.jpg)
រថយន្តរបស់លោក ស៊ុយ សារ៉េត រងការខូចខាតពីការវាយកម្ទេចដោយមហាជន ដោយយល់ច្រឡំថា លោកបានបើករថយន្តបុករះសម្លាប់មនុស្សអស់ជាច្រើននាក់ និងព្យាយាមបើករថយន្តរត់គេចខ្លួន។ FN
ភ្នំពេញៈ ការិយាល័យឧត្តមស្នងការអង្គការសហប្រជាជាតិ ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្ស ប្រចាំកម្ពុជា (UNOHCHR) នឹងធ្វើពិធីផ្សព្វផ្សាយជាផ្លូវការ នូវរបាយការណ៍ស្ដីពីតុលាការប្រជាជន ការបង្ការ និងការឆ្លើយតបទៅនឹងការកាត់ទោសដោយមហាជន ដែលរៀបចំឡើងនៅថ្ងៃទី ១៨ ខែ កក្កដា នៅសណ្ឋាគារសាន់វ៉េ រាជធានីភ្នំពេញ។
នៅក្នុងលិខិតអញ្ជើញមួយរបស់ UNOHCHR បញ្ជាក់ថា ពិធីផ្សព្វផ្សាយជាផ្លូវការនេះ គឺមានការចូលរួមពីលោក ហ្រ្វានសេស្កូ ម៉ូតា មន្ត្រីជំនាញសិទ្ធិមនុស្សប្រចាំ អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក មជ្ឈិមបូព៌ា និងអា្រហ្វិកខាងជើង របស់អង្គការសហប្រជាជាតិ រួមទាំងតំណាងជាន់ខ្ពស់ មកពីគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ក្រសួងមហាផ្ទៃក្រសួងយុត្តិធម៌ និងសហភាពអឺរ៉ុប។
របាយការណ៍នេះ នឹងបង្ហាញអំពីលទ្ធផលនៃការចងក្រងជាឯកសារ រយៈពេលជាង ២ ឆ្នាំពាក់ព័ន្ធនឹងករណីនៃការកាត់ទោសដោយមហាជន ការឆ្លើយតបរបស់រដ្ឋ និងមូលហេតុសំខាន់ៗ ដែលនាំឱ្យកើតមានករណីកាត់ទោសដោយមហាជននេះដើម្បីផ្ដល់អនុសាសន៍មួយចំនួន ដល់រដ្ឋាភិបាល ដើម្បីបង្ការករណីនេះ និងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងនិទ្ទណ្ឌភាព។
ទង្វើកាត់ទោសដោយមហាជន ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា គឺជាសកម្មភាពរំលោភសិទ្ធិមនុស្ស រួមមានសិទ្ធិរស់រានមានជីវិតសិទ្ធិទទួលបានការជំនុំជម្រះប្រកបដោយយុត្តិធម៌ សិទ្ធិទទួលបានការសន្មតជាមុនថា គ្មានទោស និងសេរីភាពរួចផុតពីការធ្វើទារុណកម្ម និងការប្រព្រឹត្តមិនគប្បី ហើយវាគឺជាការប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌធ្ងន់ធ្ងរដែលត្រូវប្រឈមនឹងការផ្ដន្ទា ទោសតាមផ្លូវច្បាប់ដែរ។
ទោះបីជាយ៉ាងណា នៅកម្ពុជាគេសង្កេតឃើញថា ការប្រើប្រាស់តុលាការមហាជន ឬប្រជាជនអនុវត្តច្បាប់ដោយខ្លួនឯងតាមរយៈការវាយដំ និងសម្លាប់ជនណាម្នាក់ ដោយមិនរង់ចាំការកាត់ក្ដីពីតុលាការ គឺបានកើតឡើងទៅលើជនដែលប្រព្រឹត្តបទល្មើសលួច បង្កឱ្យមានគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៍បុគ្គលដែលជាប់ចោទ ចេះអំពើអាបធ្មប់ និងបុគ្គលប្រព្រឹត្តករណីឃាតកម្មជាដើម។
ជាក់ស្ដែងកាលពីអំឡុងឆ្នាំ ២០១៣ នៅស្រុកព្រៃឈរ ខេត្តកំពង់ចាម មានករណីមហាជនជាង ៥០០ នាក់ បានចោមរោមព្រួតគ្នាវាយសម្លាប់បុរសម្នាក់ ដោយសារខឹងសម្បានឹងទង្វើរបស់បុរសរូបនោះ ដែលបានកាប់សម្លាប់យ៉ាងសាហាវទៅលើប្រពន្ធ និងកូនស្រីចុងរបស់ខ្លួន ខណៈនគរបាលបានត្រឹមទទួលស្គាល់ថា ខ្វះកម្លាំងក្នុងការទប់ស្កាត់កម្លាំងមហាជននៅពេលនោះ។
កាលពីថ្ងៃទី ២២ ខែ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៨ សាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញ បានកាត់ទោសបុរសចំនួន ៣ នាក់ ឱ្យជាប់ពន្ធនាគារម្នាក់ចំនួន ៣ ឆ្នាំ ក្រោយពីបុរសទាំងនោះ ត្រូវអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួន ដោយសារបានចូលរួមនៅក្នុងសកម្មភាពព្រួតគ្នាវាយធ្វើឱ្យលោក ស៊ុយ សារ៉េត សាស្ដ្រាចារ្យសាកលវិទ្យាល័យកម្ពុជា រងរបួសធ្ងន់ ក្រោយមានការ ចោទប្រកាន់ឱ្យយល់ច្រឡំថា លោក ស៊ុយ សារ៉េត បានបើករថយន្តបុករះសម្លាប់មនុស្សអស់ជាច្រើននាក់ និងព្យាយាមបើករថយន្តរត់គេចខ្លួន។
ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ មិនអាចសុំការ អធិប្បាយពីលោក ជិន ម៉ាលីន អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌បានទេដោយលោកថ្លែងថា ជាប់រវល់។
កន្លងមកមូលហេតុនាំឱ្យមានការកាត់ទោសដោយមហាជន ត្រូវបានគេលើកឡើងថា គឺដោយសារប្រជាពលរដ្ឋខ្វះទំនុកចិត្ត លើមន្ត្រីនគរបាលនិងតុលាការ។
លោក ស៊ឹង សែនករុណា អ្នកនាំពាក្យសមាគមអាដហុក បានលើកឡើងថា មូលហេតុដែលនាំឱ្យពលរដ្ឋខ្វះទំនុកចិត្តលើប្រព័ន្ធតុលាការ ហើយបែរនាំគ្នាទៅប្រើប្រាស់តុលាការមហាជនវិញគឺដោយសារពួកគាត់ តែងសង្កេតឃើញអំពីការប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយ នៅក្នុងប្រព័ន្ធតុលាការ ព្រោះកន្លងមក អ្នកដែលមានលុយ ឬមានអំណាចខ្លះ នៅពេលប្រព្រឹត្តបទល្មើស តែងត្រូវបានដោះលែង និងមិនប្រឈមនឹងការផ្ដន្ទាទោសឡើយ ហើយម្យ៉ាងទៀត ពលរដ្ឋខ្លះ នៅពុំទាន់ដឹងច្បាប់ ថាការចូលរួមប្រើប្រាស់កម្លាំងមហាជន ក្រៅប្រព័ន្ធតុលាការនេះគឺជារឿងខុសច្បាប់។ «អ៊ីចឹងយើងត្រូវធ្វើវីដេអូអប់រំខ្លីៗ អំពីបទល្មើសទាំងអស់ហ្នឹង ដូចយើងឃើញកាលពីពេលថ្មីៗខាង UN គាត់ធ្វើតាមបណ្ដាញសង្គមហ្វេសប៊ុក ហើយអាហ្នឹង ជារឿងល្អមែនទែន ដើម្បីជាការរួមចំណែកមួយ»៕
