.jpg)
លោកវ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីនប្រជុំជាមួយលោកស៊ី ជីនភីង កាលពីថ្ងៃទី១៥ ធ្នូ។AFP
ជារឿយៗគេចាត់ទុកខ្លាឃ្មុំជានិមិត្តរូបរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ី។ អ្នកខ្លះមើលឃើញប្រទេសនេះគឺជាប្រទេសមានការប្រុងប្រយ័តខ្លាំងដែលមិនដែលបន្ទាបការមិនទុកចិត្តរបស់ខ្លួនចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិកអឺរ៉ុប និងសូម្បីប្រទេសចិនហើយបានបង្ហាញឆន្ទៈថា នឹងចាត់វិធានការភ្លាមៗប្រសិនបានមានការគំរាមកំហែង។ វិបត្តិបច្ចុប្បន្ននៅប្រទេសអ៊ុយក្រែនគឺជាឧទាហរណ៍ដ៏ច្បាស់មួយនៃរូបភាពនេះ។
យោធារុស្ស៊ីបានដាក់ពង្រាយទាហានរាប់ម៉ឺននាក់នៅតំបន់ព្រំដែនជាមួយប្រទេសអ៊ុយក្រែនធ្វើឱ្យមានការព្រួយបារម្ភថារុស្ស៊ីអាចកំពុងត្រៀមធ្វើការឈ្លានពានចូលប្រទេសអ៊ុយក្រែននៅដើមឆ្នាំក្រោយ។រុស្ស៊ីបានច្រានចោលការចោទប្រកាន់នេះហើយបាននិយាយថាការកសាងទំនាក់ទំនងរវាងប្រទេសអ៊ុយក្រែននិងសម្ព័ន្ធភាពយោធាលោកខាងលិចណាតូគឺជាការគំរាមកំហែងដ៏ធ្ងន់ធ្ងរចំពោះសន្តិសុខរបស់ខ្លួន។
ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោកវ្ល៉ាឌីមៀរពូទីនបានធ្វើការទាមទារឱ្យលោកខាងលិចធ្វើការធានាសន្តិសុខមួយចំនួនដែលរួមមានការដកកងកម្លាំងណាតូចេញពីអឺរ៉ុបខាងកើតការមិនពង្រីកសមាជិកភាពឬធ្វើសមយុទ្ធក្នុងអតីតរដ្ឋរបស់សហភាពសូវៀតជាពិសេសអ៊ុយក្រែន។
ការទាមទារទាំងនេះអាចបកស្រាយថាជាសាររបស់លោកពូទីនទៅកាន់លោកខាងលិចថាបណ្ដាអតីតរដ្ឋសហភាពសូវៀតគឺនៅមាត់ទ្វាររបស់រុស្ស៊ីហើយលោកខាងលិចមិនគួរលុកលុយក្នុងកិច្ចការប្រទេសទាំងនេះដើម្បីបង្កការគំរាមកំហែងដល់រុស្ស៊ីទេ។
លោកខាងលិចទំនងមិនទទួលយកការទាមទារទាំងនេះទេប៉ុន្តែលោកពូទីននឹងមិនបោះបង់ដោយងាយទេខណៈពេលរុស្ស៊ីនៅមានសភាវគតិធានាសន្តិសុខមាត់ទ្វាររបស់ខ្លួនដែលមានឫសគល់នៅក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ឈឺចាប់របស់ប្រទេសនេះ។
ចាប់តាំងពីសតវត្សរ៍ទី១៣មកប្រទេសរុស្ស៊ីបានស្ថិតក្រោមការគ្រប់គ្រងរបស់អ្នកឈ្លានពានម៉ុងហ្គោលអស់ជាង២៤០ ឆ្នាំ។ នៅសតវត្សរ៍ទី១៩រុស្ស៊ីរងការឈ្លានពានដោយអធិរាជបារាំងណាប៉ូឡេអុងហើយត្រូវបានឈ្លានពានដោយអាល្លឺម៉ង់ក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទី២។សហភាពសូវៀតបានដួលរលំនៅឆ្នាំ១៩៩១បន្ទាប់ពីឆ្លងកាត់សង្គ្រាមត្រជាក់រាប់ទសវត្សរ៍ជាមួយលោកខាងលិច។
ដោយព្រួយបារម្ភថារឿងអតីតកាលអាចកើតឡើងម្ដងទៀតលោកពូទីនព្យាយាមប្រមូលផ្ដុំអតីតរដ្ឋសហភាពសូវៀតឱ្យត្រឡប់មកស្ថិតក្រោមឥទ្ធិពលរបស់រុស្ស៊ីវិញប៉ុន្តែការធ្វើបែបនេះអាចបង្កឱ្យមានភាពតានតឹងនៅអឺរ៉ុបនិងនៅទូទាំងពិភពលោក។
ប្រសិនបើវិបត្តិអ៊ុយក្រែនកាន់តែស៊ីជម្រៅវាអាចធ្វើឱ្យអាមេរិកពិបាកក្នុងការផ្លាស់ទីកងកម្លាំងពីអឺរ៉ុបទៅកាន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក។នេះមានន័យថាប្រទេសចិនអាចកាន់តែមិនមានការប្រឆាំងនៅតំបន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក។
កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែវិច្ឆិកាក្រសួងការពារជាតិអាមេរិកបានចេញផ្សាយរបាយការណ៍ការពិនិត្យឡើងវិញអំពីជំហរយោធាសកលរបស់ខ្លួនដែលហាក់ដូចជាលុបបំបាត់ការរំពឹងទុកថាសហរដ្ឋអាមេរិកនឹងផ្លាស់ប្ដូរទៅកាន់ឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិកដើម្បីទប់ទល់នឹងប្រទេសចិន។ខណៈពេលដែលព័ត៌មានលម្អិតជាច្រើននៃរបាយការណ៍នេះត្រូវបានរក្សាជាការសម្ងាត់អ្នកវិភាគមួយចំនួនបាននិយាយថាសម្ពាធពីវិបត្តិអ៊ុយក្រែនបានពន្យារផែនការផ្លាស់ប្ដូរមកឥណ្ឌូប៉ាស៊ីហ្វិក។
ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះទំនាក់ទំនងយោធារុស្ស៊ី និងចិនបានរីកចម្រើនដល់កម្រិតមិនធ្លាប់មានពីមុនមក។ នៅចុងខែតុលា នាវាចំនួន ១០ គ្រឿងមកពីកងទ័ពជើងទឹកទាំង២បានឆ្លងកាត់ច្រកសមុទ្រស៊ូហ្គារូ និងអូស៊ូមី ដែលធ្វើដំណើរស្ទើរតែជុំវិញប្រជុំកោះជប៉ុនទៅហើយ។
បើគេក្រលេកមើលទៅខែកក្កដាឆ្នាំ២០១៧ នាវាកងទ័ពជើងទឹករបស់ចិនបានធ្វើដំណើររហូតដល់សមុទ្របាល់ទិកសម្រាប់សមយុទ្ធរួមគ្នាដែលរៀបចំដោយរុស្ស៊ី។ ករណីសមយុទ្ធបែបនេះច្រើនទៀតត្រូវបានគេរំពឹងទុក ខណៈដែលប្រទេសទាំង២មានជម្លោះជាមួយអាមេរិកកាន់តែខ្លាំង។
បើទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយគេមិនអាចនិយាយបានទេថាប្រទេសទាំង២បានធ្វើការរួមគ្នាបង្កើតមានវិបត្តិដើម្បីដាក់សម្ពាធបំបែកកម្លាំងអាមេរិកពីព្រោះការជឿទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមករបស់ពួកគេគឺមិនស៊ីជម្រៅគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់សកម្មភាពបែបនេះទេ។
ទំនាក់ទំនងរវាងចិននិងរុស្ស៊ីមិនរឹងមាំដូចដែលមើលឃើញនោះទេ។ប្រទេសជិតខាងទាំង២មានព្រំដែនវែងឆ្ងាយហើយបានមានប៉ះទង្គិចអាវុធនៅឆ្នាំ១៩៦៩ជុំវិញជម្លោះដែនដី។ភាពជាដៃគូរបស់ពួកគេគឺមិនមែនផ្អែកលើមិត្តភាពឬទំនុកចិត្តនោះទេប៉ុន្តែនៅលើការប្រឆាំងរួមគ្នាចំពោះសហរដ្ឋអាមេរិក។
រុស្ស៊ីកាន់តែព្រួយបារម្ភនិងប្រយ័ត្នប្រយែងនៅពេលដែលចិនមានឥទ្ធិពលខ្លាំងជាងកម្លាំងសេដ្ឋកិច្ចនិងយោធារបស់ខ្លួន។ផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបរបស់ចិនគឺប្រហែលស្មើនឹង១០ ដងរបស់រុស្ស៊ី។យោងតាមទិន្នន័យរបស់អង្គការសហប្រជាជាតិពាណិជ្ជកម្មរវាងប្រទេសទាំង២បានកើនឡើង៥៨ភាគរយពីឆ្នាំ២០១៥ដល់ ១០៧ ពាន់លានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២០។ប៉ុន្តែគម្លាតនៅក្នុងវត្តមានសកលរបស់ពួកគេគឺធំធេងណាស់ដោយពាណិជ្ជកម្មសរុបរបស់ប្រទេសចិនបានឈានដល់៤,៧ ទ្រីលានដុល្លារក្នុងឆ្នាំ២០២០ ដែលច្រើនជាង ៨ដងនៃពាណិជ្ជកម្មរបស់ប្រទេសរុស្ស៊ី។
បើទោះបីជាសមត្ថភាពនុយក្លេអ៊ែររុស្ស៊ី គឺធំជាងចិនការចំណាយលើវិស័យយោធាដោយក្រុងប៉េកាំងគឺត្រូវបានគេប៉ាន់ស្មានថាប្រហែលស្មើ៣ ទៅ ៤ដងនៃកញ្ចប់ថវិការបស់រុស្ស៊ី។ប្រសិនបើគ្មានការផ្លាស់ប្ដូរ ប្រទេសចិននឹងក្លាយជាអំណាចយោធាធំជាងរុស្ស៊ី។
រហូតមកដល់ពេលនេះយោធារុស្ស៊ីមិនដែលឈប់ធ្វើការសមយុទ្ធដើម្បីត្រៀមសម្រាប់ការប៉ះទង្គិចជាមួយចិន។
ប្រទេសទាំងចាប់យកឱកាសខ្លះៗដើម្បីបង្ហាញពីកិច្ចសហការនិងជាសារផ្ញើរជូនដល់សហរដ្ឋអាមេរិក ប៉ុន្តែរុស្ស៊ីមិនចង់ឱ្យចិនអូសទាញខ្លួនចូលទៅក្នុងជម្លោះនៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ទេ ហើយចិនក៏គ្មានបំណងចង់ពាក់ព័ន្ធនឹងវិបត្តិអ៊ុយក្រែនដែរ។
យ៉ាងណាមិញ ចិន និងរុស្ស៊ីមានតម្រូវការផ្ដល់ជូនសម្រាប់គ្នាទៅវិញទៅមក ហើយវានឹងក្លាយជាកំហុសសម្រាប់សហរដ្ឋអាមេរិក អឺរ៉ុប និងជប៉ុន ដែលគិតថាពួកគេអាចជំរុញឱ្យមានជម្លោះរវាងមហាអំណាចទាំងពីរភ្លាមៗនេះទេ។ លោកខាងលិចអាចសិក្សាអំពីទំនាក់ទំនងដ៏ស្មុគស្មាញរវាងចិន-រុស្ស៊ីដើម្បីស្វែងរកចំណុចខ្សោយ៕
