ភ្នំពេញៈ ការនាំចេញ-នាំចូលទំនិញ (ដកមាស) របស់កម្ពុជាជាមួយដៃគូពាណិជ្ជកម្មនានាលើពិភពលោករយៈពេល ៣ ត្រីមាសឆ្នាំ ២០២១ បានកើនឡើងព្រមគ្នាក្នុងរង្វង់ជាង ២០ ភាគរយ ដោយមានតម្លៃសរុប ២៩ ពាន់លានដុល្លារ។ នេះបើតាមទិន្នន័យក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ។ របាយការណ៍និន្នាការសេដ្ឋកិច្ចសង្គមរបស់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុឱ្យដឹងថា ទោះបីសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានៅបន្តទទួលរងផលប៉ះពាល់ពីវិបត្តិជំងឺកូវីដ ១៩ ជាពិសេសព្រឹត្តិការណ៍សហគមន៍ ២០ កុម្ភៈ ដែលបានអូសបន្លាយពេលយ៉ាងយូរ និងបានដាក់សម្ពាធទៅលើសូចនាករសំខាន់ៗនៃវិស័យជំរុញកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ក៏ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មជាអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជាមិនបានធ្លាក់ចុះនោះទេ។
ទិន្នន័យបង្ហាញថា ចាប់ពីខែមករា ដល់ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២១ កម្ពុជាបាននាំចេញទំនិញ (ដកមាស) ក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ជិត ១២,៦៩ ពាន់លានដុល្លារកើនឡើង ២៣ ភាគរយបើធៀបនឹងរយៈពេលដូចគ្នាឆ្នាំ ២០២០។ កំណើននេះ គឺទទួលបានពីការនាំចេញផលិតផលវាយនភណ្ឌ, កង់, គ្រឿងសង្ហារិម, ស្បែកសត្វមានរោម, កៅស៊ូ, ក្តារកុងប្លាកេ, ផ្ទាំងសូឡា, គ្រឿងអេឡិចត្រូនិក និងផលិតផលកសិកម្ម។ ចំណែកការនាំចូលទំនិញ (ដកមាស) មានទឹកប្រាក់ ១៦,៥ ពាន់លានដុល្លារ (ស្មើ ៥៧,៦ ភាគរយនៃ ផ.ស.ស) កើនឡើង ២៦,៥ ភាគរយដែលរួមចំណែកសំខាន់ពីការនាំចូលក្រណាត់, គ្រឿងសំណង់ និងប្រេងឥន្ធនៈ ជាដើម។
ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុឱ្យដឹងថា៖ «សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាត្រូវបានរំពឹងថា នឹងមានកំណើនវិជ្ជមាននៅក្នុងឆ្នាំ ២០២១ នេះ ដោយសារតែការងើបឡើងវិញនៃស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចសកល, សេដ្ឋកិច្ចដៃគូពាណិជ្ជកម្មរបស់កម្ពុជា បូករួមជាមួយការជំរុញពីវិស័យមួយចំនួនដូចជា កសិកម្ម, កម្មន្តសាលមិនមែនកាត់ដេរ, ដឹកជញ្ជូន និងគមនាគមន៍ និងលទ្ធភាពនៃការបញ្ជាទិញ និងរោងចក្រកាត់ដេរពីប្រទេសមីយ៉ាន់ម៉ា មកកម្ពុជា»។
អ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជាបានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ កាលពីថ្ងៃទី ២១ ខែធ្នូថា កំណើនការនាំចេញ និងនាំចូលបានបញ្ជាក់ពីភាពរឹងមាំនៃចង្វាក់ផលិតកម្មនៅកម្ពុជា ទោះក្នុងអំឡុងពេលការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ ១៩ ពិសេសព្រឹត្តិការណ៍សហគមន៍ ២០ កុម្ភៈ។ លោកបន្តថា កំណើនទឹកប្រាក់នាំចេញអាចបានពីកត្តាមួយចំនួនដូចជា សមត្ថភាពផលិតកម្មក្នុងស្រុក និងការបញ្ជាទិញពីដៃគូធំៗ។
លោកប្រាប់ទៀតថា ចំណែកកំណើននៃការនាំចូល គឺភាគច្រើនជាវត្ថុធាតុដើមទ្រទ្រង់ដល់ដំណើរការផលិតកម្មក្នុងវិស័យកាត់ដេរតែប៉ុណ្ណោះ។
លោកបន្ថែមថា៖ «បើទោះបីចំនួននេះនៅមិនទាន់ច្រើនដូចអំឡុងឆ្នាំ ២០១៩ ប៉ុន្តែជាសញ្ញាល្អមួយសម្រាប់កំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា។ សម្រាប់ជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មដែលមានឱនភាព វាមិនមែនជាក្តីបារម្ភទេ ព្រោះយើងមិនអាចយកជញ្ជីងនេះមកធ្វើជារង្វាស់បានទេ ជាក់ស្តែងជញ្ជីងពាណិជ្ជកម្មរបស់អាមេរិក គឺមានភាពអវិជ្ជមានរហូតចាប់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៤៥ មក»។
យោងតាមលោក សេរីវឌ្ឍន៍ ក្នុងជញ្ជីងទូទាត់ គឺមានគណនីចំនួន ៣ រួមមាន Current Account (ការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម, លំហូរមូលធន និងជំនួយ), Capital Account និង Financial Account។
ទាក់ទងនឹងឥទ្ធិពលជំងឺកូវីដ ១៩ អូមីក្រុង ដែលកំពុងចាប់ផ្តើមរីកសាយភាយនាពេលនេះ លោក សេរីវឌ្ឍន៍ បាននិយាយថា ប្រាកដជានឹងមានឥទ្ធិពលអវិជ្ជមានសម្រាប់ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មសកល ប៉ុន្តែសម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជានឹងមិនសូវមានផលប៉ះពាល់សម្រាប់ការនាំចេញទេ ព្រោះផលិតផលដែលកម្ពុជានាំចេញភាគច្រើនជាផលិតផលប្រើប្រាស់ប្រចាំថ្ងៃ ដូចជា សម្លៀកបំពាក់ វត្ថុធាតុដើម និងផលិតផលកសិកម្ម។
អនុប្រធានសភាពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជាលោក លឹម ហេង បានប្រាប់ថា ទោះបីជាការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ ១៩ នៃព្រឹត្តិការណ៍សហគមន៍ ២០ កុម្ភៈបានបង្ខំឱ្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាសម្រេចបិទខ្ទប់តំបន់ និងរោងចក្រមួយចំនួន ដើម្បីកាត់ផ្តាច់ការចម្លងជំងឺកូវីដ ១៩ ក៏មិនបានធ្វើឱ្យការនាំចេញ និងនាំចូលទំនិញរបស់កម្ពុជាធ្លាក់ចុះនោះទេ។ នេះជាសញ្ញាបញ្ជាក់ថា ផលិតផលកម្ពុជាទទួលបានការគាំទ្រច្រើននៅលើទីផ្សារអន្តរជាតិ។
លោកអះអាងថា៖ «បន្ថែមពីលើនេះ កម្ពុជារំពឹងថា ការដាក់ចេញនូវច្បាប់វិនិយោគថ្មី និងនីតិវិធីក្នុងការសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម ព្រមទាំងការចូលជាធរមានជាបន្តនៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទាំងលក្ខណៈទ្វេភាគី និងពហុភាគីនឹងជួយឱ្យកម្ពុជាមានទីផ្សារបញ្ជាទិញកាន់តែច្រើនចាប់ពីពេលនេះតទៅ»។
ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ កម្ពុជាបាននាំចេញទំនិញទៅទីផ្សារអន្តរជាតិក្នុងតម្លៃ ១៧,២១ ពាន់លានដុល្លារ កើន ១៦,៧២ ភាគរយធៀបនឹងឆ្នាំ ២០១៩ និងការនាំចូលមានតម្លៃ ១៨,៥៩ ពាន់លានដុល្លារ ធ្លាក់ចុះ ៧,៨៤ ភាគរយ។ នេះបើតាមក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម៕ LA