្ឋាភិបាលរៀងៗខ្លួន។
ភាពចលាចលជាច្រើនថ្ងៃដែលបង្កឱ្យមានមនុស្សរាប់រយនាក់រងរបួស និងយ៉ាងហោចណាស់មនុស្សម្នាក់ស្លាប់ បានបង្ខំឱ្យអាជ្ញាធររៀបចំការបោះឆ្នោតលុបចោលលទ្ធផលនៃការបោះឆ្នោត និងបង្ខំឱ្យលោក Jeenbekov គេចលាក់ខ្លួនផងដែរ។
អាជ្ញាធររៀបចំការបោះឆ្នោតកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថានបានប្រកាសថា ការបោះឆ្នោតសភានឹងត្រូវរៀបចំឡើងវិញក្នុងរយៈពេល ៣ ខែខាងមុខ។
លោក Jeenbekov គឺជាប្រធានាធិបតីកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថានទី៣ ក្នុងរយៈពេល ១៥ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ដែលលាលែងពីតំណែង ដោយសារបាតុកម្មតវ៉ារបស់ប្រជាជន។ ក្រោយការលាលែងរបស់លោក Jeenbekov អ្នកនាំពាក្យលោកប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី Vladimir Putin បាននិយាយថា ប្រទេសរុស្ស៊ី នឹងបង្កកជំនួយហិរញ្ញវត្ថុដល់កៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថាន រហូតដល់ស្ថានការណ៍មានភាពស្ងប់ស្ងាត់ឡើងវិញ ហើយរដ្ឋាភិបាលថ្មីចាប់ផ្ដើមដំណើរការ។
កៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថានមានមូលដ្ឋានទ័ពអាកាសរុស្ស៊ីមួយក្នុងទឹកដីខ្លួន និងទទួលជំនួយហិរញ្ញវត្ថុរាប់លានដុល្លារពីវិមានក្រឹមឡាំង។ ទីក្រុងម៉ូស្គូធ្លាប់បាននិយាយថា ខ្លួននឹងទទួលខុសត្រូវក្នុងការធានាស្ថិរភាពនៅកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថាន ប៉ុន្តែរុស្ស៊ីមិនបានចូលធ្វើអន្តរាគមន៍ក្នុងចលាចលនយោបាយនេះទេ។
ប្រទេសរុស្ស៊ី ក៏កំពុងប្រឈមមុខនឹងបញ្ហាអស្ថិរភាពនៅក្នុងអតីតរដ្ឋសហភាពសូវៀតចំនួន ៣ ផ្សេងទៀតផងដែរ។ នៅបេឡារូស ជម្លោះលទ្ធផលបោះឆ្នោតធ្វើឱ្យមានបាតុកម្មប្រឆាំងប្រធានាធិបតីលោក Alexander Lukashenko។ ប្រទេសអាមេនី និងអាស៊ែបៃហ្សង់ គឺកំពុងប្រយុទ្ធគ្នាដណ្ដើមតំបន់មានជម្លោះ Nagorno Karabakh៕
