ចក្រភពអង់គ្លេសមានផែនការក្នុងការបញ្ជូននាវាចម្បាំងរបស់ខ្លួនចំនួន ២ គ្រឿង ដើម្បីឱ្យទៅឈរជើងជាអចិន្ត្រៃយ៍នៅតំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក។ នេះបើតាមការបញ្ជាក់ពីលោក Ben Wallace រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិអង់គ្លេស អំឡុងធ្វើសន្និសីទកាសែតរួមគ្នាជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងការពារជាតិជប៉ុនលោក Nobuo Kishi កាលពីថ្ងៃអង្គារកន្លងទៅនេះ។
លោក Wallace បានធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចទៅកាន់ប្រទេសជប៉ុន រយៈពេល ២ ថ្ងៃ កាលពីដើមសប្ដាហ៍នេះ ដោយលោកបានចូលជួបជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុន Yoshihide Suga និងរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិរបស់ប្រទេសនេះ។
ដំណើរទស្សនកិច្ចរបស់មន្ត្រីជាន់ខ្ពស់របស់អង់គ្លេសលើកនេះ ធ្វើឡើងដើម្បីរឹតចំណងមិត្តភាព ផ្នែកសន្តិសុខរវាងប្រទេសជប៉ុន និងអង់គ្លេសខណៈប្រទេសទាំង ២ នេះ សន្យាគ្នាថា «ប្រឆាំងដាច់ខាតនឹងការប្រព្រឹត្តសកម្មភាពឯកតោភាគីណាមួយ ដែលប៉ុនប៉ងផ្លាស់ប្ដូរស្ថានភាពបច្ចុប្បន្ន ដោយកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ឬការគំរាមកំហែង ក៏ដូចជាសកម្មភាពបញ្ឆេះបង្កជាជម្លោះណាមួយ»។
តែទោះជាយ៉ាងណា ផែនការនៃការបញ្ជូននាវាទាំង ២ គ្រឿង មិនទាន់បានបញ្ចេញពីព័ត៌មានលម្អិតជាសាធារណៈនៅឡើយនោះទេ។ បើយោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ក្រសួងការពារជាតិអង់គ្លេសបានឱ្យដឹងថា នាវាទាំង ២ គ្រឿងនេះ មានឈ្មោះថា HMS Spey និង HMS Tamar ជានាវាល្បាតក្រៅឆ្នេរសមុទ្រ (Offshore Patrol Vessels)។
អ្នកនាំពាក្យរបស់ស្ថានទូតអង់គ្លេស បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថា នាវាទាំង២គ្រឿងនេះ នឹងមិនមានមូលដ្ឋានអចិន្ត្រៃយ៍នោះទេ។ ចំណែកឯខាងក្រសួងការពារជាតិបានបង្ហើបថា ប្រតិបត្តិការនៃនាវាទាំង ២ នេះ នឹងចាប់ផ្ដើមនៅចុងខែសីហា ជាមួយនឹងការទំនុកបម្រុងពីសំណាក់ប្រទេសជាដៃគូ ដែលមានដូចជា អូស្ត្រាលី ជប៉ុន និងសិង្ហបុរី។
ខាងសហរដ្ឋអាមេរិក តាមរយៈអ្នកនាំពាក្យនៃក្រសួងការពារជាតិសហរដ្ឋអាមេរិក បានសាទរអង់គ្លេសចំពោះ «ការប្ដេជ្ញាចិត្តទៅនឹង បណ្ដាញតភ្ជាប់គ្នានៃក្រុមសម្ព័ន្ធមិត្ត និងដៃគូ ដែលសហការគ្នាទៅវិញទៅមក និងគាំទ្រដល់សេរីភាពនៃការធ្វើនាវាចរណ៍ និងសណ្ដាប់ធ្នាប់ប្រកបដោយច្បាប់ នៅក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក»។
ចំណែកឯក្រសួងការបរទេសចិន តាមរយៈអ្នកនាំពាក្យលោក Zhao Lijian បានលើកឡើងកាលពីថ្ងៃពុធថា រដ្ឋធានីប៉េកាំងគោរពសេរីភាពក្នុងការធ្វើនាវាចរណ៍របស់ប្រទេសទាំងអស់ នៅលើដែនទឹកជុំវិញប្រទេសចិន ប្រសិនបើធ្វើសមស្របតាមច្បាប់អន្តរជាតិ។
លោកគូសបញ្ជាក់ថា «ចិនប្រឆាំងដាច់ខាតចំពោះប្រទេសណាក៏ដោយ ដែលធ្វើសកម្មភាពរំលោភបំពានដល់អធិបតេយ្យភាពរបស់ប្រទេសដទៃទៀត និងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សន្តិភាព និងស្ថិរភាពនៅក្នុងតំបន់ ដោយតស៊ូមតិឱ្យប្រើប្រាស់កម្លាំងបាយនោះឡើយ»។
អ្នកវិភាគនៃសារព័ត៌មានចិន Global Times បានយល់ឃើញថា ការបញ្ជូននាវាចម្បាំងរបស់អង់គ្លេសទៅកាន់តំបន់នេះ «ផ្ដល់ការគំរាមកំហែងដល់ចិនក្នុងផ្លូវនយោបាយ ជាជាងខាងផ្លូវយោធា» ដោយសារតែនាវាទាំងនេះ មិនមានអានុភាពប្រៀបបាននឹងកងកម្លាំងរបស់ចិន បានទេ។
ចំណែកឯអ្នកស្រាវជ្រាវឯករាជ្យផ្នែកសន្តិសុខអាស៊ីបូព៌ា លោក Steven Stashwick បានសរសេរនៅក្នុងគេហទំព័រ The Diplomat ថា នាវាល្បាតដែលអង់គ្លេសគ្រោងនឹងបញ្ជូនទៅកាន់តំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក «អាចនឹងមានទំហំតូច ដែលប្រដាប់ត្រឹមតែកាំភ្លើងធំខ្នាតតូច និងមិនមានប្រដាប់ដោយអាវុធមីស៊ីលនោះទេ»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ លោក Zhou Chenming អ្នកស្រាវជ្រាវមកពីវិទ្យាស្ថានបច្ចេកវិទ្យា និងវិទ្យាសាស្ត្រយោធា Yuan Wang ដែលមានមូលដ្ឋាននៅទីក្រុងប៉េកាំងបានលើកឡើងថា សមត្ថភាពប្រយុទ្ធរបស់កងនាវីអង់គ្លេស មិនអាចបង្កជាការគំរាមកំហែងដល់ចិនទេ តែនេះជាសញ្ញាមួយថា អង់គ្លេសអាចនឹងជួយបំពេញបន្ថែមសមត្ថភាពយោធាអាមេរិក ហើយក៏ជាសញ្ញាថា អាមេរិកកំពុងតែខ្វះកងទ័ព និងនាវាចម្បាំងនៅក្នុងតំបន់ឥណ្ឌូ-ប៉ាស៊ីហ្វិក។ នេះបើតាមការនិយាយរបស់លោកប្រាប់ South China Morning Post។
លោក Cheung Mong សាស្ត្រាចារ្យជំនួយ ដែលច្រើនតែសិក្សាអំពីទំនាក់ទំនងជប៉ុន និងចិន នៅក្នុងសាកលវិទ្យាល័យ Waseda បានប្រាប់សារព័ត៌មាន South China Morning Post ថា ការបញ្ជូននាវារបស់អង់គ្លេសនេះ អាចជាសកម្មភាពមួយ ដែលអង់គ្លេសព្យាយាមបង្កើនឥទ្ធិពលនៅក្នុងតំបន់ ខណៈប្រទេសនេះ មានបំណងចង់ចូលរួមនៅក្នុងកិច្ចព្រមព្រៀងគ្រប់ជ្រុងជ្រោយ និងវឌ្ឍនភាព សម្រាប់ភាពជាដៃគូអន្តរ-ប៉ាស៊ីហ្វិក ដែលជាក្របខ័ណ្ឌពាណិជ្ជកម្មសេរី ដែលដឹកនាំដោយជប៉ុន។
ការប្រកាសពីផែនការនេះធ្វើឡើង បន្ទាប់ពីអង់គ្លេសមានគម្រោងបញ្ជូននាវាចម្បាំងខ្នាតធំមានផ្ទុកយន្តហោះ HMS Queen Elizabeth អមជាមួយនាវារបស់កងទ័ពជើងទឹកភូមិន្ទអង់គ្លេស ដើម្បីមកធ្វើទស្សនកិច្ចកាន់កំពង់ផែយោធាចំនួន ៥ នៅប្រទេសជប៉ុន ចាប់ពីខែកញ្ញាខាងមុខនេះតទៅ។
មុននឹងធ្វើដំណើរទៅកាន់ប្រទេសជប៉ុន បណ្ដុំនាវារបស់អង់គ្លេសនឹងធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់សមុទ្រចិនខាងត្បូង ដែលនៅកំពុងតានតឹង ហើយព្រមទាំងគ្រោងនឹងធ្វើសមយុទ្ធយោធារួមជាមួយនឹងកងកម្លាំងមកពីសហរដ្ឋអាមេរិក អូស្ត្រាលី បារាំង ជប៉ុន នូវែលសេឡង់ និងប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង នៅសមុទ្រហ្វីលីពីនខាងលិចក្នុងខែសីហានេះ។ នេះបើតាមការចុះផ្សាយរបស់ក្រសួងការពារជាតិអង់គ្លេស។
សមុទ្រចិនខាងត្បូងកំពុងតែមានរឿងតានតឹងរវាងចិន និងប្រទេសមួយចំនួននៅតំបន់អាស៊ីអាគ្នេយ៍ ដោយសារតែចិនទាមទារយកដែនដីសមុទ្រនេះតាមរយៈ ខ្សែបន្ទាត់ ៩ ចំណុច ដែលក្ដោបលើមួយភាគធំ នៃដែនសមុទ្រជម្លោះនេះ។ ទាក់ទិននឹងរឿងនេះ រដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអង់គ្លេស លោក Wallace បានប្រាប់សារព័ត៌មានជប៉ុន The Times ថា «វាមិនមែនជារឿងសម្ងាត់នោះទេ ដែលចិនបង្កជាបញ្ហាប្រឈមទៅដល់ ការចេញចូលដោយស្របច្បាប់នៃច្រកសមុទ្រអន្តរជាតិ»។
លោកបានបន្ថែមថា «យើងនឹងគោរពចិន ហើយសង្ឃឹមថា ចិនគោរពយើងដែរ» លោកបានសង្កត់ធ្ងន់ថា «យើងនឹងធ្វើដំណើរទៅកាន់កន្លែងណា ដែលច្បាប់អន្តរជាតិអនុញ្ញាត»៕
ហ៊ីម រដ្ឋា