ក្រុមអ្នកវិភាគ​បាន​លើកឡើង​ពី​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​រដ្ឋមន្ត្រី​ការពារ​ជាតិចិន​លោក Wei Fenghe ទៅកាន់​ប្រទេស​ស្រីលង្កា​កាលពី​សប្ដាហ៍​មុន ដែល​ផ្តោត​ទៅលើ​ការជំរុញ​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច និង​ទំនាក់ទំនង​យោធា ដោយ​វិភាគ​អំពី​ទំនាក់ទំនង​ត្រីកោណ​រវាង​ចិន-ស្រីលង្កា-ឥណ្ឌា និង​ភាព​ដែល​អាច​ទៅរួច​នៅ​ថ្ងៃ​អនាគត។

លោក Wei បាន​ក្លាយជា​មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់​ចិន​ទី ២ ដែល​បានធ្វើ​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ចាប់តាំងពី​ពេល​មាន​វិបត្តិ​ជំងឺ​រាតត្បាត​មក ពោល​គឺ​ក្រោយ​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​ប្រមុខ​គោលនយោបាយ​ការបរទេស​ចិន លោក Yang Jiechi កាលពី​ខែតុលា​ឆ្នាំ ២០២០ មក។

ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​ទំនងជា​នឹង​បង្ក​ឱ្យ​រសើប​ដល់​ប្រទេស​ឥណ្ឌា ដែល​កំពុង​ប្រឈមមុខ​ផ្នែក​យោធា​ជាមួយ​ប្រទេស​ចិន​នៅតាម​ព្រំដែន​ហិម៉ាឡៃយ៉ា​ក្នុង​រយៈពេល ១ ឆ្នាំ​កន្លងមក។ ប៉ុន្តែ អ្នកជំនាញ​និយាយថា ពេលវេលា​ក្នុង​ការដោះស្រាយ​បញ្ហា​យោធា​រវាង​ប្រទេស​ទាំង ២ នេះ ប្រហែលជា​មិនមែន​ជា​រឿង​សំខាន់​នៅក្នុង​របៀបវារៈ​របស់​ទីក្រុង​ប៉េកាំង​ក្នុង​ពេលនេះ​ទេ។

ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក Wei ទំនងជា​ស្របពេល​នឹង​សេចក្តី​សម្រេច​របស់​តុលាការ​កំពូល​ប្រទេស​ស្រីលង្កា កំពុង​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​កំពង់ផែ​ស៊ីធីកូឡុំបូ (Port City Colombo) តម្លៃ​ប្រមាណ ១,៤ ពាន់​លាន​ដុល្លារ​អាមេរិក (មូលនិធិ​របស់​ចិន) ដែល​ត្រូវបាន​គេ​ចោទប្រកាន់​ថា​រំលោភ​អធិបតេយ្យភាព​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ និង​ច្បាប់​ការងារ​នៃ​ប្រទេស​នេះ។

យ៉ាងណាមិញ​លោក Ranjan Mathai អតីតរដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​ការបរទេស​ឥណ្ឌា មិន​យល់ស្រប​នឹង​អ្វី​ដែល​ប្រទេស​ចិន​លើកឡើង​ឡើយ។ លោក​បាន​ឱ្យដឹងថា៖ «ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​ធ្វើឡើង​ក្នុង​គោលបំណង​ពង្រឹង​ទំនាក់ទំនង​ទ្វេភាគី ខណៈពេល​ដែល​ប្រទេស​ស្រីលង្កា​អះអាងថា ខ្លួន​មិន​ចង់​ស្ថិតនៅ​កណ្ដាល​ជម្លោះ​យោធា​រវាង​ប្រទេស​មហាអំណាច​ឡើយ»។

លោក Mathai បាន​បន្តថា ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នេះ​ធ្វើឡើង​ក្នុង​គោលបំណង​ធានា​ឱ្យ​ប្រទេស​ស្រីលង្កា​រក្សា​ភាពអព្យាក្រឹត​ទាក់ទង​ទៅនឹង​ភាពតានតឹង​ជុំវិញ​សកម្មភាព​របស់​ចិន​នៅក្នុង​តំបន់​ឥណ្ឌូ - ប៉ាស៊ីហ្វិក។

គួរបញ្ជាក់​ផងដែ​ថា​ការសន្ទនា​សន្តិសុខ​ទ្វេភាគី ដោយ​ប្រទេស​ចំនួន ៤ រួមមាន សហរដ្ឋអាមេរិក ឥណ្ឌា ជប៉ុន និង​អូស្ត្រាលី ធ្វើឡើង​ក្នុង​គោលបំណង​ប្រឆាំង​នឹង​ឥទ្ធិពល​របស់​ចិន​នៅក្នុង​តំបន់​ឥណ្ឌូ - ប៉ាស៊ីហ្វិក កាន់តែ​ដាក់​សម្ពាធ​ទៅលើ​ទីក្រុង​ប៉េកាំង​ថែមទៀត​ក្នុង​រយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ខែថ្មីៗ​នេះ ដោយ​ប្រទេស​ចិន បាននិង​កំពុង​ស្វែងរក​ការរួម​គ្នា​មួយ​ជាមួយ​ប្រទេស​ផ្សេងទៀត​នៅក្នុង​តំបន់​ផងដែរ។

លោក Rajiv Bhatia អតីត​អ្នកការទូត​ឥណ្ឌា​បាន​និយាយថា​ទំនាក់ទំនង​រវាង​ឥណ្ឌា និង ស្រីលង្កា ចាប់ផ្ដើម​តានតឹង​ចាប់តាំងពី​ខែ មីនា មក​ នៅពេល​ដែល​ទីក្រុង​ញូវដែលី​មិនបាន​ចូលរួម​បោះឆ្នោត​លើ​សេចក្តី​សម្រេច​របស់​គណៈកម្មការ​សិទ្ធិមនុស្ស​នៃ​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ (UN) ដើម្បី​ប្រមូល​ភ័ស្តុតាង​នៃ​ការរំលោភ​សិទ្ធិមនុស្ស​ក្នុង​សង្គ្រាមស៊ីវិល​របស់​ប្រទេស​ស្រីលង្កា។

អង្គការ UN ជឿជាក់ថា មនុស្ស​រហូត​ដល់ ១០០ ០០០ នាក់​បាន​ស្លាប់​នៅក្នុង​ជម្លោះ​រយៈពេល ២៦ ឆ្នាំ​រវាង​កងកម្លាំង​រដ្ឋាភិបាល​ និង​ក្រុម​ឧទ្ទាម​តាមិល Tamil Tiger ។ ភាគី​ទាំង ២ ត្រូវបាន​ចោទប្រកាន់​ពី​ការប្រយុទ្ធ​គ្នា​ដ៏សាហាវ​ឃោរឃៅ ដែល​បានបញ្ចប់​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០០៩។ ក្នុងអំឡុងពេល​សង្គ្រាម ចិន​ក៏បាន​គាំទ្រ​រដ្ឋាភិបាល​ស្រីលង្កា​ដោយ​ផ្គត់ផ្គង់​អាវុធ​ប្រឆាំងនឹង​ពួក​ឧទ្ទាម​តាមិល Tamil Tiger ផងដែរ។

ទោះយ៉ាងណា កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ការពារជាតិ​បាន​រលាយ​សាបសូន្យ​ទៅ​បន្ទាប់ពី​សង្គ្រាម។ វត្តមាន​នាវា​មុជទឹក​ចិន និង​នាវាចម្បាំង​នៅ​កំពង់ផែ​កូឡំបូ​ក្នុង​ឆ្នាំ ២០១៤ បាន​នាំឱ្យ​មាន​ការតវ៉ា​យ៉ាងខ្លាំង​ពី​ទីក្រុង​ញូវដែលី។ នៅ​ឆ្នាំ ២០១៩ ទីក្រុង​ប៉េកាំង​បាន​ផ្គត់ផ្គង់​នាវាចម្បាំង​កែលម្អ​ដល់​ប្រទេស​ស្រីលង្កា ប៉ុន្តែ​ផែនការ​របស់ខ្លួន​ក្នុង​ការបង្កើត​រោងចក្រ​ជួសជុល​យន្តហោះ​ត្រូវ​លុបចោល​វិញ ក្រោយ​មានការ​ជំទាស់​ពី​ប្រទេស​ឥណ្ឌា។

លោក George Cooke អតីត​អ្នកការទូត​ស្រីលង្កា​បាន​និយាយថា ប្រទេស​ឥណ្ឌា​មិនបាច់​ព្រួយបារម្ភ​អំពី​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​របស់​លោក Wei ទេ។ លោក​បាន​បន្តថា ប្រទេស​ស្រីលង្កា​បាន​ធានា​ដល់​ប្រទេស​ឥណ្ឌា​ថា ខ្លួន​នឹងមិន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ប្រទេស​ណាមួយ​មាន​មូលដ្ឋាន​យោធា​នៅលើ​ទឹកដី​របស់ខ្លួន​ទេ ព្រោះ​វា​ក៏​អាច​ធ្វើឱ្យ​អន្តរាយ​ដល់​ផលប្រយោជន៍​សន្តិសុខ​របស់​ប្រទេស​ដែរ។

យ៉ាងណាមិញ អ្នកជំនាញ​ខ្លះ​បាន​និយាយថា ទំនាក់ទំនង​របស់​ចិន​ជាមួយ​ស្រីលង្កា​ភាគច្រើន​ពឹងផ្អែក​លើ​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​សេដ្ឋកិច្ច និង​ការអភិវឌ្ឍ​ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ។ ដោយឡែក សម្រាប់​កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ​ការពារ​ជាតិ អាច​នឹង​កាន់​តែ​ស៊ីជម្រៅ ប្រសិនបើ​មហាសមុទ្រ​ឥណ្ឌា​បើក​ឱ្យមាន​សកម្មភាព​យោធា​ជាង​នេះ៕