ភ្នំពេញៈ អ្នក​នៅ​ផលិត​កម្ម​ម្រេច​បាន​អះអាង​ថា ការ​ធ្លាក់​ចុះ​​ត​ម្លៃ​ម្រេច ការ​ប្រែ​ប្រួល​​អត្រា​ប្តូរ​ប្រាក់​ (​ប្រាក់អ៊ឺរ៉ូធៀប​​​ប្រាក់​ដុល្លារ)​ និង​វិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច​​​បណ្តាល​មក​ពី​សង្គ្រាមនៅ​ប្រទេស​អ៊ុយក្រែន បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ការ​នាំ​ចេញ​ម្រេច​ពី​កម្ពុជា​ទៅ​ទីផ្សារ​អន្តរ​ជាតិ​ ធ្លាក់​ចុះ​យ៉ាង​ច្រើន​នៅពេល​នេះ​។

ក្រសួង​កសិកម្មបាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា ​រយៈ​ពេល ១០​ ខែ​ដំបូង ​ឆ្នាំ​ ២០២២ ការ​នាំ​ចេញ​ម្រេច​សម្រេច​បាន​ត្រឹម​តែ​​ជាង ៧,៧ ​ពាន់​តោន ធ្លាក់​​ជាង ៧២​ ភាគ​រយ​ បើ​​ធៀប​​រយៈ​ពេល​ដូច​គ្នា​ឆ្នាំ​ ២០២១​។

ទិន្នន័យ​បង្ហាញ​ថា​ ចាប់​ពី​ខែ​មករា ដល់​ខែ​តុលា ឆ្នាំ​ ២០២២ កម្ពុជា​បាន​នាំ​ម្រេច​ទៅ​លក់​នៅ​ទីផ្សារ​អន្តរ​ជាតិ​​​បាន​ចំនួន ៧ ៧០៤,២៥ តោន ថយចុះ ៧២,១២ ភាគ​រយ​ បើ​ធៀប​​​រយៈ​ពេល​ដូច​គ្នា​ឆ្នាំ​ ២០២១ ដែល​មាន​ចំនួន ២៧៦៣៣,៧៧ តោន។ សម្រាប់​ការ​នាំ​ចេញ​ក្នុង​ខាង​លើ គឺ​មាន​ទៅ​ទីផ្សារ​​​វៀតណាម​បាន​គ្រប់​ដណ្តប់​​ជាង ៨៦​ ភាគ​រយ​ ដោយ​មាន​ ចំនួន ៦ ៦៤៥,៧៨ តោន,តាម​ពី​ក្រោយ​ដោយ​ប្រទេស​​អាល្លឺម៉ង់ ៩២៨,២០ តោន, អាមេរិក ២៦,១០ តោន, កោះតៃវ៉ាន់ ២១ តោន, បារាំង ១៩,៦៨ តោន, បែលហ្ស៊ិក ១៨,៦៧ តោន, ម៉ាឡេស៊ី ១៤,២៤ តោន, ឆែក ១១,៣០ តោន, កូរ៉េ ៧,២៦ តោន, ជប៉ុន ៣,០៣ តោន, ស៊ុយអែត ២,៧៨ តោន, ស្វ៊ីស ២,១២ តោន, កាណាដា ១,២៨ តោន, ចក្រភពអង់គ្លេស ១ ​តោន, ឥណ្ឌា ០,៩២ តោន, លីទុយអានី ០,៤៥ តោន, កាហ្សាក់ស្ថាន ០,៣ តោន, អូស្ត្រាលី ០,១០ តោន, រុស្ស៊ី ០,០៣ តោន និងប្រទេសហូឡង់ចំនួន ០,០១ តោន។

លោក ងួន ឡាយ ប្រធាន​សមាគម​ម្រេច​កំពត ដែល​ជា​ផលិត​ផល​សម្គាល់​ភូមិសាស្រ្ត​ (GI)​ បាន​ប្រាប់ ​ភ្នំពេញ ប៉ុស្តិ៍​ ក្នុង​ថ្ងៃ​ទី ​២១ ខែ​វិច្ឆិកា​ថា​ សម្រាប់​ផ្ទៃដី​ដាំដុះ​ និង​ផល​ម្រេច​កំពត​​​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០២២ នេះ​គឺ​ប្រហាក់​ប្រហែល​នឹង​ឆ្នាំ​មុន ប៉ុន្តែ​សម្រាប់​ស្តុក​ម្រេច​នៅ​​ក្នុង​ឃ្លាំង​នៅ​ពេល​នេះ ​នៅ​សល់​ច្រើន​ជាង​ឆ្នាំ​មុន ដោយ​កាល​ពី​ឆ្នាំមុន​​​ក្នុង​អំឡុង​ពេលនេះ​​ការ​នាំ​ចេញ​ម្រេច​កំពត​សម្រេច​បាន​ជាង ១០០​ តោន​រួច​​​​ហើយ ប៉ុន្តែ​​ពេល​នេះ​ទើប​​បាន​ប្រមាណ ៦៥​ តោន​​​ប៉ុណ្ណោះ​។

លោក​បន្ត​ថា ការ​នាំ​ចេញ​ម្រេច​​ទៅ​ទីផ្សារ​អន្តរ​ជាតិ​ធ្លាក់​ចុះ​ច្រើន​នា​ពេល​នេះ គឺ​ជាប់​ទាក់​ទង​នឹង​កត្តា​សំខាន់ៗ​មួយ​ចំនួន​ដូច​ជា ការ​ធ្លាក់​ចុះ​​តម្លៃ​ប្រាក់​អ៊ឺរ៉ូ កំណើន​សេដ្ឋកិច្ច​ធ្លាក់​ចុះ និង​វិបត្តិ​សង្គ្រាម​នៅ​ប្រទេស​អ៊ុយ​ក្រែន ជា​ដើម​។

លោក​​​បញ្ជាក់​ថា៖​ «​សម្រាប់​​​ម្រេច​កំពត​ដែល​មាន​ទីផ្សារ​ភាគ​ច្រើន​នៅ​តំបន់​អឺរ៉ុប ​ការ​នាំ​ចេញ​​រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ គឺ​ធ្លាក់​ចុះ​ជាង ៥០ ​ភាគ​រយ ​បើ​ធៀប​នឹង​រយៈ​ពេល​ដូច​គ្នា​ឆ្នាំ​មុន។ ទោះ​យ៉ាង​ណា​ដោយ​សារ​​ម្រេច​កំពត​ជា​ផលិត​ផល​សម្គាល់​ភូមិ​សាស្រ្ត (GI) ដូច្នេះ​ខ្ញុំ​មិន​​​បារម្ភ​ពី​ទីផ្សារ​​ទេ គឺ​វា​អាច​គ្រាន់​តែ​ជា​ការ​ពន្យារ​ពេល​របស់​អ្នក​បញ្ជាទិញ​​មួយ​ចំនួន​ប៉ុណ្ណោះ»។

លោក​បន្ត​ថា៖​ «​បើ​និយាយ​ទៅ​​ផល​ម្រេច​កំពត​នៅ​ក្នុងឃ្លាំនា​ពេល​នេះ គឺ​ច្រើន​ជាង​ឆ្នាំ​មុន ប៉ុន្តែ​ក្នុង​ចំណោម​នោះ ក៏​មាន​មួយ​ចំនួន​ត្រូវ​បាន​គេ​បញ្ជា​ទិញ​រួច​ហើយ»។

យោង​តាម​លោក ងួន ឡាយ ជា​ធម្មតា​​ម្រេច​កំពត​ ត្រូវ​កសិករ​ប្រមូល​ផល​ចាប់​ពី​ដើម​ខែ​មករា រហូត​ដល់​ចុង​ខែ​កក្កដា​នៃ​ឆ្នាំ​នីមួយ​ៗ។ ​តម្លៃ​ម្រេច​កំពត​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០២២ នេះ​គឺ​ដូច​នឹង​ឆ្នាំមុន​ដដែល ដោយ​ម្រេច​ខ្មៅ​ មាន​តម្លៃ​ ១៥​ ដុល្លារ​ ក្នុង​ ១ ​គីឡូក្រាម, ម្រេច​ក្រហម ២៥​ ដុល្លារ, និង​ម្រេច​ស ២៨​ ដុល្លារ​។ នេះ​បើ​តាម​លោក ងួន ឡាយ។

ប្រធាន​សហព័ន្ធ​ម្រេច​ និង​គ្រឿង​ទេស​កម្ពុជា ​លោក ម៉ាក នី បាន​និយាយ​ថា មាន​កត្តា​ធំៗ​ចំនួន ២ ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ការ​នាំ​ចេញ​ម្រេច​ទៅ​​ទីផ្សារ​អន្តរ​ជាតិ​ធ្លាក់​ចុះ គឺ​ទី​១ បណ្តាល​មក​ពី​ការ​​​​បញ្ជាទិញពី​ក្រៅ​ប្រទេស​ធ្លាក់​ចុះ​ដោយ​សារ​​វិបត្តិ​សេដ្ឋកិច្ច​ពិភពលោក និងទី​២ តម្លៃ​ម្រេច​ឆ្នាំ​នេះ​​ទាប​ជាង​ឆ្នាំ​មុន​ គឺ​ក្នុង​ពេល​នេះ​ម្រេច ​(ធម្មតា) មាន​តម្លៃ​ជា​មធ្យម ១១ ០០០ ​រៀល ​ក្នុង ​១​ គីឡូក្រាម ខណៈ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​មុន​មាន​តម្លៃ​ក្នុង​រង្វង់ ១៥ ០០០-​១៦ ០០០​រៀល​។​

លោក​ថ្លែង​​​ថា៖ ​«​បញ្ហា​តម្លៃ និង​តម្រូវ​ការ បាន​ធ្វើ​ឱ្យ​ការ​នាំ​ចេញ​ម្រេច​ធ្លាក់​ចុះ​ច្រើន​​ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ​។ ទោះ​យ៉ាង​ណា យើង​សង្ឃឹម​ថា វា​នឹង​មាន​ទីផ្សារ​ឡើង​វិញ​នៅ​​​ឆ្នាំ​ខាង​មុខ​»។​

បើ​តាម​លោក ម៉ាក់ នី នៅ​កម្ពុជា​មាន​ផ្ទៃដី​ចម្ការ​ម្រេច​​ប្រហែល ៦ ០០០​ ហិកតា(​​នៅ​ខេត្ត​ចំនួន ១៨)​ ក្នុង​នោះ​ចម្ការ​ម្រេច​មាន​ច្រើន​នៅ​ខេត្ត​ត្បូង​ឃ្មុំ ​ខេត្ត​មណ្ឌល​គិរី​ និង​ខេត្ត​​រតនគិរី​។​

ការ​នាំ​ចេញ​ម្រេច​ទៅ​ទីផ្សារ​អន្តរ​ជាតិ​ត្រូវ​បាន​រំពឹង​ថា នឹង​មានកំណើន​ក្នុង​ពេល​ឆាប់​ៗ បន្ទាប់​ពីរដ្ឋមន្រ្តី​ក្រសួង​កសិកម្ម​ រុក្ខាប្រមាញ់ និង​នេសាទ លោក ឌិត ទីណា និង​រដ្ឋ​មន្រ្តី​នៃ​អគ្គ​រដ្ឋបាល​គយ​នៃសាធារណ​រដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន ​លោក អ៊ី ចៀនហួរ កាល​ពី​ថ្ងៃទី ​៩ ខែ​វិច្ឆិកា ឆ្នាំ​ ២០២២ នៅ​វិមាន​សន្តិភាព ​បាន​ចុះ​ពិធីសារ​ស្តីពី​លក្ខ​ខណ្ឌ​តម្រូវ​ភូត​គាម​អនា​ម័យ​សម្រាប់​ការ​នាំ​ចេញ​ម្រេច​ពី​កម្ពុជា​ទៅ​ប្រទេស​ចិន​។

លោក ចាន់ សុផល នាយក​នៃ​មជ្ឈ​មណ្ឌល​សិក្សា​គោល​នយោ​បាយ​ បាន​ប្រាប់​ ភ្នំពេញ ​ប៉ុស្តិ៍​ នា​ពេល​ថ្មីៗ នេះ​ថា ​ពិធី​សារ​ស្តីពី​លក្ខ​ខណ្ឌ​តម្រូវ​ភូតគាម​អនា​ម័យ​ដែល​កម្ពុជា​បាន​ចុះ​ហត្ថលេខា​ជា​មួយ​ភាគី​ចិន ​នឹង​ជួយ​ធ្វើ​ឱ្យ​ផលិត​ផល​ម្រេច​កម្ពុជា​អាច​មាន​ទីផ្សារ​នាំ​ចេញ​ជា​ផ្លូវ​ការ​ដោយ​ផ្ទាល់​ទៅ​ប្រទេស​ចិន ខុស​ពី​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​ដែល​ត្រូវ​ឆ្លង​កាត់​តាម​រយៈ​ប្រទេស​ជិត​ខាង ​(វៀតណាម) ដែល​នាំ​ឱ្យ​កម្ពុជា​ត្រូវ​បាត់​បង់​នូវ​ផលប្រយោជន៍​មួយ​ចំនួន​។

លោក​បន្ត​ថា នេះ​ជា​អ្វី​ដែល​អ្នក​នៅ​ក្នុង​ផលិត​កម្ម​ម្រេច​កម្ពុជា​ចង់​បាន ព្រោះ​មុន​នឹង​ឈាន​ដល់​ដំណាក់​កាល​នេះ គឺ​ភាគី​ចិន​បាន​ចំណាយ​ពេល​សិក្សា​យ៉ាង​តិច​ ២-៣ ​ឆ្នាំ​។​

លោក​បញ្ជាក់​ថា៖​ «​តាម​រយៈ​ការ​ចុះ​ពិធី​សារ​នេះ​ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា​ ការ​នាំ​ចេញ​ម្រេច​ជាផ្លូវ​ការ​ទៅ​ចិន នឹង​អាច​កើត​ឡើង​ក្នុង​ពេល​ឆាប់​ៗ​»។

ទោះ​យ៉ាង​ណា​ក្នុង​នាម​ជា​អ្នក​ជំនាញ​លោក​ សុផល​ បាន​លើក​ឡើង​ថា ពិធី​សារ​នេះ​ គឺ​គ្រាន់​តែ​ជា​ការ​បោះ​ជំហាន​ទៅ​មុខ​ ១​ ផ្នែក​ប៉ុណ្ណោះ ព្រោះ​សម្រាប់​ការ​នាំ​ចេញ​ជាក់​ស្តែង​គឺ​គេ​ក៏​ត្រូវ​សិក្សា​ទៅ​លើ​តម្លៃ​នៃ​ការ​ដឹក​ជញ្ជូន​ដោយ​ផ្ទាល់​ផង​ដែរ​៕​