ស្ទឹងត្រែងៈ ដោយ​មើលឃើញ​ពី​ការទទួល​បាន​ភាពអនុគ្រោះ​ពន្ធ​លើ​ដំណាំ​ស្វាយ​ទៅ​ទីផ្សារ​ចិន ក្រុមហ៊ុន​ចិន​មួយ​បាន​បោះទុន​វិនិយោគ​ជិត ៧០ ​លាន​ដុល្លារ​ក្នុង​រយៈពេល​ជាង ៣ ​ឆ្នាំ ដើម្បី​ដាំ​ស្វាយ ៦ ​ប្រភេទ​នៅ​ខេត្ត​ស្ទឹងត្រែង​ក្នុង​គោលដៅ​នាំចេញ​ទៅកាន់​ទីផ្សារ​ដ៏ធំ​ជាងគេ​នៅ​តំបន់​អាស៊ី​មួយ​នេះ​។

កាលពី​ថ្ងៃទី ​៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ ​២០២០ កម្ពុជា​-​ចិន​បាន​ចុះហត្ថលេខា​លើ​ពិធីសារ​លក្ខខណ្ឌ​ភូតគាម​អនាម័យ​ក្នុង​ការនាំចេញ​ស្វាយ​ទៅ​ទីផ្សារ​ចិន​។

ក្រុមហ៊ុន ហ្គ្រីន ស៊ី អេហ្គ្រីខលឈ័រ ​បាន​ដាំដុះ​ពូជ​ស្វាយ​ចំនួន ៦ ​ប្រភេទ ដែល​បាន​នាំចូល​មកពី​កោះ​តៃវ៉ាន់​, អាមេរិក និង​អូស្ត្រាលី រួមមាន ពូជ R2E2 , Jinh Wang , Keitt Mango, Red Golden Dragon, Tainong, និង Guire​។ មកទល់នឹង​ពេលនេះ ក្រុមហ៊ុន​បាន​ដាំដុះ​លើ​ផ្ទៃដី​សរុប ១ ២០០ ​ហិកតា ស្មើនឹង ១២ ​ភាគរយ ធៀប​នឹង​ផែនការមេ​ដែល​ត្រូវ​ដាំដុះ​លើ​ផ្ទៃដី​ ៩ ៧៧២,១១៧៦ ​ហិកតា​។

លោក ជេក គី នាយក​ចាត់ការ​ទូទៅ​ក្រុមហ៊ុន ហ្គ្រីន ស៊ី អេហ្គ្រីខលឈ័រ បាន​និយាយថា កម្មវត្ថុ​នៃ​ផលិតកម្ម​ស្វាយ​របស់​ក្រុមហ៊ុន គឺ​នាំចេញ​ទៅកាន់​ប្រទេស​ចិន ដោយ​ត្រូវ​ឆ្លងកាត់​ប្រទេស​វៀតណាម ថៃ និង​កំពង់ផែ​ក្រុងព្រះសីហនុ​។

លោក​បន្ថែមថា គិត​រហូតមក​ទល់នឹង​បច្ចុប្បន្ន ក្រុមហ៊ុន​បាន​ចំណាយ​ជិត ៧០ ​លាន​ដុល្លារ​ហើយ សម្រាប់​ការវិនិយោគ​លើ​ចម្ការ​ស្វាយ​នេះ ហើយ​គ្រោង​នឹង​វិនិយោគ​បន្ថែម​ដល់ ៥០០ ​លាន​ដុល្លារ ដើម្បី​ពង្រីក​ផលិតកម្ម​ស្វាយ និង​ជំរុញ​ការនាំចេញ​។

ទោះយ៉ាងណា​ដោយ លោក ជេក គី បានបង្ហាញ​ពី​ក្តីបារម្ភ​ថា​៖ «​ការដឹក​ជញ្ជូន​អាច​នឹងមាន​បញ្ហា​ខ្លះ ប៉ុន្តែ​នៅពេលនេះ​ក្រុមហ៊ុន​បាននិង​កំពុង​រៀបចំ​មធ្យោបាយ​ដឹកជញ្ជូន និង​រួមទាំង​​ទូ​ត្រជាក់​ផងដែរ​ ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​ការចំណាយ​ថ្លៃដើម​។ ដោយឡែក​ការងារ​បច្ចេកទេស ក្រុមហ៊ុន​បានដាក់​ពាក្យ​ចុះបញ្ជី​ចម្ការ​ស្វាយ​នៅ​អគ្គនាយកដ្ឋាន​កសិកម្ម ហើយ​ទទួលបាន​កិច្ចសហការ​ល្អ​មកវិញ​គឺ​អគ្គនាយកដ្ឋាន​បាន​បញ្ជូន​មន្ត្រី​ជំនាញ​ចុះមក​ណែនាំ​ពី​បច្ចេកទេស​ដាំ ប្រមូលផល វេចខ្ចប់ និង​ជាពិសេស​លក្ខខណ្ឌ​តម្រូវ​នៃ​ភូតគាម​អនាម័យ​»​។

លោក វេង សាខុន រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​កសិកម្ម រុក្ខាប្រមាញ់ និង​នេសាទ​បាន​ប្រាប់​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍​ថា ក្រសួង​កសិកម្ម​គាំទ្រ និង​លើកទឹកចិត្ត​ដល់​ក្រុមហ៊ុន​ឱ្យ​បន្ត​ខិតខំ​លើ​ការងារ​ផលិតកម្ម​ថែមទៀត ពិសេស​ការអនុវត្ត​នីតិវិធី​ភូតគាម​អនាម័យ​ដែលជា​គោលការណ៍​គ្រឹះ​សម្រាប់​ការនាំចេញ​។ លោក​បន្តថា ពូជ​ស្វាយ​ដែល​ក្រុមហ៊ុន​កំពុង​ដាំដុះ គឺមាន​តិចតួច​ប៉ុណ្ណោះ ខណៈ​ការដាំដុះ​ស្វាយ​នៅ​កម្ពុជា​ភាគច្រើនបំផុត គឺ​ស្វាយកែវ​រមៀត​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​ប្រជាកសិករ​យើង​ដាំដុះ​ស្វាយ​តាម​គ្នា និង​មិនបាន​សិក្សា​ពី​ទីផ្សារ​ឱ្យបាន​ច្បាស់លាស់​នោះទេ​។ ដោយឡែក​សម្រាប់​ក្រុមហ៊ុន​របស់​ចិន​មួយ​នេះ បាន​សិក្សា​ពី​ទីផ្សារ​យ៉ាងច្បាស់​លាស់ មុននឹង​សម្រេចចិត្ត​ដាំ​ស្វាយ​ទាំង​ប៉ុន្មាន​ប្រភេទ​នេះ​។ ការដាំដុះ​ពូជ​ស្វាយ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​នេះ មាន​ភាពច្បាស់លាស់ និង​ហ្មត់ចត់ ដូចនេះ​មិន​មានការ​ប្រឈម​នឹង​ការកង្វះ​ទីផ្សារ​នោះទេ​»​។

បែបនេះ​ក្តី លោក​រដ្ឋមន្ត្រី​បាន​ស្នើឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន​បន្ត​ការសហការ​ជាមួយ​អគ្គនាយកដ្ឋាន​កសិកម្ម និង​មន្ទីរ​កសិកម្ម​ខេត្ត​ធ្វើយ៉ាងណា​ឱ្យ​កិច្ចដំណើរការ​នៃ​ការវិនិយោគ​នេះ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ដោយ​រលូន និង​ទទួលបាន​ជោគជ័យ​។

លោក ហ៊ុន ឡាក់ អគ្គនាយក​ក្រុមហ៊ុន រីច ហ្វាម អេស៊ា បាន​និយាយថា ជាទូទៅ​ការដាំ​ស្វាយ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ឯកជន គឺត្រូវធ្វើ​ឡើង​តាម​តម្រូវការ​ទីផ្សារ ដោយ​ការដាំដុះ​ពូជ​ស្វាយ​មួយចំនួន ដូចជា R2E2 , Jinh Wang, Keitt Mango ស្ថិតក្នុង​ការសាកល្បង​នៅឡើយ មិនទាន់​ទូលំទូលាយ​ទេ ប៉ុន្តែ​ជា​ប្រភេទ​ស្វាយ​មាន​ទីផ្សារ​។

លោក​បញ្ជាក់ថា​៖ «​សម្រាប់​ក្រុមហ៊ុន​របស់​យើង​បាន​ដាំដុះ​ស្វាយ ២ ប្រភេទ គឺ​កែវ​រមៀត និង​ស្វាយ​តៃវ៉ាន់ ប៉ុន្តែ​បាន​នាំចេញ​តែ​ស្វាយកែវ​រមៀត​ប៉ុណ្ណោះ ខណៈ​ស្វាយ​តៃវ៉ាន់ ទើប​ស្ថិតក្នុង​ការសាកល្បង​នាំចេញ​នៅឡើយ​។ យើង​កំពុងតែ​ព្យាយាម​ទំនាក់ទំនង​ទៅខាង​អឺរ៉ុប និង​កូរ៉េ បើ​ការចរចា​ត្រូវ​គ្នា យើង​នឹង​ពង្រីក​ការដាំដុះ​ស្វាយ​ប្រភេទ​ផ្សេងៗ​ទៀត ធ្វើយ៉ាងណា​ឱ្យ​សម​ស្របតាម​តម្រូវការ​ទីផ្សារ​»​។

កម្ពុជា​បាន​នាំចេញ​ផ្លែស្វាយ​ស្រស់​ដំបូង​ទៅ​ទីផ្សារ​ចិន​កាលពី​ខែឧសភា​ឆ្នាំ​ ២០២១​។ បច្ចុប្បន្ន​មាន​ក្រុមហ៊ុន​ ៥ ដែល​ត្រូវបាន​អនុញ្ញាត​ក្នុង​ការនាំ​ចេញ រួមមាន ក្រុមហ៊ុន Hyundai Mao Legacy Co Ltd, Shangda Jian Hui International Agriculture Product, Logistic, Al Jazeeland Food Pte Ltd, Long Wo Agriculture (Cambodia) Co Ltd និង ក្រុមហ៊ុន Boeung Ket Fresh Fruits Co Ltd៕ LA

វីដេអូ៖