ភ្នំពេញៈ ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានផ្តល់ជូននូវមូលដ្ឋានធនធានធម្មជាតិដ៏សម្បូរបែប ដែលជាគន្លឹះសម្រាប់សន្តិសុខស្បៀង និងការចិញ្ចឹមជីវិតរបស់ប្រជាជនប៉ុន្តែត្រូវបានគំរាមកំហែងដោយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ នេះជាការថ្លែងរបស់មន្ត្រីការទូតជាន់ខ្ពស់សាធារណរដ្ឋកូរ៉េប្រចាំកម្ពុជា។
តាមរយៈសុន្ទរកថារបស់ លោក Park Heung-kyeong ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសាធារណរដ្ឋកូរ៉េ ថ្លែងទៅកាន់កិច្ចប្រជុំកំពូល P4G (Partnering for Green Growth and the Global Goals 2030)លើកទី២ ដែលនឹងរៀបចំឡើងតាមរយៈប្រព័ន្ធអនឡាញ នាថ្ងៃទី ៣០ និង ៣១ ខែឧសភា ឆ្នាំនេះ លោកឯកអគ្គរដ្ឋទូត ឱ្យដឹងថា លោកប្រធានាធិបតីមូនចេអ៊ីនលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងប្រមុខរដ្ឋប្រមាណ ៦០ នាក់ និងថ្នាក់ដឹកនំានៃអង្គការអន្តរជាតិនានានឹងចូលរួមនៅក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះផងដែរ។
លោកឯកអគ្គរដ្ឋទូតថ្លែងថា៖ «ប្រទេសកម្ពុជា ត្រូវបានផ្តល់ជូននូវមូលដ្ឋានធនធានធម្មជាតិដ៏សម្បូរបែប។ នេះគឺជាគន្លឹះសម្រាប់សន្តិសុខស្បៀង និងការចិញ្ចឹមជីវិតរបស់ប្រជាជន។ ប៉ុន្តែវាត្រូវបានគំរាមកំហែងដោយការប្រែប្រួលលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុ។ ដោយឡែកការប្រែប្រួលលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុ បង្កការគំរាមកំហែងជាបន្ត ចំពោះការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពនៅក្នុងប្រទេស ដែលពឹងផ្អែកយ៉ាងខ្លាំងទៅលើទន្លេមេគង្គ និងអាងទន្លេសាប»។
លោកបានបន្តថា អាងទំាងនេះត្រូវបានកំណត់ដោយធារាសាស្ត្រសន្ទុះទឹកជំនន់ ដែលមានការប្រែប្រួលដ៏សំខាន់នៃកម្រិតទឹកនាចន្លោះរដូវវស្សា និងរដូវប្រំាង។ ប្រព័ន្ធសន្ទុះទឹកជំនន់ធ្វើឱ្យមានព្រៃលិចទឹក វាលស្មៅ និងដីសើមក៏ដូចជាជលផលទឹកសាបដ៏សម្បូរបែប និងមានផលិតភាពបំផុតរបស់ពិភពលោក។
លោកលើកឡើងថា៖ «វាក៏មានការផ្គត់ផ្គង់ដ៏ទូលំទូលាយនូវធនធានទឹកសាបរបស់ប្រទេស សម្រាប់វិស័យកសិកម្មផងដែរ។ កសិកម្ម និងជលផលដែលមានចំនួន ២៧ ភាគរយ និង ១២ ភាគរយ នៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបនីមួយៗ គឺជាគន្លឹះនៃសន្តិសុខស្បៀងក្នុងប្រទេសកម្ពុជា និងការចិញ្ចឹមជីវិតរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា»។
បើតាមលោកឯកអគ្គរដ្ឋទូត ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ជាសាកលក្នុងការដោះស្រាយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ សាធារណរដ្ឋកូរ៉េ បានប្រកាសនូវផែនការមហិច្ឆតារបស់ខ្លួន ដើម្បីសម្រេចគោលដៅនៃអព្យាក្រឹត្យភាពកាបូនត្រឹមឆ្នាំ ២០៥០។
លោកបញ្ជាក់ថា យោងតាមសេចក្តីប្រកាសកាលពីឆ្នាំមុន របស់ដំណោះស្រាយសភា ដែលបានដាក់ចេញផែនការដ៏ធំមួយសម្រាប់ការដោះស្រាយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ រដ្ឋាភិបាលកូរ៉េ មានគម្រោងវិនិយោគ ៦២ ពាន់លានដុល្លារ ក្នុងគម្រោងរយៈពេលខ្លី និងរយៈពេលវែង ដើម្បីជួយស្តារសេដ្ឋកិច្ចឡើងវិញពីការធ្លាក់ចុះដែលបណ្តាលមកពីជំងឺកូវីដ ១៩។
លោកឯកអគ្គរដ្ឋទូតបន្ថែមថា ផែនការមួយចំនួនរួមមាន ការបំប្លែងឧស្សាហកម្មដែលពឹងផ្អែកខ្លាំងលើកាបូនភាគច្រើននៅក្នុងប្រទេសឲ្យទៅជាប្រព័ន្ធកាបូនទាប និងការជំរុញការប្រើប្រាស់ប្រភពថាមពលមិនមែនហ្វូស៊ីល ដូចជាថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យខ្យល់ និងថាមពលវារីអគ្គិសនី។
បើតាមលោក Park Heung-kyeong នៅក្នុងបរិបទនេះសាធារណរដ្ឋកូរ៉េនឹងធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំកំពូល P4G លើកទី២ តាមរយៈប្រព័ន្ធអនឡាញ នាថ្ងៃទី ៣០ និង ៣១ ខែឧសភា ឆ្នាំនេះ ក្រោមប្រធានបទ «ការស្តារឡើងវិញប្រកបដោយពណ៌បៃតង ឆ្ពោះទៅរកអព្យាក្រឹត្យភាពកាបូន»។
លោកបន្ដថា P4G មានគោលបំណងពន្លឿនដំណោះស្រាយលើវិស័យ P4G ធំៗទាំង ៥ គឺ ម្ហូបអាហារ ទឹក ថាមពល ទីក្រុង និងសេដ្ឋកិច្ចរាងជារង្វង់។ ទំាងនេះត្រូវបានផ្សារភ្ជាប់យ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាពរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិ និងជាធាតុដ៏សំខាន់ក្នុងការឆ្លើយតបជាសកលចំពោះការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
លោកឯកអគ្គរដ្ឋទូតបានឱ្យដឹងថា កិច្ចប្រជុំកំពូល P4G នៅទីក្រុងសេអ៊ូលនឹងបង្កើតសន្ទុះថ្មីសម្រាប់ការពិភាក្សាលើបញ្ហាសំខាន់ៗ ខណៈប្រទេសនានាត្រៀមរៀបចំសន្និសីទស្តីពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិនៃភាគីនានាលើកទី២៦ (COP26) ដែលនឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅទីក្រុងក្លាសហ្គោ (Glasgow) ប្រទេសអង់គ្លេសនាខែវិច្ឆិកាឆ្នាំនេះផងដែរ។
លោកបានថ្លែងថា៖ «យើងជឿជាក់ថា កិច្ចប្រជុំកំពូល P4G នៅទីក្រុងសេអ៊ូល ដែលចូលរួមទាំងវិស័យសាធារណៈ និងឯកជនក្នុងការវិនិយោគលើដំណោះស្រាយផ្លាស់ប្តូរ នឹងផ្តល់នូវវេទិកាពិភពលោកដ៏សំខាន់សម្រាប់តួអង្គសំខាន់ៗទំាងអស់ ដើម្បីជួយសម្រួលដល់សកម្មភាពរួម ដែលត្រូវការដើម្បីដោះស្រាយនូវការ[ប្រែប្រួល]អាកាសធាតុដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ»។
P4G គឺជាគំនិតផ្តួចផ្តើមជាសកលដែលបានចាប់ផ្តើមឡើងកាលពីឆ្នាំ ២០១៧ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមដែលនឹងកើតមានលើភពផែនដី និងឆ្លើយតបទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដើម្បីសម្រេចបាននូវគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍ប្រកបដោយចីរភាព (SDGs) នៅឆ្នាំ ២០៣០។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថាន លោក នេត្រ ភក្ត្រា បញ្ជាក់ថា លោកនាយករដ្ឋមន្រ្ដី ហ៊ុន សែន នឹងចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលនេះតាមរយៈប្រព័ន្ធវីដេអូ។ លោកថា កម្ពុជាមានការតាំងចិត្តខ្ពស់ក្នុងកិច្ចការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ និងការលើកកម្ពស់ការស្តារភាពបៃតងឡើងវិញ ដោយការជំរុញឱ្យមានការដាំដើមឈើស្តារគម្របព្រៃឈើ ដែលបាត់បង់ ឬរេចរឹល។
ការដាំដើមឈើនៅតាមទីក្រុងបង្កើតភាពបៃតង ការការពារការបំពុលបរិស្ថានគ្រប់ទម្រង់ និងការកែប្រែឥរិយាបថពលរដ្ឋលើបញ្ហាបរិស្ថាន ជំរុញការប្រតិបត្តិមេត្រីភាពបរិស្ថាន ឱ្យបានច្រើននិងការអភិរក្សជីវៈចម្រុះ។
លោកថ្លែងថា៖ «នេះគឺជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរួមលើការស្តារភាពបៃតង និងការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិ ដែលជាផ្នែកមួយនៃការទ្រទ្រង់លើការអភិវឌ្ឍសង្គមសេដ្ឋកិច្ច ប្រកបដោយនិរន្តរភាព ចូលរួមកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ពីការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ដែលកម្ពុជា និងពិភពលោកបាននិងកំពុងទទួលរងគ្រោះ»។
បើតាមលោក នេត្រ ភក្ត្រា កម្ពុជាស្ថិតក្នុងចំណោមប្រទេសក្នុងតំបន់អាស៊ី ដែលងាយទទួលរងគ្រោះខ្លាំងដោយសារការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ខណៈដែលសមត្ថភាពស្ថាប័នក្នុងការកាត់បន្ថយ និងការបន្ស៊ាំនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុនៅមានកម្រិតនៅឡើយ។
នេះជាហានិភ័យមួយ ដែលអាចនឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ល្បឿននៃការជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពក្នុងរយៈពេលវែង ប្រសិនបើមិនបង្កើនកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដោះស្រាយរួមគ្នា។
លោកបញ្ជាក់ថា រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចាត់ទុកការឆ្លើយតបទៅនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ជាអាទិភាពសំខាន់មួយដោយបានដាក់បញ្ចូលក្នុងយុទ្ធសាស្រ្តចតុកោណដំណាក់កាលទី៤ និងផែនការយុទ្ធសាស្រ្តអភិវឌ្ឍន៍ជាតិ (២០១៩-២០២៣)៕