កំពតៈ ការប្រមូលផលអំបិលក្នុងខេត្តកំពត ដែលជាកន្លែងផលិតអំបិលធំជាងគេនៅកម្ពុជា ឆ្នាំ ២០២១ នេះទើបសម្រេចបានប្រមាណ ៨០ ភាគរយបើធៀបនឹងឆ្នាំ ២០២០ ខណៈរដូវកាលប្រមូលផលស្ទើរតែបញ្ចប់ ១០០ ភាគរយហើយ។ ទោះបីយ៉ាងណាអ្នកក្នុងវិស័យនេះបានអះអាងថា កម្ពុជានឹងមិនចាំបាច់នាំចូលអំបិលពីបរទេសដូចឆ្នាំ ២០១៩ ទៀតឡើយ។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៩ ទោះបីជាប្រទេសកម្ពុជាទទួលរងឥទ្ធិពលបាតុភូតអាកាសធាតុក្តៅខ្លាំង El Nino ប៉ុន្តែការផលិតអំបិលសម្រេចបានជាង ៣ ម៉ឺនតោនប៉ុណ្ណោះ ដោយសារតំបន់ផលិតអំបិលបែរជាមានភ្លៀងច្រើន។
មិនមានតួលេខចំនួនទឹកប្រាក់នាំចូលអំបិលក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ នោះទេ ប៉ុន្តែកាលពីឆ្នាំ ២០០៩ កម្ពុជាបាននាំចូលអំបិល ២ ម៉ឺនតោនពីប្រទេសចិន ដោយចំណាយ ២,២ លានដុល្លារ។
តាមការសិក្សាជាមធ្យមក្នុង ១ ឆ្នាំ កម្ពុជាត្រូវការអំបិលប្រើប្រាស់ពី ៨-១០ ម៉ឺនតោន។
លោក ប៊ុន ណារិន កសិករផលិតអំបិលក្នុងខេត្តកំពតបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ កាលពីថ្ងៃទី ៦ ខែកក្កដាថា ការផលិតអំបិលនៅក្នុងតំបន់របស់លោកបានបញ្ចប់ជាង ១០ ថ្ងៃហើយ ដោយទិន្នផលឆ្នាំនេះទាបជាងឆ្នាំមុនបន្តិចបន្តួច ព្រោះទឹកភ្លៀងបានធ្លាក់ខ្លះៗកាលពីខែឧសភា និងខែមិថុនា។
នៅពេលមានភ្លៀងធ្លាក់ ផលអំបិលនៅក្នុងស្រែនឹងត្រូវខូច ហើយគេត្រូវការកម្តៅថ្ងៃ ដើម្បីសម្ងួតដី និងចាប់ផ្តើមធ្វើឡើងវិញ។ នេះជាមូលហេតុដែលធ្វើឱ្យការប្រមូលផលឆ្នាំនេះថយចុះជាងឆ្នាំមុន ខណៈផ្ទៃដីស្រែអំបិល និងកម្លាំងពលកម្មមិនបានប្រែប្រួលទេបើធៀបនឹងឆ្នាំមុន។ លោកបានបន្តថា សម្រាប់តម្លៃអំបិលនៅកន្លែងប្រមូលផល គឺប្រហាក់ប្រហែលនឹងឆ្នាំមុន។
លោកនិយាយថា៖ «ខ្ញុំគិតថា ផលអំបិលឆ្នាំនេះអាចធ្លាក់តិចតួច ប៉ុន្តែនឹងមិនខ្វះសម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងប្រទេសដែលទាមទារឱ្យនាំចូលក្នុងទ្រង់ទ្រាយធំដូចកាលពី ២-៣ ឆ្នាំមុនឡើយ»។
លោកបន្ថែមទៀតថា៖ «ទោះបីបច្ចុប្បន្ននេះយើងនិយាយថា អំបិលផលិតបានអាចធានាគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់បំពេញតម្រូវការក្នុងប្រទេស ប៉ុន្តែជាក់ស្តែងការនាំចូលអំបិលពីប្រទេសជិតខាងគឺនៅតែមាន ជាពិសេសអំបិលលក់នៅតាមផ្សារធំៗ និងអំបិលឧស្សាហកម្មដែលគេប្រើសម្រាប់ការបោកគក់សម្លៀកបំពាក់ និងផលិតទឹកកក»។
បើតាមលោក ណារិន តម្លៃអំបិលនៅកន្លែងប្រមូលផលឆ្នាំនេះមានចាប់ពី ៨ ០០០-១២ ០០០ រៀល ក្នុង ១ បាវទម្ងន់ ៥០ គីឡូក្រាម ដោយអាស្រ័យទៅតាមទីតាំង និងគុណភាព។
ជារៀងរាល់ឆ្នាំផលអំបិលត្រូវបានប្រមូលច្រើន ចន្លោះពីខែមីនា ដល់ខែមេសា ដែលជាពេលអាកាសធាតុក្តៅខ្លាំង។
លោក សុខ គឹមជឿន ប្រធានមន្ទីរឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ ខេត្តកំពត បានប្រាប់ថា ទិន្នផលអំបិលដែលខេត្តកំពតប្រមូលបានរហូតមកដល់ពេលនេះមានប្រមាណ ៦,៥ ម៉ឺនតោន ស្មើនឹងប្រហែល ៨០ ភាគរយបើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាឆ្នាំ ២០២០។
ការធ្លាក់ចុះនេះអាចបណ្តាលមករដូវភ្លៀងឆ្នាំនេះឆាប់ដល់ជាងឆ្នាំមុន។ លោកបន្ថែមថា៖ «ទោះអាកាសធាតុនៅកន្លែងខ្លះ អាចនៅប្រមូលផលអំបិលបានបន្ថែមក្នុងរយៈពេល ១ សប្តាហ៍ទៀត ប៉ុន្តែវាមិនមានច្រើនទៀតទេ»។
លោកប្រាប់ទៀតថា ជាមួយនឹងបរិមាណអំបិលក្នុងឃ្លាំងពេលនេះប្រមាណ ៤០ ៨០០ តោន កម្ពុជានឹងមិនខ្វះអំបិលបរិភោគឡើយ។ លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ទោះទិន្នផលឆ្នាំនេះទាបជាងឆ្នាំមុន ប៉ុន្តែកម្ពុជានឹងមិនខ្វះអំបិលដូចឆ្នាំ ២០១៩»។
បើតាមលោក គឹមជឿន ក្នុងឆ្នាំ ២០២១ នេះផ្ទៃដីធ្វើស្រែអំបិលនៅខេត្តកំពតមិនប្រែប្រួលទេបើធៀបឆ្នាំ ២០២០ ដោយមាន ៣ ៧២៦ ហិកតា។ កាលពីឆ្នាំ ២០២០ ខេត្តកំពតផលិតអំបិលបានប្រមាណ ៨៥ ០០០ តោន និងខេត្តកែបផលិតបានជាង ២០ ០០០ តោន។
របាយការណ៍ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ ឱ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ផ្ទៃដីធ្វើស្រែអំបិលក្នុងខេត្តកំពត និងខេត្តកែបមានទំហំសរុប ៤ ៧៤៨ ហិកតា។ បើអាកាសធាតុអំណោយផលក្នុង ១ ហិកតា គេអាចផលិតអំបិលបានជាមធ្យម ២០ តោនក្នុងរយៈពេល ១ ឆ្នាំ។
ឆ្នាំ ២០១៤, ២០១៥ និងឆ្នាំ ២០១៦ គឺជាពេលដែលកម្ពុជាប្រមូលផលអំបិលបានច្រើនដោយក្នុង ១ ឆ្នាំៗជាង ១០ ម៉ឺនតោន។ ទោះយ៉ាងណាទិន្នផលនេះបានធ្លាក់ចុះ ៣ ឆ្នាំជាប់គ្នាវិញ (២០១៧, ២០១៨ និងឆ្នាំ ២០១៩)។
ក្រសួងឧស្សាហកម្មកាលពីឆ្នាំ ២០១៩ បានអនុញ្ញាតឱ្យនាំចូលអំបិល ៣០ ០០០ តោន មកបំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុក ប៉ុន្តែជាក់ស្តែងការនាំចូលប្រហែល ១ ម៉ឺនតោនប៉ុណ្ណោះ ដោយសារកម្ពុជាអាចផលិតអំបិលបាននៅដើមឆ្នាំ ២០២០។ នេះបើតាមលោក គឹមជឿន៕ LA