ភ្នំពេញៈ កម្ពុជា ​និង​អេ​មី​រ៉ា​ត​អារ៉ាប់​រួម ​បានចុះ​ហត្ថលេ​ខា​លើ​កិច្ចព្រ​មព្រៀ​ង​ភាព​ជា​ដៃគូ​សេដ្ឋ​កិច្ច​គ្រប់​ជ្រុង​ជ្រោយ​ទ្វេភាគី​ ដើម្បី​ពង្រឹង​វិស័យ​ពាណិជ្ជ​កម្ម និង​ការ​វិនិ​យោគ​ ខណៈ​ភាគី​អេ​មី​រ៉ា​តបាន​បង្ហាញ​អំពី​សក្តានុ​ពល​របស់​ខ្លួន​ពី​វិស័យ​ថាម​ពល ​កសិកម្ម ​កំពង់​ផែ ភ័​ស្តុភា​រកម្ម​ ដោយ​ត្រៀមខ្លួ​ន​រួចជា​ស្រេច​សម្រាប់​កិច្ចស​ហប្រ​តិបត្តិ​ការ​នេះ​។​

​ពិធី​ចុះហត្ថ​លេ​ខា​នេះ​បានធ្វើ​ឡើង​ក្រោម​អធិប​តីភាព​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុ​ន សែន និង​លោក ​ថា​នី ប៊ី​ន អា​ម៉េ​ត អាល់​ហ្សេ​យូ​ឌី (Thani bin Ahmed Al Zeyoudi) រដ្ឋមន្ត្រី​ពាណិជ្ជ​កម្ម​អន្តរជាតិ​អេ​មី​រ៉ា​ត​អារ៉ាប់​រួម ​នៅ​ថ្ងៃទី​៨​ ខែ​មិថុនា​ ឆ្នាំ​២០២៣​ នៅ​វិមាន​សន្តិ​ភាព​។​

​លោក​អ៊ាង ​សុផល្លែត​ ជំនួយ​ការ​ផ្ទាល់​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ហ៊ុន សែន ​ បាន​ឱ្យដឹង​ក្រោយ​ជំនួប​នោះ​ថា ​ភាគី​អេ​មី​រ៉ា​តអារ៉ាប់រួម​តាម​រយៈ​លោក ថា​នី ប៊ី​ន អា​ម៉េ​ត អាល់ ហ្សេ​យូ​ឌី បាន​សម្តែង​​ការរីក​រាយ​ក្នុង​ភាព​ជា​ដៃគូសេដ្ឋកិ​ច្ច​គ្រប់​ជ្រុង​ជ្រោយ​ដែល​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​នេះ​នឹង​នាំ​សេដ្ឋ​កិច្ចនិង​ប្រ​ជាជន​នៃ​ប្រទេស​ទាំង២​កាន់តែ​ជិ​តស្និទ្ធ​ថែម​ទៀត​។​

​ជា​ការ​ឆ្លើយ​តប​លោកនា​យ​ក​រដ្ឋមន្ត្រី​ ហ៊ុន សែន ​មាន​ប្រសាសន៍​​៖«​កិច្ចព្រម​ព្រៀង​នេះ​នឹង​នាំ​មក​នូវ​ផល​ប្រយោ​ជន៍​សម្រាប់​ប្រទេស​ទាំង​២​ដោយ​ឡែក​សម្តេច​តេ​ជោ ​លើក​ទឹកចិត្ត​ឱ្យមាន​ការពិចា​រណា​លើ​ការវិ​និយោគ​លើ​វិស័យ​កសិកម្ម ​វិស័យ​ស្រូវ​អង្ករ​ដែល​កម្ពុ​ជាមាន​ស្រូវ​ប្រមាណ ​៦​លាន​តោន​ដែល​អាច​នាំ​ចេញ​។ ក្នុង​ន័​យនេះ​សម្តេច​តេ​ជោ បាន​ស្នើ​ឱ្យមាន​ការ​ពិចា​រណា​បង្កើត​ម៉ាស៊ីន​កិនស្រូ​វ​ ឃ្លាំង និង​បណ្តាញ​ទិញ​សម្រាប់ កែ​ច្នៃ ស្រូវ ស​ម្រាប់​ការ​នាំចេ​ញ និង​វិស័យ​ស្វាយ​ចន្ទី ​ដែល​កម្ពុ​ជា​មាន​ជាង ១​លាន​តោន ​ហើយ​ស្វាយ​ចន្ទី​នេះ ​ពុំទាន់​មានកា​រ​កែ​ច្នៃ​សម្រាប់​ការ​នាំ​ចេញ​នៅឡើ​យ​»​។ នេះ​បើតាម​ការ​បញ្ជាក់​បន្ថែម​របស់ ​លោក អ៊ាង សុផល្លែ​ត​។​

​ក្នុង​ពេល​នោះដែ​រ លោក​ ហ៊ុន សែន បាន​ស្នើ​ឱ្យ​ភាគី​អេ​មី​រ៉ា​ត ពិចារណា​ជំរុញ​ឱ្យមាន​កិច្ចព្រ​មព្រៀង​មិន​យកព​ន្ធ​ត្រួតគ្នា​ ដើ​ម្បី​ជាកា​រ​លើក​ទឹកចិ​ត្ត​ដល់​អ្នកវិ​និយោគ​ផង និង​​ជំរុញឱ្យមាន​ការ​ហោះហើរ​ត្រង់​ពី​អេ​មី​រ៉ា​ត​អារ៉ា​ប់​រួម​មកកាន់​កម្ពុ​ជា​ផង​ដែរ​។​​

​មុន​ពិធី​ចុះហត្ថ​លេខា​នេះ ​ថ្នាក់ដឹក​នាំ​នៃ​អេ​មី​រ៉ា​ត​អារ៉ាប់​រួម ក៏មាន​ជំនួប​ជា​មួយ​ រដ្ឋម​ន្ត្រីក្រសួង​ពាណិជ្ជ​កម្ម​ លោក ប៉ាន សូរ​ស័ក្តិ ផង​ដែរ ​កាល​ពី​ថ្ងៃទី៧​ ខែមិថុនា​ ដើម្បី​សម្តែង​ការ​គួរសម និង​ពិភាក្សា​ការងារដើ​ម្បី​ពិនិត្យ​លើ​លទ្ធ​ភាព​ក្នុង​ការ​បន្ត​ពង្រឹង​និង​ពង្រីក​កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិការ​លើ​គ្រប់​វិស័យ ​ជាពិសេស​វិស័យ​ពាណិជ្ជ​កម្ម និង​វិនិយោគ ឱ្យ​កាន់​តែ​ប្រសើរ​ឡើង​ថែម​ទៀត​។​កិច្ច​ពិភាក្សា​ការងារ​នេះ ក៏មាន​ការ​អញ្ជើញ​ចូលរួម​ពី​មន្ត្រីជាន់​ខ្ពស់ ​ធុរជ​ន និង​វិនិយោ​គិន​នៃ​ប្រទេស​ទាំង​២​ជាច្រើន​រូប​ផង​ដែរ​។​នេះ​បើ​តាម​ក្រសួង​ពាណិជ្ជ​កម្ម​។​

​នៅ​ក្នុង​ជំនួប​នេះ​ភាគី​ទាំង២បា​ន​សម្តែង​ក្តី​សោមនស្ស​​រីករាយ​ ដែល​ដំណើរ​ការ​ចរចា​បង្កើត​កិច្ចព្រម​ព្រៀង​ភាព​ជា​ដៃគូ​សេដ្ឋ​កិច្ច​គ្រប់​ជ្រុង​ជ្រោយ​រវាង​កម្ពុជា ​និង​អេ​មី​រ៉ា​ត​អារ៉ាប់​រួម បាន​ឈាន​ដល់​ពិធី​ចុះហត្ថ​លេខា​។

​ក្រសួង​ពាណិជ្ជ​កម្ម​បាន​បញ្ជាក់ថា​៖​​«​ស្រប​តាម​ស្មារតី​នេះ ភាគី​ទាំង​២បាន​ឯកភាព​ជំរុញ​កា​រផ្តល់​សច្ចា​ប័នលើ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​នេះ ដើម្បី​វិនិ​យោគិ​ន ធុរជន ផលិត​ករ ​ពាណិជ្ជ​ករ​ ក៏ដូច​ជា​អ្នកប្រើ​ប្រាស់​នៃ​ភាគី​ទាំង​២ ​អាច​ច្បាម​យក​អត្ថ​ប្រ​យោជន៍​សេដ្ឋ​កិច្ច​និង​កាលានុ​វត្ត​ភាព​ធុរកិច្ច​និង​វិនិ​យោគ​ដែល​កិច្ចព្រម​ព្រៀង​នេះ​នឹង​ផ្តល់​ឱ្យ​នាពេល​ខាង​មុខ​»​។​

​ជា​មួយ​គ្នានេះ​ វិនិយោ​គិន និង​ធុរជន​អេ​មី​រ៉ា​ត​អារ៉ាប់​រួម ដែល​មកពី​វិស័យ​ថាម​ពល​ កសិកម្ម ​កំពង់ផែ​ ភ័ស្តុ​ភារ​កម្ម និង​ក្រុម​ប្រឹក្សា​វិនិយោគ​ក៏​បាន​ណែនាំ​ខ្លួន​ជូន​ដល់​កិច្ច​ប្រជុំ​ និង​ជម្រាប​ជូន​អំពី​សក្តានុ​ពល​នៃ​កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិការ​តាម​វិស័យ​របស់​ខ្លួន​ដែល​អាច​ធ្វើ​កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិការ​បា​ន​ជាមួយ​វិនិយោ​គិន​និង​ធុរជន​កម្ពុជា​នា​ពេល​ខាង​មុខ​។​

​ទន្ទឹ​មនឹង​នេះនៅ​ក្នុង​ជំនួប​ដាច់​ដោយឡែ​ក​ជា​មួយលោក​ថា​នី ប៊ី​ន អា​ម៉េ​ដ អាល​ ហ្សេ​យូ​ឌី ដែល​បាន​ដឹក​នាំ​គណៈប្រ​តិភូ​មក​បំពេញ​ទស្សន​កិច្ច​ផ្លូវការ​នៅ​កម្ពុជាកា​លពី​ថ្ងៃទី​៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ​២០២៣​ រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួង​បរិស្ថាន​លោក ​សាយ សំ​អាល់ ​ក៏បាន​លើក​ឡើង​ដែរ​ថា៖«​កម្ពុ​ជាមាន​សក្ដានុ​ពល​ច្រើន​ក្នុង​ការ​រឹត​ចំណង​ទាក់ទង​និង​កិច្ច​សហ​ប្រតិបត្តិ​ការ​ទ្វេភាគី​ជា​មួយ​អេ​មី​រ៉ា​ត​អារ៉ាប់​រួម​»​។​

​ក្នុង​ជំនួប​នោះភាគី​​អេ​មី​រ៉ា​ត​អារ៉ាប់​រួមក៏​បាន​ស្នើសុំ​ការ​គាំទ្រ​របស់​កម្ពុជា​លើ​ការធ្វើ​ជា​ម្ចាស់ផ្ទះ​​រៀបចំ​សន្និ​សីទ​កំពូល​សហ​ប្រជា​ជាតិ​ស្តីពី​ការប្រែប្រួ​ល​អាកាស​ធាតុ​លើក​ទី​២៨​(COP-28)នា​ចុង​ឆ្នាំនេះនៅ​​ទីក្រុង​ឌូ​បៃ​។នេះ​បើតាម​ក្រសួង​បរិ​ស្ថាន​។

​លោក​សាយ ​សំ​អាល់ បាន​ជម្រាប​ជូន​ភ្ញៀវ​អំពី​វិស័យ​សក្ដានុ​ពល​សំខាន់ៗ មួ​យចំនួន​ដែល​អាច​ជា​មូល​ដ្ឋាន​សម្រាប់​ជំរុញ​កិច្ច​សហ​ប្រតិប​ត្តិការ​ទ្វេភា​គី ជា​ពិសេស​ពាណិជ្ជ​កម្ម រ​វាង​ប្រទេស​ទាំង​២ និង​ជា​តម្រូវការ​ទីផ្សា​របស់​អេ​មី​រ៉ា​ត​អារ៉ាប់​រួម ជា​អាទិ៍ ទឹក​ឃ្មុំ ​គ្រាប់​ស្វាយ​ចន្ទី ​ខ្លឹម​ចន្ទន៍ ​អង្ករ​សរី​រា​ង្គ អង្ក​រសំរូប និង​ផលិត​ផល​សហ​គមន៍​ផ្សេងៗ​។​

​ជាការ​ឆ្លើយ​តប ​លោក ថា​នី បាន​លើក​ឡើង​ថា នឹង​បញ្ជូន​ក្រុម​ការងារ​បច្ចេក​ទេស​ដើម្បី​មក​សិក្សា ​ពិភាក្សា ​និង​ជំរុញ​កិច្ច​សហ​ប្រតិ​បត្តិ​ការ​នេះ ​ជា​ពិសេស​ការ​ដោះដូ​រ​ពា​ណិ​ជ្ជ​កម្ម​ដោយ​ផ្ទាល់​ជាមួ​យ​កម្ពុជា​។​

​លោក​ហុង​ វណ្ណៈ អ្នក​ជំនាញ​សេដ្ឋ​កិច្ច​នៃ​វិទ្យា​ស្ថាន​ទំនាក់​ទំនង​អន្តរ​ជាតិ​នៃ​រាជ​បណ្ឌិ​ត្យសភា​កម្ពុជា បាន​ថ្លែងថា សង្កេត​ជារួម​ទំនាក់​ទំនង​កម្ពុជា​និង​អេ​មី​រ៉ា​តអារ៉ា​ប់រួម​ មាន​ភាពល្អ​ប្រើ​សើរ ប៉ុ​ន្តែ​ទំហំ​ពាណិជ្ជ​កម្ម​នៃ​ប្រទេស​ទាំង​២​​នៅ​មាន​កម្រិត​នៅ​ឡើយ​នា​ពេល​កន្លង​មក​។ ទោះជា​យ៉ាង​ណា លោ​ក​ថា តាមរ​យៈ​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀងពាណិជ្ជ​កម្ម​ទ្វេ​ភាគី​នឹង​ជួយ​ជំរុញ​ដល់​វិស័យ​ពាណិជ្ជ​កម្ម​និង​ការ​វិនិ​យោគ​ផង​ដែរ​។

លោក​ថា​៖«​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​នេះកាន់​តែ​បង្កើន​ឱ្យ​វិស័យ​ពាណិជ្ជ​កម្ម​រវាង​កម្ពុជា​និង​អេ​មី​រ៉ា​តអា​រ៉ាប់រួម​​កាន់​តែ​មាន​ភាព​ល្អប្រ​សើរ ​ថែម​ទាំង​ជំរុញ​ដល់​ប្រព័ន្ធ​ពាណិជ្ជ​កម្ម​នៅ​ក្នុង​តំបន់​អារ៉ាប់​មួយ​ចំនួន​ទៀត ​អាច​មាន​ចំណង​ទំនាក់​ទំ​នង​បន្ត​ទៀត​»​។​

​លោក​បាន​បន្ដថា ​កម្ពុជា​​មាន​ប្រព័ន្ធ​ទូត​មួយ​ដែលមា​ន​ទីតាំង​នៅ​អេ​មី​រ៉ា​ត​អារ៉ាប់រួម​ អ៊ីចឹ​ង​បើសិនបើ​​យើង​ចុះ​កិច្ចព្រម​ព្រៀង​អាច​ចំណេញ​ប្រមាណ​៤​ប្រទេស​នៅ​ក្នុង​តំបន់​ប៉ែក​អារ៉ាប់​។ អ៊ីចឹង​ កិច្ចព្រ​មព្រៀង​នេះ​នឹង​រួមចំ​ណែក​ច្រើន​នៅ​ក្នុង​កិច្ច​ពាណិជ្ជ​កម្ម​កាន់​តែ​ប្រសើរ​ឡើង​។ បន្ថែម​ពីនេះ​លោក​មើលឃើញ​​ចំណុច​សំខាន់​មួយទៀ​ត​ទៅលើ​ផ្នែក​កសិកម្ម​​របស់​កម្ពុជា​។ រីឯ​ខាង​អារ៉ាប់​មាន​ដី​ខ្សាច់ ​ដូច្នេះ​ផ្នែក​កសិកម្ម​មិ​នសូវ​ខ្លាំងក្លានោះទេ​ អ៊ីចឹង​កម្ពុជា​យើង​គួរ​សម្រួល​ការងារ​នេះ​ឱ្យ​បាន​ប្រសើរ​ឡើង​ព្រោះ​កម្ពុជា​បច្ចុប្បន្ន​មាន​ផលិត​ផល​ជា​ច្រើន​ដូ​ចជា​គ្រឿង​ផ្គុំ ​អេឡិចត្រូនិក ​កង់ ​សម្បក​កង់​រថ​យន្ត ​ដែល​យើង​អាច​ទាក់​ទាញ​ទីផ្សារ​បន្ថែម​ក្រៅពី​វិស័យ​កសិ​កម្ម​។

​ដោយ​ឡែក​ក្នុងជំ​នួប​ជាមួយ​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ក្រសួងទេ​ស​ចរណ៍​លោកថោ​ង ខុន​ វិញ​ ភាគី​អេ​មី​រ៉ា​តអារ៉ាប់រួម​បានប​ង្ហាញ​ចំណា​ប់អា​រម្ម​ណ៍​ចង់​ស្វែង​យល់​ពី​វិស័យ​ទេស​ចរណ៍​នៅ​កម្ពុជា​ផងដែ​រ​។នា​ឱកាស​នោះ​លោក ​ថោង ខុ​ន បាន​ជម្រាប​ជូន​ថា ​កម្ពុជា​មាន​ឱកាស​វិនិយោគ​ច្រើន ​ពិសេស​លើ​វិស័យ​ទេសច​រណ៍ ​ដែល​កំពុង​ត្រូវការ​ការអ​ភិវឌ្ឍ​បង្កើត​ផលិត​ផល​ទេស​ចរណ៍​ថ្មី ដើម្បី​រួម​ចំណែក​ក្នុង​គោល​នយោ​បាយ​ទាក់​ទាញ​ភ្ញៀវទេ​សចរ​អន្តរ​ជាតិ​បន្ថែម​៕