.jpg)
រថយន្តកុងតឺន័រឆ្លងកាត់ច្រកព្រំដែនកម្ពុជា-វៀតណាម នាពេលកន្លងមក។ រូបថត MPWT
ភ្នំពេញៈ ទោះបីជាមានការវិនិយោគ និងការកែលម្អគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងរយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំថ្មីៗនេះ ក៏ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូនប្រទេសកម្ពុជាគឺនៅតែមិនទាន់គ្រប់លក្ខណៈទាំងបរិមាណ និងគុណភាព។
ការកែលម្អហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធដឹកជញ្ជូននៅកម្ពុជាគឺមានភាពចាំបាច់ដើម្បីកាត់បន្ថយតម្លៃឡូជីស្ទិក ដែលមានកម្រិតខ្ពស់ បើធៀបទៅនឹងបណ្ដាប្រទេសសមាជិកអាស៊ានផ្សេងទៀត។ នេះបើតាមការសិក្សាថ្មីដោយអង្គការសហប្រតិបត្តិការ និងអភិវឌ្ឍន៍សេដ្ឋកិច្ច (OECD) ដែលមានមូលដ្ឋាននៅប្រទេសបារាំង។
របាយការណ៍ពីការត្រួតពិនិត្យវាយតម្លៃការប្រកួតប្រជែងរបស់ OECD «វិស័យឡូជីស្ទិកនៅប្រទេសកម្ពុជា» ចេញផ្សាយកាលពីថ្ងៃទី ២៨ ខែកក្កដា បានបង្ហាញពីភាពស្រដៀងគ្នានឹងបណ្ដារដ្ឋសមាជិកអាស៊ានផ្សេងទៀតដែរ ដោយកម្ពុជាកំពុងតែរងផលប៉ះពាល់ ដោយសារការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ១៩។ ការរីករាលដាលនេះបានបណ្ដាលឱ្យមានការរំខានដល់ចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ និងកម្រិតលំហូរពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគ។ ក្រុមហ៊ុនឡូជីស្ទិកបានទទួលរងផលប៉ះពាល់ ដោយឧបសគ្គប្រតិបត្តិការ និងកំពុងប្រឈមនឹងបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុ។
យោងតាមសមាគមភ្នាក់ងារបញ្ជូនទំនិញកម្ពុជាប្រហែល ១០-១៥ ភាគរយនៃក្រុមហ៊ុនផ្ដល់សេវាឡូជីស្ទិកកំពុងឆ្ពោះទៅរកការក្ស័យធនគិតត្រឹមខែមិថុនា ឆ្នាំ ២០២១។
បើយោងតាម OECD ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប (GDP) បានពីវិស័យដឹកជញ្ជូន និងស្ដុកទំនិញមាន ៨ ៦១៨ ពាន់លានរៀល (២,១ ពាន់លានដុល្លារ) កាលពីឆ្នាំ ២០១៩ និងបន្តកើនឡើងជាបន្តបន្ទាប់។ វិស័យដឹកជញ្ជូន និងស្ដុកតំណាងឱ្យ ៧,៨ ភាគរយនៃសេដ្ឋកិច្ចរបស់កម្ពុជា។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ តម្លៃឡូជីស្ទិកលើការលក់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណនៅក្នុងចំនួន ២០,៥ ភាគរយ (ដឹកជញ្ជូន ៩,០ ភាគរយ, ឃ្លាំងស្ដុក ៣,៧ ភាគរយ, ស្ដុក ៦ ភាគរយ និងរដ្ឋបាលឡូជីស្ទិក ១,៩ ភាគរយ)។
«តម្លៃឡូជីស្ទិកខ្ពស់ជាងគេនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាបើធៀបទៅនឹងបណ្ដាប្រទេសអាស៊ានមួយចំនួនដូចជាវៀតណាម និងថៃ ហើយបើធៀបទៅនឹងពិភពលោកជាមធ្យមពី ១០ ទៅ ១២ ភាគរយ។ ទោះយ៉ាងណា តម្លៃនេះទាបជាងបណ្ដាប្រទេសនៅតំបន់អាស៊ានផ្សេងទៀតដូចជាហ្វីលីពីន និងឥណ្ឌូនេស៊ី»។ នេះបើយោងតាម OECD។
លោកស្រី ចម និមល រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកាលពីថ្ងៃទី ១៣ ខែកក្កដា បានឱ្យដឹងថា ការបិទព្រំដែនដែលជាប់ទាក់ទងនឹងកូវីដ ១៩ ការរឹតបន្តឹងការធ្វើដំណើរ និងវិធានពាណិជ្ជកម្មផ្សេងទៀតកំពុងតែរារាំងដល់ដំណើរការធ្វើសេរីភាវូបនីយកម្មសេដ្ឋកិច្ច និងថា រដ្ឋជាសមាជិកអង្គការពាណិជ្ជកម្មពិភពលោក (WTO) បានជូនដំណឹងអំពីឧបសគ្គបច្ចេកទេសចំនួន ១០៦ ចំពោះពាណិជ្ជកម្ម (TBT) និងវិធានការអនាម័យ និងភូតគាមអនាម័យ (SPS) ចំនួន ៦៥ ទៅទីភ្នាក់ងារអង្គការសហប្រជាជាតិកាលពីឆ្នាំមុន។
លោកស្រីថ្លែងថា៖ «វិធានការទាំងនេះប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់ការដឹកជញ្ជូនទំនិញតាមសមុទ្រ ផ្លូវគោក និងអាកាស ដែលបន្ថយល្បឿនចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់ពិភពលោក និងបណ្ដាលឱ្យពាណិជ្ជកម្មលើពិភពលោកកាលពីឆ្នាំ ២០២០ ធ្លាក់ចុះ ៥,៣ ភាគរយ»។
ទាក់ទងបញ្ហាគុណភាពបទប្បញ្ញត្តិសម្រាប់ការប្រកួតប្រជែង OECD បានចង្អុលបង្ហាញថា ក្របខ័ណ្ឌបទប្បញ្ញត្តិច្បាស់លាស់ និងការអាចចូលដំណើរបានងាយស្រួល គឺមានសារៈសំខាន់សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនថ្មី ដែលមិនចាំបាច់ស្គាល់ច្បាស់អំពីក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ជាតិនោះទេ ហើយសម្រាប់ដៃគូប្រកួតប្រជែងតូចៗ ដែលតម្លៃអនុលោម និងបន្ទុករដ្ឋបាលមានសារៈសំខាន់ជាងក្រុមហ៊ុនធំ។
OECD បានផ្ដល់អនុសាសន៍ថា៖ «ដើម្បីកែលម្អគុណភាពបទប្បញ្ញត្តិ OECD ទទួលស្គាល់តម្រូវការសម្រាប់រដ្ឋាភិបាលក្នុងការអនុវត្តកម្មវិធីគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ ដែលរួមមាន ការត្រួតពិនិត្យឡើងវិញបទប្បញ្ញត្តិដែលមានស្រាប់ជាប្រព័ន្ធ ដើម្បីធានាឱ្យប្រាកដនូវប្រសិទ្ធភាព និងស័ក្តិសិទិ្ធភាព និងដើម្បីកាត់បន្ថយការចំណាយលើបទប្បញ្ញត្តិសម្រាប់ពលរដ្ឋ និងអាជីវកម្ម, ការបញ្ចូលការវាយតម្លៃផលប៉ះពាល់នៃបទប្បញ្ញត្តិ (RIA) ក្នុងដំណើរការសម្រាប់ការបង្កើតសំណើបទប្បញ្ញត្តិថ្មី និងការប្រើប្រាស់ឱកាសនៃបច្ចេកវិទ្យាព័ត៌មាន និងការិយាល័យច្រកចេញ ចូលតែមួយសម្រាប់អាជ្ញាប័ណ្ណ លិខិតអនុញ្ញាត និងលក្ខខណ្ឌតម្រូវនីតិវិធីផ្សេងទៀត»។
កាលពីឆ្នាំ ២០១៨ ប្រទេសកម្ពុជាជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី ៩៨ ក្នុងចំណោមប្រទេស ១៦០ ក្នុងសន្ទស្សន៍ប្រតិបត្តិការឡូជីស្ទិកធ្លាក់ចុះពី ៧៣ កាលពីឆ្នាំ ២០១៦។ នេះបើយោងតាម OECD៕ LA
