ភ្នំពេញៈ ២០១៩ មិនមែនជាឆ្នាំដែលកម្ពុជារងផលប៉ះពាល់ពីការគំរាមកំហែងសេដ្ឋកិច្ចធំដុំនោះទេ ដោយការព្យាករពីកំណើនសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជាសម្រាប់ឆ្នាំ ២០១៩ នៅតែរឹងមាំក្នុងអត្រា ៧ ភាគរយ ទោះបីទាបជាងឆ្នាំ ២០១៨ បន្តិចក៏ដោយ ខណៈវិស័យអចលនទ្រព្យនៅតែមានកំណើន ការនាំចេញនៅតែកើន។
ទោះបីយ៉ាងនេះក្តីវាជាឆ្នាំដែលកម្ពុជាប្រឈមនឹងការលើកឡើងផ្សេងៗគ្នាពីទស្សនវិស័យសេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួនលើលទ្ធភាពនៃការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ «អ្វីៗគ្រប់យ៉ាងលើកលែងតែអាវុធ ឬ EBA» ពីសហភាពអឺរ៉ុប។
ខាងក្រោមនេះជាការរំឭកឡើងវិញនៃព្រឹត្តិការណ៍សេដ្ឋកិច្ចសំខាន់ៗប្រចាំឆ្នាំ ២០១៩ ដែលភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍រាយការណ៍។
-សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាត្រូវបានព្យាករថានឹងមានកំណើនខ្ពស់បំផុតនៅក្នុងតំបន់អាស៊ាន ទោះបីជាប្រទេសនេះកំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាមួយចំនួនក៏ដោយ។ នេះបើយោងតាមរបាយការណ៍ស្តីពីចក្ខុវិស័យសេដ្ឋកិច្ចប្រចាំតំបន់ឆ្នាំ ២០១៩ របស់មូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF)។
របាយការណ៍ចេញផ្សាយកាលពីខែតុលា ២០១៩ បានព្យាករថា កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជារក្សាបានភាពខ្លាំងក្នុងអត្រា ៧ ភាគរយក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ មុនពេលការធ្លាក់ចុះបន្តិចវិញមកនៅត្រឹម ៦,៨ ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ ២០២០។
កំណើននេះខ្លាំងជាងប្រទេសទាំងអស់របស់សមាជិកអាស៊ានដោយសេដ្ឋកិច្ចរបស់វៀតណាមត្រូវបានព្យាករថានឹងកើនឡើង ៦,៥ ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ និងឆ្នាំ ២០២០ ធ្លាក់ចុះពី ៧,១ ភាគរយ ពីឆ្នាំ ២០១៨។
លោក Hiroshi SUZUKI អគ្គនាយក និងជាប្រធានសេដ្ឋវិទូនៅវិទ្យាសា្ថនស្រាវជ្រាវពាណិជ្ជកម្មសម្រាប់កម្ពុជា (BRIC) បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍តាមអ៊ីមែលកាលពីថ្ងៃពុធថា បញ្ហាប្រឈមខាងក្រៅផ្ដល់ឲ្យកម្ពុជាទាំងគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិ។
លោកថ្លែងថា៖ «សង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មរវាងអាមេរិក និងចិននឹងផ្ដល់ផលប៉ះពាល់អវិជ្ជមានតិចតួចដល់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា»។ លោកបន្តថា៖ «លើសពីនេះទៀត ដោយសារសង្គ្រាមពាណិជ្ជកម្មនេះកម្ពុជានៅពេលនេះគឺជាបេក្ខជនមួយក្នុងចំណោមបេក្ខជនដ៏សំខាន់បំផុតសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនរបស់ប្រទេស ចិន ជាច្រើនក្នុងការផ្លាស់ប្តូររោងចក្ររបស់ពួកគេពីប្រទេសចិន»។
-NagaCorp ដែលទទួលបានអាជ្ញាប័ណ្ណតែ ១ គត់ក្នុងការវិនិយោគលើកាស៊ីណូ NagaWorld ក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញកាលពីខែមេសាបានប្រកាសគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ Naga3 ដែលនឹងត្រូវចំណាយលើការវិនិយោគប្រមាណជិត ៤ ពាន់លានដុល្លារនៅលើទីតាំងដីអតីតអគារប៊ុលឌិង។
គម្រោងត្រូវបានយល់ព្រមដោយរដ្ឋាភិបាលដើម្បីសាងសង់ Naga3 ដែលមានអគារកម្សាន្តរួមគ្នា ៥ ប្លុកមានកម្ពស់ ៦៦ ជាន់ នៅលើទីតាំងអគារប៊ុលឌិងដែលមានអាយុកាលជាង ៥ ទសវត្សរ៍ និងដីនៅជាប់នោះ ដោយមានមុខងារជាកន្លែងកម្សាន្ត សណ្ឋាគារ និងអាផាតមិន។
អតីតអគារប៊ុលឌិងដែលមានប្រជាជន ៤៩២ គ្រួសារ រស់នៅត្រូវបានវាយកម្ទេចចោលកាលពីឆ្នាំ ២០១៧ បន្ទាប់ពីដំណោះស្រាយមួយត្រូវបានធ្វើឡើងក្នុងសហប្រតិបត្តិការជាមួយ Arakawa Co ជាក្រុមហ៊ុនអចលនទ្រព្យរបស់ជប៉ុនក្រោមការសម្របសម្រួលពីរដ្ឋាភិបាល ដែលពេលនោះត្រូវបានគេអះអាងថានឹងសាងសង់អគារកម្ពស់ ២១ ជាន់ដោយចំណាយប្រហែល ៨០ លានដុល្លារ។ បច្ចុប្បន្នការបុកគ្រឹះកំពុងដំណើរការ។
- សកម្មភាពនៃការទិញលក់ និងតម្លៃអចលនទ្រព្យនៅក្រុងព្រះសីហនុគិតត្រឹមពាក់កណ្តាលឆ្នាំ ២០១៩ បានហក់ឡើងយ៉ាងខ្ពស់ ខណៈសកម្មភាពនៃការសាងសង់សំណង់ធំៗកំពុងដំណើរការ បើទោះបីជាអ្នកនៅក្នុងវិស័យអចលនទ្រព្យកម្ពុជាធ្លាប់បានព្យាករថា សកម្មភាពទិញលក់ និងតម្លៃអចលនទ្រព្យនៅខេត្តព្រះសីហនុនឹងចាប់ផ្តើមឆ្អែត ឬថមថយពីឆ្នាំ ២០១៩ នេះទៅ ដោយសារតែវាបានផ្ទុះឡើងខ្លាំងរួចហើយក្នុងអំឡុងឆ្នាំ ២០១៧-២០១៨ ក៏ដោយ។
ទោះបីយ៉ាងនេះក្តីសកម្មភាពនៃការជួលនៅឆ្នាំ ២០១៩ ក្នុងខេត្តនេះបានថមថយមកវិញ ដែលការធ្លាក់ចុះនេះមិនមែនមកពីភាពឆ្អែតនៃទីផ្សារនោះទេ ប៉ុន្តែកើតឡើងដោយសារការបិទល្បែងអនឡាញដែលជាទីផ្សារដ៏សំខាន់របស់ជនជាតិចិននៅខេត្តព្រះសីហនុ។ ការប្រកាសបិទល្បែងអនឡាញរបស់រដ្ឋាភិបាលធ្វើឲ្យជនជាតិចិនបានចាកចេញពីខេត្តព្រះសីហនុយ៉ាងគំហុក។
- អគ្គិសនីកម្ពុជាកាលពីខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០១៩ បានចុះកិច្ចព្រមព្រៀងជាមួយក្រុមហ៊ុនចិនចំនួន ២ ដើម្បីសាងសង់រោងចក្រផលិតថាមពលអគ្គិសនីដំណើរការដោយប្រេងខ្មៅ (HFO) និងឧស្ម័ន (LNG) តម្លៃ ៣៨០ លានដុល្លារ ដែលមានថាមពល ៤០០ មេហ្គាវ៉ាត់ ជាមួយក្រុមហ៊ុនចិន CGGC-Un Power Co., Ltd និងក្រុមហ៊ុន China National Heavy Machinery Corporation។
រោងចក្រដែលមានទីតាំងស្ថិតនៅក្នុងឃុំកោះរះ ស្រុកល្វាឯម ខេត្តកណ្តាល ត្រូវបានអាជ្ញាធរអះអាងថានឹងអាចផលិតថាមពលសម្រាប់ផ្គត់ផ្គង់ទីក្រុងភ្នំពេញនៅដើមឆ្នាំ ២០២០ នេះទៅ។
- លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ ២០១៩ ថ្លែងថា ប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍គួរពិចារណាឲ្យបានដិតដល់មុននឹងដាក់វិធានការព្យួរ ឬដកចេញនូវភាពអនុគ្រោះពីប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចដោយអះអាងថា ការបន្ត និងបង្កើនការផ្តល់ភាពអនុគ្រោះនានាតាមរយៈប្រព័ន្ធពាណិជ្ជកម្មពហុភាគី ឬឯកតោភាគីមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ប្រទេសអភិវឌ្ឍន៍តិចតួចក្នុងការសម្រេចគោលដៅអភិវឌ្ឍន៍របស់ខ្លួន។
ថ្លែងក្នុងពិធីបើកកិច្ចប្រជុំត្រួតពិនិត្យឡើងវិញជាសកលលើជំនួយសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្មឆ្នាំ ២០១៩ របស់អង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) នៅក្នុងទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេស ស្វ៊ីស លោក ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងថា បន្ទាប់ពីបានចូលជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកនៅឆ្នាំ ២០០៤ កម្ពុជាសម្រេចបាននូវកិច្ចសមិទ្ធផលជាច្រើនព្រមទាំងសម្រេចបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាមធ្យមប្រចាំឆ្នាំក្នុងរង្វង់ ៧,៧ ភាគរយប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន និងសមធម៌ក្នុងរយៈពេល ២ ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ។
ការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីនេះគឺស្របពេលដែលកម្ពុជាកំពុងប្រឈមនឹងការផ្អាកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ «អ្វីគ្រប់យ៉ាងលើកលែងអាវុធ EBA » ពីសហភាពអឺរ៉ុប។
- ឆ្នាំ ២០១៩ គឺជាឆ្នាំដែលទីក្រុងភ្នំពេញត្រូវបានគេមើលឃើញពីកំណើននៃអាជីវកម្មក្រៅប្រព័ន្ធបង្កើតឡើងដោយជនជាតិចិនបន្ទាប់ពីក្រុងព្រះសីហនុពិសេសក្នុងសង្កាត់ទន្លេបាសាក់ ជុំវិញតំបន់កោះពេជ្រ។
លំហូរចូលជនជាតិចិនក្នុងរយៈពេល ២-៣ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ បានក្លាយជារបៀបវារៈនៃការជជែកយ៉ាងក្តៅគគុកក្នុងចំណោមសាធារណជនទាំងវិជ្ជមាន និងអវិជ្ជមាន។
ក្រោយមានការរិះគន់ពីសំណាក់មហាជន ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈបានកំណត់អំពីការងារមួយចំនួនហាមជនបរទេសដែលមករស់នៅកម្ពុជាមិនឲ្យធ្វើឡើយ ជាពិសេសអាជីវកម្មខ្នាតតូច ឬជាលក្ខណៈគ្រួសារដើម្បីការពារការដណ្តើមទីផ្សារពីពលរដ្ឋខ្មែរ ប៉ុន្តែ ១ ខែក្រោយមកបានលើកបម្រាមនេះចេញវិញ។
- រដ្ឋាភិបាលបានបង្ហាញពីគម្រោងអភិវឌ្ឍក្រុងបូកគោថ្មីនៅលើរមណីយដ្ឋានបូកគោ។ នេះបើយោងតាមកិច្ចប្រជុំអន្តរក្រសួងកាលពីខែមិថុនា។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងដែនដី នគរូបនីយកម្ម និង សំណង់បានដឹកនាំអន្តរក្រសួងបើកកិច្ចប្រជុំស្តីពីប្លង់គោលប្រើប្រាស់ដីគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ក្រុងលើរមណីយដ្ឋានបូកគោស្ថិតនៅស្រុកទឹកឈូ ខេត្តកំពតមានចម្ងាយប្រមាណ ៤២ គីឡូម៉ែត្រពីទីរួមខេត្តកំពត។
អភិបាលខេត្តកំពតដែលបានចូលរួមកិច្ចប្រជុំនេះបានប្រាប់កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍ថា នេះគ្រាន់តែជាគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ដីត្រៀមទុកសម្រាប់បង្កើតក្រុងថ្មីនៅពេលដែលរដ្ឋាភិបាលមានគម្រោងបង្កើតក្រុងដែលគម្រោងនេះដាក់ឲ្យសិក្សាលើទំហំដីប្រមាណ ១៥ ម៉ឺនហិកតាលើភ្នំបូកគោដោយបែងចែកជាតំបន់ទេសភាពតាមជម្រាលភ្នំ។
- កម្ពុជា និងវៀតណាមបានដាក់ឲ្យដំណើរការផ្សារគំរូព្រំដែនដំបូងកាលពីចុងខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៩ ដើម្បីបម្រើជាទីតាំងនាំចេញនាំចូលដែលជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងមួយក្នុងការបង្កើនទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីរវាងប្រទេសទាំង ២។ ផ្សារដា ដែលត្រូវបានផ្តួចផ្ដើមតាំងពីឆ្នាំ ២០០៩ ស្ថិតក្នុងខេត្តត្បូងឃ្មុំជាប់ព្រំដែនកម្ពុជា វៀតណាម ត្រូវបានចូលរួមបើកដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន ។ ប្រទេសទាំង ២ ក៏បានប្រកាសថានឹងសាងសង់ផ្សារ ២ បន្ថែមទៀតនៅតាមបណ្ដោយព្រំដែន ខេត្តស្វាយរៀង និងខេត្តកំពត។
យើងសូមបិទបញ្ចប់ព្រឹត្តិការណ៍ឆ្នាំ ២០១៩ នូវរឿងដែលគួរឲ្យភ្ញាក់ផ្អើលមួយនៅក្នុងវិស័យបដិសណ្ឋារកិច្ច នោះគឺសណ្ឋាគារផ្កាយ ៥ ដ៏ល្បីល្បាញដែលមានអាយុកាល ២៣ ឆ្នាំនៅទីក្រុងភ្នំពេញ ប្រកាសបិទទ្វារជាស្ថាពរនៅចុងឆ្នាំ ២០១៩ នៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ក្រោមហេតុផលវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច។
សេចក្តីជូនដំណឹងបានឲ្យដឹងថា មូលហេតុដែលនាំឲ្យសណ្ឋាគារផ្កាយ ៥ មានអាយុកាលជាង ២ ទសវត្សរ៍នេះបិទទ្វារ គឺដោយសារបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ច។ លិខិតសរសេរថា៖ «ដោយមូលហេតុសេដ្ឋកិច្ច យើងមានការសោកស្តាយ សូមជម្រាបជូនដំណឹងថា សណ្ឋាគារនឹងត្រូវបិទដំណើរការនៅថ្ងៃទី ៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១៩»។
ចាប់បើកដំណើរការអាជីវកម្មពីឆ្នាំ ១៩៩៦ ក្នុងនាមជាសណ្ឋាគារ Inter-Continental មុនពេលប្តូរឈ្មោះមកជា The Greate Duke Hotel កាលដើមឆ្នាំ ២០១៨ ដោយមានក្រុមហ៊ុន Regency Company Limited ជាម្ចាស់កម្មសិទ្ធិ។ សណ្ឋាគារនេះបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការទទួលមេដឹកនាំប្រទេសជាច្រើនដែលធ្វើដំណើរមកកាន់ប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីចូលរួមកិច្ចប្រជុំដែលកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះនៃកិច្ចប្រជុំអាស៊ានលើកដំបូងកាលពីឆ្នាំ ២០០២។
ការបិទដំណើរការរបស់ The Greate Duke Hotel ត្រូវបានអ្នកនៅក្នុងវិស័យទេសចរណ៍មិនបានបង្ហាញពីភាពវិជ្ជមានសម្រាប់វិស័យសេដ្ឋកិច្ច និងទេសចរណ៍នៅកម្ពុជាឡើយ៕