.jpg)
លោក វ្លា៉ឌីមៀរ ពូទីន (ឆ្វេង) និងលោក ស៊ី ជីនភីង ឈរថតក្នុងអំឡុងជំនួបនៅក្នុងទីក្រុងប៉េកាំង កាលពីថ្ងៃទី ៤ កុម្ភៈ។ AFP
វិមានសំណាក់ដាយូតៃ (Duaiyutai State Guesthouse) នៅទីក្រុងប៉េកាំង គឺជាទីកន្លែងដែលរដ្ឋាភិបាលចិនប្រើប្រាស់សម្រាប់ទទួលភ្ញៀវកិត្តិយសអន្តជាតិ ចាប់ពីលោក ហេនរី ឃីស៊ីនជឺរ រហូតដល់លោក គីម ជុងអ៊ុន។ នៅទីកន្លែងនេះហើយ កាលពីថ្ងៃទី ៤ កុម្ភៈ ដែលលោកប្រធានាធិបតី ស៊ី ជីនភីង ឈរញញឹមស្វាគមន៍ប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន។
កិច្ចប្រជុំកំពូលកាលនោះ គឺជាជំនួបទល់មុខគ្នាលើកដំបូងក្នុងរយៈ ២ ឆ្នាំរវាងមេដឹកនាំទាំង ២ ហើយកើតឡើងមុនពិធីបើកការប្រកួតកីឡាអូឡាំពិករដូវរងានៅក្រុងប៉េកាំង ដោយមានលោក ពូទីន ជាភ្ញៀវកិត្តិយសរបស់លោក ស៊ី។ នេះគឺជាមិត្តភាពរវាងមេដឹកនាំផ្ដាច់ការធំបំផុតរបស់ពិភពលោក ដែលទំនាក់ទំនងផ្ទាល់ខ្លួន បានរួមបញ្ចូលគ្នាយ៉ាងរលូនជាមួយនឹងទំនាក់ទំនងភូមិសាស្ត្រនយោបាយ មានលក្ខណៈដូចអាពាហ៍ពិពាហ៍នយោបាយរវាងរាជវង្សានុវង្សក្នុងយុគសម័យកណ្ដាល។
លោក ស៊ី បានពិពណ៌នាដ៏ល្បីល្បាញថា លោក ពូទីន គឺជា «មិត្តល្អបំផុត ស្និទ្ធស្នាលបំផុត» របស់លោកហើយកាលពីឆ្នាំ ២០១៨ បានផ្ដល់ «មេដាយមិត្តភាព» មាសដ៏ធំមួយទៅឱ្យប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ីរូបនេះ នៅពេលលោកធ្វើដំណើរទស្សនកិច្ចមកក្រុងប៉េកាំង។ រីឯលោក ពូទីន វិញ នៅឆ្នាំដដែលបានប្រាប់កាសែតបក្សកុម្មុយនីស្តចិន People''s Daily ថា លោក ស៊ី គឺជាមេដឹកនាំពិភពលោកតែ ១ គត់ ដែលចូលរួមការប្រារព្ធពិធីខួបកំណើតរបស់លោក។ លោក ពូទីន និយាយ «ខ្ញុំមិនលាក់រឿងនេះទេ យើងបានកាត់សាច់ក្រក ហើយផឹកវ៉ូដកា» នៅអំឡុងពេលនៃវេទិកាកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិកនៅកោះបាលី។
ប៉ុន្តែជំនួបនៅថ្ងៃទី ៤ កុម្ភៈ ហាក់ដូចជាមានភាពកក់ក្ដៅតិចជាងជំនួបមុនៗ ដោយមេដឹកនាំទាំង ២ បានចៀសវាងការចាប់ដៃគ្នា ហើយអង្គុយទល់មុខគ្នានៅតុដ៏វែងមួយ។ លោក ស៊ី បាននិយាយដោយមានកាយវិការរស់រវើក ទៅកាន់លោក ពូទីន ដែលហាក់ដូចជាមិនចង់និយាយច្រើន ហើយឆ្លើយទៅលោកស៊ីវិញដោយបង្ហាញស្នាមញញឹមរឿយៗ។ បន្ទាប់ពីចូលរួមពិធីបើកកីឡាអូឡាំពិក លោក ពូទីន បានវិលត្រឡប់ទៅរុស្ស៊ីវិញនៅថ្ងៃដដែល ដោយចំណាយពេលតិចជាង ១០ ម៉ោងនៅក្នុងក្រុងប៉េកាំង។
អ្វីដែលសំខាន់នោះបានកើតឡើងក្រោយកិច្ចប្រជុំ ក្រោយវិមានក្រឹមឡាំងចេញផ្សាយសេចក្ដីថ្លែងការណ៍រួមមួយប្រវែង ១៥ ទំព័រជាមួយចិន។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះសរសេរថា «និន្នាការមួយបានលេចឡើងឆ្ពោះទៅរកការបែងចែកអំណាចឡើងវិញនៅក្នុងពិភពលោក» ហើយបានបញ្ជាក់ថា ភាពជាដៃគូរវាងចិននឹងរុស្ស៊ីគឺ «គ្មានដែនកំណត់ទេ»។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះក៏បង្រួបបង្រួមជំហរប្រទេសទាំង ២ លើបញ្ហាធំៗមួយចំនួន ដែលរួមមាន តៃវ៉ាន់ ការពង្រីកសមាជិកភាពអង្គការណាតូ ហើយក៏រួមមានការព្រមព្រៀងយ៉ាងទូលំទូលាយអំពីគោលការណ៍សំខាន់នៃពិភពលោកថ្មី។ សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះ បានបង្កើតការបែងចែកដែនឥទ្ធិពលនៅដែនដីអឺរ៉ាស៊ី ដោយមានលក្ខណៈស្រដៀងនឹងសន្និសីទយ៉ាល់តា ដែលធ្វើឡើងរវាងសហរដ្ឋអាមេរិក សហភាពសូវៀត ចក្រភពអង់គ្លេស និងបារាំងបន្ទាប់ពីបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី២។
បើទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយការចេញផ្សាយសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ពេញលេញដោយវិមានក្រឹមឡាំង គឺហាក់ដូចជាបានបង្កភាពភ្ញាក់ផ្អើលនៅប្រទេសចិន ខណៈក្រុងប៉េកាំង បានគ្រាន់តែចេញផ្សាយសេចក្ដីថ្លែងការណ៍សង្ខេបខ្លីប៉ុណ្ណោះ។ សារព័ត៌មានផ្លូវការរបស់ចិន Xinhua បានចំណាយពេលជិត ៥ ម៉ោង ដើម្បីចេញផ្សាយសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ពេញលេញជាភាសាចិន។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ និងភាពស្ទាក់ស្ទើររបស់ចិន ត្រូវបានរំឭកឡើងវិញរយៈពេល ៣ សប្ដាហ៍ក្រោយមក នៅពេលដែលរុស្ស៊ីធ្វើការបាញ់មីស៊ីលពីសមុទ្រ និងអាកាសទៅកាន់គោលដៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយក្រែន ហើយបញ្ជូនទាហានជើងគោកទៅលុកលុយក្នុងប្រទេសនេះ ក្នុងការប៉ះទង្គិចប្រដាប់អាវុធធំបំផុតចាប់តាំងពីសង្គ្រាមលោកលើកទី២ មក។
គេនៅមិនច្បាស់ទេថា នៅក្នុងជំនួបខាងលើតើលោក ពូទីន បានប្រាប់លោក ស៊ី អំពីផែនការរបស់លោកដែរ ឬទេ? ឬតើលោក ស៊ី ដឹងថា រុស្ស៊ីនឹងធ្វើការវាយប្រហារដល់កម្រិតនេះដែរ ឬទេ? យ៉ាងណាក្ដីចង់ ឬមិនចង់សេចក្ដីថ្លែងការណ៍នេះ បានធ្វើឱ្យចិនក្លាយជាអ្នកគាំទ្ររុស្ស៊ីក្នុងការធ្វើសកម្មភាពបែបនេះ បើទោះបីក្រុងប៉េកាំងព្យាយាមបង្ហាញជំហរអព្យាក្រឹតក៏ដោយ ដោយសារឥឡូវនេះលោក ពូទីន បានប្រើប្រាស់ហេតុផលរារាំងការពង្រីកអង្គការណាតូ ក្នុងចំណោមហេតុផលនៃការលុកលុយចូលអ៊ុយក្រែន។
ប្រទេសចិន ដូចប្រទេសភាគច្រើនជុំវិញពិភពលោក បានបង្ហាញភាពភ្ញាក់ផ្អើលចំពោះការលុកលុយ និងការខូចខាតប្រទេសអ៊ុយក្រែន ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលបានបង្ហាញភាពលម្អៀងទៅរកប្រទេសរុស្ស៊ី ដោយក្រសួងការបរទេសចិនបានបដិសេធហៅការលុកលុយនេះថា «ការឈ្លានពាន» ហើយសារព័ត៌មានផ្លូវការមួយចំនួនបានបន្ទរសាររបស់រដ្ឋាភិបាលរុស្ស៊ី។
ប៉ុន្តែ រុស្ស៊ីបានប្រឈមនឹងឧបសគ្គយ៉ាងខ្លាំងក្នុងសង្គ្រាមនៅប្រទេសអ៊ុយក្រែន ធៀបទៅនឹងសង្គ្រាមឆេឆិនី កាលពីឆ្នាំ ២០០០ សង្គ្រាមហ្សកហ្ស៊ីឆ្នាំ ២០០៨ ការកាត់យកគ្រីមាឆ្នាំ ២០១៤ និងសង្គ្រាមស៊ីរី ឆ្នាំ ២០១៥ ដែលសុទ្ធតែជោគជ័យទាំងយោធា និងនយោបាយ។ ភាពយឺតយ៉ាវ និងទិដ្ឋភាពដ៏ក្រៀមក្រំនៃសង្គ្រាមលើកនេះ ក៏អាចប៉ះពាល់ដល់ទំនុកចិត្តរបស់ប្រទេសចិន លើមេដឹកនាំរុស្ស៊ីផងដែរ។
សម្ទុះទៅមុខនៃការលុកលុយរបស់រុស្ស៊ី គឺស្ទើរតែបាត់បង់អស់ទៅហើយ ដោយប្រឈមនឹងការតដៃយ៉ាងខ្លាំងក្លាពីកងកម្លាំងអ៊ុយក្រែន។ ការបាត់បង់សម្ទុះនេះ បានធ្វើឱ្យរុស្ស៊ី បង្វែរទៅរកយុទ្ធសាស្ត្របាញ់ផ្លោងទៅលើទីក្រុងធំៗធ្វើឱ្យជនស៊ីវិលជាច្រើននាក់ស្លាប់។ បន្ថែមពីលើនេះទណ្ឌកម្មរបស់លោកខាងលិច គឺកំពុងបង្កការខូចខាតយ៉ាងខ្លាំង ទៅលើសេដ្ឋកិច្ចរបស់រុស្ស៊ី។
៣ សប្ដាហ៍បន្ទាប់ពីការលុកលុយចាប់ផ្ដើម កងកម្លាំងរុស្ស៊ីប្រឈមនឹងការខាតបង់យ៉ាងខ្លាំងហើយចិន គឺកាន់តែស្ថិតក្រោមសម្ពាធកាន់តែខ្លាំងឱ្យបំពេញកាតព្វកិច្ចក្នុងភាពជាដៃគូ «គ្មានដែនកំណត់» ជាមួយរុស្ស៊ី។ មន្ត្រីអាមេរិកបានអះអាងថា ចិនបានបង្ហាញសញ្ញាថា ខ្លួនអាចបំពេញសំណើសុំជំនួយយោធារបស់រុស្ស៊ី។ រុស្ស៊ីបានច្រានចោលថា ខ្លួនមិនបានធ្វើសំណើបែបនេះទេ ហើយចិននិយាយថា អាមេរិកកំពុងចែកចាយ «ព័ត៌មានមិនពិត»។
អ្នកវិភាគជាច្រើននិយាយថា ឥឡូវនេះលោក ស៊ី ប្រឈមមុខនឹងជម្រើសដ៏លំបាកមួយ៖ តើគួរផ្ដល់ជំនួយឱ្យរុស្ស៊ី ឬឈរមួយកន្លែង ខណៈរុស្ស៊ីប្រឈមមុខនឹងការបរាជ័យ ពោលគឺការឆ្លើយនឹងសំណួរថាតើភាពជាដៃគូ «គ្មានដែនកំណត់» នឹងមានដែនកំណត់ដែរ ឬទេ?
មន្ត្រីសហរដ្ឋអាមេរិកជាច្រើនបានព្រមានប្រទេសចិន ថា ពួកគេនឹងប្រឈមផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងប្រសិនក្រុងប៉េកាំង សម្រេចចិត្តជួយរុស្ស៊ីគេចពីការដាក់ទណ្ឌកម្ម។
ប្រសិនបើប្រទេសចិន ផ្ដល់ជំនួយឱ្យរុស្ស៊ី នោះសង្គ្រាមត្រជាក់ថ្មីមួយនឹងកើតឡើង ហើយប្រទេសជុំវិញពិភពលោកនឹងត្រូវបែកខ្ញែកជាប្លុក ២ ប្រឆាំងគ្នា៕
វីដេអូ៖
