ភ្នំពេញៈ​ មន្រ្តី​ក្រសួ​ងក​សិក​ម្ម​ រុក្ខា​ប្រមា​ញ់​ និងនេ​សាទ​ បាន​ឱ្យ​ដឹ​ងថា​ កា​រនាំ​ចេញ​ ផ្លែ​ចេក​ស្រស់​របស់​កម្ពុជា​ ទៅ​កាន់​ទី​ផ្សារ​ក្រៅប្រ​ទេស​ នៅក្នុ​ងរ​យៈពេល​ ៦ ​ខែ ​ឆ្នាំ ២​០២៣​ នេះ ​សម្រេច​បាន​ក្នុង​បរិ​មាណ​ ១​៦៥ ៥៥២,៩៥ ​តោន ​ថយចុះ​២៤,៤ ​បើ​ធៀប​នឹង​រយៈ​ពេល​ដូ​ចគ្នា​ក្នុង​ឆ្នាំ​ ២០​២២។

កញ្ញា អ៊ឹ​ម ​រច​នា ​អនុ​រ​ដ្ឋលេ​ខាធិ​ការ​ និ​ង​ជាអ្ន​កនាំ​ពាក្យ​ក្រ​សួង​ក​សិក​ម្ម រុ​ក្ខាប្រ​មាញ់ ​និង​នេសា​ទ បា​នប្រា​ប់ឱ្យ​ដឹង​ថា​ ការ​នាំ​ចេញ​ផ​លិត​កម្ម​ដំណាំ​មួ​យចំ​នួន ​ដូច​ជាចេ​កជា​ដើម​ មាន​ការ​ថយចុះ​ ដោយ​សា​រស្ថា​នភា​ពមិ​នច្បា​ស់​លា​ស់​ខាងទី​ផ្សារ​ និង​បញ្ហា​បម្រែប​ម្រួល​អាកា​ស​ធាតុ​ ដែល​នាំ​ឱ្យ​ប៉ះពា​ល់ដ​ល់​ទិន្នផល ​និង​គុណ​ភា​ពនៃ​ដំណាំ​ ការ​នាំ​ចេញ​ដោយ​គ្មា​ន​ការ​ស្នើ​សុំ​វិញ្ញា​បនប​ត្រ​ភូត​គា​មអ​នាម័​យ (ការ​នាំចេ​ញក្រៅ​ផ្លូ​វការ) តាម​ច្រក​របៀង​ទៅកា​ន់ប្រ​ទេស​វៀ​តណា​ម​ និង​ប្រ​ទេស​ថៃ មួយ​ចំនួន​មិន​មាន​ការ​កត់​ត្រា។

កញ្ញា​បាន​បញ្ជា​ក់ថា​៖«ថ្វី​ដ្បិត​តែ​ការ​នាំ​ចេញ​កសិ​ផល​ទៅ​ទី​ផ្សារ​ក្រៅ​ប្រទេ​សមា​ននិ​ន្នា​ការ​ថយ​ចុះប​ន្តិច​មែន​ ប៉ុន្ដែ​មិន​បណ្តា​ល​ឱ្យប៉ះ​ពាល់​ដល់​អ្នក​ផ​លិត ​ឬមាន​បញ្ហា​ចាល់​ល​ក់មិ​នអ​ស់​ឡើយ​។ ក្រ​សួង​ ​ក៏បាន​ជំរុញ​វិស័យ​ឯក​ជន​ស្វែង​រក​ដៃ​គូបញ្ជាទិញ​ឱ្យបា​នច្រើ​នជា​ងទីផ្សារ​ដែល​មាន​ស្រាប់ ជំ​រុញ​កា​រវិ​និយោ​គក្នុ​ងវិ​ស័​យក​សិ​ឧ​ស្សាហ​ក​ម្មដើម្បី​លើក​កម្ពស់​ផលិត​ភាព​ និ​ងជំ​រុញកា​រនាំ​ចេ​ញផ​លិត​ផល​កែ​ច្នៃ»។

បើតា​មក​ញ្ញាអ៊ឹម ​រចនា​ ចេក​ស្រស់​រប​ស់ក​ម្ពុជា​ជាង​៩០ភាគ​រយ​ត្រូវ​បាន​នាំ​ទៅ​ទីផ្សា​រ​ប្រទេ​សចិ​ន ព្រោះ​ថា ​ប្រទេ​សចិន​គឺជា​ទីផ្សា​រដ៏​ធំមួយ​សម្រាប់​ផលិត​ផល​កសិក​ម្ម​ដ៏​មាន​សក្តានុ​ពល​របស់​កម្ពុជា ហើយលើសពីនោះ ​មិន​ត្រឹម​តែ​សម្រាប់​ចេក​ស្រស់​​ប៉ុ​ណ្ណោះ​ទេ ថែម​ទាំង​សម្រាប់​អង្ករ​ ដំ​ឡូង​មី​ និង​ស្វាយ​ផង​ដែរ។

កញ្ញា​បាន​បន្ត​ថា ការ​នាំចេ​ញផ្លែ​ចេ​ក និង​ផលិ​តផ​លក​សិកម្ម​ផ្សេង​ទៀតទៅ​កា​ន់ប្រ​ទេស​ចិន បាន​រួម​ចំណែក​យ៉ាង​សំខាន់​ក្នុង​ការ​អភិ​វឌ្ឍវិស័​យក​សិក​ម្មក​ម្ពុជា និងនាំ​មក​នូវ​អត្ថ​ប្រយោ​ជន៍​ជាច្រើន​ដ​ល់ប្រ​ជាជ​នក​ម្ពុជា ជាពិ​សេ​សប្រ​ជា​កសិ​ករ​ដែល​បាននិង​កំពុង​ដាំ​ដុះដំ​ណាំស​ក្តានុព​លនៅ​ទូ​ទាំ​ងប្រ​ទេស​កម្ពុជា។

លោក​ហ៊ុន​ ឡាក់​ អគ្គ​នាយ​កក្រុ​ម​ហ៊ុន​ឡង​ម៉េត​ ដែល​បាន​ធ្វើ​ការ​ដាំដុះ​ចេក​សម្រាប់​នាំ​ចេញ​ទៅ​កាន់​ប្រទេស​ចិន​ បាន​ឱ្យ​ដឹង​ដែរ​ថា កាល​ពីដើ​ម​ឆ្នាំ២​០២​៣​នេះ កា​រនាំ​ចេ​ញចេក​ស្រស់​រប​ស់​កម្ពុ​ជា ទៅ​កាន់​ទី​ផ្សារ​ក្នុ​ងតំ​បន់ ហាក់​មាន​ភា​ពប្រ​សើ​រឡើ​ង​វិញ ​បើធៀ​បនឹ​ង​ឆ្នាំ​២០២២​កន្លង​ទៅ។

លោក​បន្ត​ថា ដោ​យសា​រ​តែប្រ​ទេ​សចិ​ន ដែ​លជា​ទី​ផ្សារ​ធំ លែង​មាន​ការ​បិទ​ខ្ទប់ ​មាន​តម្រូវ​ការ​ច្រើន និង​ការ​ដឹ​កជញ្ជូន​ចាប់​ផ្តើម​ធ្លាក់​ថ្លៃ​បន្តិច​មក​វិញ ប៉ុន្តែ​ចូល​ដល់​ពាក់ក​ណ្តាល​ឆ្នាំ​នេះ ​ស្ថានភា​ពហា​ក់មិ​នសូ​វ​ល្អ​វិញ។

លោក​ហ៊ុន​ ឡាក់​ បាន​បន្ថែម​ថា​ ការ​ថយ​ចុះ​នៃកា​រនាំ​ចេ​ញស្រ​ស់នៅ​ឆមា​ស​ទី១​នេះ ដោយ​សារ​តែ​កា​រដាំ​ដុះរ​បស់ក​សិក​រនៅ​តំប​ន់​ភាគ​ខាងកើ​តប្រ​ទេស​ក​ម្ពុជា​ មាន​បញ្ហា​ដោយ​សា​រអា​កា​ស​ធាតុ ខណៈ​ដែល​តម្លៃ​ចេកស្រ​ស់នៅ​លើ​ទីផ្សា​រ​ក៏មិ​ន​សូវ​ល្អ​ដែរ។

លោក​មា​នប្រ​សាស​ន៍ថា​៖«សម្រាប់​ផ​លិតផល​ចេក​ស្រ​ស់រ​បស់​កម្ពុ​ជានា​ពេ​លថ្មី​ៗ​មាន​បញ្ហា​ច្រើន​ដោយ​សារ​បញ្ហា​អាកា​ស​ធាតុ ធ្វើឱ្យ​ក​សិក​រយើ​ងខ្លះ​បោះ​បង់​ចោល​ ហើយ​ត​ម្លៃ​ចេក​ស្រស់​នៅ​លើ​ទី​ផ្សារ​ក៏ធ្លា​ក់ចុះ​ដែរ។ ការ​ធ្លាក់​តម្លៃចេ​ក​នេះ គឺ​ធ្លាក់​ចុះជា​ស​កល​ ដូច​យើង​ឃើញ​ហើយ​ថា ​មិន​ត្រឹម​តែចេ​ក​ទេ ទំនិ​ញផ្សេ​ងៗក៏​ធ្លាក់​ចុះ​ទាំង​តម្លៃ​ និង​ការ​បញ្ជា​ទិញ ដោយសា​រតែ​វិប​ត្តិស​កល អតិផ​រណា ស​ង្រ្គាម​រុស្សី​ និង​អ៊ុយ​ក្រែនផ​ង និ​ងប​ញ្ហាផ្សេ​ងមួ​យចំ​នួន​ទៀត​ផ​ងដែរ»។

បើ​តាម​លោក​ ហ៊ុន​ ឡាក់​ កា​រនាំចេ​ញចេ​កស្រ​ស់ ​នៅឆ​មា​សទី​២​នាពេ​លខា​ងមុ​ខនេះ​ អា​ចនឹ​ងមា​នភា​ព​ល្អប្រ​សើរ​​ឡើង​វិញ ដោយ​សារ​ចិន​ ដែល​ជាទី​ផ្សា​រដ៏​ធំស​ម្រាប់​កម្ពុជា​ អាច​នឹង​មានត​ម្រូវ​ការ​ច្រើ​នឡើ​ងវិ​ញ ​ដែល​ស្រប​នឹង​បញ្ហា​ប្រែប្រួ​លអា​កា​សធា​តុត្រូ​វ​បាន​ដោះស្រា​យផ​ងដែរ៕