.jpg)
អ្នកធ្វើការនិងអ្នកស្ម័គ្រចិត្តសម្លឹងមើលបរិវេណដែលអ្នកស្រុកត្រូវធ្វើតេស្តរកមេរោគកូវីដ ១៩ នៅពេលបិទសង្កាត់ ១ នៅក្នុងទីក្រុងសៀងហៃ។ AFP
ចាប់តាំងពីរីករាលដាលដំបូងកាលពីចុងឆ្នាំ ២០១៩ ជំងឺកូវីដ ១៩ បានបណ្តាលឱ្យមនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ៦ លាននាក់ស្លាប់នៅជុំវិញពិភពលោក ក្នុងចំណោមករណីវិជ្ជមានជិត ៥០០ លានករណី។ នេះបើតាមទិន្នន័យរបស់អង្គការសុខភាពពិភពលោក។
ករណីភាគច្រើនលើសលប់បានរួចផុតពីជំងឺនេះដោយក្រោយពីការឆ្លងប៉ុន្មានថ្ងៃ ឬសប្ដាហ៍បានធ្វើតេស្តអវិជ្ជមានសម្រាប់វីរុសកូរ៉ូណា។ ប៉ុន្តែអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រប៉ាន់ស្មានថា មនុស្សយ៉ាងហោចណាស់ ១០០ លាននាក់បានរងគ្រោះពី «ជំងឺកូវីដវែង» ដែលមានរោគសញ្ញាជំងឺនេះលើសពី ១២ សប្ដាហ៍ បើទោះបីជាធ្វើតេស្តអវិជ្ជមានម្ដងហើយម្ដងទៀតក៏ដោយធ្វើពួកគេហាក់ដូចជាពិការមិនអាចបំពេញការងារបាន។
អ្នកជំងឺបានរាយការណ៍អំពីរោគសញ្ញាយ៉ាងទូលំទូលាយដោយមានការថប់ដង្ហើមធ្ងន់ធ្ងរ និងចង្វាក់បេះដូងលោតលឿនជាងធម្មតាជារោគសញ្ញាទូទៅជាងគេ ប៉ុន្តែក៏រួមមានបញ្ហាក្រពះពោះវៀន ការអស់កម្លាំងខ្លាំង និងការគេងមិនលក់រ៉ាំរ៉ៃ។ ក្នុងករណីមួយចំនួនតូច អ្នកជំងឺមានរោគសញ្ញាហ៊ឹងត្រចៀករ៉ាំរ៉ៃ ញ័រដៃជើង និងការឈឺចាប់លើចុងសរសៃប្រសាទ ឬប្រតិកម្មរសើបចំពោះសំឡេង និងពន្លឺរំខាន។
អ្នកផ្សេងទៀតទទួលរងមានរោគសញ្ញាផ្លូវចិត្ត និងការគិតដែលពិបាកនឹងមើលឃើញ ប៉ុន្តែនៅតែបង្កពិការភាពស្មើនឹងរោគសញ្ញាដទៃទៀត។ មនុស្សជាច្រើនទទួលរងពីជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត (Depression) ការថប់បារម្ភ (Anxiety) និង «អាប់អួខួរក្បាល» ដែលជាការលំបាកក្នុងការចងចាំការផ្ដោតអារម្មណ៍ និងការសម្រេចចិត្ត។
ខណៈពេលដែល «កូវីដវែង» បង្កផលប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរលើអ្នកជំងឺនីមួយៗ វាក៏តំណាងឱ្យគ្រោះមហន្តរាយកំពុងចេញជារូបរាងសម្រាប់អាជីវកម្ម និងសេដ្ឋកិច្ច ដោយវាអាចបង្ខំឱ្យមនុស្សជាច្រើនចាកចេញពីទីផ្សារការងារ នៅចំពេលដែលនិយោជកមានការលំបាកស្វែងរកនិយោជិតថ្មីរួចទៅហើយ។
បើតាមការសិក្សាមួយទៅលើផលប៉ះពាល់នៃជំងឺកូវីដ ១៩ ទៅលើអ្នកជំងឺនៅចក្រភពអង់គ្លេសបានបង្ហាញថា អ្នកជំងឺម្នាក់ក្នុងចំណោម ៥ នាក់ ដែលមានរោគសញ្ញាធ្ងន់ធ្ងរត្រូវសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យនៅមិនទាន់ចូលធ្វើការវិញ ៥ ខែ បន្ទាប់ពីពួកគេចាកចេញពីមន្ទីរពេទ្យ។ អ្នកជំងឺសមាមាត្រស្រដៀងគ្នា បានធ្វើការផ្លាស់ប្ដូរការងាររបស់ពួកគេដោយសារបញ្ហាសុខភាព។
អ្នកបង្កើតគោលនយោបាយ កំពុងចាប់ផ្ដើមសង្ស័យថាលក្ខខណ្ឌនេះ គឺជាកត្តានៅពីក្រោយកង្វះកម្លាំងពលកម្ម ដែលឃើញនៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងចក្រភពអង់គ្លេស ដែលកម្មករវ័យចំណាស់កំពុងស្វែងរកម៉ោងការងារតិចជាងមុន ឬចាកចេញពីកម្លាំងការងារទាំងស្រុង។ ការសិក្សាមួយដោយវិទ្យាស្ថាន Brookings កាលពីខែមករា បានប៉ាន់ស្មានថា ជំងឺកូវីដវែងបានបង្កយ៉ាងហោចណាស់ ១៥ ភាគរយនៃការងារមិនទាន់បានបំពេញ ១០,៦ លានកន្លែងនៅក្នុងសហរដ្ឋអាមេរិក។
ជំងឺនេះ គឺថ្មីខ្លាំងណាស់ធ្វើឱ្យមានចន្លោះប្រហោងនៅក្នុងច្បាប់ការងារនៅជុំវិញពិភពលោក។ រដ្ឋាភិបាល និងតុលាការជាច្រើននៅជុំវិញពិភពលោកមិនទាន់បានបញ្ជាក់ច្បាស់ថា តើវាត្រូវចាត់ទុកជាពិការភាព ឬជំងឺការងារ ឬអ្វីផ្សេង។ កាលពីដើមខែមេសា រដ្ឋាភិបាលអាមេរិកបានប្រកាសថា ខ្លួននឹងពង្រឹងការសិក្សាទៅលើកូវីដវែង ហើយនិងគាំទ្រអ្នកជំងឺឱ្យស្វែងរកការព្យាបាល និងព្យាយាមត្រឡប់ទៅធ្វើការវិញ។
រហូតមកដល់ពេលនេះ គេនៅមិនទាន់ដឹងច្បាស់អំពីទំហំនៃផលប៉ះពាល់របស់ជំងឺនេះទៅលើទីផ្សារការងារដោយសារប្រទេសតិចណាស់ដែលប្រមូលផ្ដុំទិន្នន័យអំពីកូវីដវែង ហើយនិយោជកមិនតែងតែដឹងអំពីករណីក្នុងចំណោមនិយោជិតរបស់ពួកគេទេ ដោយជារឿយៗពិបាករកការធ្វើរោគ វិនិច្ឆ័យឬស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការបង្ហាញជំងឺរបស់ពួកគេដោយភ័យខ្លាចថា ពួកគេអាចបាត់បង់មុខតំណែងពួកគេ។
ប៉ុន្តែក្នុងប្រទេសមួយចំនួនទិន្នន័យទីផ្សារការងារបានបង្ហាញថា បញ្ហាសុខភាពរយៈពេលវែងបានកើនឡើងក្នុងអំឡុងពេលនៃការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ ១៩។ នៅសហរដ្ឋអាមេរិកដែលទទួលស្គាល់ថា កូវីដវែងជាជំងឺពិការភាពទិន្នន័យកម្លាំងពលកម្មបានបង្ហាញថា ចំនួនពលករដែលមានពិការភាព ហើយកំពុងមានការងារធ្វើ ឬកំពុងស្វែងរកការងារ បានកើនឡើង ១,៣៦ លាននាក់ ឬស្មើនឹង ២៣ ភាគរយ នៅចន្លោះខែមករាឆ្នាំ ២០២១ និង ២០២២។
រីឯនៅចក្រភពអង់គ្លេសវិញចំនួនពលករដែលឈប់ធ្វើការ ឬមិនរកការងារធ្វើដោយសារបញ្ហាសុខភាពរ៉ាំរ៉ៃបានកើនឡើង ២០០ ០០០ នាក់ ចាប់តាំងពីការចាប់ផ្ដើមនៃការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ ខណៈពេលដែល ១ ភាគ ៤ នៃនិយោជកអង់គ្លេស និយាយថា កូវីដវែងគឺជាមូលហេតុចម្បងមួយដែលបង្កឱ្យមានអវត្តមានបុគ្គលិក។
ចក្រភពអង់គ្លេស ក៏បានចេញផ្សាយចំនួនស្វ័យរាយការណ៍អំពីករណីកូវីដវែងប្រចាំខែផងដែរ ដោយកាលពីខែមីនាមានការរាយការណ៍រហូតទៅដល់ ១,២ លានករណីឯណោះ ដោយប៉ះពាល់ខ្លាំងជាងគេទៅលើស្ត្រី មនុស្សអាយុពី ៣៥ ដល់ ៤៩ បុគ្គលិកវិស័យសុខាភិបាល និងគ្រូបង្រៀន។ សរុបមកនៅចក្រភពអង់គ្លេសមនុស្សចំនួន ៧៨៤ ០០០ នាក់បាននិយាយថា ពួកគេបានរោគសញ្ញាយ៉ាងហោចណាស់ ១ ឆ្នាំ ហើយ ៣២២ ០០០ បានរាយការណ៍ថាជំងឺនេះបានកំណត់សកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេយ៉ាងខ្លាំង។
អ្នកជំងឺកូវីដវែង ដែលសង្ឃឹមថា នឹងត្រឡប់ទៅធ្វើការវិញមានជម្រើសព្យាបាលតិចតួចព្រោះអ្នកស្រាវជ្រាវទើបតែស្វែងរក និងកំណត់និយមន័យនៃជំងឺនេះ។
វេជ្ជបណ្ឌិតជាច្រើន បានពិសោធជាមួយការប្រើប្រាស់ឱសថមានស្រាប់ ខណៈពេលក្រុមហ៊ុនឱសថ កំពុងស្វែងរកមធ្យោបាយព្យាបាលដោយផ្ដោតលើរោគសញ្ញានីមួយៗ ដូចជាការអស់កម្លាំងសាច់ដុំ និងការរបួសជាលិកាសួត ប៉ុន្តែមធ្យោបាយទាំងនេះនៅមិនទាន់សាកល្បងលើមនុស្សនៅឡើយទេ។ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងចក្រភពអង់គ្លេស គេបានរៀបចំគ្លីនិកព្យាបាលកូវីដវែង ដែលផ្ដល់សេវាការថែទាំសុខភាពផ្លូវចិត្ត និងការព្យាបាលកាយសម្បទា ប៉ុន្តែការរងចាំមានរយៈពេលយូរ។
ការធ្វើការងារដោយមានជំងឺនេះ គឺមានភាពស្មុគស្មាញបន្ថែមទៀត ដោយធម្មជាតិមិនព្យាករបានរបស់វា។
រោគសញ្ញាប្រែប្រួលយ៉ាងខ្លាំង និងប្រែប្រួលដោយមិននឹកស្មានដល់ ដោយមានករណីមួយចំនួនដែលអ្នកជំងឺបានប្រឹងប្រែងធ្វើការងារតែបន្តិចប៉ុណ្ណោះ រោគសញ្ញានឹងលាប់មកវិញ។
បើទោះជាយ៉ាងនេះក៏ដោយអ្នកជំនាញផ្នែកសុខភាពការងារនិយាយថា អ្នកជំងឺកូវីដវែងមិនគួរដាក់ឱ្យឈប់សម្រាកយូរពេកទេ ព្រោះការអត់ការងារធ្វើយូរក៏ធ្វើឱ្យមានការខូចខាតផងដែរ។ ជំនួសមកវិញពួកគេគួរតែត្រូវបានអនុញ្ញាតឱ្យត្រឡប់ទៅវិញក្នុងល្បឿនល្មមទន់ភ្លន់ជាងមុនបន្តិចម្តងៗ ជាមួយនឹងការកែតម្រូវដែលសមស្របទៅនឹងកាលៈទេសៈជាក់ស្ដែងរបស់ពួកគេ និងការគាំទ្រដោយសហការសម្របសម្រួលពីមន្ត្រីធនធានមនុស្សអ្នកគ្រប់គ្រង និងអ្នករួមការងារ៕
