ភ្នំពេញៈ អាមេរិក គឺជា​ទីផ្សារ​ធំជាងគេ​ដែល​ទទួល​ទិញ​ទំនិញ​ពី​កម្ពុជា ដោយ​ក្នុង​រយៈពេល ៧ ​ខែ នៃ​ឆ្នាំ​ ២០២២ ការនាំ​ទំនិញ​ពី​កម្ពុជា​ទៅ​អាមេរិក​មាន​ទឹកប្រាក់​ជិត ៥,៧ ​ពាន់​លាន​ដុល្លារ ស្មើនឹង​ជាង ៤១ ​ភាគរយ​នៃ​ចំណែក​ទីផ្សារ​នាំចេញ​សរុប​របស់​កម្ពុជា​។

ទិន្នន័យ​របស់​អគ្គនាយកដ្ឋាន​គយ និង​រដ្ឋាករ​កម្ពុជា​បង្ហាញ​ថា ក្នុងចំណោម​ការនាំចេញ​ទំនិញ​សរុប​របស់​កម្ពុជា​ចាប់ពី​ខែមករា ដល់​ខែកក្កដា ឆ្នាំ​ ២០២២ ដែល​មាន​ទឹកប្រាក់ ១៣ ៧៦៩,៧៣ ​លាន​ដុល្លារ គឺ​ការនាំ​ចេញ​ទៅ​អាមេរិក មាន​ទឹកប្រាក់ ៥ ៦៩៥,៨៣ ​លាន​ដុល្លារ ដែល​ស្មើនឹង ៤១,៤ ​ភាគរយ​នៃ​ការនាំចេញ​ទាំងអស់​។ សម្រាប់​ចំនួន​ទឹកប្រាក់​នាំចេញ​ពី​កម្ពុជា​ទៅ​អាមេរិក​ក្នុង​រយៈពេល​ខាងលើ គឺ​កើនឡើង ៤៧,៣ ​ភាគរយ បើ​ធៀប​នឹង​រយៈពេល​ដូចគ្នា​ឆ្នាំ​ ២០២១ ដែលមាន​ចំនួន ៣ ៨៦៧,២៧ ​លាន​ដុល្លារ​។

បើតាម​ទិន្នន័យ​ខាងលើ​សម្រាប់​ទំហំ​ពាណិជ្ជកម្ម​ទ្វេភាគី​រវាង​ប្រទេស​ទាំង ២ ក្នុង​រយៈពេល ៧​ ខែ​ដើមឆ្នាំ​ ២០២២​គឺមាន​ចំនួន​ ៥ ៨៩២,៥៣ ​លាន​ដុល្លារ កើនឡើង ៤៥,២​ ភាគរយ​ធៀប​រយៈពេល ៧ ​ខែ ឆ្នាំ​ ២០២១​។ ដោយឡែក​បើ​គិត​នៅក្នុង​ខែកក្កដា​ឆ្នាំ​ ២០២២ គឺ​ការនាំចេញ​របស់​កម្ពុជា​ទៅ​អាមេរិក​មាន​ទឹកប្រាក់ ១ ០៤៧,៤៩​ លាន​ដុល្លារ ស្មើនឹង​ ៤៣,៨ ​ភាគរយ​ធៀប​នឹង​ការនាំចេញ​សរុប​របស់​កម្ពុជា​មាន​ទឹកប្រាក់​ ២ ៣៩០,៦១ ​លាន​ដុល្លារ​។

អនុប្រធាន​សភា​ពាណិជ្ជកម្ម​កម្ពុជា លោក លឹម ហេង បាន​ប្រាប់ ​ភ្នំពេញ ​ប៉ុស្តិ៍​ នៅ​ថ្ងៃទី​ ២៥ ខែសីហា​ថា កត្តា​ជំរុញ​ឱ្យ​ការនាំ​ទំនិញ​ពី​កម្ពុជា​ទៅ​អាមេរិក​មាន​សម្ទុះ​ឡើង​ខ្ពស់​ក្នុង​អំឡុង​ពេលនេះ​ (​កូវីដ​ ១៩ នៅ​បន្ត​មាន​វត្តមាន​) គឺ​ដោយសារ​តែមាន​ចង្វាក់​ផលិតកម្ម​នៅ​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​មិនទាន់​អាច​ដំណើរការ​បាន​ពេញលេញ ដែល​ធ្វើឱ្យ​ការបញ្ជាទិញ​ត្រូវ​ប្តូរ​ទិស​មក​កម្ពុជា ខណៈ​ទំនិញ​កម្ពុជា​មួយចំនួន​ក៏​ទទួល​បាន​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ GSP ពី​អាមេរិក​ផងដែរ​។ លោក​បន្ថែមថា ក្រៅពីនេះ​កម្ពុជា​ក៏​ទទួល​បាន​ភាពចំណេញ​ពី​បញ្ហា​ជម្លោះ​ពាណិជ្ជកម្ម​អាមេរិក-​ចិន និង​ពី​បញ្ហា​វិបត្តិ​នយោបាយ​របស់​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន​ដែល​ធ្លាប់ជា​អ្នក​ផ្គត់ផ្គង់​ទំនិញ​ឱ្យ​ទីផ្សារ​អាមេរិក​។

លោក​ប្រាប់​ទៀត​ថា បច្ចុប្បន្ន​ក្រៅពី​ផលិតផល​វាយនភណ្ឌ ការនាំចេញ​ផលិតផល​មួយចំនួន​ទៀត​ដូចជា កង់ គ្រឿង​បរិក្ខារ​អគ្គិសនី ផលិតផល​កសិកម្ម និង​បន្ទះ​សូឡា ជាដើម​។

លោក​បញ្ជាក់ថា​៖ «​តាមរយៈ​ការនាំចេញ​ផលិតផល​ចម្រុះ​កាន់តែ​ច្រើន​មុខ​បែបនេះ ខ្ញុំ​គិតថា ការនាំចេញ​របស់​កម្ពុជា​ទៅ​ទីផ្សារ​អាមេរិក​នឹងមាន​ចំនួន​កាន់តែ​ច្រើន​នៅពេល​អនាគត​»​។

ខណៈ​ថ្មីៗ​នេះ​សមាគម​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​នៅ​កម្ពុជា​ (GM-AC) បាន​សម្តែង​ការព្រួយបារម្ភ​ពី​ការធ្លាក់ចុះ​ការបញ្ជាទិញ​ពី​ក្រៅប្រទេស​ (​អាមេរិក គឺជា​ទីផ្សារ​ធំជាងគេ​) លោក លឹម ហេង បាន​អះអាង​ថា ផល​ប៉ះពាល់​នៃ​ការនាំចេញ​ក្នុង​វិស័យ​កាត់ដេរ​នឹង​អាច​កើតមាន​ដូច​ការលើកឡើង​របស់ GMAC ប៉ុន្តែ​វា​មិនមែនជា​បញ្ហា​ធំ​សម្រាប់​កម្ពុជា​ឡើយ ព្រោះ​ការបញ្ជាទិញ​ផលិតផល​ផ្សេងទៀត ពិសេស​បន្ទះ​សូឡា​ពី​កម្ពុជា​ទៅ​អាមេរិក​នឹងមាន​កំណើន​ខ្ពស់​។

លោក​ថ្លែងថា​៖ «​គម្រោង​វិនិយោគ​ថ្មីៗ​ដែល​ទើប​ចុះបញ្ជី​នៅ​ក្រុមប្រឹក្សា​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា​ (CDC) គឺមាន​អនុវិស័យ​ទ្រទ្រង់​ដែល​មិនមែន​វិស័យ​កាត់ដេរ​កាន់តែច្រើន រួមទាំង​ឧស្សាហកម្ម​ដំឡើង​រថយន្ត ការកែច្នៃ​ផលិតផល​កសិកម្ម ធនធាន​រ៉ែ ជាដើម​។ នេះ​ជា​ក្តីសង្ឃឹម​ថ្មី​ទៀត​សម្រាប់​ទីផ្សារ​នាំចេញ​របស់​កម្ពុជា​»​។

អ្នកស្រាវជ្រាវ​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​រាជបណ្ឌិត្យ​សភា​កម្ពុជា លោក ហុង វណ្ណៈ បាន​និយាយ​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា​កំពុង​ក្តាប់​បាន​ឱកាស​កាន់តែ​ច្រើន​ក្នុង​ការនាំចេញ​ទំនិញ​របស់ខ្លួន​ទៅ​ទីផ្សារ​អន្តរជាតិ​ ពិសេស​ប្រទេស​អាមេរិក​ដែលជា​ទីផ្សារ​មាន​កម្រិត​ចំណាយ​ខ្ពស់​។ ក្រៅពី​ការនាំចេញ​ដ៏ច្រើន​លើសលប់​នៃ​ផលិតផល​កាត់ដេរ ការនាំចេញ​ផលិតផល​បន្ទះ​សូឡា ក៏​នឹងមាន​ចំនួន​ច្រើន​ដែរ​ ខណៈ​ថ្មីៗ​នេះ​អាមេរិក​បាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ប្រទេស​ចំនួន ​៤ ​រួមទាំង​កម្ពុជា រួច​ពន្ធ​សម្រាប់​ការនាំចូល​បន្ទះ​សូឡា​។ ភាព​វិជ្ជមាន​នៃ​ការនាំចេញ​ទីផ្សារ​ទៅ​អាមេរិក​ក៏ដោយសារ​ប្រទេស​ទាំង​ ២ មាន​ទំនាក់​ទំនង​ការទូត និង​ពាណិជ្ជកម្ម​ជាមួយ​គ្នា​ល្អ​ផងដែរ​។

លោក​សង្កត់ធ្ងន់​ថា​៖ «​ទឹកប្រាក់​ជាង​ ៤០​ ភាគរយ​នៃ​ការនាំ​ទំនិញ​ពី​កម្ពុជា​ទៅ​អាមេរិក​បញ្ជាក់ថា ផលិតផល​ខ្មែរ​មានការ​ពេញនិយម និង​ស្តង់ដា​គ្រប់គ្រាន់​សម្រាប់​ទីផ្សារ​អាមេរិក​»​។

ទោះយ៉ាងណា ក្នុង​នាម​ជា​អ្នកជំនាញ​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច លោក វណ្ណៈ បាន​បញ្ជាក់​ថា​៖ «​កម្ពុជា​ត្រូវខិតខំ​ទាក់ទាញ​ការវិនិយោគ​លើ​វិស័យ​ចម្រុះ​ឱ្យបាន​កាន់តែ​ច្រើន​ថែមទៀត ដើម្បី​ចៀសវាង​ការពឹង​តែ​ទៅលើ​ការនាំចេញ​ផលិតផល​សំខាន់​តែ​ប៉ុន្មាន​មុខ​ដូច​ក្នុង​ពេលនេះ​»​។

កម្ពុជា​រំពឹង​អាច​ទាក់ទាញ​វិនិយោគិន​បរទេស​ពី​ក្នុង​តំបន់ និង​ពិភពលោក ជាពិសេស​មកពី​អាមេរិក​ឱ្យ​ចូលមក​បណ្តាក់ទុន​លើ​ការផលិត​បន្ទះ​សូឡា ដើម្បី​នាំទៅ​កាន់​ទីផ្សារ​អាមេរិក ​ក្រោយពេល​ប្រធានាធិបតី​នៃ​ប្រទេស​នេះ​បាន​ប្រកាស​លើកលែង​ពន្ធគយ​អនុវត្ត​ចំពោះ​បន្ទះ​សូឡា​ដែល​នាំចូល​ពី​ប្រទេស​ចំនួន​ ៤ រួមមាន កម្ពុជា ថៃ ម៉ាឡេស៊ី និង​វៀតណាម ក្នុង​រយៈពេល​ ២ ​ឆ្នាំ ដើម្បី​ជួយ​ជំរុញ​ផលិតកម្ម​នៅ​អាមេរិក​។ ក្នុង​ឆ្នាំ ២០២១ ពាណិជ្ជកម្ម​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ ២ ដែលមាន​តម្លៃ ៧ ៨២៦,៤៩ ​លាន​ដុល្លារ កើនឡើង ៤០,៤​ ភាគរយ បើ​ធៀប​នឹង​ឆ្នាំ​ ២០២០​។ នេះ​បើ​យោងតាម​អគ្គនាយកដ្ឋាន​គយ​៕