.jpg)
លោកប្រធានាធិបតី ចូ បៃដិន ថ្លែងផ្តោតទៅលើច្បាប់បោះឆ្នោត។ AFP
ក្នុងការថ្លែងសុន្ទរកថាមួយកាលពីថ្ងៃអង្គារ ទី ១១ មករា ប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក ចូ បៃដិន បានគាំទ្រការផ្លាស់ប្ដូរបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងរបស់ព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក ដើម្បីអនុម័តច្បាប់កំណែទម្រង់ពង្រីកសិទ្ធិបោះឆ្នោត ដោយព្រមានអំពីការគំរាមកំហែងយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរចំពោះ លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យរបស់អាមេរិក ប្រសិនបើសមាជិកសភាមិនធ្វើសកម្មភាព «ការពារបេះដូង និងព្រលឹង» នៃប្រទេស។
លោក បៃដិន មិនបានទាមទារឱ្យលុបបំបាត់ទាំងស្រុងនូវបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុង Filibuster ដែលអនុញ្ញាតគណបក្សសំឡេងភាគតិចក្នុងព្រឹទ្ធសភាធ្វើការរារាំងសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ណាមួយ ប្រសិនបើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់នោះមិនមានសំឡេងគាំទ្រ ៦០ ក្នុងចំណោម ១០០។ លោក បៃដិន និយាយថា លោកគាំទ្រការលុបបំបាត់បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនេះក្នុងការអនុម័តសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ដែលទាក់ទងជាមួយកំណែទម្រង់ការបោះឆ្នោត។ ការលុបបំបាត់បែបនេះមានឱកាសតិចតួច ដើម្បីទទួលការគាំទ្រពីសមាជិកទាំង ៥០ រូប នៃគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ ខណៈពេលដែលសមាជិកគណបក្សសាធារណរដ្ឋទាំងអស់មានជំហរប្រឆាំងដាច់ខាតនឹងការលុបនេះ។
ដើមឡើយលោក បៃដិន ដែល ជាអតីតសមាជិកព្រឹទ្ធសភាអាមេរិក គឺមិនគាំទ្រការលុបបំបាត់ Filibuster ទេ ប៉ុន្តែលោកនិយាយថា ឥឡូវនេះ បទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងបែបនេះគឺត្រូវបាន «រំលោភបំពាន» ដោយគណបក្សសំឡេងភាគតិច។
លោកនិយាយថា៖ «គួរឱ្យសោកស្ដាយ ព្រឹទ្ធសភាសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលរចនាឡើងជាអង្គវិនិច្ឆ័យដ៏អស្ចារ្យបំផុតរបស់ពិភពលោក បានក្លាយជាសម្បកទទេនៃអតីតកាលរបស់ខ្លួន»។
លោក បៃដិន បានធ្វើការប្រៀបធៀបគូប្រជែងនៃការផ្លាស់ប្ដូរបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងនេះ ទៅនឹងម្ចាស់ទាសករ និងអ្នករើសអើង ដែលនេះ គឺជាការប្រថុយដ៏ធំមួយសម្រាប់លោក បៃដិន ខណៈពេលដែលលោកព្យាយាមជំរុញឱ្យមានការគាំទ្រក្នុងព្រឹទ្ធសភា ដែលបែងចែកជា ២ ក្រុម ៥០-៥០។
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់មួយ ដែលត្រូវបានស្នើឡើងដោយគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ មានឈ្មោះថា «ច្បាប់ស្ដីពីសេរីភាពក្នុងការបោះឆ្នោត» ក្នុងចំណោម បទប្បញ្ញត្តិផ្សេងទៀត គឺដើម្បីរារាំងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដើម្បីរឹតបន្តឹងការបោះឆ្នោតតាមសំបុត្រ ឬអវត្តមានធ្វើឱ្យថ្ងៃបោះឆ្នោតក្លាយជាថ្ងៃឈប់សម្រាក និងរារាំងការគូសផែនទីដោយលម្អៀង។
បើទោះបីជាលោក បៃដិន បានធ្វើការជំរុញបែបនេះក៏ដោយ ការផ្លាស់ប្ដូរបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងរបស់ព្រឹទ្ធសភា គឺត្រូវការការគាំទ្ររបស់សមាជិកទាំង ៥០ របស់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ និងការបោះឆ្នោតបំបែកការជាប់គាំងដោយអនុប្រធានាធិបតី។
សមាជិកព្រឹទ្ធសភាគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យលោក ចូ ម៉ាន់ឈីន និងលោកស្រី កៀរស្ទីន ស៊ីនីម៉ា បានប្រកាសដាច់ខាតប្រឆាំងនឹងការលុបបំបាត់ Filibuster ខណៈពេលដែលសមាជិកមួយចំនួនបានបង្ហាញ ការព្រួយបារម្ភអំពីការលើកឡើងបែបនេះ។
រីឯគណបក្សសាធារណរដ្ឋវិញ បានកត់សម្គាល់ថា គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យបានទទួលការការពារពី Filibuster នៅពេលដែលពួកគេជាគណបក្សសំឡេងភាគតិច ហើយប្រសិនបើពួកគេចាញ់ការបោះឆ្នោត ២០២២ ឬ ២០២៤ នោះពួកគេអាចនឹងបាត់ការការពារនេះ។
បើទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយ មេដឹកនាំសំឡេងភាគច្រើនរបស់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យលោក ឆាក់ ស៊ូមឺរ នៅតែព្យាយាមដាក់សម្ពាធលើគណបក្សសាធារណរដ្ឋ ដោយផ្ដល់ពេលដល់សប្ដាហ៍ក្រោយដើម្បីបោះបង់ការប្រឆាំង ឬប្រឈមមុខនឹងការលុបបំបាត់ Filibuster។
មេដឹកនាំសំឡេងភាគតិចរបស់គណបក្សសាធារណរដ្ឋលោក មិច ម៉ាកូណែល បានគំរាមធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់ភ្លាមៗ ប្រសិនបើគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យលុបបំបាត់ Filibuster។
គណបក្សសាធារណរដ្ឋបានលើកឡើងថា កំណែទម្រង់របស់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ នឹងរំលោភសិទ្ធរបស់រដ្ឋនីមួយៗក្នុងការរៀបចំការបោះឆ្នោតហើយបានចោទប្រកាន់គណបក្សប្រជាធិបតេយ្យថា កំពុងចង់ធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធបោះឆ្នោត មានការលម្អៀង។
សកម្មជននិយាយថា អ្នករិះគន់ទាំងនោះមិនអើពើនឹងឧទាហរណ៍ជាក់ស្តែងនៃការគាបសង្កត់អ្នកបោះឆ្នោត។
ក្រុមសិទ្ធិបោះឆ្នោតនៅហ្សកហ្ស៊ី បានដាក់ពាក្យនៅតុលាការរួចទៅហើយ ដែលចោទប្រកាន់សមាជិកសភាសាធារណរដ្ឋថា រៀបចំឡើងវិញនូវមណ្ឌលសភា ដើម្បីផ្តល់ផលប្រយោជន៍ដល់បេក្ខជនគណបក្សសាធារណរដ្ឋ និងបដិសេធការតំណាងឱ្យអ្នកបោះឆ្នោតស្បែកខ្មៅ៕
