ភ្នំពេញៈ កម្ពុជាបានប្រែក្លាយខ្លួនទៅជាប្រទេសផលិតរ៉ែមាសមួយនៅក្នុងចំណោមបណ្តាប្រទេសផលិតរ៉ែមាសពិភពលោក បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលបានប្រកាសដាក់ឱ្យដំណើរការការដ្ឋានអាជីវកម្ម និងរោងចក្រចម្រាញ់រ៉ែមាសជាលក្ខណៈឧស្សាហកម្មជាលើកដំបូង។
កាលពីថ្ងៃទី ១០ ខែមិថុនា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសដាក់ឱ្យដំណើរការការដ្ឋានអាជីវកម្ម និងរោងចក្រចម្រាញ់រ៉ែមាសលក្ខណៈឧស្សាហកម្មលើកដំបូងរបស់កម្ពុជានៅតំបន់អូរខ្វាវ ស្រុកកែវសីមា ខេត្តមណ្ឌលគិរី ចាប់ពីថ្ងៃទី ២១ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ ២០២១ តទៅ។
លោក ហ៊ុន សែន បានឱ្យដឹងថា ការដាក់ឱ្យដំណើរការនេះ បន្ទាប់ពីសិក្សាស្រាវជ្រាវស្វែងរកអស់រយៈពេល ១៤ ឆ្នាំដោយក្រុមហ៊ុន Renaissance Minerals (Cambodia) Limited ជាក្រុមហ៊ុនអូស្ត្រាលីទី ១ ដែលបានចាប់ផ្តើមធ្វើអាជីវកម្មលក្ខណៈឧស្សាហកម្មតាមស្តង់ដាអន្តរជាតិ ដោយអាចផលិតបាន ១ ថ្ងៃ ជាមាសដុំពាក់កណ្តាលសម្រេចក្នុងអត្រាមាស ៩០ ភាគរយ។ តាមរបាយការណ៍សមិទ្ធលទ្ធភាពដែលផ្តល់ឱ្យក្រុមហ៊ុនផលិតមាសសុទ្ធបានប្រមាណ ៣ តោន ក្នុង ១ ឆ្នាំ សម្រាប់រយៈពេល ៨ ឆ្នាំដំបូង។
លោកបានបន្ថែមថា កម្ពុជារំពឹងថា ផលិតផលមាសជាលក្ខណៈឧស្សាហកម្មពីជម្រករ៉ែតំបន់អូរខ្វាវនឹងផ្តល់ផលប្រយោជន៍ចំណូលដុលជាមធ្យមប្រមាណ ១៨៥ លានដុល្លារ ក្នុង ១ ឆ្នាំ។
ក្នុងនោះចំណូលថវិកាជាតិពីសួយសារ និងសារពើពន្ធផ្សេងៗមានជាមធ្យម ៤០ លានដុល្លារ ក្នុង ១ ឆ្នាំ។ ថវិកាទាំងនេះនឹងត្រូវយកមកប្រើក្នុងចរន្តថវិកាជាតិ ដើម្បីអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គម។
លោកបានថ្លែងថា៖ «ជាមួយគ្នានឹងសក្តានុពលនេះ ខ្ញុំក៏សូមក្រើនរំឭកថា អាជីវកម្មរ៉ែមាស គឺជាអាជីវកម្មត្រូវការវិនិយោគប្រកបដោយវិជ្ជាជីវៈ និងបច្ចេកវិទ្យាពិតប្រាកដ។ ដូចបានរៀបរាប់ពីប្រវត្តិនៃការវិនិយោគខាងលើ គឺមិនមែនគ្រប់គ្នាចេះតែអាចធ្វើការអភិវឌ្ឍបាននោះទេ ការដាក់ឱ្យដំណើរការឧស្សាហកម្មរ៉ែមាសថ្ងៃនេះ មិនមែនជាការប្រកាសលើកទឹកចិត្តឱ្យសាធារណជនចាប់យករបរអាជីវកម្មរ៉ែមាសនេះឡើយ ព្រោះវាជាអាជីវកម្មដែលមានគ្រោះហានិភ័យខ្លាំង ត្រូវការដើមទុនច្រើន និងជំនាញពិតប្រាកដ»។
ក្រុមហ៊ុន Emerald Resources បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី ៨ ខែមិថុនាថា ខ្លួនបានចាប់ផ្ដើមសកម្មភាពរុករករ៉ែ ដែលផ្ដល់រ៉ែជាលើកដំបូង និងបានចាប់ផ្ដើមប្រតិបត្តិការជាលើកដំបូងនៃរោងចក្រកែច្នៃនៅក្នុងខែនេះ។
លោក Morgan Hart នាយកគ្រប់គ្រងក្រុមហ៊ុន Emerald បានអះអាងថា៖ «រ៉ែដំបូង និងការចាប់ផ្ដើមប្រតិបត្តិការជាលើកដំបូងនៃគម្រោងរ៉ែមាសអូរខ្វាវ គឺជាព្រឹត្តិការណ៍ដ៏សំខាន់មួយសម្រាប់ក្រុមហ៊ុន និងតំណាងឱ្យកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែង ជាពិសេសតាមរយៈក្រុមការងារសាងសង់ និងអភិវឌ្ឍន៍ដែលប្រកបដោយបទពិសោធរបស់យើង ដោយមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការពីក្រុមហ៊ុនម៉ៅការប្រកបដោយគុណភាព និងក្រុមហ៊ុនផ្គត់ផ្គង់លើពិភពលោករបស់យើង»។
លោកលើកឡើងថា៖ «គម្រោងនេះនៅតែអនុវត្តតាមគម្រោងថវិកា និងដំណើរការតាមការគ្រោងទុក ទោះបីមានបញ្ហាប្រឈមខាងឡូជីស្ទិក ដែលបណ្ដាលមកពីការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ ១៩ នៅទូទាំងពិភពលោកក៏ដោយ និងជាសក្ខីកម្មមួយនៃជំនាញ និងបទពិសោធរបស់ក្រុមការងារដែលយើងបានដំឡើងនៅការដ្ឋានដោយជោគជ័យ»។
លោកឱ្យដឹងទៀតថា សកម្មភាពសាងសង់ និងបញ្ចប់ជាក់ស្ដែង និងបើកដំណើរការរុករករ៉ែបានផ្ដល់រ៉ែអុកស៊ីតលើសលប់ជាង ២៤៥ ០០០ តោន នៅលើកម្រាល ROM។ រ៉ែអុកស៊ីត កំពុងត្រូវបានប្រើប្រាស់ដើម្បីប្រតិបត្តិការ SAG Mill ជាលើកដំបូង និងការទាញយករ៉ែក្នុងរយៈពេល ២-៣ សប្ដាហ៍ដំបូងនៃប្រតិបត្តិការ ដែលអាចបង្កើនរ៉ែមាសនៅក្នុងការទាញយកជាមុននៃការសិតរ៉ែមាសដំបូងនៅខែនេះ។ ថ្មរឹងស៊ុលហ្វាត នឹងត្រូវបន្ថែមដល់ការទាញយកក្នុងរយៈពេលច្រើនសប្ដាហ៍ខាងមុខនេះ ដើម្បីដំណើរការការទាញយករ៉ែដែលកិនជាថ្មី។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានឱ្យដឹងទៀតថា ស្របជាមួយការចាប់ផ្តើមនៃអាជីវកម្មរ៉ែមាសខ្នាតឧស្សាហកម្មតាមស្តង់ដាអន្តរជាតិជាលើកដំបូងនៅកម្ពុជា ប្រតិបត្តិការធនធានរ៉ែនៅតំបន់អូរខ្វាវនឹងបង្កើតបានជាគំរូមួយសម្រាប់នាំមុខដល់ការធ្វើអាជីវកម្មធនធានរ៉ែដទៃទៀត។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ការចាប់ផ្តើមនេះបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ថា ការខិតខំរបស់យើងនាពេលកន្លងមកក្នុងវិស័យរ៉ែ ពិតជាអាចទាញយកធនធានធម្មជាតិក្រោមដី មកបម្រើឱ្យការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចសង្គមជាតិយើងបាន ប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់លើការការពារផលប្រយោជន៍បរិស្ថាន និងសង្គម។ បណ្តាក្រុមហ៊ុនរ៉ែទាំងអស់នឹងត្រូវជំរុញឱ្យប្រើប្រាស់គំរូនៃការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយការទទួលខុសត្រូវបែបនេះ នៅគ្រប់ដំណាក់កាលនៃប្រតិបត្តិការរបស់ខ្លួន»។
គម្រោងនេះទទួលបានសិទ្ធិអនុញ្ញាតបរិស្ថានពេញលេញពីក្រសួងបរិស្ថានកាលពីឆ្នាំ ២០១៧ និងអាជ្ញាប័ណ្ណរុករករ៉ែឧស្សាហកម្មជាបន្តបន្ទាប់ពីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ បន្ទាប់មកកិច្ចព្រមព្រៀងវិនិយោគរ៉ែកាលពីចុងឆ្នាំ ២០១៩ ពីក្រសួងរ៉ែ និងថាមពល និងក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ។ ក្រុមហ៊ុន Renaissance មានទីតាំងស្ថិតក្នុងដំណើរការអភិវឌ្ឍន៍រ៉ែមាសនៅតំបន់អូរខ្វាវ ស្រុកកែវសីមា ភាគនិរតីខេត្តមណ្ឌលគិរី៕ LA