ភ្នំពេញៈ វិបត្តិជំងឺសកលកូវីដ ១៩ បាននិងកំពុងបង្ហាញសញ្ញាធូរស្រាល ប៉ុន្តែសង្គ្រាមនៅប្រទេសអ៊ុយក្រែនបានបង្ហាញការឈឺក្បាលថ្មីមួយទៀតទៅដល់មេដឹកនាំរួមទាំងរបៀបនៃការរក្សាកំណើននៅពេលប្រឈមមុខនឹងការកើនឡើងតម្លៃទំនិញសកល ពិសេសតម្លៃប្រេងឥន្ធនៈ។ ការណ៍នេះបង្កើតបញ្ហាប្រឈមមួយទៀតសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសជាមួយនឹងគោលដៅនៃការរៀបចំខ្លួនក្លាយជាប្រទេសមានប្រាក់ចំណូលមធ្យមនៅឆ្នាំ ២០៣០។
លោក Kenji Okamura អគ្គនាយករងនៃមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិបានផ្តល់បទសម្ភាសជាមួយលោក ម៉ៃ គុណមករា ការីនិពន្ធព័ត៌មានសេដ្ឋកិច្ចរបស់កាសែតភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍កាលពីខែឧសភា ដើម្បីជជែកពីបញ្ហាប្រឈមនាពេលបច្ចុប្បន្នចំពោះសេដ្ឋកិច្ចក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក ក៏ដូចជាអ្វីដែលអាចធ្វើបាន ដើម្បីដឹកនាំប្រទេសកម្ពុជាឆ្ពោះទៅរកការអភិវឌ្ឍនាដំណាក់កាលបន្ទាប់។
តើ IMF មានអនុសាសន៍អ្វីខ្លះៗសម្រាប់អ្នកបង្កើតគោលនយោបាយ ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហាប្រឈមនានាពេលបច្ចុប្បន្ន?
អ្នកបង្កើតគោលនយោបាយកំពុងប្រឈមមុខទៅនឹងការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយដ៏លំបាក គឺរវាងការដោះស្រាយបញ្ហាអតិផរណា និងការការពារការងើបឡើងវិញ និងរវាងការគាំទ្រសារពើពន្ធសម្រាប់វិស័យងាយរងគ្រោះ និងការកសាងទ្រនាប់សារពើពន្ធឡើងវិញ។
ទោះបីកត្តាជំរុញជាច្រើននៃអតិផរណា គឺហួសពីការគ្រប់គ្រងរបស់ធនាគារកណ្តាល (បញ្ហាសង្គ្រាម ការដាក់ទណ្ឌកម្ម ជំងឺរាតត្បាត និងការរំខានទៅដល់ខ្សែចង្វាក់ផ្គត់ផ្គង់) អ្នកបង្កើតគោលនយោបាយគួរតែត្រូវបានរៀបចំ ដើម្បីធ្វើសកម្មភាពយ៉ាងឆាប់រហ័ស និងយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ ប្រសិនបើការស្ទុះងើបឡើងវិញលឿនជាងការរំពឹងទុក ឬហានិភ័យនៃការកើនឡើងអតិផរណាដែលរំពឹងទុកជាក់ស្តែង។
គោលនយោបាយសារពើពន្ធគួរតែពឹងផ្អែកលើការប៉ះពាល់នឹងសង្គ្រាម ស្ថានភាពនៃជំងឺរាតត្បាត និងកម្លាំងនៃការស្តារឡើងវិញ។ ដោយសារទំហំសារពើពន្ធមានកម្រិតនៅក្នុងប្រទេសមួយចំនួន និងស្ថានភាពសុខភាពប្រសើរឡើង ការគាំទ្រសារពើពន្ធដែលមានមូលដ្ឋានទូលំទូលាយត្រូវបានណែនាំក្នុងអំឡុងពេលជំងឺរាតត្បាតគួរតែត្រូវបានដកចេញជាបណ្តើរៗ ហើយការគាំទ្រជាគោលដៅដល់ជនងាយរងគ្រោះគួរត្រូវបានដាក់ពង្រាយ ជាពិសេសដើម្បីការពារពីផលប៉ះពាល់នៃការកើនឡើងតម្លៃអាហារ និងថាមពល។ នៅពេលដែលទំហំសារពើពន្ធមានកម្រិតកាន់តែច្រើនរដ្ឋាភិបាលនឹងត្រូវដើរនៅលើផ្លូវលំបាកមួយរវាងការបង្រួបបង្រួមសារពើពន្ធ និងការផ្តល់អាទិភាពលើការចំណាយសំខាន់ៗ។
អ្នកបង្កើតគោលនយោបាយក៏គួរតែបន្តគាំទ្រការផ្លាស់ប្តូររចនាសម្ព័ន្ធជាវិជ្ជមាន ដោយការទទួលយកការផ្លាស់ប្តូរឌីជីថលដែលជំងឺរាតត្បាតបានពន្លឿន ការរៀបចំឡើងវិញ និងផ្លាស់ប្តូរបុគ្គលិក ដើម្បីបំពេញបញ្ហាប្រឈមរបស់ខ្លួន និងគាំទ្រការវិនិយោគបៃតង ដើម្បីជួយកាត់បន្ថយការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។
តើ IMF មានទស្សនៈយ៉ាងណាចំពោះលទ្ធផលសេដ្ឋកិច្ច និងទស្សនវិស័យរបស់កម្ពុជា? តើហានិភ័យសំខាន់ៗអ្វីខ្លះសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជា ហើយតើមានគោលនយោបាយឆ្លើយតបនឹងអ្វីខ្លះ?
យើងព្យាករថា សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជានឹងមានកំណើនក្នុងរង្វង់ ៥ ភាគរយនៅក្នុងឆ្នាំនេះ ហើយនឹងត្រឡប់មកជាបណ្តើរៗវិញក្នុងរង្វង់ ៦-៦,៥ ភាគរយក្នុងរយៈពេលមធ្យមដែលអត្រាកំណើននេះគឺខ្ពស់គួរសម។ ការងើបឡើងវិញរបស់កម្ពុជាមកដល់ពេលនេះគឺត្រូវបានជំរុញជាចម្បងដោយតម្រូវការខាងក្រៅសម្រាប់ទំនិញ ជាពិសេសសម្លៀកបំពាក់ និងស្បែកជើង។ ទស្សនវិស័យទាំងមូលមានភាពវិជ្ជមាន ប៉ុន្តែ យើងឃើញមានបញ្ហាមួយចំនួន។
បញ្ហាប្រឈមដ៏តានតឹងបំផុតកើតចេញពីការផ្ទុះឡើងជាសកល មានដូចជាតម្លៃអាហារ និងថាមពលបានកើនឡើងរួចហើយ។ បញ្ហាសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនបានបន្ថែមសម្ពាធទាំងនោះ និងបង្កើតភាពមិនច្បាស់លាស់ថ្មីអំពីតម្រូវការអ្នកប្រើប្រាស់នៅអឺរ៉ុប ដែលជាទីផ្សារនាំចេញដ៏ធំបំផុតមួយរបស់កម្ពុជា។ ការបិទខ្ទប់នាពេលថ្មីៗនេះនៅមជ្ឈមណ្ឌលផលិតកម្ម និងពាណិជ្ជកម្មសំខាន់ៗនៅប្រទេសចិនទំនងជានឹងមានការរំខានដល់ការផ្គត់ផ្គង់នៅកន្លែងផ្សេងទៀត។ ធនាគារកណ្តាល ជាពិសេសនៅក្នុងប្រទេសដែលមានសេដ្ឋកិច្ចជឿនលឿន ប្រហែលជាត្រូវរឹតបន្តឹងលក្ខខណ្ឌហិរញ្ញវត្ថុលឿនជាងការរំពឹងទុកពីមុន ដែលនឹងរីករាលដាលដល់ទីផ្សារដែលកំពុងរីកចម្រើន និងសេដ្ឋកិច្ចកំពុងអភិវឌ្ឍន៍។
ខាងផ្នែកក្នុងស្រុក ខណៈពេលដែលកំណើនឥណទានបានធ្លាក់ចុះនាពេលថ្មីៗនេះ យើងឃើញហានិភ័យមួយចំនួនទាក់ទងទៅនឹងប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុដែលមានប្រាក់កម្ចីច្រើនពេកប្រមូលផ្តុំនៅក្នុងវិស័យអចលនទ្រព្យ និងសំណង់។ ដូច្នេះ ប្រទេសនេះចាំបាច់ត្រូវបង្កើតប្រព័ន្ធការពារទុកជាមុន និងដើម្បីទប់ស្កាត់ហានិភ័យទាំងនេះក្នុងប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុមុនវានឹងកើតឡើង។
ជាសំណាងល្អ ទុនបម្រុងអន្តរជាតិរបស់កម្ពុជាមានផាសុកភាព និងគួរផ្តល់នូវការការពារគ្រប់គ្រាន់ប្រឆាំងនឹងការប៉ះទង្គិចពីខាងក្រៅក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លីខាងមុខនេះ។ បញ្ហានេះត្រូវបានគេលើកឡើងថា បញ្ហាបក់បោកជាសកលទាំងនេះធ្វើឱ្យមានភាពស្មុគស្មាញដល់ការបង្កើតគោលនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលវាបង្កផលវិបាកនៅក្នុងការវិនិច្ឆ័យថា តើត្រូវការជំនួយប៉ុន្មានសម្រាប់សេដ្ឋកិច្ច? ការគាំពារសង្គមដែលបានកំណត់គោលដៅដូចជាតាមរយៈកម្មវិធីផ្ទេរសាច់ប្រាក់ដែលត្រូវបានពង្រីកក្នុងខែមីនា អាចការពារជនក្រីក្របំផុតប្រឆាំងនឹងការកើនឡើងតម្លៃទំនិញ។
កម្ពុជាបានបញ្ចប់ឋានៈពីប្រទេសចំណូលទាប ដោយបានទទួលឋានៈជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតទាបក្នុងឆ្នាំ ២០១៦ និងមានបំណងឈានទៅជាប្រទេសចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០៣០។ តើត្រូវធ្វើដូចម្តេចដើម្បីអាចឈានទៅដល់ដំណាក់កាលបន្ទាប់នៃការអភិវឌ្ឍ?
កំណើនរបស់ប្រទេសកម្ពុជាមានភាពគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍ ប៉ុន្តែបានពឹងផ្អែកលើមូលដ្ឋានតូចចង្អៀតមួយគឺឧស្សាហកម្មកាត់ដេរ។ វិស័យទេសចរណ៍ និងសេវាកម្មពាក់ព័ន្ធគឺជាធាតុផ្សំដ៏សំខាន់មួយទៀតនៃផលិតផលក្នុងស្រុកសរុប។ ក្នុងអំឡុងពេល ១ ទសវត្សរ៍មុនជំងឺរាតត្បាតវិស័យអចលនទ្រព្យ និងសំណង់ក៏ត្រូវបានមើលឃើញពីការរីកចម្រើនដ៏ខ្លាំងជាមួយនឹងការកើនឡើង ២ ខ្ទង់ អមដោយការពង្រីកឥណទានក្នុងស្រុកដ៏ធំ។ ទៅថ្ងៃមុខកម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវធ្វើពិពិធកម្មទាំងផ្នែកផលិតផលដែលខ្លួនផលិត និងប្រទេសដែលខ្លួននាំទំនិញចេញ។ ការធ្វើពិពិធកម្មនឹងធ្វើឱ្យកម្ពុជាកាន់តែរងគ្រោះតិចតួចទាក់ទងការប្រែប្រួលនៃវិស័យណាមួយ ឬទីផ្សារនាំចេញ។
ដើម្បីសម្រេចបានកម្ពុជាត្រូវការការវិនិយោគបន្ថែមលើហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងធនធានមនុស្ស និងការកែលម្អបរិយាកាសធុរកិច្ច។ ការណ៍នេះតម្រូវឱ្យមានការបណ្តុះបណ្តាលបន្ថែម ដើម្បីដោះស្រាយតម្រូវការជំនាញជាក់លាក់នៅក្នុងផ្នែកឧស្សាហកម្ម។ យើងមានសេចក្តីសោមនស្សរីករាយដែលឃើញរដ្ឋាភិបាលបាននិងកំពុងចាប់ផ្តើមគំនិតផ្តួចផ្តើម ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហារាំងស្ទះទាំងនោះ ឧទាហរណ៍តាមរយៈច្បាប់វិនិយោគថ្មីដែលបានអនុម័តកាលពីឆ្នាំមុន បន្ថែមលើគោលនយោបាយអភិវឌ្ឍន៍ឧស្សាហកម្មផងដែរ៕ LA