ភ្នំពេញៈ ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីកម្ពុជា និងចិនបានកើនឡើងជាង ៣១ ភាគរយក្នុងរយៈពេល ៤ ខែដំបូងឆ្នាំនេះបើធៀបរយៈពេលដូចគ្នាឆ្នាំមុន ដែលឆ្លុះបញ្ចាំងពីការអនុវត្តប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីដែលបានចាប់ផ្តើមចូលជាធរមានតាំងពីដើមឆ្នាំនេះ។
យោងតាមរបាយការណ៍ក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា ពាណិជ្ជកម្មទ្វេភាគីរវាងប្រទេសទាំង ២ មានចំនួនជិត ៤ ពាន់លានដុល្លារកើនឡើងប្រហែល ៣១ ភាគរយ។ ក្នុងនោះការនាំចេញរបស់កម្ពុជាមានតម្លៃជិត ៤២៤ លានដុល្លារធ្លាក់ចុះ ០,១ ភាគរយ ខណៈការនាំចូលកើនជាង ៣៥ ភាគរយមានតម្លៃជាង ៣,៥ ពាន់លានដុល្លារ។ ចិនក្លាយជាទីផ្សារនាំចេញឈានមុខគេទី ៣ សម្រាប់កម្ពុជា។
លោក ប៉ែន សុវិជាតិ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្មបានទទួលស្គាល់ថា ការអនុវត្តកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា និងចិន (CCFTA) នៅពេលថ្មីៗនេះកំពុងទទួលឥទ្ធិពលវិជ្ជមានលើពាណិជ្ជកម្ម និងការវិនិយោគរវាងប្រទេសទាំង ២។
លោកថ្លែងថា៖ «ទំនាក់ទំនងទ្វេភាគី ជាពិសេសទីផ្សារបើកចំហកាន់តែធំរបស់ប្រទេសចិន តាមរយៈកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរី និងការអនុគ្រោះពាណិជ្ជកម្មផ្សេងទៀត ដែលយើងទទួលបានពីប្រទេសចិន វាកំពុងជំរុញឱ្យមានការបង្កើននូវទំនាក់ទំនងទ្វេភាគីកាន់តែទូលំទូលាយ។ ជាមួយគ្នានេះវាក៏ទាក់ទាញការវិនិយោគកាន់តែច្រើនពីប្រទេសផ្សេងៗទៀតចូលមកវិនិយោគនៅកម្ពុជា ដើម្បីនាំចេញទៅប្រទេសចិនផងដែរ។ ការណ៍នេះជាចំណុចដ៏សំខាន់ ជុំវិញទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសទាំង ២»។
លោកបន្ថែមថា៖ «លើសពីនេះស្ថិតក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយតំបន់ (RCEP) ប្រទេសចិនក៏ជាដៃគូដ៏សំខាន់មួយរួមជាមួយនឹងប្រទេសកូរ៉េ និងជប៉ុនផងដែរ ដូច្នេះកម្ពុជាមានផលិតផលអំណោយផលជាច្រើនដូចជា កសិកម្ម សម្លៀកបំពាក់ និងគ្រឿងបន្លាស់មួយចំនួនផ្សេងទៀតសម្រាប់នាំចេញទៅប្រទេសចិន។ ទន្ទឹមនឹងនេះប្រទេសចិនក៏នាំចេញមកយើងវិញនូវវត្ថុធាតុដើម សម្ភារសំណង់ និងផលិតផលអេឡិចត្រូនិកផ្សេងៗដែលមានន័យថា ធុរជនរបស់ប្រទេសទាំង ២ យល់ច្បាស់ពីតម្រូវការ និងទីផ្សារដែលពួកគេអាចបំពេញឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក»។
លោក កាំង ម៉ូនីកា អគ្គលេខាធិការរងសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជា (GMAC) បានប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ក្នុងថ្ងៃទី ២ ខែមិថុនាថា យោងតាមក្រុមហ៊ុន Global Data បច្ចុប្បន្នប្រទេសចិនគឺជាទីផ្សារមានសក្តានុពលខ្លាំងបំផុត។ ចិននឹងក្លាយជាទីផ្សារសម្លៀកបំពាក់ឈានមុខគេលើពិភពលោក និងលើសអាមេរិកត្រឹមឆ្នាំ ២០២៣។
លោកបន្តថា ប្រទេសចិនបានក្លាយជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មឈានមុខគេរបស់អាស៊ានតាំងពីឆ្នាំ ២០២០។ កាលពីឆ្នាំ ២០២១ ទំហំពាណិជ្ជកម្មមានចំនួន ៨៧៨ ពាន់លានដុល្លារ ប៉ុន្តែប្រទេសកម្ពុជានៅឆ្ងាយពីការក្លាយជាដៃគូពាណិជ្ជកម្មឈានមុខគេក្នុងវិស័យវាយនភណ្ឌ និងកាត់ដេរ។
លោក ម៉ូនីកា បន្ថែមថា៖ «នៅពេលអនាគតដ៏ខ្លីខាងមុខនឹងមានលទ្ធភាពដ៏ធំសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនក្នុងវិស័យផលិតកម្មរបស់កម្ពុជានឹងធ្វើការផ្គត់ផ្គង់ដល់យីហោរបស់ប្រទេសលោកខាងលិច និងចិនដាក់លក់នៅក្នុងប្រទេសចិន ខណៈផលិតកម្មសម្លៀកបំពាក់នៅប្រទេសចិននឹងធ្លាក់ចុះ ដោយសារតែការកើនឡើងថ្លៃពលកម្ម និងកង្វះពលកម្មសម្រាប់ឧស្សាហកម្មដែលមានតម្លៃបន្ថែមទាប»។
ស្ថិតក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀង CCFTA ការនាំចេញប្រហែល ៩៨ ភាគរយពីកម្ពុជាទៅប្រទេសចិនគឺរួចពន្ធ ខណៈប្រហែល ៩០ ភាគរយគឺរួចពន្ធនាំចូលលើការនាំចេញរបស់ចិនមកកម្ពុជា។ នេះបើតាមក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម។ ចិនគឺជាទីផ្សារនាំចេញឈានមុខគេទី ៣ របស់ប្រទេសកម្ពុជាដែលមានចំនួន ៨ ភាគរយនៅក្នុងចំណោមការនាំចេញសរុបរបស់កម្ពុជាកាលពីឆ្នាំ ២០២១៕ LA