.jpg)
លោក Kim Jong Un ថ្លៃងនៅក្នុងជំនួបនៅការិយាល័យបក្សពលករ។ AFP
កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី ២៧ ខែ វិច្ឆិកា ទីភ្នាក់ងារចារកម្មកូរ៉េខាងត្បូងបានប្រាប់សមាជិកសភាថា មេដឹកនាំកូរ៉េខាងជើងលោក Kim Jong Un បានបញ្ជាឱ្យសម្លាប់មនុស្សយ៉ាងតិច ២ នាក់ ហើយហាមឃាត់ការនេសាទនៅសមុទ្រ និងបានបិទការចេញចូលរដ្ឋធានីព្យុងយ៉ាង ដែលជាផ្នែកមួយដើម្បីការពារការរីករាលដាលកូវីដ ១៩ និងការខូចខាតសេដ្ឋកិច្ច។
សមាជិកសភាម្នាក់ឈ្មោះលោក Ha Tae-keung បានដកស្រង់ព័ត៌មានរបស់ទីភ្នាក់ងារសម្ងាត់ជាតិដែលនិយាយថា លោក Kim កំពុងបង្ហាញកំហឹង និងចាត់វិធានការមិនសមហេតុផលចំពោះការរាលដាលជំងឺកូវីដ ១៩ រួមទាំងផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ច។
លោកបន្ថែមថា ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង បានសម្លាប់មន្ត្រីសំខាន់ ១ រូប នៅក្នុងខែសីហា ពីបទរំលោភលើបទប្បញ្ញត្តិរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលរឹតត្បិតទំនិញនាំចូលពីបរទេស និងសម្លាប់អ្នកប្តូរប្រាក់នៅទីក្រុងព្យុងយ៉ាងម្នាក់កាលពីខែតុលា បន្ទាប់ពីត្រូវបានចោទថា ជាអ្នកដើរតួធ្វើឱ្យអត្រាប្តូរប្រាក់ធ្លាក់ចុះ។
កូរ៉េខាងជើង បានហាមឃាត់ការនេសាទ និងការផលិតអំបិលនៅសមុទ្របន្ថែមទៀត ដើម្បីការពារទឹកសមុទ្រពីការឆ្លងវីរុសនេះ។ ភ្នាក់ងារសម្ងាត់ជាតិកូរ៉េខាងត្បូងបាននិយាយថា ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង ក៏បានប៉ុនប៉ងលួចចូលបណ្តាញរបស់ក្រុមហ៊ុនឱសថកូរ៉េខាងត្បូងមួយ ដែលកំពុងព្យាយាមបង្កើតវ៉ាក់សាំងការពារកូវីដ ១៩ ប៉ុន្តែមិនបានជោគជ័យ។
ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង បានអះអាងថា មិនបានរកឃើញករណីវិជ្ជមានកូវីដ ១៩ នៅប្រទេសរបស់ខ្លួនទេ។ បើកូរ៉េខាងជើងមានការរីករាលដាលកូវីដ ១៩ នេះ វាអាចផ្តល់ផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរពីព្រោះប្រព័ន្ធថែរក្សាសុខភាពនៅកូរ៉េខាងជើងនៅមានកម្រិត និងខ្វះខាតសម្ភារវេជ្ជសាស្រ្ត។ រោគរាតត្បាតនេះ បានបង្ខំឱ្យប្រទេសកូរ៉េខាងជើង បិទព្រំដែនរបស់ខ្លួនជាមួយប្រទេសចិន ដែលជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មធំបំផុត និងជាអ្នកផ្តល់ជំនួយក្នុងខែមករា ឆ្នាំ ២០២០។ ការបិទព្រំដែនរួមជាមួយគ្រោះមហន្តរាយធម្មជាតិជាបន្តបន្ទាប់ និងការដាក់ទណ្ឌកម្មដែលដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិកផង បានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់សេដ្ឋកិច្ចកូរ៉េខាងជើង។
និយាយពីពាណិជ្ជកម្មរវាងកូរ៉េខាងជើង ជាមួយចិនក្នុងរយៈពេល ១០ ខែដំបូងនៃឆ្នាំ ២០២០ មានចំនួនសរុប ៥៣០ លានដុល្លារអាមេរិក ដែលស្មើនឹង ២៥% នៃតួលេខកាលពីឆ្នាំមុន។ ទីភ្នាក់ងារសម្ងាត់ជាតិបាននិយាយថា ថ្លៃស្ករ និងគ្រឿងទេស បានកើនឡើង ៤ ដង ពីតម្លៃមុនមានការរីករាលដាលជំងឺនេះ។
ក្រុមឃ្លាំមើលទៅលើកូរ៉េខាងជើងមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងសេអ៊ូលបាននិយាយថា អត្រាប្តូររូបិយប័ណ្ណពីវ៉ុនទៅជាប្រាក់ដុល្លារនៅកូរ៉េខាងជើង បានធ្លាក់ចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់នាពេលថ្មីៗនេះ ដោយសារតែប្រជាជនមិនអាចប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណបរទេស បន្ទាប់ពីការរត់ពន្ធត្រូវបានកាត់ផ្តាច់ក្រោយពីបិទព្រំដែនជាមួយចិន។
សកម្មភាពរបស់កូរ៉េខាងជើងកាលពីចុងខែមករា ដើមឆ្នាំនេះ បានធ្វើឱ្យសេដ្ឋកិច្ចកូរ៉េខាងជើងត្រូវរាំងស្ទះ។ វិធានការដែលកូរ៉េខាងជើងបានអនុវត្តមានដូចជា កាត់បន្ថយលំហូរចូលរូបិយប័ណ្ណបរទេស កាត់បន្ថយពាណិជ្ជកម្មស្របច្បាប់ និងខុសច្បាប់ជាមួយប្រទេសចិន ដែលមានចំនួន ៩៥ ភាគរយ នៃពាណិជ្ជកម្មរបស់កូរ៉េខាងជើង។ សូម្បីតែមានរោគរាតត្បាតក៏ដោយ ក៏កូរ៉េខាងជើងនៅតែបន្ដមានសម្ពាធទាក់ទងនឹងសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនដដែល ដោយមានការដាក់ទណ្ឌកម្មពីសហរដ្ឋអាមេរិកជាឯកតោភាគី។
សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចនៅសាកលវិទ្យាល័យជាតិសេអ៊ូល លោក Kim Bng-yeonបាននិយាយកាលពីខែ ធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៩ ខណៈពេលកំពុងមានរោគរាតត្បាតថា របបដែលលោក គីម កំពុងកាន់កាប់ត្រូវបានគេរំពឹងថានឹងខាតបង់អប្បបរមាចំនួន ១ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ក្នុង ១ ឆ្នាំ។
លោកបានព្យាករថា សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសនេះនឹងជួបវិបត្ដិធ្ងន់ធ្ងរក្នុងរយៈពេល ២-៣ ឆ្នាំទៀត។ បើយោងតាមទិន្នន័យគយប្រទេសចិន នៅក្នុងខែមីនា ឆ្នាំ ២០២០ បន្ទាប់ពីកូរ៉េខាងជើងបានបិទព្រំដែន ការនាំចេញរបស់កូរ៉េខាងជើងទៅកាន់ប្រទេសចិន បានធ្លាក់ចុះ ៩៦ ភាគរយបើប្រៀបធៀបទៅនឹងឆ្នាំ ២០១៩។
ដើម្បីទប់ស្កាត់ការរីករាលដាលកូវីដ ១៩ កូរ៉េខាងជើងក៏បានបិទវិស័យទេសចរណ៍របស់ខ្លួន។ រមណីយដ្ឋានជិះស្គី និងស្ប៉ា ដែលទើបតែបើកថ្មី បច្ចុប្បន្នពុំមានដំណើរការឡើយ។ សកម្មភាពទីផ្សារឯកជនក្រៅផ្លូវការក៏ត្រូវបានបញ្ឈប់ផងដែរ នៅពេលដែលកូរ៉េខាងជើងបានរារាំងអ្នករត់ពន្ធក្នុងការនាំចូលអីវ៉ាន់ខុសច្បាប់។ វិធានការរបស់កូរ៉េខាងជើងក្នុងការបញ្ឈប់ជំងឺរាតត្បាតបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនច្រើនជាងការដាក់ទណ្ឌកម្មពីក្រៅប្រទេសទៅទៀត។
អ្នកវិភាគបាននិយាយការបញ្ឈប់ការប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណបរទេសមិនមានភាពស៊ីចង្វាក់គ្នាជាមួយនឹងការគណនារូបិយប័ណ្ណកូរ៉េខាងជើង និងប្រាក់ដុល្លារទេ។ លើសពីនេះទៅទៀត រឿងអសមត្ថភាពក្នុងការប្រើលុយបរទេសនឹងជំរុញទីផ្សារធ្លាក់ទៅក្នុងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងឆាប់រហ័សដោយតម្លៃលុយធ្លាក់ចុះតែការវិនិយោគមានសម្ទុះ។ អរិភាព និងភាពអត់ការងារធ្វើក្នុងចំណោមប្រជាជននឹងកើនឡើងយ៉ាងឆាប់រហ័ស ជាពិសេសក្នុងចំណោមមនុស្សដែលធ្វើជំនួញ។ ការកែតម្រូវភ្លាមៗ ឬការធ្លាក់ចុះតម្លៃរូបិយប័ណ្ណភ្លាមៗ អាចជារឿងដែលមិនអាចចៀសផុតដូចកាលឆ្នាំ ២០០៩។
យោងតាមទិន្នន័យរបស់គយប្រទេសចិន កត្តាដែលធ្វើឱ្យមានការធ្លាក់ចុះរូបិយប័ណ្ណនេះ គឺដោយសារការនាំចូលរបស់កូរ៉េខាងជើងក្នុងប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះ គឺស្ទើរតែមិនមានទាល់តែសោះនៅក្នុងខែកញ្ញា។ ចាប់តាំងពីប្រទេសចិន បានចូលរួមក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មយ៉ាងតឹងរ៊ឹងក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ ការនាំចេញរបស់កូរ៉េខាងជើងបានរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំង ប៉ុន្តែការនាំចូលរហូតដល់ឆ្នាំ ២០១៩ នៅតែមានប្រតិបត្តិការល្អ។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៧ ក្រុមប្រឹក្សាសន្តិសុខរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិបានសម្រេចដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកូរ៉េខាងជើងរួមមាន ការហាមឃាត់ការលក់ឧស្ម័នធម្មជាតិដល់ប្រទេសកូរ៉េខាងជើង មានន័យថា ការផ្គត់ផ្គង់ការលក់ ឬការផ្ទេររាល់សារធាតុរាវ និងឧស្ម័នធម្មជាតិទៅសាធារណរដ្ឋប្រជាធិបតេយ្យកូរ៉េខាងជើងមិនត្រូវបានអនុញ្ញាតដាច់ខាត។ អង្គការសហប្រជាជាតិក៏ហាមឃាត់រដ្ឋជាសមាជិកមិនឱ្យនាំចូលផលិតផលពីកូរ៉េខាងជើងដែរ ដែលមានវាយនភណ្ឌដូចជាក្រណាត់ និងផលិតផលសម្លៀកបំពាក់ជាដើម៕
