.jpg)
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងមេដឹកនាំរបស់ហ្វីលីពីន និងវៀតណាមក្នុងពិធីបើកសម្ពោធវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។ ហេង ជីវ័ន
ភ្នំពេញៈ ២០១៧ ជាឆ្នាំដែលកម្ពុជាញាំញីដោយវិបត្តិនយោបាយខ្លាំងបំផុតក្នុងរយៈពេលជាង១០ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។
ការរំលាយគណបក្សប្រឆាំងនៅកម្ពុជាពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាលបានធ្វើឲ្យកម្ពុជា រងការគំរាមកំហែងទាំងផ្នែកទំនាក់ទំនងការទូត ពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ និង សេដ្ឋកិច្ចពីសហគមន៍អន្តរជាតិ។
ប្រទេសដែលជាទីផ្សារនាំចេញដ៏សំខាន់របស់កម្ពុជា ក្នុងនោះសហភាពអឺរ៉ុប បានចេញ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍រំឭកបែបព្រមានថា ការទទួលបានការអនុគ្រោះពន្ធរបស់កម្ពុជាតាមរយៈគម្រោង «អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែសព្វាវុធ» នៅពេលនេះអាចស្ថិតក្នុងភាព អន្តរាយ។
បើទោះបីយ៉ាងនេះក្តី ផលប៉ះពាល់ណាមួយមកលើពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ និងសេដ្ឋកិច្ចមកលើកម្ពុជាមិនទាន់កើតមាននៅឡើយទេនៅឆ្នាំ ២០១៧ នេះ ខណៈសកម្មភាព ពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ នៅតែមានភាពរឹងមាំ។
ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ បានសរុបព្រឹត្តិការណ៍សេដ្ឋកិច្ចសំខាន់ៗដែលបានកើតឡើងក្នុងឆ្នាំ ២០១៧ ឡើងវិញ។
- ក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ ឧកញ៉ាឈើដ៏ល្បីល្បាញ គឺលោកទ្រី ភាព ត្រូវបានគេមើលឃើញថា បានដាក់ការវិនិយោគទៅលើវិស័យផ្សេងៗជាច្រើន បន្ទាប់ពីអាជីវកម្មឈើដ៏រសើបរបស់លោក។
កាលពីខែមករា ក្រុមហ៊ុន ទ្រីភាពគ្រុប បានបើកសម្ពោធរោងចក្រដំឡើងម៉ូតូ ដែលមានទីតាំងក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញដែលជាការវិនិយោគរួមគ្នាជាមួយក្រុមហ៊ុនចិន ឆាណា ស៊ីឈួងជាអ៊ី។
ក្រុមហ៊ុននេះមិនបានបង្ហាញទុនវិនិយោគពិតប្រាកដនៅក្នុងគម្រោងនេះទេ ប៉ុន្តែបានឲ្យដឹងថា រោងចក្រនេះត្រូវបានបង្កើតឡើងជាផ្នែកមួយនៃថវិកាវិនិយោគសរុប ៥០ លានដុល្លារ ដែលលោក ទ្រី ភាព វិនិយោគរួមគ្នាជាមួយក្រុមហ៊ុនចិន ឆាណា ស៊ីឈួងជាអ៊ី។
- ក្រុមហ៊ុន Toshiba Plant Systems and Services Corporation (TPSC) ដែលជាក្រុមហ៊ុនបុត្រសម្ព័ន្ធរបស់ Toshiba ជាក្រុមហ៊ុនផលិតគ្រឿងអេឡិចត្រូនិកឈានមុខគេរបស់ជប៉ុនកាលពីខែកុម្ភៈ ទទួលបានកិច្ចព្រមព្រៀងសាងសង់រោងចក្រថាមពលធ្យូងថ្មទំហំ១៥០ មេហ្គាវ៉ាត់ឲ្យក្រុមហ៊ុនម៉ាឡេស៊ីនៅក្នុងខេត្តព្រះសីហនុ។ គម្រោងនេះត្រូវគេរំពឹងថា នឹងបញ្ចប់នៅចុងឆ្នាំ ២០១៩។
- រឿងដែលចាប់អារម្មណ៍ជាងគេនៅដើមឆ្នាំ២០១៧នោះគឺធនាគារជាតិនៃកម្ពុជា នៅខែមីនា បានចូលអន្តរាគមន៍អត្រាការប្រាក់ក្នុងវិស័យមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុដោយបានដាក់ពិតានអត្រាការប្រាក់កម្ចីមិនឲ្យលើសពី១៨ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ។
អន្តរាគមន៍របស់ធនាគារជាតិនៃកម្ពុជាលើអត្រាការប្រាក់កម្ចីនៅពេលនេះ ត្រូវបានគេមើលឃើញថា បានធ្វើឡើងតែមួយថ្ងៃប៉ុណ្ណោះបន្ទាប់ពីរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិកម្ពុជាបានលើកឡើងថា រដ្ឋាភិបាលនឹងអន្តរាគមន៍បន្ទាបអត្រាការប្រាក់កម្ចី ដែលការអះអាងនេះធ្វើឡើងមុនការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់។ នេះជាការធ្វើអន្តរាគមន៍លើអត្រាការប្រាក់កម្ចីជាលើកដំបូងមិនធ្លាប់មាន។
ជាការអះអាងរបស់ NBC គោលដៅនៃការកំណត់នេះ គឺដើម្បីការពារអតិថិជនពីការទទួលកម្ចីដែលមានការប្រាក់ខ្ពស់ពេក និងដើម្បីជំរុញឲ្យមានការប្រើប្រាស់កម្ចីប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។ ពិតានអត្រាការប្រាក់នេះបានអនុវត្តចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០១៧ នេះតទៅជាកំហិត»។
- វាជាលើកដំបូងសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលកាលពីពាក់កណ្តាល ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០១៧ បានធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកស្តីពីអាស៊ាន ក្រោមប្រធានបទ «ក្តីស្រមៃអាស៊ាន» ដែលមានយុវជនកម្ពុជាជាង ២ ០០០នាក់ និងវិនិយោគិន មេដឹកនាំរដ្ឋាភិបាល និងសង្គមស៊ីវិលជាង ៧០០ នាក់ មកពីប្រទេស ៤០ បានប្រមូលផ្តុំក្នុងវេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក (WEF) ស្តីពីអាស៊ានលើកទី ២៦ នៅទីក្រុងភ្នំពេញ។
ក្នុងនាមជាម្ចាស់ផ្ទះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានឲ្យដឹងថា កម្ពុជាឆ្ពោះទៅរកការអភិវឌ្ឍបច្ចេកវិទ្យាហើយប្រទេសនេះត្រៀមខ្លួនជាស្រេចដើម្បីស្រូបយកបច្ចេកវិទ្យាថ្មីក្នុងចំណោមប្រជាជនវ័យក្មេង។
- នៅពាក់កណ្តាលឆ្នាំ២០១៧ ក្នុងខែមិថុនា កំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ(PAS) បានក្លាយជាសហគ្រាសរដ្ឋទី៣ដែលបានឡើងផ្សារហ៊ុនដោយជោគជ័យ ដោយគេរំពឹងថានឹងក្លាយជាក្រុមហ៊ុនដែលមានភាពទាក់ទាញជាងគេក្នុងការបង្កើនការជួញដូរនៅលើផ្សារហ៊ុនដែលមិនសូវមានសកម្មភាពរបស់កម្ពុជាមួយនេះ។
កំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុបានក្លាយជាក្រុមហ៊ុនទី ៥ ដែលចុះបញ្ជីជួញដូរក្នុងផ្សារហ៊ុន។ ក្រុមហ៊ុនគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋមួយនេះបានធ្វើការបោះផ្សាយលក់ភាគហ៊ុនជាសាធារណៈជាលើកដំបូង (IPO) ដោយជោគជ័យមុននឹងចុះបញ្ជីជួញដូរជាផ្លូវការ ហើយប្រមូលបានទុនសរុប ២៦,៩៩ លានដុល្លារ។ តម្លៃភាគហ៊ុននៅពេលបោះផ្សាយ (IPO) គឺ ៥០៤០ រៀលក្នុងមួយហ៊ុន។
កម្មករដកឡូហ្គោអេស៊ីលីដាចេញពីអគារការិយាល័យកណ្តាល។ ហុង មិនា
- មួយខែបន្ទាប់ពីត្រូវបានបង្កើតឡើងក្នុងគោលបំណងទប់ស្កាត់ការនាំចូលជ្រូកដោយខុសច្បាប់មកទីផ្សារកម្ពុជា ក្រុមការងារពិសេសវិស័យឯកជន ត្រូវបានរំលាយចោលវិញកាលពីខែកក្កដា ដោយសារក្រសួងកសិកម្មអះអាងថា ក្រុមការងារនេះគ្មានភារកិច្ចក្នុងការត្រួតពិនិត្យលើការងារនេះទេ។ មកដល់ពេលនេះវិស័យនេះនៅតែប្រឈមបញ្ហានៃការនាំចូលជ្រូកពីប្រទេសវៀតណាមយ៉ាងគំហុក ដែលធ្វើឲ្យខូចខាតដល់អ្នកចិញ្ចឹមក្នុងស្រុក។
- វាជាជំហានថ្មីមួយសម្រាប់វិស័យប្រេងរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលរដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចកិច្ចព្រមព្រៀងប្រេងជាមួយនឹងក្រុមហ៊ុន KrisEnergy របស់សិង្ហបុរី កាលពីខែសីហា ឆ្នាំ ២០១៧ បន្ទាប់ពីពន្យារពេលជាច្រើនឆ្នាំ ដែលគេរំពឹងថា ការទាញយកដំណក់ប្រេងដំបូងរបស់កម្ពុជានឹងចាប់ផ្តើមក្នុងរយៈពេល២ឆ្នាំទៀត។
ស្ថិតក្រោមលក្ខខណ្ឌថ្មីនេះ រដ្ឋាភិបាលកាន់កាប់អត្ថប្រយោជន៍៥ភាគរយនៅក្នុង Block A ដែលនឹងត្រូវគ្រប់គ្រងដោយក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ (MEF)។
កិច្ចព្រមព្រៀងនេះក៏បន្ថយទំហំសម្បទានដែលក្រុមហ៊ុន KrisEnergy គ្រប់គ្រង២៥ភាគរយផងដែរ ពី៤ ៧០៩ គីឡូម៉ែត្រការ៉េមកត្រឹម ៣ ០៨៣ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ។
- រដ្ឋាភិបាលកាលពីខែសីហានេះដែរបានប្រកាសថា កម្ពុជាគ្រោងនឹងចំណាយប្រហែល ៥,៤ ពាន់លានដុល្លារសម្រាប់ការវិនិយោគសាធារណៈក្នុងរយៈពេល ៣ ឆ្នាំក្រោយ ដើម្បីរក្សាកំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រ ខណៈការអនុម័តសេចក្ដីព្រាងត្រូវបានចុះហត្ថលេខាក្នុងកិច្ចប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្ដ្រី អ្នកជំនាញស្វាគមន៍ពីផែនការរបស់រដ្ឋាភិបាល ប៉ុន្តែបារម្ភពីកង្វះតម្លាភាពក្នុងការអនុវត្តគម្រោងប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព។
តាមលទ្ធផលនៃកិច្ចប្រជុំគណៈរដ្ឋមន្ដ្រីពេលនោះ កម្ពុជាត្រូវការប្រហែល ១,៩១ ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ ២០១៨ ខណៈពេលដែលទឹកប្រាក់ប្រហែល ១,៧៨ ពាន់លានដុល្លារនឹងបម្រុងទុកដើម្បីចំណាយសម្រាប់ឆ្នាំ ២០១៩ និង ១,៧១ ពាន់លានដុល្លារសម្រាប់ឆ្នាំ ២០២០។
- Uber ដែលជាសេវាហៅរថយន្តតាក់ស៊ីជិះធំជាងគេរបស់ពិភពលោក បានបើកដំណើរការជាផ្លូវការនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០១៧ ខណៈ Grab ជាក្រុមហ៊ុនផ្តល់សេវាដូចគ្នានេះដ៏ធំក្នុងតំបន់ក៏បានហក់ចូលទីផ្សារដ៏តូចចង្អៀតរបស់កម្ពុជានេះផងដែរកាលពីខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៧ ដែលក្រុមហ៊ុនអន្តរជាតិទាំង ២ នេះសុទ្ធតែបង្ហាញពីសុទិដ្ឋិនិយមក្នុងទីផ្សារកម្ពុជា។
អ្នកបើកបររថយន្តតាក់ស៊ីរបស់ក្រុមហ៊ុនផ្តល់សេវាហៅតាក់ស៊ីជិះ Grab នៅក្នុងថ្ងៃបើកសម្ពោធផ្តល់សេវារបស់ក្រុមហ៊ុន។ហុង មិនា
- កិច្ចព្រមព្រៀងនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជាទៅប្រទេសបង់ក្លាដែសក្នុងដំណាក់កាលដំបូងត្រូវបានលុបចោលនៅក្នុងខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ ខណៈប្រទេសទាំង២បានបរាជ័យក្នុងការសម្រេចបានកិច្ចព្រមព្រៀងចុងក្រោយ។
អ្នករកស៊ីនៅក្នុងឧស្សាហកម្មនេះ និងមន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលបានអះអាងថា ការដែលមិនសម្រេចនូវកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ដោយសារកម្ពុជាមិនមានអង្ករគ្រប់គ្រាន់ក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ទៅតាមតម្រូវការរបស់បង់ក្លាដែស។
កិច្ចព្រមព្រៀង Letter of Credit (កិច្ចព្រមព្រៀងនៃការទូទាត់ និងបញ្ជូនទំនិញរវាងអ្នកនាំចេញ និងអ្នកនាំចូល) មិនត្រូវបានសម្រេចបានតាមទិសដៅកំណត់ទេ ដោយសារភាគីទាំង ២ មិនអាចទទួលយកតាមលក្ខខណ្ឌ ហើយនឹងស្វែងរកកិច្ចប្រជុំដោះស្រាយនៅពេលក្រោយទៀត។
- នៅខែវិច្ឆិកាដដែលក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានសម្រេចបន្ថយបន្ទុកពន្ធដល់គ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ (MFI) នៅកម្ពុជាដោយបានបន្ទាបអត្រាពន្ធកាត់ទុកសម្រាប់កម្ចីពីបរទេសពីអត្រាចាស់ ១៤ ភាគរយមកត្រឹម ១០ ភាគរយវិញ ដោយអះអាងថាដើម្បីរក្សានិរន្តរភាពនៃវិស័យនេះ។ នេះជាការផ្តល់ការអនុគ្រោះលើកដំបូងដែលរដ្ឋាភិបាលបានផ្ដល់ដល់ឧស្សាហកម្មនេះ ចាប់តាំងពីការសម្រេចចិត្តភ្លាមៗក្នុងការដាក់កំហិតអត្រាការប្រាក់ក្នុងការផ្តល់កម្ចីរបស់ MFI មិនឲ្យលើស ១៨ ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ គិតចាប់ពីថ្ងៃទី១ខែមេសាឆ្នាំនេះមក។ កាលពីមុនអត្រាការប្រាក់កម្ចីពីគ្រឹះស្ថានមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុដែលជាកម្ចីខ្នាតតូចមានចន្លោះពី ២០ ទៅ ៣០ ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ។
- ប្រទេសអ៊ីតាលីនៅតែបន្តទាមទារឲ្យគណៈកម្មការសហភាពអឺរ៉ុប (EU) កម្រិតការនាំចូលអង្ករពីប្រទេសកម្ពុជា ក្នុងហេតុផលដើម្បីការពារឧស្សាហកម្មអង្កររបស់ខ្លួន និងសហភាពអឺរ៉ុបទាំងមូល។
ការទាមទារនេះត្រូវបានធ្វើឡើងតាំង ពីថ្ងៃទី២៤ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៧ ដែលពេលនេះប្រទេសអ៊ីតាលីបានចូលរួមជាមួយប្រទេស៦ផ្សេងទៀតបានស្នើឲ្យគណៈកម្មការអឺរ៉ុបចាត់វិធានការលើបញ្ហានេះ។
បើទោះបីយ៉ាងនេះក្តី អ្នកក្នុងឧស្សាហកម្មអង្ករកម្ពុជាមិនបានដាក់ក្តីបារម្ភចំពោះសំណើរបស់ប្រទេសអ៊ីតាលីនោះទេ ដោយចាត់ទុកថានេះមិនមែនជារឿងថ្មី និងមិនប៉ះពាល់ដល់អង្ករកម្ពុជាឡើយ។
របាយការណ៍បានឲ្យដឹងថា ក្នុងរយៈពេល៥ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ការនាំចូលអង្កររបស់អឺរ៉ុបពីប្រទេសកម្ពុជាបានកើនឡើងជាង២ដង ដែលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានដល់តុល្យភាពពាណិជ្ជកម្មរបស់ EU ជាមួយប្រទេសនេះ។
ទោះបីជាយ៉ាងនេះក្តី លោក ហ៊ុន ឡាក់ អនុប្រធានសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា (CRF) បានអះអាងថា នេះមិនមែនជារឿងក្តៅសម្រាប់ឧស្សាហកម្មអង្កររបស់កម្ពុជា ហើយវាក៏មិនមែនជាលើកទី១ដែរ ដែលសមាជិកសហគមន៍អឺរ៉ុបលើកឡើងពីការកម្រិតការនាំចូលអង្ករពីកម្ពុជានោះ។
- អ្វីដែលគេចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងនៅចុងឆ្នាំ ២០១៧ ក្នុងខែ ធ្នូ គឺរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានស្នើទៅលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ឲ្យបញ្ចុះបញ្ចូលបណ្ដាប្រទេសសហភាពអឺរ៉ុបដើម្បីទប់ស្កាត់ការព្យួរសម្បទានពន្ធគយណាមួយជាយថាហេតុ។
លោក ប៉ាន សូរស័ក្តិ ក៏បានផ្តល់យោបល់ឲ្យរដ្ឋាភិបាលក្នុងជម្រើសផ្សេងទៀត គួរពិភាក្សាក្នុងកិច្ចប្រជុំចង្អៀតនៃគណៈកម្មាធិការគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ដោយមានការចូលរួមពីក្រសួង ស្ថាប័ន សំខាន់ៗ ដែលជាសមាជិកគណៈកម្មាធិការនេះផងដែរ។
លិខិតបានបញ្ជាក់ថា៖ «ដើម្បីទប់ស្កាត់ការសម្រេចព្យួរសម្បទានពន្ធគយលើគ្រប់មុខទំនិញដោយសភាអឺរ៉ុបជាយថាហេតុ កម្ពុជាគួរបញ្ចុះបញ្ចូលបណ្ដាប្រទេសជាមិត្តដែលជាសមាជិកសហភាពអឺរ៉ុប តាមរយៈបណ្ដាញការទូត និងពាណិជ្ជកម្មព្រោះសហភាពអឺរ៉ុបច្រើនមានភាពទន់ភ្លន់ និងយោគយល់ដល់ស្ថានភាពរបស់កម្ពុជា»។
សហភាពអឺរ៉ុបបានព្រមានម្តងហើយម្តងទៀតឲ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ទាញស្ថានការណ៍នយោបាយកម្ពុជាឲ្យវិលមករកភាពប្រក្រតីឡើងវិញ ដែលការព្រមានចុងក្រោយនេះគឺការភ្ជាប់ការអនុគ្រោះពន្ធនៃការនាំចូលពីកម្ពុជា។
- លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន កាលពីចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៧ បានបង្ហាញផែនការក្នុងការបង្កើតធនាគាររដ្ឋថ្មីមួយទៀត ដើម្បីគាំទ្រដល់សហគ្រាសធុនតូច និង មធ្យម (SME) ដើម្បីដំណើរការរោងចក្រកែច្នៃនៅកម្ពុជាដោយគ្រោងចំណាយទុនវិនិយោគ ១០០ លានដុល្លារ។
ថ្លែងក្នុងជំនួបជាមួយកម្មកររោងចក្រកាត់ដេរជាង ១៦ ០០០ នាក់ នៅទីក្រុងភ្នំពេញ លោក ហ៊ុន សែន បានបង្ហាញពីការប្ដេជ្ញាចិត្តរបស់លោកក្នុងការបង្កើតធនាគាររដ្ឋថ្មីសម្រាប់ SME បន្ថែមលើធនាគារអភិវឌ្ឍន៍ជនបទដែលមានស្រាប់ ដោយសង្ឃឹមថា ធនាគារនេះនឹងជួយជំរុញដំណើរការរោងចក្រក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ផលិតផលសម្រេចដល់អតិថិជនក្នុងស្រុក និងពង្រឹងសមត្ថភាពនាំចេញផងដែរ៕
