.jpg)
បុគ្គលិកកាកបាទក្រហមយកសម្ភារផ្សេងៗទៅប្រគល់ជូនជនរងគ្រោះនៅតំបន់ Kanokupou ក្រោយភ្នំភ្លើងផ្ទុះពីថ្ងៃទី ១៥ មករា។ រូបថត AFP
តុងហ្គា ដែលជាប្រទេសមួយស្ថិតនៅទ្វីបអូសេអានីតែងជួបប្រទះនឹងគ្រោះធម្មជាតិជារឿយៗ ប៉ុន្តែគ្រោះធម្មជាតិក្នុងសប្ដាហ៍មុន គឺជាគ្រោះធ្ងន់បំផុតមិនធ្លាប់មានពីមុនមក។
ក្រោយទទួលរងនៅព្យុះធូលីមុនពេលមានបន្ទុះភ្នំភ្លើង និងរលកយក្សស៊ូណាមិរួចមក ប្រទេសនេះ ត្រូវទទួលរងនូវរបួសផ្លូវចិត្តដោយសារគ្រោះធម្មជាតិដ៏អាក្រក់មិនធ្លាប់មានពីមុនមក។ តួយ៉ាង ដូចកាលពីថ្ងៃអាទិត្យសប្ដាហ៍មុន ការប្រាស្រ័យទាក់ទងជាមួយពិភពខាងក្រៅនៅ តែមានការលំបាកដោយសារសេវាអ៊ីនធឺណិតតិចតួច ហើយសេវាទូរស័ព្ទនៅកោះនៅឆ្ងាយៗ ត្រូវបានកាត់ផ្ដាច់ទាំងស្រុង។
កាកបាទក្រហមបាននិយាយថា ខ្លួនមិនត្រឹមតែផ្តល់តង់ អាហារ ទឹក និងបង្គន់អនាម័យដល់ប្រជាជន ១៧៣ គ្រួសារនៅលើកោះធំរបស់តុងហ្គាប៉ុណ្ណោះ ទេប៉ុន្តែថែមទាំងផ្តល់សេវាផាសុខភាពផងដែរ។
លោក Drew Havea អនុប្រធានកាកបាទក្រហមតុងហ្គាបាននិយាយថា៖ «មនុស្សគ្រប់គ្នានៅតែតស៊ូនៅតែជួបការលំបាកនៅពេលនេះ។ ដោយសារតែ ព្យុះធូលី គ្រួសារទាំងនេះ ត្រូវការពារកូនរបស់ពួកគេមិនបានលេងនៅខាងក្រៅឡើយ»។
លោក Havea បាននិយាយថា ទោះបីជាអ្នកស្រុកមួយចំនួនមកពីកោះដាច់ស្រយាលដែលរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងបំផុតនៅ Ha''apai ត្រូវបានជម្លៀសទៅកាន់កោះធំ Tongatapu ក៏ដោយ ប៉ុន្តែអ្នកផ្សេងទៀត បានបដិសេធមិនចាកចេញពីទីតាំងខ្លួននោះទេ។ លោកបន្តថា ឥទ្ធិពលរបួសផ្លូវចិត្តនៃគ្រោះធម្មជាតិដ៏អាក្រក់ទាំង ២ នេះ នឹងធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវិតរបស់ពួកគេមួយរយៈ។
គាត់បាននិយាយថា៖ «ក្មេងៗគ្រប់រូបបានធំឡើងនៅក្នុងភូមិសាស្ត្រនេះ ត្រូវរៀនរស់នឹងគ្រោះធម្មជាតិ ដែលយើងជួបប្រទះ។ ឥឡូវនេះខ្ញុំគិតថាយើងពិតជាមានការព្រួយបារម្ភ ហើយចាប់ផ្តើមគិតថាតើកន្លែងទាំងនេះនឹងត្រូវរងគ្រោះទាំងនេះញឹកញាប់ប៉ុនណា?»។
ការផ្ទុះនៃភ្នំភ្លើង Hunga-Tonga-Hunga-Ha''apai ដែលស្ថិតនៅលើខ្សែចង្វាក់ភ្នំភ្លើងប៉ាស៊ីហ្វិកសកម្មរញ្ជួយ បានបញ្ជូនរលកយក្សស៊ូណាមិ ឆ្លងកាត់មហាសមុទ្រប៉ាស៊ីហ្វិក ហើយត្រូវបានគេឮ នៅចម្ងាយប្រហែល ២ ៣០០ គីឡូម៉ែត្រ ក្នុងប្រទេសនូវែលសេឡង់។
ការផ្ទុះនេះ គឺមានថាមពលខ្លាំងដែលផ្កាយរណបអវកាស បានចាប់យកមិនត្រឹមតែពពកផេះដ៏ធំប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ ចាប់បាននូវរលកបរិយាកាស ដែលសាយភាយចេញពីភ្នំភ្លើង ដែលមានល្បឿនលឿនជាងសំឡេងទៀត។
លោក John Tukuafu ម្ចាស់រមណីយដ្ឋានឆ្នេរ Vakaloa ដែលត្រូវប្រញាប់ជួយសង្គ្រោះភរិយាពីរលកយក្សស៊ូណាមិ បានរំឭកថា៖ «ខ្ញុំគិតថា ពិភពលោកនឹងឈានដល់ទីបញ្ចប់។ រមណីយដ្ឋាននេះ ស្ថិតនៅក្នុង Kanokupolu ដែលជាតំបន់រងគ្រោះធ្ងន់ធ្ងរបំផុតមួយនៅលើ Tongatapu ហើយដើមឈើ និងកម្ទេចកម្ទីត្រូវបានរុះលើរមណីយដ្ឋាននេះ»។
កញ្ញា Mary Lyn Fonua និពន្ធនាយកនៃគេហទំព័រព័ត៌មាន Matangi Tonga Online បានប្រាប់សារព័ត៌មាន Router កាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា៖ «ខ្ញុំគិតថា កោះទាំងមូលយើងមានការតក់ស្លុត។ យើងត្រូវចំណាយពេល ១ សប្តាហ៍សម្រាប់មនុស្សជាច្រើន ដើម្បីបានធូរស្បើយពីរបួសផ្លូវចិត្ត ដែលកើតចេញមកពីបទពិសោធរបស់សំឡេង «ញ័រ និងរន្ធត់»នៃការផ្ទុះនេះ។
កញ្ញាបានប្រាប់សារព័ត៌មានតាមទូរស័ព្ទកាលពីថ្ងៃអាទិត្យ ទី ២៣ មករានេះថា៖ «វាឮខ្លាំងពេក ប៉ុន្តែខ្ញុំអាចមានអារម្មណ៍ថា ផ្ទះញ័រ បង្អួចក៏ញ័រ ហើយវាកាន់តែខ្លាំងឡើងរហូតដល់មានបន្ទុះធំ។ អ្នកស្រុកកំពុងប្រាថ្នាចង់បានភ្លៀងត្រូពិក ដើម្បីលាងសម្អាតធូលីភ្នំភ្លើង «ដ៏អាក្រក់ និងរមាស់» ស្លឹកឈើនៅលើដើមឈើបានប្រែជាពណ៌ត្នោត ហើយជ្រុះចេញ»។
គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា បន្ទុះភ្នំភ្លើង Hunga Tonga-HungaHa''apai បានឈានដល់ការផ្ទុះដ៏ខ្លាំងក្លាមួយនៅថ្ងៃទី ១៥ ខែ មករា ឆ្នាំ ២០២២។ ការបញ្ចេញថាមពលយ៉ាងលឿនរបស់វា បានជំរុញឱ្យមានរលកយក្សស៊ូណាមិក្នុងមហាសមុទ្រ ដែលបណ្តាលឱ្យមានការខូចខាតនៅឆ្ងាយដូចជាឆ្នេរខាងលិចរបស់សហរដ្ឋអាមេរិក ប៉ុន្តែវាក៏បានបង្កើតរលកសម្ពាធនៅក្នុងបរិយាកាសផងដែរ។
គំរូរលកបរិយាកាសជិតនឹងការផ្ទុះ មានភាពស្មុគស្មាញណាស់ ប៉ុន្តែចម្ងាយរាប់ពាន់ម៉ាយល៍របស់វា បានលេចចេញជារលកខាងមុខដាច់ ស្រយាល ដែលធ្វើដំណើរផ្ដេកក្នុងល្បឿនជាង ៦៥០ ម៉ាយល៍ក្នុង ១ ម៉ោង នៅពេលដែលវារាលដាលទៅខាងក្រៅ។
លោក James Garvin នៃអង្គការ NASA និងជាប្រធានអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រនៅមជ្ឈមណ្ឌល Goddard Space Flight Center បានប្រាប់សារព័ត៌មាន NPR ថា ទីភ្នាក់ងារអវកាស បានប៉ាន់ប្រមាណថា ការផ្ទុះនេះ គឺប្រហែល ១០ មេហ្គាតុន ប្រហែល ៥០០ ដងខ្លាំងជាងគ្រាប់បែក ដែលបានទម្លាក់លើទីក្រុង Hiroshima ប្រទេសជប៉ុន ក្នុងអំឡុងពេលសង្គ្រាមលោកលើកទី២ ទៀត។ នេះបើតាមការសង្កេតពីផ្កាយរណប ដែលមើលដោយឧបករណ៍ចាប់សញ្ញាអ៊ីនហ្វ្រារ៉េដខាងលើ រលកមើលទៅដូចជារលក ដែលផលិតដោយការទម្លាក់ថ្មនៅក្នុងស្រះ៕
