.jpg)
លោកប្រធានាធិបតី ស៊ី ជីនភីង ចូលរួមសន្និសីទនៅមហាកំពែងប្រជាជនក្នុងទីក្រុងប៉េកាំងនាពេលកន្លងទៅ។ AFP
បើទោះបីជាឋានន្តរស័ក្ដិ និងឋានានុក្រមរបស់ពួកគេអាចខុសគ្នាក៏ដោយ ប៉ុន្តែប្រធានមន្ត្រី ឬ «ដៃទី១» នៃគណបក្សកុម្មុយនីស្តចិនមានលក្ខណៈដូចគ្នាមួយ គឺពួកគេជាមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បំផុតនៃយុត្តាធិការណាមួយដូចជាភូមិ ស្រុក និងខេត្ត ឬជាថ្នាក់ដឹកនាំនៃស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាលណាមួយ។ បុគ្គល «ដៃទី១» អាចជាប្រធានគណៈកម្មាធិការគណបក្សនៃភូមិតូចមួយ រហូតដល់បុគ្គលមានអំណាចជាងគេក្នុងប្រទេសចិន គឺអគ្គលេខាធិការគណបក្សកុម្មុយនីស្ត។
ជាធម្មតាបុគ្គលទាំងនេះមានអំណាចដ៏ធំធេងនៅក្នុងយុត្តាធិការដែលស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់ពួកគេ ប៉ុន្តែអំណាចនេះអាចត្រូវបានកាត់បន្ថយនៅពេលខាងមុខ។ នៅដើមខែមិថុនា រដ្ឋបាលបក្សកុម្មុយនីស្តដឹកនាំដោយអគ្គលេខាធិការ ស៊ី ជីនភីង ដែលជា «ដៃទី១» ជាន់ខ្ពស់ជាងគេបានចេញនូវគោលការណ៍ណែនាំដ៏ទូលំទូលាយមួយចំនួន ដើម្បីកាត់បន្ថយអំណាចមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់ត្រឹមមន្ត្រីថ្នាក់ខេត្ត និងថ្នាក់រដ្ឋមន្ត្រី។
បញ្ញវន្តចិនមួយចំនួនគិតថា ឃ្លា «ដៃទី១» មានប្រភពមកពីសង្គមសម្ងាត់នៅសម័យបុរាណ ប្រើបញ្ជាក់ឋានៈមេដឹកនាំ ឬ «បងធំ»។ ឃ្លានេះត្រូវបានគណបក្សកុម្មុយនីស្តអនុម័តឱ្យប្រើប្រាស់នៅពេលនៃការបង្កើតសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិនក្នុងឆ្នាំ ១៩៤៩ ដែលកាលនោះគេប្រើប្រាស់ឃ្លានេះសម្រាប់លេខាធិការជាន់ខ្ពស់នៃគណៈកម្មការបក្សនីមួយៗ ទាំងថ្នាក់មូលដ្ឋាន និងថ្នាក់ជាតិ។
ក្នុងប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងបក្សកុម្មុយនីស្តចិនលេខាធិការគណៈកម្មាធិការបក្សនៃខេត្តនីមួយៗ គឺជាមន្ត្រីខ្ពស់បំផុតក្នុងខេត្តនោះ ខណៈអភិបាលខេត្តឈរនៅលេខរៀងទី២ ហើយជាធម្មតាក៏មានតួនាទីជាអនុលេខាធិការបក្សផងដែរ។ យុត្តាធិការតូចៗដូចជាភូមិ ស្រុក និងក្រុង ក៏មានរចនាសម្ព័ន្ធគ្រប់គ្រងស្រដៀងគ្នានេះដែរ។
តាមផ្លូវការការសម្រេចចិត្តសំខាន់ៗ ដូចជាការតែងតាំងសំខាន់ៗ គម្រោងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសំខាន់ៗ និងកញ្ចប់ថវិកា ត្រូវតែធ្វើឡើងនៅក្នុងគណៈកម្មាធិការបក្សដោយការបោះឆ្នោតសំឡេងភាគច្រើន។ ប៉ុន្តែជាក់ស្ដែងលេខាបក្ស ដែលមានការគាំទ្រនយោបាយពីអាជ្ញាធរជាន់ខ្ពស់អាចធ្វើការសម្រេចទាំងនេះ ដោយខ្លួនឯង ធ្វើឱ្យពួកគេមានអំណាចស្ទើរតែផ្ដាច់ការនៅក្នុងយុត្តាធិការពួកគេ។
ការដាក់វិន័យលើកម្មាភិបាលជាន់ខ្ពស់ទាំងនេះ គឺពិបាកអនុវត្តដោយសារលេខា និងអនុលេខាមានឋានន្តរស័ក្ដិខ្ពស់ជាងមន្ត្រីវិន័យដែលសមាជិកនៃគណៈកម្មការបក្សនោះ។ សំណុំរឿងពុករលួយជុំវិញមន្ត្រីទាំងនេះ អាចលេចឡើងបាន លុះត្រាតែមានអន្តរាគមន៍ពីមន្ត្រីវិន័យនៃអាជ្ញាធរជាន់ខ្ពស់ជាងពួកគេ។
គណៈកម្មាធិការកណ្ដាលបក្សកុម្មុយនីស្ត ដែលជាអតីតអាជ្ញាធរខ្ពស់បំផុតក្នុងបក្សបាននិយាយក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍មួយថា ការត្រួតពិនិត្យលើមន្ត្រីទាំងនេះគឺ «នៅតែជាចំណុចខ្សោយ» ហើយគោលការណ៍ណែនាំថ្មី មានគោលបំណងធ្វើឱ្យការឃ្លាំមើល និងគ្រប់គ្រងមន្ត្រីទាំងនេះមានប្រសិទ្ធភាពជាងមុន។
គោលការណ៍ណែនាំដែលត្រូវបានចេញផ្សាយនៅថ្ងៃទី ១ ខែមិថុនា សង្កត់ធ្ងន់ទៅលើការឃ្លាំមើលពីលើចុះក្រោមដឹកនាំឱ្យមន្ត្រីជាន់ខ្ពស់បង្កើនការត្រួតពិនិត្យហ្មត់ចត់ទៅលើមន្ត្រីសំខាន់ៗនៅក្រោមឱវាទ ជាពិសេសលើភាពស្មោះត្រង់ផ្នែកនយោបាយការអនុវត្តការងារ និងវិន័យ។
គោលការណ៍ណែនាំក៏បញ្ជាក់ថា សមាជិកគណៈកម្មាធិការគណបក្សត្រូវត្រួតពិនិត្យគ្នាទៅវិញទៅមក តាមរយៈការប្រជុំធ្វើការរិះគន់ទៅវិញទៅមក និងរិះគន់ដោយខ្លួនឯង ហើយត្រូវរាយការណ៍ភាពមិនប្រក្រតីទៅអាជ្ញាធរវិន័យជាន់ខ្ពស់ជាងពួកគេ។
គណៈកម្មាធិការបក្សទាំងអស់ត្រូវរក្សាកំណត់ត្រានៃអន្តរាគមន៍របស់កម្មាភិបាលជាន់ខ្ពស់នៅក្នុងបញ្ហាធំៗ ជាពិសេសទាក់ទងនឹងការជ្រើសរើស និងការតែងតាំងកម្មាភិបាល ការវិនិយោគគម្រោង និងសំណុំរឿងផ្លូវច្បាប់។ ពួកគេក៏បានតម្រូវឱ្យវិភាគពាក្យបណ្ដឹងពីសាធារណជនជាប្រចាំ និងជូនដំណឹងដល់អាជ្ញាធរជាន់ខ្ពស់អំពីមន្រ្តី ដែលជាកម្មវត្ថុនៃពាក្យបណ្ដឹងទៀងទាត់។
តាំងពីឡើងកាន់អំណាចកាលពីឆ្នាំ ២០១២ មកលោក ស៊ី ជីនភីង បានអនុវត្តកំណែទម្រង់ស្ថាប័នគ្រប់គ្រងដើម្បីបង្កើតប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងពីលើចុះក្រោម ដោយប្រមូលផ្ដុំអំណាចនៅទីក្រុងប៉េកាំង។ ដើម្បីសម្រេចផែនការនេះ លោកត្រូវតែធានាថា មេដឹកនាំតំបន់នីមួយៗ នឹងតម្រឹមគោលនយោបាយ និងផលប្រយោជន៍របស់ពួកគេឱ្យស្របជាមួយនឹងផែនការមេជាតិ ក្រោមការត្រួតពិនិត្យក្រុងប៉េកាំង។ កាលនោះលោកបានបើកយុទ្ធនាការប្រឆាំងអំពើពុករលួយដ៏ធំមួយ ដឹកនាំដោយគណៈកម្មការកណ្ដាលសម្រាប់អធិការកិច្ចវិន័យដែលជាភ្នាក់ងារប្រឆាំងអំពើពុករលួយកំពូលរបស់គណបក្សដោយបានបញ្ជូនក្រុមត្រួតពិនិត្យជាទៀងទាត់ទៅខេត្ត ក្រសួង និងសហគ្រាសគ្រប់គ្រងដោយរដ្ឋ។
ស្របពេលជាមួយនឹងការកាត់បន្ថយអំណាចរបស់ «ដៃទី១» នៅតាមខេត្ត ក្រសួង ស្ថាប័នរដ្ឋាភិបាល លោក ស៊ី ជីនភីង បានពង្រឹងអំណាចរបស់អាជ្ញាធរកណ្ដាល។ កាលពីខែតុលាកន្លងទៅគណៈកម្មាធិការកណ្ដាលបានចេញផ្សាយនូវសេចក្ដីព្រាងបទប្បញ្ញត្តិដែលបានពង្រឹងអំណាចរបស់អគ្គលេខាធិការបក្ស ដោយអនុញ្ញាតឱ្យលោកកំណត់របៀបវារៈនៃកិច្ចប្រជុំរបស់សមាជិកការិយាល័យនយោបាយទាំង ២៥ រូប និងគណៈកម្មាធិការអចិន្រៃ្តយ៍ដែលមានសមាជិក ៧ រូប។ ការិយាល័យនយោបាយ គឺជាអង្គសម្រេចគោលនយោបាយសំខាន់ជាងគេនៃប្រទេសចិន ហើយតំណាងឱ្យចំណុចកំពូលនៃអំណាចដោយមានអគ្គលេខាបក្សជាប្រធាន៕
