ភ្នំពេញៈ ការប្រែប្រួលអាកាសធាតុកំពុងធ្វើឱ្យដំណើរការផលិតអំបិលនៅខេត្តកំពតដែលជាទីតាំងផលិតអំបិលធំជាងគេនៅកម្ពុជាកំពុងបង្ហាញធ្លាក់ចុះគួរឱ្យកត់សម្គាល់ ខណៈការធ្លាក់ចុះបរិមាណនេះអាចនឹងជំរុញឱ្យមានការនាំចូលអំបិលពីក្រៅប្រទេសមកបំពេញតម្រូវការក្នុងស្រុក។ នេះបើតាមអ្នកនៅក្នុងវិស័យផលិតកម្មអំបិល។
ជាទូទៅកន្លែងផលិតអំបិលនៅកម្ពុជាមាននៅក្នុងខេត្តកំពត និងខេត្តកែប ប៉ុន្តែការផលិតភាគច្រើនមានក្នុងខេត្តកំពត។ ធម្មតាការប្រមូលផលអំបិល អាចធ្វើបានចាប់ពីដើមខែមករា ដល់ខែឧសភា ក្នុងឆ្នាំនីមួយៗ។
ម្ចាស់សិប្បកម្មផលិតអំបិល ថូង អ៊ិនធ័រប្រាយស៍ ដែលមានទីតាំងនៅក្រុងកំពត ខេត្តកំពត លោក ប៊ុន ណារិន បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ក្នុងថ្ងៃទី ២២ ខែមីនា ថា ជាទូទៅខែមីនា និងមេសា គឺជាពេលដែលអំបិលផ្តល់ផលច្រើនបំផុតជារៀងរាល់ឆ្នាំ ប៉ុន្តែសម្រាប់រយៈពេល ៣ សប្តាហ៍ដំបូងក្នុងខែមីនានេះការប្រមូលផលអំបិលមិនបានច្រើនឡើយ ព្រោះក្នុងខេត្តកំពតមានភ្លៀងធ្លាក់ជាបន្តបន្ទាប់ ជាពិសេសចាប់ពីសប្តាហ៍មុនមក ភ្លៀងបានធ្លាក់ស្ទើរតែរាល់ថ្ងៃ។ លោកបន្តថា បើពិនិត្យតាមស្ថានភាពភ្លៀងបែបនេះ គឺបរិមាណអំបិលផលិតបានក្នុងឆ្នាំ ២០២២ នេះនឹងធ្លាក់ចុះបើធៀបនឹងឆ្នាំកន្លងមក។
លោកអះអាងថា៖ «ទោះបីឆ្នាំនេះយើងបានចាប់ផ្តើមប្រមូលផលតាំងពីដើមខែមករា ប៉ុន្តែចូលមកដល់ដើមខែ ៣ (ខែមីនា) តំបន់ផលិតអំបិលក្នុងខេត្តកំពត ភាគច្រើនទទួលរងផលប៉ះពាល់ពីការធ្លាក់ភ្លៀង ដែលធ្វើឱ្យការប្រមូលផលមានបរិមាណតិចតួចនៅឡើយ។ តាមការប៉ាន់ស្មានផលអំបិលឆ្នាំនេះ នឹងធ្លាក់ទាបជាងឆ្នាំមុន»។
យោងតាមលោក ណារិន ក្នុងរយៈពេល ៤-៥ ឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ការប្រែប្រួលនៃអាកាសធាតុបានកើនឡើងជារៀងរាល់ឆ្នាំ ធ្វើឱ្យជះឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងដល់ដំណើរការផលិត និងប្រមូលផលអំបិល។ លោកនិយាយថា៖ «ក្នុងឆ្នាំដែលអាកាសធាតុអំណោយផល នៅត្រឹមអំឡុងខែមីនា គេអាចផលិតអំបិលបានប្រមាណ ៤ ម៉ឺនតោន»។
នៅក្នុងថ្ងៃទី ២២ ខែមីនា អំបិលនៅកន្លែងប្រមូលផលអាចមានតម្លៃពី ១៥ ០០០-១៦ ០០០ រៀលក្នុង ១ បាវទម្ងន់ ៥០ គីឡូក្រាម ដោយកើនពីតម្លៃ ១២ ០០០ រៀលក្នុងរយៈពេលដូចគ្នាឆ្នាំ ២០២១។ នេះបើយោងតាមលោក ណារិន។
លោកប្រាប់ទៀតថា បច្ចុប្បន្នក្រៅពីបញ្ហាអាកាសធាតុ ការផលិតអំបិលនៅកម្ពុជាក៏កំពុងប្រឈមនឹងកង្វះកម្លាំងពលកម្មផងដែរ ជាក់ស្តែងកន្លែងរបស់លោកដែលកាលពីប៉ុន្មានឆ្នាំមុនមានកម្លាំងពលកម្មជាង ៤០ នាក់ ឥឡូវនេះមានអ្នកធ្វើការជាង ១០ នាក់ប៉ុណ្ណោះ។ លោកលើកឡើងថា៖ «កង្វះពលកម្មក៏រួមចំណែកធ្វើឱ្យការប្រមូលផលធ្លាក់ចុះដែរ ព្រោះកន្លងមកនៅពេលមេឃមិនល្អ យើងអាចមានកម្លាំងប្រមូលផលយកមកទុកគ្រប់គ្រាន់ ប៉ុន្តែពេលនេះ គឺមិនមានច្រើនទេ»។
បន្ថែមពីលើនេះ លោក ប៊ុន បារាំង អ្នកផលិតអំបិលក្នុងខេត្តកំពតក៏បានលើកឡើងដែរថា អ្នកវិនិយោគលើការផលិតអំបិលនៅក្នុងឆ្នាំ ២០២២ នេះ កំពុងទទួលផលប៉ះពាល់ខ្លាំង ដោយក្នុងខែមីនានេះ ភ្លៀងបានធ្លាក់ចុះស្ទើររាល់ថ្ងៃ។ តាមការប៉ាន់ស្មាន ទិន្នផលអំបិលក្នុងឆ្នាំនេះអាចធ្លាក់ចុះច្រើន បើធៀបនឹងរយៈពេល ២-៣ ឆ្នាំចុងក្រោយ។ ការនាំចូលអំបិលពីទីផ្សារអន្តរជាតិមកផ្គត់ផ្គង់តម្រូវការក្នុងស្រុក ប្រហែលជារឿងមិនអាចចៀសផុត។
លោកលើកឡើងថា៖ «ខ្ញុំមិនដែលឃើញខែប្រាំងមានភ្លៀងធ្លាក់ស្ទើររាល់ថ្ងៃដូចឆ្នាំនេះទេ។ អ្នកវិនិយោគលើអំបិលឆ្នាំនេះកំពុងប្រឈមនឹងការខាតបង់ធ្ងន់ធ្ងរគ្រប់ៗគ្នា»។
កន្លងមកនៅពេលមានកង្វះអំបិលប្រើប្រាស់ កម្ពុជាធ្លាប់បាននាំចូលអំបិលពីប្រទេសចិន និងឥណ្ឌា។ នេះបើយោងតាមលោក ប៊ុន បារាំង។
ប្រធានមន្ទីរឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ ខេត្តកំពត លោក សុខ គឹមជឿន បាននិយាយថា ការធ្លាក់ភ្លៀងកក់ខែញឹកញាប់ក្នុងខែមីនានេះ កំពុងធ្វើឱ្យការផលិតអំបិលក្នុងខេត្តកំពត ជួបបញ្ហា ដោយគិតមកដល់ពេលនេះការប្រមូលផលទើបសម្រេចបានប្រហែលជិត ២០ ០០០ តោនប៉ុណ្ណោះ។ បើអាកាសធាតុនៅបន្តបែបនេះ ២-៣ សប្តាហ៍ទៀត ផលអំបិលប្រចាំឆ្នាំក្នុងខេត្តកំពត នឹងធ្លាក់ចុះច្រើន ព្រោះបើមានភ្លៀងជោកជាំ កសិករត្រូវការពេលរហូតដល់ជាង ១០ ថ្ងៃទើបអាចប្រមូលផលអំបិលបានឡើងវិញ។
លោកលើកឡើងថា៖ «ការផលិតអំបិលនៅកម្ពុជា គឺពឹងផ្អែកទាំងស្រុងទៅលើអាកាសធាតុ ដូច្នេះបើអាកាសធាតុមិនអំណោយផល ទិន្នផលនឹងធ្លាក់ចុះជាមិនខាន»។
បើតាមលោក គឹមជឿន កាលពីឆ្នាំ ២០២១ ខេត្តកំពតផលិតអំបិលបានជាង ៦៨ ០០០ តោន លើផ្ទៃដី ៣ ៧២៦ ហិកតា ដែលចំនួនផ្ទៃដីនេះគឺនៅរក្សាដដែលក្នុងឆ្នាំ ២០២២ នេះ។
របាយការណ៍ក្រសួងឧស្សាហកម្ម វិទ្យាសាស្ត្រ បច្ចេកវិទ្យា និងនវានុវត្តន៍ ឱ្យដឹងថា ក្នុងឆ្នាំ ២០២០ ផ្ទៃដីធ្វើស្រែអំបិលក្នុងខេត្តកំពត និងខេត្តកែបមានទំហំសរុប ៤ ៧៤៨ ហិកតា។ បើសិនអាកាសធាតុអំណោយផលក្នុង ១ ហិកតាគេអាចផលិតអំបិលបានជាមធ្យម ២០ តោនក្នុង ១ ឆ្នាំ។
ឆ្នាំ ២០១៤, ២០១៥ និង ២០១៦ គឺជាពេលកម្ពុជាប្រមូលផលអំបិលបានច្រើនដោយក្នុង ១ ឆ្នាំៗបានជាង ១០ ម៉ឺនតោន។ ទោះយ៉ាងណាទិន្នផលនេះបានធ្លាក់ចុះជាបន្តបន្ទាប់ចាប់ពីឆ្នាំ ២០១៧ មក។ របាយការណ៍របស់ក្រសួងឧស្សាហកម្ម បង្ហាញថា ក្នុងឆ្នាំ ២០១៩ កម្ពុជាបាននាំចូលអំបិលប្រហែល ១ ម៉ឺនតោន៕ LA