ការប៉ះទង្គិចគ្នាជាសាធារណៈដ៏ជូរចត់រវាងអារ៉ាប់រួម និងអារ៉ាប់ប៊ី សាអ៊ូឌីត ជុំវិញតម្លៃផលិតកម្មប្រេងនៅសប្តាហ៍នេះ បណ្តាលឱ្យកិច្ចពិភាក្សារវាងប្រទេសផលិតប្រេងធំជាងគេបំផុតនៅលើពិភពលោកទាំង ២ នេះ ត្រូវគេចាត់ទុកជាមោឃៈ ដោយបង្កឱ្យទីផ្សារថាមពលស្ថិតក្នុងភាពមិនជាក់លាក់ ដែលនឹងជំរុញឱ្យតម្លៃប្រេងឡើងដល់កម្រិតខ្ពស់ក្នុងរយៈពេល ៦ ឆ្នាំ។ នេះបើតាមឱ្យដឹងពីការផ្សាយរបស់សារព័ត៌មាន BBC។
ក្រុមប្រទេសនាំប្រេងចេញចំនួន ២៣ (Opec+) រួមមានទាំងអង្គការនៃក្រុមប្រទេសនាំចេញប្រេង និងសម្ព័ន្ធមិត្តដូចជាប្រទេសរុស្ស៊ី ត្រូវពន្យារពេលការចរចារបស់ពួកគេដោយគ្មានការកំណត់ច្បាស់លាស់ ដែលជាហេតុធ្វើឱ្យមានការភ័យខ្លាចអំពីស្ថិរភាពក្រុមប្រទេសទទួលផ្គត់ផ្គង់តម្រូវការប្រេង កំពុងប្រឈមនឹងវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកក្នុងរយៈពេល ១៨ ខែកន្លងមក។
បញ្ហានេះបានចាប់ផ្តើមកាលពីសប្តាហ៍មុននៅពេលដែលប្រទេសអារ៉ាប់រួម បានច្រានចោលសំណើរបស់មេដឹកនាំក្រុមប្រទេស Opec+ គឺប្រទេសអារ៉ាប៊ី សាអ៊ូឌីត និងរុស្ស៊ី ដែលធ្វើឡើងក្នុងគោលបំណងពង្រីកការទប់ស្កាត់ទិន្នផលសម្រាប់ទប់ទល់នឹងការនាំចេញរយៈពេល ៨ ខែទៀត។
អារ៉ាប់រួមចង់ចរចាឡើងវិញនូវមូលដ្ឋានបច្ចុប្បន្នរបស់ខ្លួន ស្ដីអំពីកម្រិតពីការកាត់បន្ថយផលិតកម្ម ឬការកើនឡើងត្រូវបានគណនាកន្លងមក ដើម្បីផ្តល់សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបូមប្រេងបន្ថែមទៀត។ ទោះយ៉ាងណា អារ៉ាប៊ី សាអ៊ូឌីត និងរុស្ស៊ី បានប្រឆាំងនឹងសំណើរបស់អារ៉ាប់រួម។ ប្រតិកម្មនេះ បានក្លាយទៅជាសកម្មភាពមិនធម្មតានៅពេល ដែលសម្ព័ន្ធមិត្តជិតស្និទ្ធរវាងរដ្ឋមន្ត្រីថាមពលនៃអារ៉ាប់រួម និងអារ៉ាប់ប៊ី សាអ៊ូឌីត បានសម្តែងគោលគំនិតផ្ទុយគ្នាជាសាធារណៈ។
លោក Ben Cahill សមាជិកជាន់ខ្ពស់នៅមជ្ឈមណ្ឌលសិក្សាយុទ្ធសាស្ត្រ និងអន្តរជាតិនៅវ៉ាស៊ីនតោន បានប្រាប់សារព័ត៌មាន BBC ថា៖ «ការប្រេះឆាគ្នានេះ បានធ្វើឱ្យមានការភ្ញាក់ផ្អើលប៉ុន្តែភាពច្របូកច្របល់ ដែលអាចកើតមានឡើងបន្ទាប់ពីនេះ គឺជារឿងចៀសមិនរួច»។
លោកបានបន្តថា៖ «សមត្ថភាពផលិតរបស់អារ៉ាប់រួម មានភាពផ្ទុយពីកូតារបស់ក្រុមប្រទេសOpec។ ប្រទេសនេះ បានវិនិយោគប្រាក់ជាច្រើន ដើម្បីបង្កើនផលិតកម្មរបស់ខ្លួន ហើយឥឡូវនេះ តម្រូវការក៏កំពុងកើនឡើងដូចគ្នា។ ដូច្នេះហើយទើបអារ៉ាប់រួមមានភាពអន្ទះសាអំពីភាពអសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនក្នុងការបង្កើនផលិតកម្មកាលពីឆ្នាំមុន»។
លទ្ធផលនៅក្នុងក្រុមប្រទេស Opec+ គឺជាការបន្សល់ ដោយការប្រកួតប្រជែងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដែលកំពុងកើនឡើងរវាងប្រទេសទាំង ២ ដែលព្យាយាមធ្វើការពង្រីកកំណើនសេដ្ឋកិច្ចលើវិស័យចម្រុះរៀងៗខ្លួន ដោយកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកសេដ្ឋកិច្ចខ្លួនលើវិស័យថាមពលអ៊ីដ្រូកាបូននេះ។
ប្រទេសអារ៉ាប់ប៊ី សាអ៊ូឌីត ទៀតសោត ក៏បានប្រកាន់យកនូវយុទ្ធសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ចដ៏ខ្លាំងក្លាមួយក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់លោក Mohammed bin Salman ហើយបច្ចុប្បន្នប្រទេសនេះ កំពុងប្រកួតប្រជែងក្នុងវិស័យមួយចំនួន ដូចជាវិស័យទេសចរណ៍សេវាកម្មហិរញ្ញវត្ថុ និងបច្ចេកវិទ្យាជាដើម។
លោក Neil Quilliam អ្នកសិក្សា និងវិភាគកិច្ចការអន្តរជាតិនៅស្ថាប័ន Chatham House ប្រចាំការនៅ ទីក្រុងឡុងដ៍ បានឱ្យដឹងថា៖ «អារ៉ាប៊ី សាអ៊ូឌីត គឺជាប្រទេសយក្សនៅក្នុងតំបន់ដែលកំពុងងើបឡើងវិញ។ ចំណែក ការងើបឡើងនេះ ពេលខ្លះ បង្កជាក្តីកង្វល់ដល់អារ៉ាប់រួម»។
លោកបន្តថា៖ «ក្នុងរយៈពេល ១៥ ទៅ ២០ ឆ្នាំខាងមុខប្រសិនបើអារ៉ាប៊ី សាអ៊ូឌីត ផ្លាស់ប្តូរទៅជាសេដ្ឋ កិច្ចដ៏មានអំណាចនោះ វានឹងក្លាយជាការគំរាមកំហែងមួយសម្រាប់គំរូសេដ្ឋកិច្ចអារ៉ាប់រួម»។
យ៉ាងណាមិញ គ្មានអ្នកណាទាន់អាចនិយាយបានថា អារ៉ាប៊ី សាអ៊ូឌីត និងអារ៉ាប់រួម អាចនឹងយល់ព្រមលើកិច្ចព្រមព្រៀង Opec+ ថ្មីនេះដែរឬទេ។
ប៉ុន្តែលោក Ali Shihabi អ្នកវិភាគអារ៉ាប៊ី សាអ៊ូឌីត មិនជឿថា ការប្រេះឆានេះ នឹងរារាំងទំនាក់ទំនងរបស់ប្រទេសទាំង ២ ក្នុងរយៈពេលវែងនោះទេ បើទោះបីជាជំហរម៉ឺងម៉ាត់របស់អារ៉ាប់រួម បានធ្វើឱ្យមានការភ្ញាក់ផ្អើលពីអារ៉ាប់ប៊ី សាអ៊ូឌីតក៏ដោយ។ លោកជឿជាក់ថា រាល់ទំនាក់ទំនងប្រទេសនានា តែងឆ្លងកាត់ការលំបាក និងទំនាស់មួយចំនួន រួមទាំងសហរដ្ឋអាមេរិក និងចក្រភពអង់គ្លេសផងនោះ។ ប៉ុន្តែមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃទំនាក់ទំនងនេះ រឹងមាំខ្លាំង ដែលមិនអាចបង្កការខូចខាតជាអចិន្ត្រៃយ៍ដល់សម្ព័ន្ធមិត្តនេះទេ។
លោក Eman Alhussein អ្នកសិក្សានៅវិទ្យាស្ថាននៅឈូងសមុទ្រអារ៉ាប់ក្នុងរដ្ឋធានីវ៉ាស៊ីនតោន បានមានប្រសាសន៍ថា៖ «ការប្រកួតប្រជែងក្នុងតំបន់រវាងបណ្តាប្រទេសឈូងសមុទ្រ បានកើនឡើងជាខ្លាំងនាពេលថ្មីៗនេះ ខណៈដែលអារ៉ាប៊ី សាអ៊ូឌីត និងអារ៉ាប់រួម កំពុងព្យាយាមទាក់ទាញវិនិយោគិន និងទេព កោសល្យពីបរទេស»។
លោកបន្តថា៖ «ទោះយ៉ាងណាអារ៉ាប់ប៊ី សាអ៊ូឌីត និងអារ៉ាប់រួម នៅតែរក្សាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការក្នុងវិស័យ ផ្សេងៗ។ បណ្តាប្រទេសនៅឈូងសមុទ្រកំពុងរៀនរស់នៅជាមួយ បើទោះប្រទេសនីមួយៗមានភាពខុសគ្នារៀងៗខ្លួនយ៉ាងណាក្ដី»៕