ភ្នំពេញៈ កម្ពុជា​គាំទ្រ​ការដាក់​ឱ្យ​ដំណើរការ​ជា​ផ្លូវការ​នៃ​ «​តំបន់​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​ចិន​-​អាស៊ាន​ទម្រង់ ៣.០» ស្ថិតក្រោម​ដៃគូ​សេដ្ឋកិច្ច​គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ​តំបន់ (RCEP) ​ដើម្បី​ធ្វើការ​ពង្រីក​វិសាលភាព​នៃ​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​សេដ្ឋកិច្ច​រវាង​អាស៊ាន និង​ចិន​ឱ្យ​កាន់តែ​ទូលំទូលាយ និង​ស៊ីជម្រៅ​ដោយ​ផ្តោត​ទៅលើ​ការកាត់​បន្ថយ​របាំង​ពាណិជ្ជកម្ម​ទំនិញ សេវាកម្ម និង​វិនិយោគ​នានា ព្រមទាំង​ជំរុញ​កិច្ច​អភិវឌ្ឍន៍ សេដ្ឋកិច្ច​ឌីជីថល កំណើន​បៃតង និង​ការបង្កើន​សមត្ថភាព​សហគ្រាស​ធុន​តូច​ និង​មធ្យម។

នេះ​គឺជា​ការ​ថ្លែង​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក្នុង​​ពិធី​​បើក​សម្ពោធ​ពិព័រណ៍​ចិន​-​អាស៊ាន​​លើក​ទី​១៩ ឆ្នាំ​ ២០២២ នៅ​ទីក្រុង​ណាននីង ក្រោម​ប្រធានបទ​ «​ការចែក​រំលែក​កាលានុវត្ត​ភាព​ថ្មី​ដែល​ទទួលបាន​ពី​ភាពជា​ដៃគូ​សេដ្ឋកិច្ច​គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ​តំបន់​ (RCEP) ដើម្បី​ស្ថាបនា​តំបន់​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​ចិន​-​អាស៊ាន​ទម្រង់ ៣.០» តាម​​ប្រព័ន្ធ​វីដេអូ​​អនឡាញ​ កាល​ពី​ថ្ងៃទី​ ១៦​ ខែ​កញ្ញា​។

លោក​​ថ្លែង​ថា កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​សេដ្ឋកិច្ច​អាស៊ាន និង​ចិន សម្រេច​បាន​នូវ​សមិទ្ធផល​ប្រកប​ដោយ​ផ្លែផ្កា​ជាច្រើន​ចាប់​តាំងពី​ការចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​ក្របខ័ណ្ឌ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ស្តីពី​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​សេដ្ឋកិច្ច​គ្រប់​ជ្រុងជ្រោយ​រវាង​អាស៊ាន និង​ចិន​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០០២ និង​ការ​ចុះ​ហត្ថលេខា​លើ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​​ពាណិជ្ជកម្ម និង​វិនិយោគ​នានា​ជា​បន្តបន្ទាប់​។

លោក​បញ្ជាក់​ថា​៖​ «​ឈរ​លើ​មូលដ្ឋាន​នៃ​ភាព​ជោគជ័យ​​នៃ​ការ​អនុវត្ត​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​អាស៊ាន​-​ចិន ទម្រង់​ ១.០ និង​ទម្រង់​ ២.០ កន្លងមក កម្ពុជា​សូម​គាំទ្រ​​គំនិត​ផ្តួចផ្តើម​ស្តីពី​ការលើក​កម្ពស់​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​នេះ​ទៅជា​ទម្រង់​ ៣.០ និង​យល់​ថា​ ត្រូវ​ផ្តោត​ការ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​បន្ថែម​លើ​ការ​ពង្រីក​វិសាលភាព​នៃ​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិការ​សេដ្ឋកិច្ច​រវាង​អាស៊ាន និង​ចិន​ឱ្យ​កាន់តែ​ទូលំទូលាយ និង​ស៊ីជម្រៅ​ថែម​ទៀត ដោយ​ផ្តោត​លើ​ការកាត់បន្ថយ​របាំង​ពាណិជ្ជកម្ម​ទំនិញ សេវាកម្ម និង​ការ​វិនិយោគ​នានា ព្រម​ទាំង​ជំរុញ​កិច្ច​អភិវឌ្ឍន៍​សេដ្ឋកិច្ច​ឌីជីថល កំណើន​បៃតង និង​ការបង្កើន​សមត្ថភាព​សហគ្រាស​ធុន​តូច​ និង​មធ្យម​(SMEs)»​។

«ខ្ញុំ​ជឿ​ថា ការចាប់ផ្តើម​អនុវត្ត (RCEP) ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ ក្រៅពី​ការបង្កើត​បន្ថែម និង​នាំមក​នូវ​កាលានុវត្ត​ភាព ពាណិជ្ជកម្ម និង​វិនិយោគ​ជាច្រើន​សម្រាប់​ប្រទេស​ក្នុង​តំបន់ ក៏​បាន និង​កំពុង ​រួម​ចំណែក​យ៉ាង​សំខាន់​ក្នុង​ការលើកស្ទួយ​ដល់​ការលូតលាស់​វិស័យ​ខាងលើ​នេះ​ផងដែរ ជាពិសេស​នឹង​ក្លាយជា​«​ក្របខ័ណ្ឌ​ស្នូល​»​សម្រាប់​ការស្ថាបនា​តំបន់​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​អាស៊ាន​-​ចិន​ទម្រង់​ ៣.០ នាពេល​ខាងមុខ​»​។ នេះ​បើ​យោង​តាម​ការ​ថ្លែង​អះអាង​របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន​។

លោក កាំង ម៉ូនីកា អគ្គលេខាធិការ​រង​សមាគម​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​នៅ​កម្ពុជា​ (GMAC) បាន​ឱ្យ​ដឹង​​​ក្នុង​វេទិកា​មួយ​កាលពី​ខែ​ឧសភា​ថា រហូត​មកដល់​ពេលនេះ​នៅតែ​មាន​ការយក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​កម្រិត​ទាប​ចំពោះ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ (RCEP) ​នេះ ដោយសារ​​​មាន​កត្តា​ជាក់ស្ដែង​មួយ​ចំនួន​ដូចជា ការនាំ​ចេញ​របស់​កម្ពុជា​ភាគច្រើន​ជា​គោលដៅ​សម្រាប់​ទីផ្សារ​ប្រទេស​លោក​ខាងលិច, ក្រុមហ៊ុន​ផលិត​នៅ​កម្ពុជា​ហាក់​ពុំទាន់​ដឹង​ច្បាស់​ពី​ RCEP, និង កត្តា​មួយ​ទៀត​ គឺ​វិស័យ​ឯកជន​ភាគច្រើន​មិនបាន​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​​គ្រប់គ្រាន់​ចំពោះ​កំណើន​ប្រកប​ដោយ​សក្តានុពល​នៅ​ក្នុង​​ទីផ្សារ​ដែល​មាន​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ RCEP ដែល​មាន​ប្រជាជន​ជិត ២,៣ ពាន់​លាន​នាក់​នេះ​ទេ​។

លោក​បញ្ជាក់​​​ថា​៖​«​រោងចក្រ​កាត់ដេរ​ភាគច្រើន​នៅក្នុង​ប្រទេស​​​ជា​សមាជិក​ RCEP អាច​ទទួល​បាន​​ប្រយោជន៍​ភ្លាមៗ​​ពី​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ RCEP ដោយ​មិន​ចាំបាច់​កែតម្រូវ​ខ្សែចង្វាក់​ផ្គត់ផ្គង់​បច្ចុប្បន្ន​របស់​ពួកគេ​»។

បើ​យោងតាម​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន កម្ពុជា​បាន​សម្រេច​បាន​​​ «​ភាព​ស៊ាំ​សហគមន៍​រឹងមាំ​» ដែល​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​​​បើក​ប្រទេស និង​ដំណើរការ​ឡើង​វិញ​នូវ​រាល់​សកម្មភាព​ផលិតកម្ម ធុរកិច្ច និង​ពាណិជ្ជកម្ម​ទាំងអស់ ក្នុង​ស្រុក ចាប់តាំង​ពី​ចុង​ឆ្នាំ​ ២០២១​ មក​។

លោក​បាន​បញ្ជាក់​ថា នៅក្នុង​រយៈពេល​ ២​ ឆ្នាំ​មក​នេះ រដ្ឋាភិបាល​បាន​​ខំ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជា​​រចនាសម្ព័ន្ធ និង​​ដាក់​ចេញ​ឱ្យ​​អនុវត្ត​កម្មវិធី​កែទម្រង់​ជា​បន្តបន្ទាប់​តាមរយៈ​​ការដាក់​ឱ្យ​អនុវត្ត​នូវ​«​ច្បាប់​វិនិយោគ​ថ្មី​» «​ក្របខ័ណ្ឌ​គោល​នយោបាយ​សង្គមសេដ្ឋកិច្ច​ឌីជីថល​កម្ពុជា​ ឆ្នាំ​ ២០២១-២០៣៥» និង​ «ក្របខ័ណ្ឌ​យុទ្ធសាស្ត្រ និង​កម្មវិធី​ស្តារ និង​ជំរុញ​កំណើនសេដ្ឋកិច្ច​កម្ពុជា​ក្នុងការ​រស់នៅ​ជាមួយ​កូវីដ​ ១៩ តាម​គន្លង​ប្រក្រតីភាព​ថ្មី​​ ​ឆ្នាំ​ ២០២១-២០២៣» និង​ការសម្រេច​បាន​​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ពាណិជ្ជកម្ម​សេរី​កម្ពុជា​-​ចិន កម្ពុជា​-​កូរ៉េ សំដៅ​ជំរុញ​ការ​ងើប​ឡើង​វិញ​នៃ​សេដ្ឋកិច្ច​។

អាស៊ាន​-​ចិន ជា​ដៃគូ​ពាណិជ្ជកម្ម​ដ៏​ធំ​មួយ​ក្នុង​តំបន់​។ ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០២១​ ទំហំ​ពាណិជ្ជកម្ម​​អាស៊ាន និង​ចិន មាន​ទឹក​ប្រាក់​ជិត ៩ ​ពាន់​លាន​ដុល្លារ​៕