ភ្នំពេញៈ កម្ពុជា និងកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថានបានពិភាក្សាគ្នាលើលទ្ធភាពនៃការចរចាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគី និងក្នុងក្របខ័ណ្ឌសហភាពសេដ្ឋកិច្ច អឺរ៉ុប-អាស៊ី (EAEU)។ នេះបើតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានពីសា្ថនទូតកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថាន។
ការពិភាក្សានេះត្រូវបានធ្វើឡើងរវាងលោក គីម ហេងមាស ឯកអគ្គរាជទូតកម្ពុជាប្រចាំនៅសាធារណរដ្ឋតួកគី និងលោក Kubanychbek Omuraliev ឯកអគ្គរដ្ឋទូតកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថានប្រចាំនៅប្រទេសតួកគី កាលពីថ្ងៃទី ១ ខែមិថុនា។
សា្ថនទូតកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថានឱ្យដឹងថា ភាគីទាំង ២ បានពិភាក្សាគ្នាពីទស្សនវិស័យសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ចរួមទាំងក្នុងក្របខ័ណ្ឌនៃសហភាពសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ុប-អាស៊ី ព្រមទាំងអំពីលទ្ធភាពនៃការពិចារណាលើកិច្ចព្រមព្រៀងដាច់ដោយឡែករវាងកម្ពុជា និងកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថានលើវិស័យពាណិជ្ជកម្មសេរីពន្ធត្រួតស៊ីគ្នា និងតំបន់មិនត្រូវការទិដ្ឋាការ។
EAEU ជាសហព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ចតំណាងឱ្យប្រទេសចំនួន ៥ រួមមានរុស្ស៊ី កាហ្សាក់ស្ថានអាមេនី បេឡារុស និងកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថាន។
ក្នុងកិច្ចប្រជុំរវាងកម្ពុជា និងគណៈកម្មការសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ុប-អាស៊ី (ECC) កាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែមីនា អនុរដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្មលោក សំហេង បូរ៉ា លើកឡើងថា របាយការណ៍ការសិក្សាពីលទ្ធភាពលើ FTA រវាងកម្ពុជា និង EAEU ត្រូវបានចាប់ផ្ដើមដំណើរការដោយក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម និងវិទ្យាស្ថានស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចសម្រាប់អាស៊ាន និងអាស៊ីខាងកើត។
លោកបន្តថា៖ «កិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា និង EAEU នឹងអាចឱ្យភាគីទាំង ២ បង្កើតកិច្ចសហការពាណិជ្ជកម្ម វិនិយោគ និងសេដ្ឋកិច្ច។ ការសិក្សានេះបានត្រួតពិនិត្យផលប៉ះពាល់សំខាន់ៗនៃកិច្ចព្រមព្រៀងសេរីរវាងកម្ពុជា - EAEU លើសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា និងសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍ទាក់ទងនឹងពាណិជ្ជកម្ម ការវិនិយោគ សុខុមាលភាព និងផលប៉ះពាល់កំណើនលើសេដ្ឋកិច្ចក្នុងស្រុក និងក្នុងតំបន់»។
លោក ហុង វណ្ណៈ អ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិនៃវិទ្យាស្ថានទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃកម្ពុជា (បណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា) បានប្រាប់ថា កៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថាន គឺជាសមាជិកនៃបណ្តាប្រទេសសហភាពសេដ្ឋកិច្ចអឺរ៉ុប-អាស៊ី ដែលមានសក្តានុពលសេដ្ឋកិច្ចខ្លាំងនៅអឺរ៉ុបខាងកើត។
លោកប្រាប់ថា៖ «កិច្ចសន្ទនារវាងភាគីកម្ពុជា និងកៀហ្ស៊ីស៊ីស្ថានខ្ញុំគិតថា ភាគីទាំង ២ ចង់ដឹងឱ្យកាន់តែច្បាស់នូវទំនិញប្រភេទអ្វីខ្លះអាចដោះដូរជាមួយគ្នាបាន ដើម្បីងាយសម្រួចទៅលើផលិតផលក្នុងស្រុកក្នុងការជំរុញផលិតកម្មឱ្យស្របទៅតាមតម្រូវការប្រទេសដៃគូ»។
លោកបន្តថា ដោយសារកត្តាប្រវត្តិសាស្ត្រទាំង ២ មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយគ្នា ហើយមានបំណងពង្រីកកិច្ចសហប្រតិបត្តិការទ្វេភាគី ក៏ដូចជាកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីជាមួយ EAEU ដើម្បីពង្រីកទំហំពាណិជ្ជកម្មបន្ថែមទៀត។
បើតាម លោក វណ្ណៈ កម្ពុជាភាគច្រើនបាននាំចេញទំនិញវាយនភណ្ឌ និងផលិតផលកសិកម្មទៅកាន់បណ្តាប្រទេស EAEU ខណៈកម្ពុជានាំចូលមកវិញនូវគ្រឿងយន្តកសិកម្ម និងផលិតផលឱសថជាដើម កម្ពុជាត្រូវពង្រឹងទំនិញបន្ថែមទៀត ដើម្បីនាំចេញទៅកាន់ប្រទេសជាដៃគូទ្វេភាគីនេះ។
ទំហំពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា និង EAEU មានតម្លៃ ៦៧,៣៧ លានដុល្លារកើន ១៨,២២ ភាគរយធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៩។ ក្នុងនោះការនាំចេញពីកម្ពុជាមានតម្លៃ ៥២,១៩ លានដុល្លារកើន ០,៧៣ ភាគរយ និងការចូលវិញពី EAEU មានតម្លៃ ១៥,១៨ លានដុល្លារ កើនឡើង ១៩៣,៥៧ ភាគរយ។ នេះបើតាមក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម៕LA