.jpg)
លោកស្រី អឺស៊ូឡាវ៉ុន ឌែរឡេយែន ថ្លែងនៅកិច្ចប្រជុំសភាអឺរ៉ុប។AFP
នៅថ្ងៃទី ៣ នៃការលុកលុយរបស់រុស្ស៊ីទៅលើអ៊ុយក្រែន ប្រធានគណៈកម្មការអឺរ៉ុបលោកស្រី អឺស៊ូឡាវ៉ុន ឌែរឡេយែន បានចំណាយពេលពេញ១ថ្ងៃនោះ នៅក្នុងប៊ុយរ៉ូរបស់លោកស្រីនិយាយទូរស័ព្ទដើម្បីស្វែងរកចំណុចមូលមតិគ្នាក្នុងចំណោមរដ្ឋាភិបាលលោកខាងលិចអំពីការដាក់ទណ្ឌកម្មហិរញ្ញវត្ថុ និងសេដ្ឋកិច្ចដ៏ទូលំទូលាយ និងធ្ងន់ធ្ងរបំផុតដែលបានដាក់លើសត្រូវ។ ប៉ុន្តែក្នុងដំណើរការនេះលោកស្រីបានជួបឧបសគ្គមួយ។
កិច្ចព្រមព្រៀងជិតឈានដល់ ប៉ុន្តែនៅក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងរតនាគារអាមេរិកលោកស្រី ចាណេត ឡេយែន គឺនៅពិនិត្យលើសេចក្ដីលម្អិតលើវិធានការធ្ងន់ធ្ងរបំផុត គឺការដាក់ទណ្ឌកម្មដោយផ្ទាល់លើធនាគារកណ្ដាលរុស្ស៊ី។ សហរដ្ឋអាមេរិក គឺជាកម្លាំងជំរុញចម្បងក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មលើរុស្ស៊ី ប៉ុន្តែហាក់ដូចជា មានភាពស្ទាក់ស្ទើរលើវិធានការនេះ។ ខណៈពេលដែលលោកស្រី ឡេយែន ពិនិត្យលើព័ត៌មានលម្អិតភាគីសហភាពអឺរ៉ុបព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំងថាផែនការនេះ នឹងអាចបែកធ្លាយទៅរុស្ស៊ី ហើយព្យាយាម? ជំរុញឱ្យមានការអនុវត្តឱ្យបានឆាប់បំផុត។ មន្ត្រីសហភាពអឺរ៉ុបមួយចំនួនបានបង្ហាញការព្រួយបារម្ភអំពីការពន្យារពេលនេះ។
លោកស្រី វ៉ុនឌែរឡេយែន បានធ្វើការហៅទូរស័ព្ទទៅកាន់នាយករដ្ឋមន្ត្រីអ៊ីតាលីលោក ម៉ារីអូ-ដ្រាហ្គី ដើម្បីជំរុញឱ្យលោកធ្វើការបញ្ចុះបញ្ចូលនិងពន្យល់លោកស្រី យែឡេន ដោយផ្ទាល់។ លោក ដ្រាហ្គី បានប្រើប្រាស់ «វេទមន្ត» របស់លោកទៅលើលោកស្រី យែឡេន ហើយនៅល្ងាចនោះអាមេរិកបានយល់ព្រមលើការដាក់ទណ្ឌកម្ម។
លោកស្រី ឡេយែន ដែលជាអតីតប្រធានក្រុមប្រឹក្សាភិបាលធនាគារកណ្ដាលអាមេរិក និងលោក ដ្រាហ្គី ដែលជាអតីតប្រធានធនាគារកណ្ដាលអឺរ៉ុប គឺជាមន្ត្រីជើងចាស់ដែលដឹងយ៉ាងច្បាស់អំពីផលប៉ះពាល់យ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរនៃវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច។
ពួកគេមានបទពិសោធស្ដារសេដ្ឋកិច្ចហើយផ្ដល់ភាពស្ងប់ និងស្ថិរភាពដល់ទីផ្សារហិរញ្ញវត្ថុកំពុងមានភាពភ័យស្លន់ស្លោ។ ប៉ុន្តែក្នុងករណីនេះលោកស្រី យែឡេន និងលោក ដ្រាហ្គី បានយល់ព្រមលើផែនការបង្កកស្តុកបម្រុងរូបិយប័ណ្ណបរទេសរបស់ធនាគារកណ្ដាលរុស្ស៊ីស្មើនឹង ៦៤៣ ពាន់លានដុល្លារ ដែលស្មើនឹងការប្រកាសសង្គ្រាមហិរញ្ញវត្ថុជាមួយនឹងរុស្ស៊ី។
នេះ គឺជាប្រភេទសង្គ្រាមថ្មីបំផុតដែលធ្វើឱ្យដុល្លារអាមេរិក និងរូបិយប័ណ្ណលោកខាងលិចដទៃទៀតឱ្យក្លាយជាអាវុធ ដើម្បីដាក់ទណ្ឌកម្មលើសត្រូវរបស់ពួកគេ។ វាគឺជាវិធីសាស្ត្រជម្លោះថ្មីមួយដែលត្រូវបង្កើតឡើងក្នុងរយៈពេល ២ ទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ។ ប្រជាជនអាមេរិកមានភាពធុញទ្រាន់ចំពោះអន្តរាគមន៍យោធា និងអ្វីដែលគេហៅថា «សង្គ្រាមគ្មានទីបញ្ចប់»។ បច្ចុប្បន្នសង្គ្រាមហិរញ្ញវត្ថុបានបំពេញចន្លោះប្រហោងមួយផ្នែកនៃការចៀសវាងសង្គ្រាមប្រដាប់អាវុធ។ ក្នុងករណីគ្មានជម្រើសយោធា ឬការទូតច្បាស់លាស់ ការដាក់ទណ្ឌកម្ម ជាពិសេសទណ្ឌកម្មបានក្លាយជាជម្រើសចម្បងនៃគោលនយោបាយសន្តិសុខ។
ការធ្វើឱ្យហិរញ្ញវត្ថុក្លាយជាអាវុធ មានផលប៉ះពាល់យ៉ាងជ្រាលជ្រៅចំពោះអនាគតនៃនយោបាយ និងសេដ្ឋកិច្ចអន្តរជាតិ។ ការសន្មតជាច្រើនក្នុងយុគសម័យក្រោយសង្គ្រាមត្រជាក់ត្រូវបានគេចាត់ទុកជាមោឃៈ។ សកលភាវូបនីយកម្ម ធ្លាប់ត្រូវបានគេគាំទ្រជារនាំងបង្ការមិនឱ្យមានជម្លោះ ដោយរំពឹងថា បណ្ដាញនៃភាពអាស្រ័យលើគ្នាទៅវិញទៅមក នឹងធ្វើឱ្យសត្រូវប្រែជាមិត្ត។ ផ្ទុយទៅវិញវាបានក្លាយជាសមរភូមិថ្មីទៅវិញ។
ប្រភេទសង្គ្រាមនេះ មានកំណើតបន្ទាប់ពីការវាយប្រហារលើអគារភ្លោះមជ្ឈមណ្ឌលពាណិជ្ជកម្មពិភពលោកនៅថ្ងៃទី ១១ ខែ កញ្ញា ឆ្នាំ ២០០១។ កាលនោះប្រធានាធិបតី ចច ប៊ូស បានប្ដេជ្ញា «បង្អត់ប្រាក់ពីក្រុមភេរវករ» ហើយបានជំរុញសភាអាមេរិកអនុម័តច្បាប់ ដើម្បីបង្កើតវិធានការដាក់ទណ្ឌកម្មហិរញ្ញវត្ថុ។ វិធានការទណ្ឌកម្មហិរញ្ញវត្ថុ ត្រូវបានអនុវត្តលើស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុណាមួយដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការផ្គត់ផ្គង់ថវិកាឱ្យក្រុមភេរវករ។
ដោយចៃដន្យ ប្រទេសដែលអាមេរិកគំរាមដាក់ទណ្ឌកម្មហិរញ្ញវត្ថុមុនគេ គឺប្រទេសអ៊ុយក្រែន ដោយកាលពីឆ្នាំ ២០០២ សហរដ្ឋអាមេរិកបានព្រមានថា ប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុអ៊ុយក្រែន គឺពោរពេញទៅដោយឧក្រិដ្ឋកម្មលាងលុយកខ្វក់។ ក្រោមសម្ពាធនេះ អ៊ុយក្រែនបានអនុម័តច្បាប់ប្រឆាំងការលាងលុយកង្វក់។
បន្ទាប់ពីប្រើប្រាស់វិធានការទណ្ឌកម្មពាណិជ្ជកម្មស្ទើរតែគ្រប់មុខ ហើយនៅតែគិតថា វាមិនគ្រប់គ្រាន់ទៀត រដ្ឋបាលលោកប៊ូសបានអនុវត្តទណ្ឌកម្មហិរញ្ញវត្ថុដំបូងគេលើប្រទេសអ៊ីរ៉ង់។ លោកប្រធានាធិបតី ប៉ារ៉ាក់ អូបាម៉ា បានបន្តការដាក់ទណ្ឌកម្មហិរញ្ញវត្ថុលើអ៊ីរ៉ង់ ដោយចាត់វិធានការចុងក្រោយក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មលើធនាគារកណ្ដាលអ៊ីរ៉ង់។ ក្រោមសម្ពាធនេះ អ៊ីរ៉ង់បានចរចាជាមួយមហាអំណាចពិភពលោក ដើម្បីដកទណ្ឌកម្មទាំងនេះ ជាថ្នូរនឹងការដាក់កម្រិតលើកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែររបស់ខ្លួន ប្រសិទ្ធភាពនៃទណ្ឌកម្មហិរញ្ញវត្ថុនេះ គឺកើតចេញពីវត្តមានគ្រប់ទិសទីនៃប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក។ វាគឺជារូបិយប័ណ្ណប្រើប្រាស់ច្រើនជាងគេក្នុងពិភពលោក សម្រាប់ប្រតិបត្តិការពាណិជ្ជកម្ម និងហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ដែលជាញឹកញាប់ត្រូវឆ្លងកាត់បណ្ដាញធនាគារអាមេរិក។ ទីផ្សារមូលធនរបស់អាមេរិក គឺធំជាងក្នុងពិភពលោក ហើយមូលបត្របំណុលរបស់ខ្លួនបានដើរតួជាឧបករណ៍ធានាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក។
ជាលទ្ធផល វាពិបាកណាស់សម្រាប់ធនាគារកណ្ដាល ស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ និងក្រុមហ៊ុនបន្តដំណើរការបាន ប្រសិនបើពួកគេត្រូវបានកាត់ផ្ដាច់ពីដុល្លារអាមេរិក និងប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុអាមេរិក។ បន្ថែមពីលើប្រាក់ដុល្លារ ការកាត់ផ្ដាច់ប្រាក់អឺរ៉ូ ប្រាក់ផោនអង់គ្លេស ប្រាក់យេ៉នជប៉ុន ប្រាក់ហ្វ្រង់ស្វីស គឺនឹងធ្វើឱ្យទណ្ឌកម្មកាន់តែមានផលប៉ះពាល់។
ការដាក់ទណ្ឌកម្មលើធនាគារកណ្ដាលរបស់រុស្ស៊ី គឺជាលើកទី១ ហើយដែលអាវុធនេះ ត្រូវបានប្រើប្រាស់ប្រឆាំងនឹងសេដ្ឋកិច្ចដ៏មានសំខាន់មួយ និងជាលើកដំបូងដែលជាផ្នែកមួយនៃសង្គ្រាម ជាពិសេសជម្លោះដែលពាក់ព័ន្ធនឹងមហាអំណាចនុយក្លេអ៊ែរមួយ។
ជាការពិតណាស់ការធ្វើបែបនេះ ក៏ហានិភ័យសម្រាប់អាមេរិកផងដែរ។ ការដាក់ទណ្ឌកម្មអាចជំរុញឱ្យមានប្រតិកម្មប្រឆាំងនឹងឥទ្ធិពលរបស់ប្រាក់ដុល្លារនៅក្នុងប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោក។ ក្នុងរយៈពេល ៥ សប្ដាហ៍ បន្ទាប់ការដាក់ទណ្ឌកម្មដំបូង ប្រាក់រូប្លិ៍របស់រុស្ស៊ីចាប់ផ្ដើមងើបឡើងវិញ ហើយមន្ត្រីរុស្ស៊ីប្ដេជ្ញាស្វែងរកចន្លោះប្រហោងក្នុងទណ្ឌកម្មរបស់អាមេរិក។
ទោះជាលទ្ធផលបែបណាក៏ដោយការដាក់ទណ្ឌកម្ម ដើម្បីបង្កកទុនបម្រុងរុស្ស៊ីបង្ហាញពីការផ្លាស់ប្ដូរជាប្រវត្តិស្រាស្ត ក្នុងការអនុវត្តគោលនយោបាយការបរទេស៕
