អតីតសមាជិកកងកម្លាំងសន្តិសុខអាហ្វហ្គានីស្ថានច្រើនជាង ១០០ នាក់នៅខេត្តចំនួន ៤ គឺត្រូវបានសម្លាប់ ឬបំបាត់ខ្លួនដោយក្រុមតាលីបង់ក្នុងរយៈពេល ២ ខែកន្លះដំបូងនៃការគ្រប់គ្រងរបស់ក្រុមឧទ្ទាមនេះ។ នេះបើតាមការលើកឡើងក្នុងរបាយការណ៍ថ្មីមួយរបស់អង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្ស Human Right Watch។
ករណីសម្លាប់ទាំងនេះ គឺជាផ្នែកមួយនៃការធ្វើឃាត ឬការប្រហារជីវិតដោយគ្មានការកាត់ក្ដី ដែលភាគច្រើនជាការសម្លាប់ សងសឹកកំពុងកើតឡើងនៅទូទាំងប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន បន្ទាប់ពីដួលរលំរបស់រដ្ឋាភិបាលលោក អាស្ត្រាហ្វ ហ្គានី កាលពីខែសីហា។
ក្រៅពីកងកម្លាំងសន្តិសុខនៃរបបមុនសកម្មជន និងអ្នករិះគន់ប្រឆាំងតាលីបង់ក៏ប្រឈមមុខនឹងការវាយប្រហារផងដែរ បើទោះបីជាក្រុមតាលីបង់បានធ្វើការសន្យាផ្ដល់ការលើកលែងទោសទៅឱ្យមន្ត្រី និងទាហានរបស់រដ្ឋាភិបាលមុនក៏ដោយ។
ក្នុងរបាយការណ៍ចុះផ្សាយកាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី ៣០ វិច្ឆិកា Human Right Watch បានលើកឡើងអំពីការសម្លាប់ ឬការបំបាត់ខ្លួនរបស់ទាហាន ៤៧ នាក់ ដែលបានចុះចាញ់ ឬត្រូវបានឃុំខ្លួនដោយតាលីបង់រវាងថ្ងៃទី១៥ ខែសីហា និងថ្ងៃទី ៣១ ខែតុលា នៅខេត្ត ហ្គាសនី ហេលមែន កាណ្ដាហារ ឃុនដូស។ ការស្រាវជ្រាវរបស់ពួកគេ ក៏បានរកឃើញថា តាលីបង់គឺនៅពីក្រោយសម្លាប់ទាហាន ៥៣ នាក់ផ្សេងទៀតនៅខេត្តទាំង ៤ដដែល។
«ការសន្យាលើកលែងទោសរបស់មេដឹកនាំតាលីបង់ មិនបានបញ្ឈប់មេបញ្ជាការមូលដ្ឋានរបស់ពួកគេធ្វើការប្រហារជីវិតដោយមិនកាត់ក្ដី ឬបំបាត់ខ្លួនអតីតសមាជិក កងកម្លាំងសន្តិសុខអាហ្វហ្គានីស្ថាននោះទេ» នាយក Human Right Watch ប្រចាំអាស៊ីលោកស្រី ប៉ាទ្រីសៀ ហ្គោស្មាន បាននិយាយបែបនេះហើយបន្តទៀតថា៖ «បន្ទុកគឺស្ថិតនៅលើក្រុមតាលីបង់ ដើម្បីបញ្ឈប់ការសម្លាប់បន្ថែមទៀត ចាប់ខ្លួនអ្នកទទួលខុសត្រូវ ហើយផ្ដល់សំណងដល់គ្រួសារជនរងគ្រោះ»។
តាលីបង់មានប្រវត្តិយូរយារណាស់មកហើយក្នុងការធ្វើឃាតកងកម្លាំងសន្តិសុខ និងមន្ត្រីនៃអតីតរដ្ឋាភិបាល ព្រមទាំងសកម្មជន អ្នកកាសែត មេដឹកនាំ និងចាស់ព្រឹទ្ធាចារ្យនៃកុលសម្ព័ន្ធជនជាតិភាគតិច។ ជាពិសេសក្នុងរយៈពេល ១៨ ខែ ឈានទៅដល់ការឡើងកាន់អំណាច ក្រុមតាលីបង់បានធ្វើយុទ្ធនាការធ្វើឃាតទៅលើអ្នកកាសែត បុគ្គលិករដ្ឋាភិបាល និងយោធា និងមេដឹកនាំសង្គមស៊ីវិល ប៉ុន្តែពួកគេកម្រប្រកាសទទួលខុសត្រូវចំពោះការសម្លាប់ទាំងនេះ។
ប៉ុន្តែការធ្វើឃាត និងប្រហារជីវិតនៅពេលថ្មីៗនេះ គឺគួរឱ្យព្រួយបារម្ភ ព្រោះវាបានកើតឡើងនៅពេលដែលការធានាពីមេដឹកនាំតាលីបង់ជាន់ខ្ពស់ថា រដ្ឋាភិបាលថ្មីនឹងមិនស្វែងរកការសងសឹកប្រឆាំងនឹងសមាជិកនៃអតីតរដ្ឋាភិបាល និងយោធា។
គំនុំសងសឹក និងគំនុំលោហិតបានដាក់ស្លាកសញ្ញានៃជម្លោះជាង ៤ សតវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ នៅប្រទេសអាហ្វហ្គានីស្ថាន ដែលជារឿយៗបានកើតឡើងនៅត្រឹមថ្នាក់មូលដ្ឋាន និងក្នុងគ្រួសារ។
អ្នកនាំពាក្យតាលីបង់ ១ រូប ឈ្មោះ អ៊ីណាមូឡា សាម៉ាន់ ហ្គានី បាននិយាយថា សមាជិកមួយចំនួនអាចធ្វើការសងសឹកដោយខ្លួនឯង ប៉ុន្តែការសម្លាប់ និងការបំបាត់ខ្លួនគឺមិនមានជាគោលនយោបាយរបស់តាលីបង់ទេ ហើយរដ្ឋាភិបាលគឺកំពុងធ្វើការស៊ើបអង្កេតដើម្បីស្វែងរកជនល្មើស និងផ្ដន្ទាទោស។
ការសម្លាប់ទាំងនេះបានបង្កឱ្យមានការព្រួយបារម្ភថាមេដឹកនាំកំពូលតាលីបង់មានការគ្រប់គ្រងតិចតួចទៅលើមេបញ្ជាការថ្នាក់ទាប និងទាហានថ្មើរជើង ដែលភាគ ច្រើនត្រូវបានគេជឿថានៅពីក្រោយការបំបាត់ខ្លួន និងការប្រហារជីវិតទាំងនេះ។
យោងតាមរបាយការណ៍បានឱ្យដឹងថា ជនរងគ្រោះជាច្រើននាក់ត្រូវបានចាប់ខ្លួន នៅពេលដែលកងកម្លាំងពិសេសរបស់តាលីបង់ដែលគេស្គាល់ថា អង្គភាពក្រហមបានចូលឆែកឆេរផ្ទះរបស់ពួកគេនៅពាក់កណ្ដាលយប់ក្រោមលេសធ្វើការរឹបអូសអាវុធ។ អង្គភាពទាំងនេះបានដឹកនាំប្រតិបត្តិការជោគជ័យបំផុតរបស់តាលីបង់ប្រឆាំងនឹងកងកម្លាំងអន្តរជាតិ និងអតីតកងកម្លាំងរដ្ឋាភិបាលក្នុងប៉ុន្មាន ឆ្នាំថ្មីៗនេះ។
កាលពីខែកញ្ញាអត្រានៃការសម្លាប់បានកើនឡើងដល់កម្រិតដ៏ខ្ពស់មួយដែលជំរុញឱ្យរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិស្ដីទីរបស់តាលីបង់លោកម៉ាឡាវី មហាម៉ាត់ យ៉ាកុប ធ្វើការស្ដីបន្ទោសបណ្ដាមេបញ្ជាការក្រោមឱវាទរបស់លោក៕