ភ្នំពេញៈ វិស័យឯកជន និងអ្នកជំនាញកសិកម្មកម្ពុជាអះអាងថា ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកតាមទីជនបទក្នុងវិស័យកសិកម្ម គឺជាកម្លាំងចលករថ្មីមួយសម្រាប់ការជំរុញសកម្មភាពរកប្រាក់ចំណូលក្នុងស្រុក កំណើនសេដ្ឋកិច្ច និងបង្កើនផលិតភាពកសិកម្ម នៅក្នុងស្រុក។
លោក ម៉ាក ចំរើន ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលក្រុមហ៊ុន អាហ្គ្រីប៊ី ខេមបូឌាន ខូអិលធីឌី បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ថា ការធ្វើពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកក្នុងវិស័យកសិកម្ម គឺជារឿងចាំបាច់ ដែលរដ្ឋាភិបាលគួរតែពង្រឹង និងពង្រីកឱ្យបានខ្លាំង ព្រោះតាមការស្រាវជ្រាវមានប្រជាកសិករប្រមាណ ៨០ ភាគរយក្នុងចំណោមកសិករជាង ៣ លាននាក់ ដែលរស់នៅតាមទីជនបទ មានការយល់ដឹងផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាអេឡិចត្រូនិកគឺនៅមានកម្រិតនៅឡើយ។
លោកបន្ថែមថា វិស័យឌីជីថល ឬក៏ E-commerce នៅក្នុងវិស័យកសិកម្មបានចូលរួមចំណែកច្រើនដូចជា ទំនាក់ទំនង និងការដឹកជញ្ជូនជាដើមដែលជួយឱ្យកាត់បន្ថយថ្លៃដើម។ ម្យ៉ាងទៀតក៏បង្កើនការយល់ដឹង និងប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាហិរញ្ញវត្ថុក្នុងវិស័យកសិកម្ម Agri-Fintech ដែលជំរុញឱ្យកសិករប្រើប្រាស់ថវិកាឱ្យចំគោលដៅ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំ ការអភិវឌ្ឍវិស័យពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យានៅក្នុងវិស័យកសិកម្ម គឺចាំបាច់ណាស់ ដែលអាចជួយលើកស្ទួយវិស័យកសិកម្មឱ្យកើនឡើងមួយកម្រិតទៀត។ នៅពេលយើងអភិវឌ្ឍ Agri E-commerce ឬ Market place វាចូលរួមចំណែកក្នុងការពង្រីកទីផ្សារឱ្យប្រជាកសិករ និងអ្នកផលិតទីផ្សារក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិ»។
លោក ហ៊ុន ឡាក់ អគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនត្រូពិកខេម បានប្រាប់ថា នៅក្នុងបដិវត្តន៍ឧស្សាហកម្ម ៤.០ ជាសម័យកាលដែលគ្រប់ប្រទេសត្រូវតែស្ទុះស្ទារដើរឱ្យទាន់សម័យ។ ចំពោះវិស័យកសិកម្មនៅកម្ពុជាក៏ត្រូវវិវត្តខ្លួនទៅតាមសម័យកាលផងដែរ។
លោកបន្តថា ចំណេះដឹងផ្នែកបច្ចេកវិទ្យាឌីជីថល និងការធ្វើពាណិជ្ជកម្មរបស់ប្រជាកសិករនៅកម្ពុជានៅមានកម្រិត ដែលទាមទារឱ្យមានការរៀបចំសិក្ខាសាលាឱ្យបានច្រើន ដើម្បីអាចបញ្ជ្រាបការយល់ដឹងពីបច្ចេកវិទ្យាទៅដល់កសិករនៅជនបទ ពិសេសបណ្តាខេត្តមានសក្តានុពលលើវិស័យកសិកម្ម។
លោកនិយាយថា៖ «ការប្រើប្រាស់ពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកកាន់តែមានភាពចាំបាច់នៅក្នុងបរិបទកូវីដ ១៩ នេះ។ ក្នុងវិស័យកសិកម្មដូចគ្នា អ្នកដាំដុះ អ្នកលក់ផលិតផលកសិកម្ម ក៏ដូចជាអ្នកប្រើប្រាស់មិនចាំបាច់ជួបគ្នាក៏អាចដោះដូរទំនិញ ទិញលក់តាមប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យានេះបានដែរ។ ឌីជីថលក្នុងវិស័យកសិកម្ម ដើរតួនាទីសំខាន់ណាស់ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងវិបត្តិជាសកល»។
អ្នកជំនាញផ្នែកកសិកម្មនៅកម្ពុជា លោក យ៉ង សាំងកុមារ បានប្រាប់ថា ការរីកចម្រើនផ្នែកបច្ចេកវិទ្យា គឺជារឿងល្អ ប៉ុន្តែអ្នកប្រើប្រាស់ ជាពិសេសកសិករ វារីវប្បករ ជាដើម ត្រូវតែពង្រីកសមត្ថភាពខ្លួនឯង ដើម្បីដើរឱ្យទាន់វិស័យដទៃទៀតដែលកំពុងតែមានការរីកចម្រើនខ្លាំង។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ប្រជាជនកម្ពុជាភាគច្រើនមានប្រើប្រាស់ស្មាតហ្វូន ប៉ុន្តែមិនបានប្រើប្រាស់វាឱ្យមានប្រយោជន៍នៅឡើយទេ។ ដូចជាកសិករខ្លះគាត់មានស្មាតហ្វូនប្រើ គួរតែរៀនសូត្របន្ថែមពីការស្វែងព័ត៌មានទីផ្សារ ការទំនាក់ទំនងទិញផលិតផលវត្ថុធាតុដើមនានា ដែលជួយឱ្យពួកគាត់ចំណេញពេលវេលា។ ប៉ុន្តែសព្វថ្ងៃ យើងសង្កេតឃើញថា ការយល់ដឹងរបស់ពួកគាត់នៅមានកម្រិតនៅឡើយ»។
នៅក្នុងអត្ថបទសង្ខេបគោលនយោបាយការអភិវឌ្ឍពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិកនៅជនបទក្នុងវិស័យកសិកម្មកម្ពុជាបានបង្ហាញថា ចំនួនកសិករប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទចល័តមានការកើនឡើង។ កសិករតាមតំបន់ជនបទប្រមាណ ៤៥ ភាគរយត្រូវបានគេមើលឃើញថាមានលទ្ធភាពប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទស្មាតហ្វូន។ ទោះយ៉ាងណាចំណេះដឹងពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រើកម្មវិធីពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិក និងឌីជីថលគឺនៅមានកម្រិត៕ LA