អ្នកជំនួញ និង​អ្នក​សេដ្ឋកិច្ច មាន​សុទិដ្ឋិនិយម​ថា ការ​ជំរុញ​ឱ្យ​បង្កើត​អគ្គលេខាធិការដ្ឋាន​ស្តីពី​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ភាព​ជា​ដៃគូ​សេដ្ឋកិច្ច​គ្រប់ជ្រុងជ្រោយ​ក្នុង​តំបន់ (RCEP) នៅ​កម្ពុជា ទំនង​នឹង​អាច​លើក​ឡើង​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​រដ្ឋមន្ត្រី​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន​លើក​ទី ៥៤ និង​កិច្ច​ប្រជុំ​ពាក់ព័ន្ធ​ដែលនឹង​ចាប់​ផ្ដើម​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១១ ដល់​ថ្ងៃទី១៨ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០២២ នៅ​ក្រុងសៀមរាប។

លោកឧកញ៉ា លឹម ហេង អនុប្រធាន​សភាពាណិជ្ជកម្ម​កម្ពុជា បាន​ផ្តល់​ជា​យោបល់​ទៀត​ថា កម្ពុជា​គួរ​ប្រើ​ឱកាស​នេះ​បន្ថែម​ទៀត ក្នុង​ការជំរុញ​ឱ្យ​លេច​ចេញ​វត្តមាន​ការិយាល័យ RCEP ខណៈ​កម្ពុជា ទទួល​រៀបចំ​កិច្ច​ប្រជុំ​រដ្ឋមន្ត្រី​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន​លើក​ទី​៥៤ និង​កិច្ច​ប្រជុំ​ពាក់ព័ន្ធពេញ​មួយ​សប្ដាហ៍ ដោយ​មាន​ការ​ចូលរួម​ពី​ប្រទេស​សេដ្ឋកិច្ច​នាំមុខ និង​ប្រទេស​ដៃគូ (RCEP) នេះ​តែ​ម្ដង។

លោក​ថ្លែង​ថា៖ «នេះ​ជា​ឱកាស​ល្អ​ក្នុង​នាម​កម្ពុជា ជា​ប្រធាន​អាស៊ាន​ដឹកនាំ​កិច្ច​ប្រជុំ​នេះ នឹង​អាច​សម្រប​សម្រួល​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជាច្រើន ដែល​ប្រឈម​នឹង​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​កំពុង​តែ​កើត​មាន​នៅ​ក្នុង​តំបន់ និង​សកល។ ហើយ​មួយ​វិញ​ទៀត​ខ្ញុំ​ជឿថា នឹង​មាន​ការ​ជំរុញ​ពិភាក្សា​គិតគូរ លើ​ការ​បង្កើត​ការិយាល័យ​អគ្គលេខាធិការដ្ឋាន (RCEP) នៅ​កម្ពុជា​ បន្ទាប់ពី​មាន​ការ​ស្នើសុំ​ពី​សម្ដេច​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន»។

កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែ​សីហា​កន្លង​ទៅ នៅ​ក្នុង​ជំនួប​ពិភាក្សា​ការងារ​ជាមួយ​លោក វ៉ាង យី ទីប្រឹក្សារដ្ឋ​និង​ជា​រដ្ឋមន្ត្រី​ការបរទេសចិន លោកនាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ស្នើ​រដ្ឋាភិបាល​ចិន ឱ្យ​គាំទ្រ​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​បង្កើត​លេខាធិការដ្ឋាន​នៃ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ទំនាក់​ទំនង​ភាព​ជាដៃគូសេដ្ឋកិច្ច​គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ​ក្នុង​តំបន់ (RCEP) នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ ព្រោះ​ចិន​ជា​សមាជិក​មួយ​នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​នេះដែរ។

លោកឧកញ៉ា លឹម ហេង បន្តថា ដើម្បី​អនុវត្ត​កិច្ច​ព្រមព្រៀង RCEP ឱ្យ​មាន​ភាព​រលូន ចាំបាច់​បំផុត​ត្រូវ​មាន​វត្តមាន​អគ្គលេខាធិការដ្ឋាន RCEP ដាច់​ដោយ​ឡែក​មួយ ដើម្បី​សម្រប​សម្រួល​ការ​អនុវត្ត​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​នេះ​ប្រកប​ដោយ​ប្រសិទ្ធភាព។

លោកថា៖ «វត្តមាន​អគ្គលេខាធិការដ្ឋាន RCEP មិន​ខុស​ពី​យើង​មាន​អគ្គលេខាធិការ​អាស៊ាន​នោះ​ទេ ហើយ​កម្ពុជា​ក៏​ទទួល​បាន​ប្រយោជន៍សេដ្ឋកិច្ច​ដោយឡែក​ពី​អគ្គលេខាធិការ RCEP ក្នុង​ការ​បង្ហាញ​ពី​សក្ដានុពល​សេដ្ឋកិច្ច»។

RCEP គឺជា​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​ដែល​មានទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​បំផុត​លើ​ពិភពលោក ដោយ​មាន​ប្រជាជន​សរុប​ប្រមាណ ២,២៧០​លាន​នាក់ ទំហំ​សេដ្ឋកិច្ច​សរុប ២៦​ទ្រីលាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ទំហំ​នាំ​ចេញ​សរុប ៥,២​ទ្រីលាន​ដុល្លារ​អាមេរិក ត្រូវជា ៣០ភាគរយ នៃ​ទំហំ​សរុប​លើ​ពិភព​លោក។

គួរជម្រាប​ជូន​ថា លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន នឹង​ផ្តល់​កិត្តិយស​បើក​កិច្ច​ប្រជុំ​រដ្ឋមន្ត្រី​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន​លើក​ទី​៥៤ នៅ​ថ្ងៃទី១៤ និង ថ្ងៃទី​១៥ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០២២ ក្រោម​មូលបទ “អាស៊ាន​រួមគ្នា​ធ្វើ ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ប្រឈម​ទាំងអស់គ្នា”។

លោក ហុង វណ្ណៈ អ្នក​ជំនាញ​សេដ្ឋកិច្ច​នៃ​វិទ្យាស្ថាន​ទំនាក់ទំនង​អន្តរជាតិ​នៃ​រាជបណ្ឌិត្យសភា​កម្ពុជា​ថ្លែង​ថា ក្នុង​នាម​ជា​ប្រធាន​អាស៊ាន កម្ពុជា​លើក​យក​ប្រធាន​បទនេះ​មក​ជជែក​ជា​រឿង​ល្អ​មែនទែន ដែល​ឆ្លើយតប​នឹង​បរិបទ​ជាក់ស្ដែង។ លោកថា៖ «ជាក់ស្ដែង​ប្រទេស​កម្ពុជា ក៏ដូចជា​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់ កំពុង​ប្រញាប់​ប្រញាល់​រៀបចំ​សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ប្រទេស​ខ្លួន​ស្ដារ​និង​អភិវឌ្ឍ​សេដ្ឋកិច្ច បន្ទាប់ពី​រងគ្រោះ​ដោយសារ​កូវីដ១៩ អំឡុង​ឆ្នាំ​២០២០ និង​ឆ្នាំ ២០២១ ដែល​ថយចុះ​ប្រាក់​ចំណូល​ជាតិ និង​កើនឡើង​យ៉ាង​គំហុក​នៃ​ប្រាក់​ចំណាយ។ តួយ៉ាង កម្ពុជា​បានចំណាយ​ថវិកា​ជិត ៣​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​លើ​ការ​គ្រប់គ្រង​កូវីដ១៩ រួម​ទាំងការ​ទិញ​វ៉ាក់សាំង»។

នៅ​ក្នុង​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​របស់​ខ្លួន ក្រសួង​ពាណិជ្ជកម្ម​គូស​បញ្ជាក់​ថា កម្ពុជា​ត្រៀម​ខ្លួន​ជាស្រេច​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ការ​យ៉ាង​ជិតស្និទ្ធ ជាមួយ​បណ្តា​រដ្ឋសមាជិក​អាស៊ាន​ទាំងអស់ ដៃគូ​នានា​របស់​អាស៊ាន និង​លេខាធិការដ្ឋាន​អាស៊ាន ដើម្បី​ជំរុញ​កិច្ច​ខិតខំ​ប្រឹងប្រែង​បន្ថែម​ទៀត ក្នុង​ដំណើរ​ការ​កសាង​សហគមន៍​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន និង​ពន្លឿន ការ​ស្តារ​សេដ្ឋកិច្ច​ឡើងវិញ ជម្នះ​រាល់​បញ្ហា​ដែល​អាស៊ាន​កំពុង​ប្រឈម។

រយៈពេល​មួយ​សប្ដាហ៍​ចាប់​ពី​ថ្ងៃទី​១៦ ដល់​ថ្ងៃទី​១៨ ខែ​កញ្ញា ឆ្នាំ​២០២២ កិច្ច​ប្រជុំ​ជាច្រើន​ត្រូវ​បាន​រៀបចំឡើង។ ជាក់ស្ដែង កិច្ច​ប្រជុំ​រដ្ឋមន្ត្រីសេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា-ឡាវ-មីយ៉ាន់ម៉ា-វៀតណាម និង កិច្ច​ប្រជុំ​ពិគ្រោះ​យោបល់​ដទៃទៀត រវាង​រដ្ឋមន្ត្រី​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន និង ដៃគូ​សន្ទនា​អាស៊ាន។

កិច្ច​ប្រជុំ​ពិគ្រោះ​យោបល់ រវាង​រដ្ឋមន្ត្រី​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន​និង​ដៃគូ​សន្ទនា​អាស៊ាន រួមជាអាទិ៍៖ កិច្ច​ប្រជុំ​ពិគ្រោះ​យោបល់​រដ្ឋមន្ត្រី​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន​និង​សហព័ន្ធ​រុស្ស៊ី រដ្ឋមន្ត្រី​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន​និង​ប្រទេស​ចិន រដ្ឋមន្ត្រី​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ីបូព៌ា (រដ្ឋមន្ត្រី​សេដ្ឋកិច្ច អាស៊ាន​បូក​នឹង ៨ ប្រទេស) រដ្ឋមន្ត្រី​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន​និង​ប្រទេស​ជប៉ុន រដ្ឋមន្ត្រី​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន​និង​ចក្រភព​អង់គ្លេស រដ្ឋមន្ត្រី​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន និង សហរដ្ឋ​អាមេរិក ព្រមទាំង​រដ្ឋមន្ត្រី​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន​និង​សហភាពអឺរ៉ុប, និង​កិច្ច​ប្រជុំ​រដ្ឋមន្ត្រី អាសិប (RCEP)៕