ភ្នំពេញៈ អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំនៅកម្ពុជាលោកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត កាលពីម្សិលមិញបានលើកយកការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងភាពចង្អៀតណែននៅក្នុងពន្ធនាគារមកជជែកពិភាក្សាជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃលោក ស ខេង បន្ទាប់ពីលោកស្រីបានលើកបញ្ហាជម្លោះដីធ្លីទៅជជែកជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងបរិស្ថាន។
ក្នុងជំនួបបិទទ្វាររយៈពេលប្រហែល ២ ម៉ោងដែលធ្វើឡើងនៅក្រសួងមហាផ្ទៃកាលពីម្សិលមិញរវាងលោកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត និងលោកឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ស ខេង លោកស្រី ស្ម៊ីត បានស្វាគមន៍ និងសម្តែងនូវក្តីរីករាយចំពោះការអនុវត្តរបស់រដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងនាពេលថ្មីៗក្នុងការជួយដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមផ្សេងៗរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងក្នុងការសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធពន្ធនាគារបន្ថែម។ នេះបើតាមលោក ផាត សុផានិត អ្នកនាំពាក្យរងក្រសួងមហាផ្ទៃបានប្រាប់អ្នកកាសែតក្រោយជំនួប។
លោកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត ក៏បានប្រាប់ក្រុមអ្នកសារព័ត៌មានបន្ទាប់ពីកិច្ចប្រជុំមុនចូលទៅក្នុងរថយន្តថា៖ «យើងពិភាក្សាគ្នាលើបញ្ហាជាច្រើនដែលភាគច្រើនជាបញ្ហាទាក់ទងជាមួយក្រសួងមហាផ្ទៃរួមមានការបើកទូលាយសម្រាប់សង្គមស៊ីវិល។ យើងពិភាក្សារឿងចង្អៀតនៅពន្ធនាគារ បញ្ហាវឌ្ឍនភាពទៅលើច្បាប់អត្តសញ្ញាណ និងសញ្ជាតិ យុទ្ធនាការប្រឆាំងគ្រឿងញៀន ដូច្នេះយើងបានពិភាក្សាលើបញ្ហាយ៉ាងច្រើនដែលក្រសួងមហាផ្ទៃគ្រប់គ្រងធ្វើ ហើយនិងបញ្ហាដែលក្រសួងមហាផ្ទៃបានពិភាក្សាពីមុន»។
លោកស្រីបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំបានសួរគាត់អំពីវិធានការផ្សេងៗដែលគាត់អាចធ្វើ និងយុទ្ធនាការផ្សេងទៀតដែលគាត់អាចធ្វើ និងវិធីសាស្ត្រដែលគាត់បានពិភាក្សាជាមួយខ្ញុំកាលពីមុន។ យើងបញ្ជាក់ពីច្បាប់ផ្សេងៗ និងគោលនយោបាយផ្សេងៗទៀត»។
លោក សុផានិត បានប្រាប់អ្នកកាសែតថាលោក ស ខេង បានប្រាប់លោកស្រី ស្ម៊ីត ថាក្រុមការងារដែលរដ្ឋាភិបាលបានបង្កើតឡើងនឹងរៀបចំវេទិកាជួបជុំជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិលដើម្បីជជែកពិភាក្សាពីក្តីបារម្ភ និងបញ្ហាផ្សេងៗរបស់ពួកគេដោយសារតែកន្លងមកអង្គការសង្គមស៊ីវិលទាំងនោះតែងតែបានលើកឡើងថាមានការរឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ពួកគេ ដូច្នេះវេទិកានេះគឺដើម្បីរួមគ្នាដោះស្រាយបញ្ហាទាំងនោះ និងពង្រឹងភាពជាដៃគូរវាងអង្គការសង្គមស៊ីវិលជាមួយរដ្ឋាភិបាល។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «សម្តេចក្រឡាហោមបានជម្រាបលោកស្រី ស្ម៊ីត ថាដើម្បីដោះស្រាយនូវបញ្ហាប្រឈមផ្សេងៗ និងដើម្បីផ្សារភ្ជាប់ភាពជាដៃគូការធ្វើកិច្ចការជាមួយគ្នា ដើម្បីសង្គមគឺរដ្ឋាភិបាលបានបង្កើតក្រុមការងារមួយដើម្បីធ្វើការដោះស្រាយការងារផ្សេងៗ ដែលជាក្តីបារម្ភ ឬក៏មតិលើកឡើងរបស់អង្គការសង្គមស៊ីវិលពាក់ព័ន្ធនឹងការអនុវត្តសកម្មភាពរបស់ពួកគាត់។ ប្រសិនបើគាត់មានបញ្ហាអ្វី ពួកគាត់អាចដាក់ជាសំណួរ ឬមតិផ្សេងៗពាក់ព័ន្ធ និងការអនុវត្តសកម្មភាពរបស់ពួកគាត់មកក្រុមការងារដើម្បីជជែកពិភាក្សាទាំងអស់គ្នា»។
លោកបន្ថែមថា៖ «លោកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត បានសម្តែងនូវការរីករាយចំពោះគំនិតផ្តួចផ្តើមរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការបង្កើតឲ្យមានការផ្សារភ្ជាប់ភាពជាដៃគូជាមួយអង្គការសង្គមស៊ីវិល និង NGO តាមរយៈការបង្កើតវេទិកា ដូចជាការចេញនូវសេចក្តីជូនដំណឹងថ្មីកាលពីខែតុលាដើម្បីបញ្ជាក់ឲ្យកាន់តែច្បាស់ និងធ្វើឲ្យសង្គមស៊ីវិលនិង អង្គការ NGO គាត់មានទំនុកចិត្តក្នុងការអនុវត្តសកម្មភាពរបស់គាត់ ដើម្បីចូលរួមក្នុងការអភិវឌ្ឍសង្គមកម្ពុជា»។
បើតាមលោក សុផានិត លោក ស ខេង បានប្រាប់លោកស្រី ស្ម៊ីត ថា បញ្ហាគ្រឿងញៀនគឺជាបញ្ហាប្រឈមរបស់សង្គមកម្ពុជាហើយថា បើរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាមិនធ្វើការបង្ក្រាបគ្រឿងញៀន បញ្ហានេះគឺនឹងរាលដាលនៅក្នុងសង្គម ហើយក៏ជាការទទួលខុសត្រូវធំរបស់រដ្ឋាភិបាល។ នៅពេលបង្ក្រាប អាជ្ញាធរតែងចាប់ខ្លួនដែលកត្តានេះធ្វើឲ្យចំនួនអ្នកទោសនៅពន្ធនាគារមានការកើនឡើងខ្ពស់ និងធ្វើឲ្យចង្អៀតណែន។
លោកបញ្ជាក់ដូច្នេះថា៖ «ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាចង្អៀតណែនក្នុងពន្ធនាគារនេះ រាជរដ្ឋាភិបាល និងក្រសួងមហាផ្ទៃគឺខិតខំសាងសង់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធពន្ធនាគារបន្ថែមនៅតាមខេត្ត ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាជួយរំលែកបន្ទុកពន្ធនាគារនៅភ្នំពេញក៏ដូចជាពន្ធនាគារណាដែលមានភាពចង្អៀតណែនខ្លាំងគឺយើងអាចជួយរំលែកបន្ទុកនោះបាន ហើយមួយទៀតសម្តេចថាយើងគួរមានកិច្ចប្រជុំមួយដើម្បីធ្វើការរួមគ្នាដោះស្រាយការឃុំខ្លួនមុនកាត់សេចក្តីនៃអ្នកជាប់ឃុំមួយចំនួន»។
ក្នុងឱកាសនោះផងដែរលោកស្រី ស្ម៊ីត ក៏បានលើកឡើងពីបញ្ហាបំផ្លាស់ទីជនជាតិវៀតណាមជាង ២ ពាន់គ្រួសារចេញពីតំបន់បឹងទន្លេសាបនៅខេត្តកំពង់ឆ្នាំងផងដែរ ក្រោយពីលោកស្រីបានទៅធ្វើទស្សនកិច្ចនៅទីនោះ។
ឆ្លើយតបទៅនឹងកង្វល់នេះលោក សុផានិត ថ្លែងថាលោកស្រី ស្ម៊ីត បានបារម្ភទៅលើបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សដោយខ្លាចថារឿងនេះពាក់ព័ន្ធទៅនឹងការរំលោភបំពានលើសិទ្ធិមនុស្ស។ ប៉ុន្តែលោក ស ខេង បានជម្រាបជូនលោកស្រីវិញថា ករណីនេះគឺជាការអនុវត្តតាមនីតិវិធីច្បាប់ដើម្បីកែលម្អបរិស្ថាន និងអនាម័យ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «វាមិនត្រឹមតែជះឥទ្ធិពលដែលគាត់កំពុងតែរស់នៅហ្នឹងទេ តែនៅក្រោមទន្លេហ្នឹងវាក៏ជួបនឹងបញ្ហាអនាម័យ និងបរិស្ថានផ្សេងៗទៀតដែរ។ ចំពោះរឿងសិទ្ធិមនុស្សដែលគាត់លើកឡើងហ្នឹង សម្តេចថាការអនុវត្តអ្វីៗកន្លងមកនៅក្នុងខេត្តកំពង់ឆ្នាំងគឺយើងធ្វើដោយការយកចិត្តទុកដាក់ណាស់ ដោយមិនមានការរំលោភសិទ្ធិមនុស្សរឹបអូសស្អីៗហ្នឹងទេ អ្វីៗគឺអនុវត្តទៅតាមច្បាប់ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណារៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់ឲ្យបានល្អ»។
កាលថ្ងៃអង្គារលោកស្រី រ៉ូណា ស្ម៊ីត បានលើកយកបញ្ហាឯករាជភាពនៃប្រព័ន្ធតុលាការ និងលទ្ធភាពនៃការទទួលបានយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជាមកជជែកជាមួយមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់នៃក្រសួងយុត្តិធម៌។
តាមគម្រោងលោកស្រី ស្ម៊ីត នឹងបិទបញ្ចប់ដំណើរទស្សនកិច្ចរយៈពេល ១១ ថ្ងៃរបស់លោកស្រីនៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះដែលមុននឹងលោកស្រីចាកចេញលោកស្រីនឹងធ្វើសន្និសីទកាសែតមួយដើម្បីបង្ហាញពីការរកឃើញរបស់លោកស្រីពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមុននឹងដាក់របាយការណ៍អំពីការរកឃើញរបស់លោកស្រីទៅក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្សនៅខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៩ ខាងមុខ៕