.jpg)
ប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតអាមេរិកលោក Joe Biden ដែលនឹងចូលកាន់តំណែងនៅថ្ងៃទី ២០ ខែមករា ឆ្នាំក្រោយបាននិយាយថា លោកនឹងវិលត្រឡប់ទៅកតិកាសញ្ញា OPEC ហើយនឹងដកទណ្ឌកម្ម ប្រសិនបើក្រុងតេអេរ៉ង់ ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ វិលត្រឡប់ទៅរក «ការអនុវត្តយ៉ាងតឹងរ៉ឹងជាមួយកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរ»។ AFP
កាលពីថ្ងៃពុធ ទី ២ ខែធ្នូ ប្រទេសឥណ្ឌា ប្រកាសចង់ឱ្យមានភាពល្អប្រសើរឡើងវិញក្នុងការនាំចូលប្រេង រួមទាំងការបន្តការផ្គត់ផ្គង់ពីប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ និងវ៉េណេស៊ុយអេឡា បន្ទាប់ពីប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតរបស់អាមេរិកលោក Joe Biden ចូលកាន់តំណែងនៅដើមឆ្នាំក្រោយ។
ប្រទេសឥណ្ឌា គឺជាប្រទេសដែលទិញប្រេងច្រើនជាងគេពីប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ និងវ៉េណេស៊ុយអេឡា មុនពេលប្រធានាធិបតី Donald Trump បានដាក់ទណ្ឌកម្មជាឯកតោភាគីលើសមាជិក OPEC ចាប់តាំងពីចូលកាន់តំណែងក្នុងឆ្នាំ ២០១៧។ ប្រធានាធិបតីជាប់ឆ្នោតអាមេរិកលោក Joe Biden ដែលនឹងចូលកាន់តំណែងនៅថ្ងៃទី ២០ ខែមករា ឆ្នាំក្រោយបាននិយាយថា លោកនឹងវិលត្រឡប់ទៅកតិកាសញ្ញានោះវិញ ហើយនឹងដកទណ្ឌកម្ម ប្រសិនបើក្រុងតេអេរ៉ង់ ប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ វិលត្រឡប់ទៅរក «ការអនុវត្តយ៉ាងតឹងរ៉ឹងជាមួយកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរ»។
ប្រទេសឥណ្ឌា ដែលធ្លាប់ជាអ្នកទិញប្រេងច្រើនជាងគេរបស់អ៊ីរ៉ង់ បន្ទាប់ពីប្រទេសចិន បានបញ្ឈប់ការទិញប្រេងពីទីក្រុងតេអេរ៉ង់កាលពីខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៩ និងបានកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ប្រេងរបស់វ៉េណេស៊ុយអេឡានៅក្នុងប៉ុន្មានខែថ្មីៗនេះ។ កាត់បន្ថយ គឺដោយសារតែលោក Trump បានដាក់ទណ្ឌកម្មក្នុងគោលបំណងរារាំងកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ និងចង់ដកប្រធានាធិបតីវ៉េណេស៊ុយអេឡា លោក Nicolas Maduro។
តែសម្រាប់លោក Biden ដែលជាអនុប្រធានាធិបតីក្រោមការដឹកនាំរបស់លោកប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា នៅពេលដែលកិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរ ឆ្នាំ ២០១៥ ត្រូវបានរង្គោះង្គើរវាងអ៊ីរ៉ង់ និងមហាអំណាចចំនួន ៦ លោកបាននិយាយថា លោកចង់ផ្តល់ឱកាសឱ្យទីក្រុងតេអេរ៉ង់រកផ្លូវត្រឡប់ទៅកាន់ទំនាក់ទំនងការទូតវិញ។ ការដែលលោក Biden ហាក់បើកភ្លើងខៀវដល់អ៊ីរ៉ង់ ដូច្នេះហើយទើបឥណ្ឌាចង់ក្លាយជាអតិថិជនប្រេងរបស់អ៊ីរ៉ង់ និងវ៉េណេស៊ុយអេឡាដូចមុនវិញ។
ប្រទេសឥណ្ឌា ដែលជាប្រទេសនាំចូល និងប្រើប្រេងធំជាងគេទី៣ របស់ពិភពលោកចង់ធ្វើពិពិធកម្មការនាំចូលប្រេងរបស់ខ្លួន ដើម្បីទិញប្រេងដែលមានតម្លៃថោកជាងមុនក្នុងគោលបំណងកាត់បន្ថយការនាំចូល និងសន្សំការប្តូររូបិយប័ណ្ណបរទេស។
ទណ្ឌកម្មលើអ៊ីរ៉ង់ និងវ៉េណេស៊ុយអេឡា បានធ្វើឲ្យប្រទេសទាំង ២ រងផលប៉ះពាល់ដល់ការផ្គត់ផ្គង់ប្រេងទៅកាន់ពិភពលោករហូតដល់ទៅ ៣ លានបារ៉ែល ក្នុង ១ ថ្ងៃ ឬ ៣ ភាគរយ។
ក្រុមហ៊ុន Nayara Energy របស់ឥណ្ឌាដែលជាកម្មសិទ្ធិរបស់ក្រុមហ៊ុន Russian oil major Rosneft របស់រុស្ស៊ី បានបញ្ឈប់ការនាំចូលប្រេងពីវ៉េណេស៊ុយអេឡាកាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំនេះ ខណៈឧស្សាហកម្មរបស់ខ្លួនបានទទួលការអនុញ្ញាតរហូតដល់ខែតុលា ពីសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីបន្តការនាំចូលប្រេងជាថ្នូរនឹងប្រេងម៉ាស៊ូត។
ទោះយ៉ាងណា លោក Pradhan បាននិយាយថា៖ «ទំនាក់ទំនងរវាងអាមេរិក និងឥណ្ឌា នៅតែមានទំនាក់ទំនងល្អ។ ប្រទេសទាំង ២ ពឹងផ្អែកគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយទំនាក់ទំនងរបស់យើង គឺរឹងមាំ»។
ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយអ៊ីរ៉ង់ បានរាយការណ៍ថា រដ្ឋាភិបាលអ៊ីរ៉ង់បានបង្ហាញសេចក្តីព្រាងថវិការដ្ឋប្រមាណ ៣៣,៧ ពាន់លានដុល្លារអាមេរិក ដល់សភាកាលពីថ្ងៃទី ២ ខែធ្នូ ដោយសន្យាថានឹងមិនពឹងផ្អែកលើចំណូលប្រេងទេ បើទោះបីជាការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកបានធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់សាធារណរដ្ឋអ៊ិស្លាមមួយនេះក៏ដោយ។
តម្លៃនៃសេចក្តីព្រាងថវិកាត្រូវបានកំណត់ប្រហែល ៨,៤១៣ ទ្រីលានរូពី គឺកើនឡើង ៧៤% ពីតួលេខកាលពីឆ្នាំមុន ប៉ុន្តែទាបជាងថវិកាកាលពីឆ្នាំមុនចំនួន ៣៨,៨ ប៊ីលានដុល្លារ ដោយសារតែការធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងនៃរូបិយប័ណ្ណអ៊ីរ៉ង់។ អ៊ីរ៉ង់ត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណថា នាំចេញប្រេងតិចជាង ៣០០ ០០០ បារ៉ែល ក្នុង ១ ថ្ងៃ បើប្រៀបធៀបទៅនឹងចំនួនខ្ពស់បំផុតប្រមាណ ២,៨ លានបារ៉ែលក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ នៅពេលដែលទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនបានផ្តាច់កិច្ចព្រមព្រៀងនុយក្លេអ៊ែរអ៊ីរ៉ង់ឆ្នាំ ២០១៥ ជាមួយប្រទេសមហាអំណាចចំនួន ៦ និងបានដាក់ទណ្ឌកម្មឡើងវិញ ដែលប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ចអ៊ីរ៉ង់យ៉ាងខ្លាំង។
វិស័យប្រេងរបស់ប្រទេសនេះ បានក្លាយជាឧទាហរណ៍ចុងក្រោយមួយសម្រាប់ការធ្លាក់ចុះសេដ្ឋកិច្ច និងឧស្សាហកម្មរបស់ប្រទេសវ៉េណេស៊ុយអេឡា ដែរ។ ជាការពិតណាស់ ក្នុងរយៈពេល ១ ឆ្នាំនេះ ផលិតកម្មប្រេងរបស់ប្រទេសវ៉េណេស៊ុយអេឡា វិញ បានធ្លាក់ចុះដល់កម្រិតដែលមិនធ្លាប់មានចាប់តាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ ១៩៤០ ។
ការធ្លាក់ចុះនៃផលិតកម្មបានឈានដល់កម្រិតវិបត្តិប្រេងនៅទូទាំងប្រទេសដោយរោងចក្រចម្រាញ់ប្រេងក្នុងស្រុកមិនអាចផលិតប្រេងសាំង និងម៉ាស៊ូតបានគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីបំពេញតម្រូវការឡើយ មិនថា ការប្រើប្រាស់ប្រេងនៅទូទាំងប្រទេសធ្លាក់ចុះ។ ទន្ទឹមនឹងនេះដែរ ការនាំចូលប្រេងសាំងត្រូវបានកាត់បន្ថយដោយការដាក់ទណ្ឌកម្មរបស់សហរដ្ឋអាមេរិកប្រឆាំងនឹងក្រុមហ៊ុន Rosneft PJSC។
ការវិវឌ្ឍនយោបាយ និងភូមិសាស្ត្រនយោបាយថ្មីៗនៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងអាស៊ីអាចធ្វើឱ្យខូចដល់ការនាំចេញថាមពលអគ្គិសនីរបស់អាមេរិកទៅកាន់ប្រទេសដែលនាំចូលប្រេងឆៅ ឧស្ម័នធម្មជាតិ និងធ្យូងថ្មធំជាងគេក្នុងតំបន់។
កាលពី ២ សប្តាហ៍មុនប្រទេសចំនួន ១៥ នៅក្នុងតំបន់អាស៊ី-ប៉ាស៊ីហ្វិករួមទាំងប្រទេសចិន និងអូស្រ្តាលីបានចុះហត្ថលេខា លើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មថ្មី និងធំបំផុតរបស់ពិភពលោក ដែលកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចទូលំទូលាយក្នុងតំបន់ (Regional Comprehensive Economic Partnership)។
កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មដ៏ធំបំផុតនៅលើពិភពលោករួមមានសមាជិកទាំង ១០ នៃប្លុកអាស៊ានបូកនឹងអូស្ត្រាលី ចិន ជប៉ុន កូរ៉េខាងត្បូង និងនូវែលសេឡង់ ដែលផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់បណ្តាប្រទេសដែលជាផ្នែកនៃកិច្ចព្រមព្រៀងត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណថា មានប្រហែល ២៦,២ ទ្រីលានដុល្លារអាមេរិក ឬប្រហែល ៣០ ភាគរយ នៃ GDP សកល។
ទាក់ទងនឹងកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មទំនិញនេះ ប្រទេសចិន គឺជាអ្នកនាំចូលប្រេងឆៅធំជាងគេបំផុតលើពិភពលោក ហើយប្រទេសដែលនាំចូលឧស្ម័នធម្មជាតិច្រើនជាងគេ គឺប្រទេសជប៉ុន ចិន និងកូរ៉េខាងត្បូង៕
