.jpg)
ពិធីសម្ពោធវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាពីម្សិលមិញ។ រូបថត សហការី
ភ្នំពេញៈ «វិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា» ដែលបង្កើតឡើងដោយបញ្ញវន្តខ្មែរមួយក្រុមរួមមាន សាស្ត្រាចារ្យ អ្នកវិភាគនយោបាយ និងសង្គម និងអតីតមេដឹកនាំសង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន ដើម្បីលើកកម្ពស់ និងពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាបានបើកសម្ពោធជាផ្លូវការកាលពីម្សិលមិញ បន្ទាប់ពីទទួលបានច្បាប់អនុញ្ញាតពីក្រសួងមហាផ្ទៃនៅដើមឆ្នាំនេះ ។
លោក ប៉ា ចន្ទរឿន ប្រធានវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាបានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍កាលពីម្សិលមិញថា ទីតាំងវិទ្យាស្ថាននេះមានការិយាល័យនៅក្នុងសង្កាត់ចោមចៅ ខណ្ឌពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ។ ប៉ុន្តែលោកថា ការសម្ពោធនេះបានរៀបចំឡើងជាលក្ខណៈឯកជនដោយមានការចូលរួមពីសហស្ថាបនិកប៉ុណ្ណោះ ដោយសារពេលនេះជាដំណាក់កាលទប់ស្កាត់ការឆ្លងជំងឺកូវីដ ១៩ តែមានការផ្សាយផ្ទាល់តាមហ្វេសប៊ុករបស់វិទ្យាស្ថាន។
លោកថា៖ «វិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជា គឺជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល (ធនាគារគំនិត) មិនរកប្រាក់ចំណេញ និងមិនប្រកាន់និន្នាការនយោបាយដែលធ្វើការដើម្បីគាំទ្រ និងពង្រឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដែលជាគោលការណ៍គ្រឹះសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍសង្គម សេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយនៅប្រទេសកម្ពុជា»។
លោកបានឲ្យដឹងថា វិទ្យាស្ថាននេះបង្កើតឡើងកាលថ្ងៃទី ២៣ ខែ តុលា ឆ្នាំ ២០១៩ និងទទួលបានការអនុញ្ញាតពីក្រសួងមហាផ្ទៃតាំងពីដើមខែមករាឆ្នាំ ២០២០ មក។ លោកថា សហស្ថាបនិកវិទ្យាស្ថាននេះ មើលឃើញថា មាគ៌ាប្រសើរសម្រាប់សង្គមជាតិ និងដំណើរនយោបាយនៅកម្ពុជាមិនអាចដើរហួស ឬខុសគន្លងប្រជាធិបតេយ្យបានទេ។
លោកបានបន្ថែមថា ការបង្កើតវិទ្យាស្ថាននេះក៏ដើម្បីជួយលើកស្ទួយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យពិសេសទាក់ទងនឹងការបណ្ដុះបណ្ដាល ការពិភាក្សា ក៏ដូចជាការលើកទឹកចិត្ដពលរដ្ឋឲ្យចូលរួមក្នុងសង្គម នយោបាយ និងក្នុងវិស័យដទៃទៀត។ ព្រោះប្រសិនបើសង្គមមួយមានពលរដ្ឋយល់ពីប្រជាធិបតេយ្យនោះ អ្នកដឹកនាំនយោបាយក៏ដើរតាមគន្លងនោះដែរ។
លោកបន្តថា ប៉ុន្ដែបើពលរដ្ឋ និងអ្នកនយោបាយ ខ្វះចំណេះជំនាញ ឥរិយាបថ គុណតម្លៃក៏ដូចជា ផ្នត់គំនិតផ្នែកប្រជាធិបតេយ្យក៏មិនអាចធ្វើឲ្យសង្គម ឬក៏ប្រព័ន្ធដឹកនាំប្រទេសមួយឆ្ពោះទៅមុខបានដែរ។
បើតាមលោក ប៉ា ចន្ទរឿន ការងារស្នូលសំខាន់ក្នុងរយៈពេល ៣ ឆ្នាំខាងមុខ វិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យនឹងធ្វើទៅលើការស្រាវជ្រាវ និងការផ្ដល់យោបល់ ទាក់ទងនឹងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងក៏មានកម្មវិធី ១ ទៀត គឺបណ្ដុះបណ្ដាលអ្នកដឹកនាំអ្នកនយោបាយវ័យក្មេងគឺបណ្ដុះបណ្ដាលអ្នកដឹកនាំជំនាន់ក្រោយឲ្យនាំគ្នាគិតគូរអំពីវប្បធម៌នយោបាយថ្មីដែលអាចជួយដឹកនាំនាវាកម្ពុជាឆ្ពោះទៅមុខ កុំឲ្យជួបប្រទះនឹងព្យុះដូចដែលយើងធ្លាប់ជួបប្រទះនាពេលកន្លងមក»។
លោក គិន ភា ប្រធានវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃរាជបណិ្ឌត្យសភាកម្ពុជាបានលើកឡើងកាលពីម្ស៊ិលមិញថារាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាតែងតែបើកទ្វារចំហជាយូរណាស់មកហើយក្នុងការសហការជាមួយអង្គការ សមាគមមិនមែនរដ្ឋាភិបាល ហើយសព្វថ្ងៃនេះមានអង្គការ សមាគម ក្រៅរដ្ឋាភិបាលរហូតដល់ជាង ៤ ពាន់។
លោកបានបញ្ជាក់ថា៖ «យើងឃើញថា ការបើកទ្វារវិទ្យាស្ថានបែបនេះ តិច ឬច្រើនគឺជាការល្អ ឲ្យតែវិទ្យាស្ថាននេះធ្វើការងារដើម្បីលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យដើម្បីការលើកតម្កើងសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា នេះគឺជារឿងល្អសម្រាប់កម្ពុជា។ ក៏ប៉ុន្ដែប្រសិនបើពួកគាត់គ្រាន់តែប្រើប្រាស់ស្លាកវិទ្យាស្ថាននេះហើយបម្រើគោលដៅនយោបាយណាមួយទេ គឺមិនបានផ្ដល់ផលប្រយោជន៍ណាមួយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ និងប្រទេសកម្ពុជាឡើយ»។
លោក អំ សំអាត អ្នកឃ្លាំមើលបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូបានស្វាគមន៍ចំពោះការអនុញ្ញាតឲ្យវិទ្យាស្ថានប្រជាធិបតេយ្យកម្ពុជាបើកដំណើរការលោកថា ជាការបង្ហាញពីភាពជាដៃគូរវាងសង្គមស៊ីវិល និងរដ្ឋាភិបាល ប៉ុន្តែលោកនៅមានមន្ទិលពីលម្ហនៃការធ្វើសកម្មភាព។
លោកថា៖ «ការបើកឲ្យមានសមាគម និងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាលច្រើនមិនមែនមានន័យថា ជាលម្ហលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យទេគឺទាល់មានលម្ហខាងសេរីភាពបំពេញការងាររបស់គេផងដែរ»៕
