ភ្នំពេញ៖ អំឡុងពេលនៅផ្ទះខកខានទម្លាប់ចេញទៅណាមកណាញឹកញាប់ មនុស្សម្នាច្បាស់ជាមានអារម្មណ៍ថា អផ្សុក តានតឹង និងស្ត្រេស។
អ្នកឯកទេសផ្នែកចិត្តសាស្ត្របានណែនាំវិធីសាស្ត្រស្វែងរកសកម្មភាពកម្សាន្តនៅផ្ទះដូចជាការដាំដុះបង្កើតភាពស្រស់បំព្រងជុំវិញគេហដ្ឋាន។
សម្រាប់ការរៀបចំសួនបន្លែនៅផ្ទះ អ្នកជំនាញខាងផ្នែកកសិកម្ម លោក ចាង ប៉េងណាំ ប្រធានអង្គការអភិវឌ្ឍន៍កសិកម្មធម្មជាតិកម្ពុជា បានណែនាំវិធីដាំដំណាំងាយៗ ដើម្បីជាការកម្សាន្ត និងបំបាត់អារម្មណ៍អផ្សុកនាពេលសម្រាកនៅផ្ទះ។
លោកឲ្យដឹងថា៖ «បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរអាចដាំដំណាំ ឬបន្លែបង្ការគ្រប់ប្រភេទតាមវិធីងាយៗ ដើម្បីបង្កើនសោភណភាពនៅកន្លែងរស់នៅ កាត់បន្ថយការចេញទៅខាងក្រៅទិញបន្លែ កាត់បន្ថយការចំណាយប្រចាំថ្ងៃ និងបង្កើនបរិយាកាសរីករាយជាមួយក្រុមគ្រួសារនៅផ្ទះ ហើយការដាំដុះនេះទៀតសោត ក៏ជួយផ្តល់កម្រៃមួយផ្នែកផ្គត់ផ្គង់ដល់ជីវភាពគ្រួសារ ដែលបងប្អូនខ្មែរ មិនគួរមើលរំលង»។
អ្នកជំនាញខាងផ្នែកកសិកម្មរូបនេះលើកឧទាហរណ៍ ការដាំសាលាដក្នុងធុង កង់ឡាន ឬដបទឹកសុទ្ធក៏អាចរកចំណូលបាន ពី ១ ទៅ ២ ដុល្លារ ក្នុងបន្លែ ដែលដាំក្នុង ១ ដបទឹកសុទ្ធ។
សម្រាប់អ្នកនៅផ្ទះមានអារម្មណ៍តានតឹង លោក ចាង ប៉េងណាំ ណែនាំឲ្យរីករាយនឹងការដាំដំណាំនៅផ្ទះដែលជួយឲ្យអារម្មណ៍ស្រស់ស្រាយ ដោយលោកណែនាំថា៖ «ប្រភេទបន្លែដែលជ្រើសរើសយកមកដាំ យើងអាចជ្រើសរើសបានគ្រប់ប្រភេទបន្លែដែលយើងចូលចិត្តបរិភោគ ងាយស្រួលដាំ ប៉ុន្តែគួរចៀសវាងបន្លែប្រភេទមើម ដូចជាការ៉ុត ដំឡូង ត្រាវ ជាដើម ព្រោះដំណាំប្រភេទនេះទាមទារឲ្យមានទំហំដីជ្រៅ និងធំ វានឹងផ្តល់ផលវិបាកសម្រាប់អ្នកមានដីតូចៗ»។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «ជាការល្អប្រសើរ លោកអ្នកគួរជ្រើសរើសយកប្រភេទបន្លែស្លឹក ដូចជា ស្ពៃ សាលាដ ត្រកួន ខាត់ណា ប៉េងប៉ោះ ជីរគ្រប់ប្រភេទមកដាំវិញ»។
លោកបានផ្ដល់ជម្រើសងាយៗដូចជាដាក់ដាំក្នុងដបទឹកសុទ្ធ ដោយកាត់ដបទឹកសុទ្ធជា ២ យកខាងក្បាលស៊កចូលខ្លួនហើយដាក់ស្រកីដូងក្នុងដប ដាក់ល្បាយដីមានជីចូល ហើយដាក់គ្រាប់ពូជដាំជាការស្រេច។
លោកបន្តថា៖ «យើងអាចយកកង់ឡានមកកាត់ច្នៃជាម៉ូតស្អាតៗ ធុងសាំង ដបប្រេងឆា (កាត់ជា ២) សូម្បីកំប៉ុងទឹកដោះគោកូនក្មេងក៏អាចយកមកច្នៃ ដើម្បីដាំដំណាំបានផងដែរ»។
ទោះជាការយករបស់របរប្រើប្រាស់រួចមកកែច្នៃក្នុងការដាំដំណាំបែបនេះ អាចកាត់បន្ថយសំរាម ការចំណាយ និងផលប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន ប៉ុន្តែលោកមិនលើកទឹកចិត្តឲ្យប្រើធុងស្នោមកដាំដំណាំទេ ដោយសារកត្តាហានិភ័យដល់សុខភាព។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ការប្រើប្រាស់ធុងស្នោ មើលទៅមានសភាពងាយស្រួលក្នុងការដាំ តែបន្លែដែលចេញពីការដាំក្នុងធុងស្នោអាចធ្វើឲ្យមនុស្សបរិភោគយូរទៅអាចកើតជាជម្ងឺមហារីក នេះបើតាមការស្រាវជ្រាវរបស់អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តរបស់ប្រទេស អូស្រា្តលី បានលើកឡើង»។
លោកបានរៀបរាប់ពីជំហានក្នុងការរៀបចំសួនបន្លែ ដោយផ្ដើមពីចំណុចទី១ គឺការប្រើឧបករណ៍តូចៗដាំ ឬការរៀបចំសួនបន្លែ លើដំបូលផ្ទះ ចំហៀងផ្ទះ និងយ៉មុខផ្ទះជាដើម សម្រាប់អ្នករស់នៅទីក្រុងភ្នំពេញ ឬអ្នកមានដីតូច។ បងប្អូនមានបរិវេណដីផ្ទះធំទូលាយ អាចរៀបចំសួនទៅតាមការពេញចិត្ត»។
លោក ប៉េងណាំ ពន្យល់បន្ថែមថា៖ «ចំណុចទី២ បងប្អូនត្រូវចេះជ្រើសរើសពូជដំណាំណាដែលល្អ មានគុណភាព ដើម្បីយកមកធ្វើការដាំដុះ យកល្អគួរទិញពូជដំណាំពីកន្លែងមានការផលិត ឬនាំចូលច្បាស់លាស់»។
ចំណុចទី៣ គឺការរៀបចំដី ដោយលាយល្បាយតាមក្បួន (៧-៣-៣) ដោយលាយ ដី ៧ ធុង ជីកំប៉ុស ៣ ធុង និងអង្កាមចំនួន ៣ធុង រួចហើយយកដីនោះ ដាក់តាមដបទឹកសុទ្ធ ឬកង់ឡានសម្រាប់ដាំបន្លែ។
ចំណុចទី៤ ផ្ដោតលើការស្រោចទឹក ដែលលោកណែនាំឲ្យធ្វើឡើង ៣ ដង ក្នុងមួយថ្ងៃ គឺចន្លោះ ម៉ោង ៧ ទៅ ៨ ពេលថ្ងៃ ម៉ោង ១១ ទៅ ១២ និងម៉ោង ៤ ទៅ ៥ ល្ងាច។
ចំណុចទី ៥ លោកណែនាំឲ្យប្រើជីកំប៉ុស ឬមេជី មេអ័រម៉ូន មេថ្នាំបណ្តេញសត្វល្អិត យកមកលាយទឹក ហើយបាញ់លើដំណាំ ២ ដង ក្នុង ១ សប្តាហ៍ ដើម្បីឲ្យដំណាំលូតលាស់ល្អ ហើយមិនប៉ះពាល់ដល់សុខភាព។
ការដាំដំណាំនឹងធ្វើឲ្យអ្នកនៅផ្ទះលែងអផ្សុក ដោយនៅចំណុចចុងក្រោយ លោកអ្នកជំនាញខាងផ្នែកកសិកម្ម លោក ចាង ប៉េងណាំ បញ្ជាក់ថា៖ «ការថែទាំ ត្រូវធ្វើជាប្រចាំ ដូចជាការដកស្មៅ និងការជ្រំគល់ជាដើម ទើបដំណាំ និងសួនរបស់យើងមានសោភណភាពស្អាត»៕