.jpg)
លោកប្រធានាធិបតី រ៉ាម៉ាផូសា ថ្លែងក្នុងកិច្ចប្រជុំ ១ នៅក្រសួងទំនាក់ទំនង និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិនាពេលកន្លងទៅ។ AFP
២ សប្ដាហ៍បន្ទាប់ពីរថក្រោះរុស្ស៊ីឆ្លងព្រំដែនចូលប្រទេសអ៊ុយក្រែន ប្រធានាធិបតីអាហ្វ្រិកខាងត្បូងលោក ស៊ីរីល រ៉ាម៉ាផូសា បាននិយាយទូរស័ព្ទជាមួយប្រធានាធិបតីរុស្ស៊ី លោក វ្ល៉ាឌីមៀរ ពូទីន។ នៅថ្ងៃដដែល មេដឹកនាំអឺរ៉ុប បានរៀបចំជំនួបនៅក្រុងវ៉ារសាយ ដោយមានការព្រមានថា លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យកំពុងប្រឈមនឹងការគំរាមកំហែង។ ប៉ុន្តែលោក រ៉ាម៉ាផូសា ហាក់ដូចជាមានជំហរខុសពីនេះ។
លោក រ៉ាម៉ាផូសា បានសរសេរលើបណ្ដាញសង្គម Twitter ថា៖ «សូមថ្លែងអំណរគុណចំពោះឯកឧត្ដមប្រធានាធិបតី វ្លា៉ឌីមៀរ ពូទីន សម្រាប់ទទួលការហៅទូរស័ព្ទរបស់ខ្ញុំនៅថ្ងៃនេះ ដូច្នេះខ្ញុំអាចទទួលបានការយល់ដឹងអំពីស្ថានភាពដែលកំពុងកើតឡើងរវាងរុស្ស៊ី និងអ៊ុយក្រែន»។ លោក រ៉ាម៉ាផូសា ដែលបានស្ដីបន្ទោសការពង្រីកសមាជិកភាពណាតូសម្រាប់សង្គ្រាមនេះ បាននិយាយថា លោក ពូទីន «កោតសរសើរចំពោះវិធីសាស្ត្រតុល្យភាពរបស់យើង»។
ប្រធានាធិបតីអាហ្វ្រិកខាងត្បូង គឺមិនមែនតែឯងទេក្នុងការប្រកាន់ជំហរ «តុល្យភាព» ចំពោះសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន។ ប្រធានាធិបតីប្រេស៊ីលលោក ចែរបូលសូណារ៉ូ និយាយថា៖ «យើងនឹងបន្តធ្វើជាអព្យាក្រឹត និងជួយតាមអ្វីដែលអាចធ្វើទៅបាន»។
ប្រធានាធិបតីម៉ិកស៊ិកលោក អង់ទ្រេស ម៉ានូអែល ឡូប៉េស អូប្រាដរ ក៏បានបដិសេធមិនចូលរួមក្នុងការដាក់ទណ្ឌកម្មលើរុស្ស៊ីដែរ ដោយនិយាយថា៖ «យើងនឹងមិនទទួលយកការសងសឹកផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចណាមួយទេពីព្រោះយើងចង់មានទំនាក់ទំនងល្អជាមួយរដ្ឋាភិបាលទាំងអស់នៅលើពិភពលោក»។
ចំណែកចុងក្រោយ គឺមានប្រទេសចិន ដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តកាន់តែជិតស្និទ្ធរបស់រុស្ស៊ី។ សេដ្ឋកិច្ចធំជាងគេទី២ នេះ បានបដិសេធយ៉ាងដាច់អហង្ការក្នុងការរិះគន់ការលុកលុយរបស់រុស្ស៊ីទៅលើអ៊ុយក្រែន។
សង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែនហាក់ដូចជាបានរួបរួមពិភពលោកក្នុងការថ្កោលទោសសកម្មភាពរបស់រុស្ស៊ី ប៉ុន្តែក្រៅពីសម្ព័ន្ធភាពលោកខាងលិចប្រឆាំងនឹងរុស្ស៊ី ពិភពលោក គឺមិនមានរណសិរ្សជាក់ស្ដែងមួយទេ។ នេះអាចមានឥទ្ធិពលយ៉ាងខ្លាំងសម្រាប់អនាគតនៃវិស័យហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិនៅពេលដែលប្រទេសជុំវិញពិភពលោកឆ្លើយតបទៅនឹងវិធានការទណ្ឌកម្មយ៉ាងខ្លាំងដោយសហរដ្ឋអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនក្នុងការបង្កកទុនបម្រុងរូបិយប័ណ្ណបរទេសរបស់រុស្ស៊ី។
ប្រសិទ្ធភាពនៃការដាក់ទណ្ឌកម្មដ៏ខ្លាំងក្លានេះ គឺរំពឹងអំណាចរបស់ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកដែលគេចាត់វាជារូបិយប័ណ្ណសកល ដោយវាត្រូវបានប្រើប្រាស់ក្នុងពាណិជ្ជកម្ម ប្រតិបត្តិការហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិស្ទើរតែទាំងអស់ និងជាផ្នែកដ៏ធំក្នុងទុនបម្រុងរបស់ធនាគារកណ្ដាលរបស់ប្រទេសជុំវិញពិភពលោក។ ប៉ុន្តែការធ្វើឱ្យប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកក្លាយជាអាវុធបែបនេះ សហរដ្ឋអាមេរិក និងសម្ព័ន្ធមិត្តរបស់ខ្លួនប្រថុយនឹងការបង្កឱ្យមានប្រតិកម្មពីប្រទេសនានា ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់អំណាចប្រាក់ដុល្លារ ហើយធ្វើឱ្យពិភពលោកបែកខ្ញែកជាប្លុកសេដ្ឋកិច្ចប្រជែងគ្នាដែលនឹងផ្ដល់ផលអាក្រក់ដល់ប្រទេសទាំងអស់។
ប្រទេសចិន ជាពិសេសមានផែនការរយៈពេលវែងដើម្បីធ្វើឱ្យរូបិយប័ណ្ណរបស់ខ្លួនដើរតួ កាន់តែសំខាន់ក្នុងប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ។ ទីក្រុងប៉េកាំងចាត់ទុកអំណាចរបស់ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក រួមជាមួយអំណាចកងទ័ពជើងទឹកអាមេរិកថាជាផ្នែកសំខាន់បំផុតនៃអំណាចទាំងមូលរបស់អាមេរិក ហើយខ្លួនបំណងចង់ដាប់បំបែក។ ការឆ្លើយតបរបស់អាមេរិកចំពោះសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែន គឺកាន់តែពង្រឹងទស្សនៈនេះ។
ការស្លាប់របស់ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកត្រូវបានគេព្យាករជាច្រើនលើកច្រើនសារួចទៅហើយ ប៉ុន្តែរូបិយប័ណ្ណនេះ បានរក្សាជំហររបស់ខ្លួន។
និចលភាព គឺជាកម្លាំងដ៏មានឥទ្ធិពលក្នុងវិស័យហិរញ្ញវត្ថុឆ្លងព្រំដែន ដោយនៅពេលដែលរូបិយប័ណ្ណមួយត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយ នោះវានឹងអាចរក្សាជំហរដោយ ស្វ័យប្រវត្តិបាន។
ប៉ុន្តែប្រសិនបើមានការងាកចេញសន្សឹមៗពីប្រាក់ដុល្លារក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំខាងមុខនេះ ការដាក់ទណ្ឌកម្មលើធនាគារកណ្ដាលរុស្ស៊ីអាចនឹងត្រូវគេមើលឃើញថា មិនមែនជាវិធីថ្មីដើម្បីដាក់សម្ពាធលើគូប្រជែងទេ ប៉ុន្តែជាពេលដែលអំណាចរបស់ដុល្លារអាមេរិកចាប់ផ្ដើមធ្លាក់ចុះ។
ឧទាហរណ៍នៃសង្គ្រាមហិរញ្ញវត្ថុត្រូវបានអនុវត្តលើការរារាំងអំពើភេរវកម្ម ឬករណីជាក់ស្ដែងមួយចំនួនដូចជាការរារាំងកម្មវិធីនុយក្លេអ៊ែររបស់អ៊ីរ៉ង់។ ប៉ុន្តែការធ្វើបែបនេះទៅលើប្រទេសដែលមានទំហំ និងអំណាចស្មើរុស្ស៊ី គឺមិនធ្លាប់កើតឡើងពីមុនទេ។
អ្នកវិភាគនិយាយថា គេចាប់ផ្ដើមឃើញសញ្ញាថា រុស្ស៊ីកំពុងត្រួសត្រាយរកផ្លូវដើម្បីចៀសវាងទណ្ឌកម្មដោយប្រើប្រាស់អំណាចរបស់ដុល្លាររួចទៅហើយ។ មធ្យោបាយមួយ គឺការធ្វើពាណិជ្ជកម្មដោយប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណទ្វេភាគី។ មន្ត្រីប្រទេសឥណ្ឌា បាននិយាយថា ប្រទេសទាំង ២ អាចរៀបចំយន្តការពាណិជ្ជកម្មរូប្លរូពី ដោយតម្លៃនឹងត្រូវចរចានៅក្នុងការដោះដូរ ដែលនេះជាវិធីដែលប្រទេសឥណ្ឌា បានធ្វើកាលពីសម័យសហភាពសូវៀត។ ប៉ុន្តែពួកគេបានសង្កត់ធ្ងន់ថា រឿងនេះមិនទាន់បានសម្រេចនៅឡើយទេ។
អ្នកវិភាគមួយចំនួនទៀតនិយាយថា ទណ្ឌកម្មទាំងនេះនឹងជំរុញឱ្យមានការឈប់ប្រើប្រាស់រូបិយប័ណ្ណពិត ដើម្បីផ្លាស់ប្ដូរទៅប្រើរូបិយប័ណ្ណឌីជីថលទៅវិញ ដែលមានដំណើរការនៅខាងក្រៅប្រព័ន្ធធនាគារអន្តរជាតិ។
ទណ្ឌកម្មក៏អាចពន្លឿនការផ្លាស់ប្តូរហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៃហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិផងដែរ។ ជាផ្នែកមួយនៃការជំរុញរបស់ខ្លួន ដើម្បីកាត់បន្ថយការពឹងផ្អែកលើប្រព័ន្ធដែលគ្រប់គ្រងដោយសហរដ្ឋអាមេរិក ប្រទេសចិន បានចំណាយពេលជាច្រើនឆ្នាំដើម្បីបង្កើតប្រព័ន្ធទូទាត់អន្តរធនាគារឆ្លងព្រំដែន (Cips) ផ្ទាល់ខ្លួន ដែលឥឡូវនេះមានស្ថាប័នសមាជិកចំនួន ១ ២០០ នៅប្រទេសចំនួន ១០០។
Cips នៅតូចនៅឡើយបើធៀបនឹង Swift ដែលជាប្រព័ន្ធទូទាត់ប្រាក់ដែលមានមូលដ្ឋាននៅអឺរ៉ុប ដែលជាផ្នែកសំខាន់នៃរបបដាក់ទណ្ឌកម្មប្រឆាំងនឹងរុស្ស៊ី។ ប៉ុន្តែការបណ្ដេញធនាគាររុស្ស៊ីដ៏ធំបំផុតចេញពី Swift បានផ្ដល់នូវឱកាសពង្រីកដល់ Cips របស់ចិន។
បើទោះបីជាមានការលើកឡើងបែបនេះក៏ដោយ គេមានហេតុផលរឹងមាំដែលថា ទណ្ឌកម្មទណ្ឌកម្មទាំងនេះ នឹងរុះរើសសរដ៏សំខាន់មួយរបស់វិស័យហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោកយ៉ាងហោចណាស់សម្រាប់អនាគតជិតៗនេះ។ បើទោះបីជាប្រាក់រូប្លរុស្ស៊ីបានងើបឡើងវិញនៅពេលថ្មីៗនេះក៏ដោយ ការងើបឡើងវិញ គឺល្អមើលតែពីសម្បកខាងក្រៅទេ ដោយវិធានការរុស្ស៊ីបានអនុវត្តឱ្យមានការងើបឡើងវិញនេះ ដូចជាការបង្កើនអត្រាការប្រាក់ដល់កម្រិតខ្ពស់បំផុត និងកំណត់លំហូររូបិយប័ណ្ណយ៉ាងតឹងរ៉ឹង គឺនឹងបង្កផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ខ្លួន។ បន្ថែមពីលើនេះធម្មជាតិនៃទណ្ឌកម្មនេះ គឺមិនមែនការបង្កផលប៉ះពាល់ភ្លាមៗទេ គឺការបង្កផលប៉ះពាល់ជាយូរអង្វែង និងរ៉ាំរ៉ៃ។
បន្ថែមពីលើនេះអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុបបានគំរាមដាក់ទណ្ឌកម្មទៅលើអ្នកដែលជួយរុស្ស៊ីគេចវេះពីជាទណ្ឌកម្ម ធ្វើឱ្យកត្តារារាំងដ៏ធំមួយ សូម្បីតែសម្រាប់ធនាគារនៅក្នុងប្រទេសដែលចង់ជួយរុស្ស៊ី។
បន្ថែមពីលើនេះការព្យាយាមកាត់ផ្ដាច់មិនប្រើប្រាស់ប្រាក់ដុល្លារក៏មិនអាចទៅរួចនៅពេលនេះ ដោយសារហេតុផលសាមញ្ញមួយ គឺកង្វះរូបិយប័ណ្ណដទៃទៀតដើម្បីយកមកជំនួស។ វិបត្តិនោះគឺធ្ងន់ធ្ងរជាពិសេសសម្រាប់ប្រទេសចិន។ ដោយមានទុនបម្រុងរូបិយប័ណ្ណបរទេសស្មើនឹង ៣,២ ទ្រីលានដុល្លារ ដែលត្រូវការក្នុងការវិនិយោគ ប្រទេសចិន គ្មានជម្រើសអ្វីក្រៅពីការកាន់កាប់ប្រាក់ដុល្លារមួយផ្នែកដ៏ធំនោះទេ។ ក្រៅពីអឺរ៉ុប និងជប៉ុន ដែលបានឈរជាមួយអាមេរិកក្នុងករណីនេះ គេមិនមានទ្រព្យសម្បត្តិហិរញ្ញវត្ថុគ្រប់គ្រាន់ក្នុងរូបិយប័ណ្ណផ្សេងទៀត ដើម្បីបំពេញតម្រូវការនោះទេ៕
វីដេអូ៖
