នាទសវត្សរ៍កន្លងមកនេះ វិស័យអចលនទ្រព្យត្រូវបានគ្រប់គ្នាទទួលស្គាល់ជាការវិនិយោគដ៏មានសក្ដានុពលបំផុតមួយនៅកម្ពុជា។ គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ លំនៅឋាន រោងចក្រ តំបន់ឧស្សាហកម្ម ពាណិជ្ជកម្ម ទេសចរណ៍ និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធជាច្រើន ត្រូវបានសាងសង់ឡើងដោយកែប្រែពីដីទទេ មកជាទីក្រុង និងតំបន់អភិវឌ្ឍន៍យ៉ាងច្រើនសន្ធឹកសន្ធាប់ក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លី។ ការរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័សនេះ បានធ្វើឱ្យតម្លៃអចលនទ្រព្យកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង ដែលបានផ្តល់ផលចំណេញខ្ពស់ដល់វិនិយោគិន និងម្ចាស់ដី។ យ៉ាងណាមិញ នៅមានវិធីផ្សេងច្រើនទៀតដែលអាចបង្កើនប្រាក់ចំណូលអកម្មស្រដៀងគ្នានេះ។
ការវិនិយោគលើភាគហ៊ុន គឺជាជម្រើសដ៏ល្អមួយ ដែលអាចផ្តល់ប្រាក់ចំណេញខ្ពស់ប្រហាក់ប្រហែលគ្នាទៅនឹងអចលនទ្រព្យដែរទៅថ្ងៃអនាគត ដែលសូម្បីតែអ្នកចាប់ផ្តើមវិនិយោគដំបូងៗក៏អាចនឹងងាយចាប់បាន ខណៈដែលវិនិយោគិនអចលនទ្រព្យស្រាប់នឹងកាន់តែងាយស្រួលថែមទៀត។ ទោះបីទីផ្សារមូលបត្រនៅកម្ពុជា នៅមានទំហំតូចនៅឡើយ ប៉ុន្តែវាមានសក្ដានុពលខ្ពស់។ វិនិយោគិនដែលបានទិញភាគហ៊ុននៅពេលបោះផ្សាយលក់មូលបត្រជាសាធារណៈលើកដំបូង (Initial Public Offering ឬ IPO) អាចទទួលបានលទ្ធភាពចំណេញខ្ពស់។ ជាការពិតណាស់ មានភាគហ៊ុនមួយចំនួនធ្លាក់ថ្លៃបន្ទាប់ពី IPO ប៉ុន្តែភាគហ៊ុនភាគច្រើនដែលចុះបញ្ជីនៅផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា (ផមក) គឺបានឡើងថ្លៃ ហើយច្រើនទៀតផង ក្នុងនោះភាគហ៊ុន PPAP, PAS, និងភាគហ៊ុន JSL ដែលទើបនឹងបានចុះបញ្ជីថ្មីៗនេះ មានថ្លៃកើនឡើងរហូត ១ ជា ៣ នៃថ្លៃ IPO ឯណោះ។
ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ នេះមិនមែនមានន័យថា ភាគហ៊ុនដែលមានថ្លៃធ្លាក់ចុះ ឬមិនទាន់ទទួលបានកំណើនខ្ពស់មិនមានសក្តានុពលនោះទេ។ ភាគហ៊ុនមួយចំនួនធ្លាក់ថ្លៃក្នុងរយៈពេលខ្លីដោយសារកត្តាខាងក្រៅ ដែលមិនមែនដោយសារកត្តាគុណភាពជាមូលដ្ឋាន ហើយភាគច្រើនវានឹងងើបឡើងវិញនៅពេលណាមួយ។ វិនិយោគិនដែលអាចរកឃើញភាគហ៊ុននៅក្នុងស្ថានភាពបែបនេះ នឹងមានលទ្ធភាពស្វែងរកប្រាក់ចំណេញ។ ក្រឡេកមកមើលភាគហ៊ុនតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស (PPSP) ជាឧទាហរណ៍វិញ ដែលបានធ្លាក់ថ្លៃមកត្រឹម ១ ១៦០ រៀល ក្នុង ១ ហ៊ុន កាលពីចុងឆ្នាំ ២០២០ បានងើបឡើងវិញជាបន្តបន្ទាប់មកថ្លៃ ២ ៤២០ រៀលវិញ ត្រឹមតែប៉ុន្មានខែក្រោយប៉ុណ្ណោះ។ ជាទូទៅភាគហ៊ុនដែលមានចលនាថ្លៃឡើងចុះក្នុងកម្រិតខ្ពស់បែបនេះ អំណោយផលដល់វិនិយោគិនក្នុងការស្វែងរកប្រាក់ចំណេញ ប្រសិនបើពួកគេអាចព្យាករដឹងពីគំរូចលនាថ្លៃភាគហ៊ុន នឹងហ៊ានប្រថុយនឹងហានិភ័យ ដើម្បីទទួលបាននូវប្រាក់ចំណេញខ្ពស់។ វិនិយោគិនដែលមិនសូវហ៊ានប្រថុយនឹងហានិភ័យខ្ពស់ អាចវិនិយោគរយៈពេលវែងលើភាគហ៊ុនដែលមានថ្លៃមិនសូវឡើងចុះខ្លាំងតែស្ថិតក្នុងផ្លូវកំណើន ហើយរង់ចាំប្រមូលផលចំណេញពីភាគលាភប្រចាំឆ្នាំ និងចំណេញមូលធនរយៈពេលវែង។
ទីផ្សារមូលបត្ររបស់កម្ពុជាស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលដំបូងនៃការអភិវឌ្ឍនៅឡើយ តែវានឹងដើរតាមគន្លងអភិវឌ្ឍន៍រីកចម្រើនដូចបណ្តាទីផ្សារមូលបត្រជឿនលឿនដទៃៗនៅលើសកលលោក ក្នុងរយៈពេលសមស្របណាមួយ។ ក្រុមហ៊ុនកំពូលៗជាច្រើននៅជុំវិញពិភពលោកសព្វថ្ងៃនេះ នឹងមិនមានថ្ងៃនេះទេ បើមិនមានវត្តមានរបស់ផ្សារហ៊ុន។ ឧទាហរណ៍ ក្រុមហ៊ុន Tesla ដែលបច្ចុប្បន្ននេះមានតម្លៃជាង ៦៥០ ប៊ីលានដុល្លារ ដែលជាតម្លៃធំជាងក្រុមហ៊ុនផលិតរថយន្តល្បីៗមួយចំនួនដូចជា តូយ៉ូតា (Toyota), ប៊ីអឹមដាប៊លយូ (BMW) និងនីសាន់ (Nissan) រួមបញ្ចូលគ្នាទៀត បានឡើងផ្សារហ៊ុនក្នុងឆ្នាំ ២០១០ ដោយបានបោះភាគហ៊ុនលក់ចំនួន ១៣,៣ លានហ៊ុន ក្នុងថ្លៃ ១៧ ដុល្លារក្នុង ១ ហ៊ុន។
សព្វថ្ងៃនេះ ភាគហ៊ុននេះមានតម្លៃប្រហែល ៧៦០ ដុល្លារ ក្នុង ១ ហ៊ុន។ នេះមានន័យថា វិនិយោគិនដែលបានវិនិយោគ ១ ០០០ ដុល្លារទៅលើភាគហ៊ុន Tesla ក្នុងឆ្នាំ ២០១០ នឹងមានប្រាក់ប្រហែលជា ៤៤ ០០០ ដុល្លារនៅ ១២ ឆ្នាំក្រោយ ដោយទទួលបានកំណើនប្រមាណ ៤៤ ដង។ ពិតមែនថា ក្រុមហ៊ុន Tesla អាចនៅតែទទួលបានជោគជ័យនាពេលបច្ចុប្បន្ន ទោះបីមិនបានឡើងផ្សារហ៊ុនក៏ដោយ ក៏ប៉ុន្តែទំហំរបស់ក្រុមហ៊ុននេះ ពិតណាស់នឹងមិនអាចរីកធំខ្លាំងដូចសព្វថ្ងៃនេះទេ។
ការវិនិយោគលើភាគហ៊ុនក៏ផ្តល់ឱ្យវិនិយោគិននូវភាពងាយស្រួលជាច្រើនទៀតផងដែរ ធៀបនឹងការវិនិយោគលើអចលនទ្រព្យដូចជា សន្ទនីយភាពសាច់ប្រាក់ ភាពងាយស្រួលក្នុងការចាប់ផ្តើមថ្លៃប្រតិបត្តិការទាប ពិពិធកម្មផលបត្រ និងការលើកទឹកចិត្តពន្ធដារ។ សន្ទនីយភាពសាច់ប្រាក់ សំដៅលើភាពងាយស្រួលសម្រាប់វិនិយោគិនក្នុងការទិញ ឬលក់ភាគហ៊ុននៅពេលណាក៏បានតាមតម្រូវការ។ ផ្ទុយមកវិញ ការទិញលក់អចលនទ្រព្យត្រូវចំណាយពេលយូរ។ ជាងនេះទៅទៀត ការវិនិយោគលើភាគហ៊ុនមិនតម្រូវដើមទុនច្រើននោះទេ ព្រោះវិនិយោគិនអាចចាប់ផ្តើមជួញដូរត្រឹមតែ ១ ភាគហ៊ុនក៏បាន។ បច្ចុប្បន្ននេះ ថ្លៃភាគហ៊ុនមានចាប់ពីជាង ២ ០០០ រៀល ទៅប្រមាណ ១៦ ០០០ រៀល។
លើសពីនេះ ថ្លៃប្រតិបត្តិការសម្រាប់ការជួញដូរភាគហ៊ុននៅកម្ពុជានាពេលនេះមានកម្រិតត្រឹមប្រមាណ ០,៥% តែប៉ុណ្ណោះ។ ទន្ទឹមនឹងនេះ ការជួញដូរភាគហ៊ុន ផ្តល់ភាពងាយស្រួលណាស់ក្នុងការធ្វើពិពិធកម្មការវិនិយោគរបស់អ្នក។ វិនិយោគិនអាចបែងចែកទ្រព្យវិនិយោគទៅលើវិស័យផ្សេងៗគ្នាដូចជា វិស័យផែ រោងចក្រកាត់ដេរ ធនាគារ ក៏ដូចជាអចលនទ្រព្យផងដែរ។ ជាចុងក្រោយ វិនិយោគិនទទួលបានការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធដារពីរាជរដ្ឋាភិបាល ដោយមានទាំងការលើកលែងពន្ធ និងកាត់បន្ថយអត្រាពន្ធ។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការវិនិយោគនានារមែងមានហានិភ័យ។ ការវិនិយោគលើភាគហ៊ុនអាចមានការប្រែប្រួលខ្លាំងជាងអចលនទ្រព្យផងដែរ។ វិនិយោគិនគប្បីវិនិយោគដោយប្រុងប្រយ័ត្នខ្ពស់ ដោយគួរពិនិត្យតាមដានថ្លៃយ៉ាងហោចណាស់ឱ្យបានរៀងរាល់សប្តាហ៍។ ផ្ទុយមកវិញ ភាគហ៊ុនខ្លះក៏មានស្ថិរភាពថ្លៃហើយទាមទារពេលរង់ចាំយូរ ដើម្បីទទួលបានផលចំណេញ។ ភាគហ៊ុនទាំងនេះអាចឡើងថ្លៃសន្សឹមៗក្នុងរយៈពេលច្រើនឆ្នាំ ហើយមានសកម្មភាពជួញដូរបន្តិចបន្តួចតែប៉ុណ្ណោះ។ ភាគហ៊ុនបែបនេះស័ក្តិសមសម្រាប់វិនិយោគិនរយៈពេលវែង ជាជាងអ្នកដែលស្វែងរកការបង្វិលសាច់ប្រាក់ក្នុងរយៈពេលខ្លី។
ដោយសារកង្វះមូលដ្ឋាននៃការវិភាគ ធ្វើឱ្យវិនិយោគិនខ្លះទិញ និងលក់តាមអារម្មណ៍។ វិនិយោគិនអាចទោរទន់ទៅតាមព័ត៌មាន ឬពាក្យចចាមអារ៉ាម និងពាក្យសម្ដីរបស់អ្នកដទៃ ដែលបណ្តាលឱ្យពួកគេអាចធ្វើការសម្រេចចិត្តទិញលក់មួយ ដែលធ្វើឱ្យពួកគេស្តាយក្រោយនាពេលក្រោយ។ ដូច្នេះ វាជាការគួរបំផុតដែលវិនិយោគិនត្រូវធ្វើការស្រាវជ្រាវ និងវិភាគអំពីព័ត៌មានលម្អិតនានារបស់ក្រុមហ៊ុនចុះបញ្ជីឱ្យបានត្រឹមត្រូវមុនពេលធ្វើការវិនិយោគណាមួយ។ ទោះបីការវិនិយោគលើភាគហ៊ុនមានសន្ទនីយភាពជាងអចលនទ្រព្យ ក៏មិនប្រាកដថា មានលើគ្រប់ភាគហ៊ុននោះទេ។ ភាគហ៊ុនដែលមិនសូវមានតម្រូវការទីផ្សារអាចប្រឈមនឹងការលក់មិនចេញ។ មធ្យោបាយមួយដើម្បីដោះស្រាយបញ្ហានេះគឺ ការធ្វើពិពិធកម្មផលបត្ររបស់អ្នក។
សរុបមក អចលនទ្រព្យ និងភាគហ៊ុនសុទ្ធតែជាផលិតផលវិនិយោគដែលអាចស្វែងរកប្រាក់ចំណេញបានខ្ពស់ និងមានហានិភ័យរៀងៗខ្លួន មិនមានផលិតផលណាដែលប្រាកដថា នឹងផ្តល់ការចំណេញខ្ពស់ដាច់ខាត និងជារៀងរហូតឡើយ ប៉ុន្តែអ្វីដែលសាធារណជនគួរពិចារណា គឺការពិតដែលថា ការវិនិយោគលើភាគហ៊ុន និងផលិតផលហិរញ្ញវត្ថុផ្សេងទៀតនៅក្នុងទីផ្សារមូលបត្រ អាចជាច្រកចូលមួយក្នុងការវិនិយោគ ដែលមានភាពងាយស្រួលក្នុងការចាប់ផ្តើម និងសម្រាប់អ្នកដែលមានប្រាក់ចំណូលទាប៕
រៀបរៀងដោយ៖ ផ្សារមូលបត្រកម្ពុជា នាយកដ្ឋានប្រតិបត្តិការទីផ្សារ
អ៊ីមែល៖ market@csx.com.kh/ទូរស័ព្ទ៖ 023 95 88 88/ 023 95 88 85
សេចក្តីប្រកាស៖ អត្ថបទនេះត្រូវបានចងក្រងក្នុងគោលបំណងផ្តល់ជាព័ត៌មាន និងការអប់រំប៉ុណ្ណោះ ដោយមិនផ្តល់អនុសាសន៍ណាមួយទាក់ទងនឹងការវិនិយោគទេ។ ផ្សារមូលបត្រកម្ពុជាមិនទទួលខុសត្រូវរាល់ការបាត់បង់ ឬខូចខាតណាមួយ ដែលកើតឡើងពីការប្រើប្រាស់អត្ថបទនេះឡើយ។