ភ្នំពេញៈ កម្ពុជាបានស្នើរដ្ឋាភិបាលកូរ៉េខាងត្បូងជួយពន្លឿននីតិវិធីផ្ទៃក្នុងរបស់ខ្លួន ដើម្បីធ្វើឱ្យកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីទ្វេភាគីរវាងកម្ពុជា-កូរ៉េ (CKFTA) ដែលប្រទេសទាំង ២ បានចុះហត្ថលេខារួមគ្នា កាលពីឆ្នាំ ២០២១ ចូលជាធរមាន ខណៈការចូលជាធរមាននៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះនឹងជួយធ្វើឱ្យទំហំពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំង ២ ហក់ឡើង ១ កម្រិតទៀត។ នេះបើយោងតាមការប្រាប់ឱ្យដឹងពីអ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម។
CKFTA ត្រូវបានចុះហត្ថលេខារវាងលោក ប៉ាន សូរស័ក្តិ រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា និងលោក YEO Han-Koo រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្មកូរ៉េ កាលពីថ្ងៃទី ២៦ តុលា ឆ្នាំ ២០២១ តាមរយៈប្រព័ន្ធវីដេអូ។ ទោះយ៉ាងណា រហូតមកដល់ពេលនេះ កិច្ចព្រមព្រៀង CKFTA មិនទាន់ចូលជាធរមាននៅឡើយទេ ដោយកម្ពុជានៅរង់ចាំភាគីកូរ៉េ បញ្ចប់នីតិវិធីផ្ទៃក្នុងជាមុនសិន។
កិច្ចព្រមព្រៀងនេះ ត្រូវបានផ្តួចផ្តើមឡើងដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុងដំណើរបំពេញទស្សនកិច្ចផ្លូវការទៅកាន់ប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង ជួបនឹងលោក MOON Jae-In ប្រធានាធិបតីកូរ៉េខាងត្បូង កាលពីខែមីនា ឆ្នាំ ២០១៩។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្មលោក ស៊ាង ថៃ បានប្រាប់ ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍ កាលពីថ្ងៃទី ២២ ខែមិថុនាថា ទោះបីរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា និងកូរ៉េ បានចុះហត្ថលេខាលើកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីកម្ពុជា-កូរ៉េ ជាមួយគ្នាហើយក៏ដោយ ក៏កិច្ចព្រមព្រៀងនេះមិនទាន់ចូលជាធរមាននៅឡើយទេមកដល់ពេលនេះ ដោយត្រូវរង់ចាំឱ្យភាគីទាំង ២ បញ្ចប់នីតិវិធីផ្ទៃក្នុង (មានន័យថា ទទួលការអនុម័តយល់ព្រមពីសភាជាតិ ព្រះករុណាឡាយព្រះហស្តលេខា និងជូនដំណឹងទៅភាគីម្ខាងទៀត) តាមប្រទេសនីមួយៗជាមុនសិន។ លោកបន្ថែមថា កម្ពុជាបានបញ្ចប់នីតិវិធីផ្ទៃក្នុងនេះរួចរាល់ហើយ គឺនៅតែខាងភាគីកូរ៉េប៉ុណ្ណោះ។
លោកបញ្ជាក់ថា មូលហេតុដែលមានការយឺតយ៉ាវនៅប្រទេសកូរ៉េ គឺដោយសារកាលពីដើមឆ្នាំ ២០២២ ប្រទេសកូរ៉េ បានរៀបចំការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសប្រធានាធិបតីថ្មី ដែលគាត់ទើបចូលកាន់តំណែងនាពេលថ្មីៗនេះ ទើបមានការពន្យារពេលក្នុងការបំពេញបែបបទខាងភាគីកូរ៉េ។
លោកថ្លែងថា៖ «យើងមិនអាចប៉ាន់ស្មានបានទេ។ ប៉ុន្តែកម្ពុជាបានស្នើឱ្យភាគីកូរ៉េពន្លឿននីតិវិធីផ្ទៃក្នុងរបស់គាត់»។
លោកបន្តថា បន្ទាប់ពីកិច្ចព្រមព្រៀង CKFTA ចូលជាធរមានវានឹងផ្តល់ផលប្រយោជន៍ច្រើនសម្រាប់ប្រទេសទាំង ២ ដែលមានដូចជាទីផ្សារទំនិញធំទូលាយជាងមុន, ចរាចរណ៍ទំនិញចេញចូលនឹងបំពេញឱ្យគ្នាទៅវិញទៅមក កិច្ចសម្រួលពាណិជ្ជកម្មមានភាពងាយស្រួលមានកិច្ចសហប្រតិបត្តិការសេដ្ឋកិច្ចកាន់តែល្អ មានលទ្ធភាពបើកទីផ្សារសេវាកម្ម និងវិនិយោគថ្មីៗជាដើម។
អ្នកស្រាវជ្រាវសេដ្ឋកិច្ចនៃរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា លោក ហុង វណ្ណៈ បានប្រាប់ថា នៅពេល CKFTA ចូលជាធរមានវានឹងផ្តល់ប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ចយ៉ាងច្រើនដល់ប្រទេសកម្ពុជា ជាពិសេសទីផ្សារនាំចេញផលិតផលកសិកម្មទៅប្រទេសកូរ៉េ។ បច្ចុប្បន្នកម្ពុជាបាននាំចេញកសិផលខ្លះៗហើយទៅទីនោះ ប៉ុន្តែវានឹងមានចំនួនកាន់តែច្រើននៅពេលខាងមុខ ព្រោះការចូលជាធរមាននៃកិច្ចព្រមព្រៀងនេះនឹងធ្វើឱ្យការចំណាយទៅលើពន្ធត្រូវកាត់បន្ថយ។ លោកបន្តថា អ្វីដែលកម្ពុជាត្រូវធ្វើដើម្បីត្រៀមទទួលយកភាពចំណេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងនេះ គឺការផលិតទំនិញឱ្យបានកាន់តែច្រើន និងមានគុណភាពល្អ។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «កូរ៉េ ជាទីផ្សារមានសក្តានុពលមួយរបស់កម្ពុជា ដូច្នេះការចូលជាធរមាននៃកិច្ចព្រមព្រៀងពាណិជ្ជកម្មសេរីនាពេលខាងមុខ គឺប្រាកដណាស់ទំនិញនាំចេញចូលរវាងប្រទេសទាំង ២ នឹងមានកំណើនខ្ពស់»។
លោកបានបន្ថែមថា ក្រៅពី CKFTA ប្រទេសទាំង ២ ក៏ជាសមាជិកហត្ថលេខីនៃកិច្ចព្រមព្រៀងភាពជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់ជ្រុងជ្រោយតំបន់ (RCEP) ដែលបានចូលជាធរមាននៅកម្ពុជាកាលពីថ្ងៃទី ១ ខែ មករា ឆ្នាំ ២០២២។
ទិន្នន័យពីអគ្គនាយកដ្ឋានគយ និងរដ្ឋាករកម្ពុជាឱ្យដឹងថា រយៈពេល ៥ ខែដំបូង ឆ្នាំ ២០២២ ការផ្លាស់ប្តូរពាណិជ្ជកម្មរវាងភាគីទាំង ២ មាន ៣៦១,៨៣ លានដុល្លារ កើន ១៨,៩ ភាគរយ ធៀបរយៈពេលដូចគ្នាឆ្នាំ ២០២១។ ក្នុងនោះកម្ពុជានាំចេញក្នុងទឹកប្រាក់ ៩២,៧២ លានដុល្លារ កើន ២៣ ភាគរយ និងកូរ៉េ នាំទំនិញចូលមាន ២៦៩,១១ លានដុល្លារ កើន ១៧,៦ ភាគរយ៕ LA