.jpg)
ទាហានអ៊ុយក្រែនជម្លៀសពលរដ្ឋចេញតាមស្ពានភាគខាងជើងទីក្រុងកៀវ បន្ទាប់ពីមានការបំផ្ទុះគ្រាប់បែក។ រូបថត AFP
កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងដឹកនាំដោយលោកខាងលិច ក្នុងការបង្កកស្តុកបម្រុងមាស និងរូបិយប័ណ្ណបរទេសរបស់រុស្ស៊ី បន្ទាប់ពីការលុកលុយចូលអ៊ុយក្រែន បានបង្កផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងលើក្រុងម៉ូស្គូ ហើយជាការភ្ញាក់ផ្អើលដ៏ធំមួយសម្រាប់ក្រុងប៉េកាំង។ វាបង្ហាញយ៉ាងច្បាស់អំពីហានិភ័យដ៏ធំសម្រាប់ប្រទេសចិន ដោយសារប្រទេសនេះជាម្ចាស់ស្តុកបម្រុងរូបិយប័ណ្ណបរទេសធំជាងគេក្នុងពិភពលោក ដែលថ្ងៃណាមួយអាចក្លាយជាគោលដៅដ៏ទាក់ទាញសម្រាប់វិធានការរបស់លោកខាងលិច។
បើទោះបី អាមេរិកធ្លាប់ដាក់ទណ្ឌកម្មលើក្រុមហ៊ុនចិនជាច្រើនមកហើយ ដែលរួមមានក្រុមហ៊ុន Huawei និង ZTE ក្ដី ក៏មន្ត្រីចិនមិនដែលនឹកស្មានថាក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនហ៊ានធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោកទាំងមូលក្លាយជាអាវុធបាននោះទេ។
ការគិតបែបនេះឥឡូវបានផ្លាស់ប្ដូរហើយ។ ក្នុងរយៈពេលដ៏ខ្លីសហរដ្ឋអាមេរិកបានប្រែពីការបង្កកទុនបម្រុងធនាគារកណ្ដាលអាហ្វហ្គានីស្ថានកុំឱ្យក្រុមតាលីបង់ប្រើ ទៅការបង្កកទ្រព្យសម្បត្តិជាង ៣០០ពាន់លានដុល្លារនៃទុនបម្រុង ៦៤០ពាន់លានរបស់រុស្ស៊ី។
នៅត្រឹមខែមករាឆ្នាំនេះ ប្រទេសចិនបានផ្ញើទ្រព្យសម្បត្តិជាង ១ ទ្រីលានដុល្លារនៃទុនបម្រុងសរុបរបស់ខ្លួន ៣ ទ្រីលាន នៅឯធនាគារកណ្ដាលអាមេរិក។ ជាងពាក់កណ្ដាលនៃស្តុករូបិយប័ណ្ណបរទេសរបស់ចិនគឺជាប្រាក់ដុល្លារអាមេរិក។ ស្ថានភាពនេះបានក្លាយជាប្រធានបទចម្បងក្នុងការពិភាក្សាផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋាភិបាលចិន និងកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុរបស់ខ្លួនឱ្យធននឹងការដាក់ទណ្ឌកម្ម។
នៅពេលដែលលោកខាងលិចប្រតិកម្មនឹងការលុកលុយរបស់រុស្ស៊ីចូលក្នុងអ៊ុយក្រែន ដោយកាត់ផ្ដាច់រុស្ស៊ីពីប្រព័ន្ធទូទាត់ប្រាក់ SWIFT ដែលគេចាត់ទុកថាជាវិធានការហិរញ្ញវត្ថុចុងក្រោយ និងធ្ងន់ធ្ងរបំផុតនោះ មន្ត្រី និងទីប្រឹក្សារដ្ឋាភិបាលចិន មាន «ការភ្ញាក់ផ្អើលបន្តិច» ប៉ុន្តែបានព្យាករជាមុនរួចទៅហើយថាវាអាចនឹងកើតឡើង។
ប៉ុន្តែចិនមិននឹកស្មានថាលោកខាងលិចហ៊ានបង្កកស្តុកទុនបម្រុងរបស់រុស្ស៊ី ដោយគិតថាទំហំសេដ្ឋកិច្ចរបស់រុស្ស៊ីនឹងធ្វើឱ្យលោកខាងលិចមានការប្រុងប្រយ័ត្នក្នុងដាក់ទណ្ឌកម្ម។ ការបង្កកនេះ បង្ហាញយ៉ាងច្បាស់ថាក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនហ៊ានធ្វើប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោកឱ្យក្លាយជាអាវុធ ដើម្បីបំពេញគោលដៅភូមិសាស្ត្រនយោបាយរបស់ខ្លួន។ ដូច្នេះចិន នឹងត្រូវផែនការដើម្បីត្រៀមខ្លួនសម្រាប់ពេលដែលលោកខាងលិចបែរមកវាយប្រហារខ្លួន។
ការពិភាក្សាដើម្បីស្វែងរកមធ្យោបាយមកជំនួសប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុពិភពលោកដឹកនាំដោយដុល្លារអាមេរិក បានចាប់ផ្ដើមតាំងពីឆ្នាំ ២០១២ មកម្ល៉េះ នៅពេលដែលធនាគារនៃប្រទេសអ៊ីរ៉ង់ត្រូវបានកាត់ផ្ដាច់ពីបណ្ដាញ SWIFT។ បន្ទាប់មកនៅឆ្នាំ ២០១៤ មានការគំរាមកាត់ផ្ដាច់រុស្ស៊ីពី SWIFT នៅពេលដែលប្រទេសនេះបញ្ជូនទ័ពទៅកាត់យកឧបទ្វីបគ្រីមៀ និងញុះញង់ឱ្យមានសង្គ្រាមផ្ដាច់ខ្លួននៅខាងកើតប្រទេសអ៊ុយក្រែន។
ប្រទេសចិនខ្លួនឯងបានជិតឈានដល់ការកាត់ផ្ដាច់ពី SWIFT កាលពីឆ្នាំ២០២០ នៅពេលដែលក្រុងប៉េកាំងអនុម័តច្បាប់សន្តិសុខជាតិលើក្រុងហុងកុង។ ខណៈពេលដែលគ្មានធនាគារចិនណាមួយបានរងទណ្ឌកម្មដោយសាររឿងនេះ ការពិភាក្សានៅបន្តមានអំពីអ្វីដែលប្រទេសចិនអាចធ្វើ ប្រសិនបើត្រូវបានបណ្ដេញចេញពីបណ្ដាញនេះ។
រហូតមកដល់ពេលនេះមធ្យោបាយមកជំនួស SWIFT គឺកម្រណាស់។ ក្នុងឆ្នាំ២០១៥ ប្រទេសចិនបានចាប់ផ្ដើមដំណើរការប្រព័ន្ធទូទាត់អន្តរធនាគារឆ្លងព្រំដែន (CIPS) ដែលខ្លួនបាននិយាយថាគឺដើម្បីជំរុញការប្រើប្រាស់ប្រាក់យន់ជាសកល។ ឧបករណ៍នេះត្រូវបានគេមើលយ៉ាងទូលំទូលាយថាជាជម្រើសមួយដើម្បីជំនួស SWIFT។
ប៉ុន្តែ CIPS មានការរីកចម្រើនយ៉ាងយឺត ភាគច្រើនដោយសារគំរូសេដ្ឋកិច្ចគ្រប់គ្រងមូលធនយ៉ាងតឹងរ៉ឹងរបស់ក្រុងប៉េកាំង ដែលបណ្ដាលឱ្យមានការលំបាកធ្វើការប្ដូរប្រាក់យន់ទៅជាមាស ឬរូបិយប័ណ្ណផ្សេង ដែលផ្ទុយនឹងគោលដៅរបស់ CIPS ក្នុងការធ្វើឱ្យប្រាក់យន់ក្លាយជារូបិយប័ណ្ណអន្តរជាតិ។
ឥឡូវនេះ ខណៈពេលដែលភាពតានតឹងភូមិសាស្ត្រនយោបាយកំពុងកើនឡើង អ្នកជំនាញជាច្រើនបានជំរុញឱ្យក្រុងប៉េកាំងកាត់បន្ថយទ្រព្យសម្បត្តិពាក់ព័ន្ធនឹងដុល្លារអាមេរិក បង្កើនការប្រើប្រាស់ប្រាក់យន់អន្តរជាតិ និងបង្កើនការប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធទូទាត់ជាប្រាក់យន់។
ក្រុមហ៊ុន និងធនាគាររុស្ស៊ី ដែលត្រូវបានកាត់ផ្ដាច់ពី SWIFT អាចផ្លាស់ប្ដូរមកប្រើ CIPS វិញ។ ប៉ុន្តែប្រសិនបើក្រុមហ៊ុនទាំងនេះចង់ទិញផលិតផលអាមេរិក ឬលោកខាងលិច ពួកគេអាចទាក់ទងជាមួយធនាគារចិនតាម CIPS បាន ប៉ុន្តែធនាគារចិនទាំងនេះនឹងត្រូវប្រើ SWIFT ដដែល ដើម្បីផ្ទេរប្រាក់ទៅអាមេរិក ឬលោកខាងលិច។ ការប្រើប្រាស់ SWIFT នឹងបង្ហាញអត្តសញ្ញាណនៃនីតិបុគ្គលដែលចង់ទិញផលិតផលអាមេរិកនោះ។ បន្ថែមពីលើនេះទៅទៀត ប្រសិនបើអាមេរិក ឬលោកខាងលិចចាត់ទុកថាផលិតផលទាំងនេះអាចប្រើប្រាស់សម្រាប់គោលបំណងយោធា នោះពួកគេនឹងដាក់ទណ្ឌកម្មលើធនាគារចិន ដែលជួយសម្របសម្រួលការទូទាត់ប្រាក់ទិញផលិតផលនោះ។
អ្នកជំនាញនិយាយថាប្រសិនបើលោកខាងលិចដាក់ទណ្ឌកម្មប្រទេសជាច្រើនទៀត ពិភពលោកនឹងត្រូវបែងចែកទៅជាប្លុកអ្នកប្រើ SWIFT និងប្លុកអ្នកមិនប្រើ ដោយសារអ្នកដែលចង់ចៀសវាងឆ្លងកាត់សហរដ្ឋអាមេរិក នឹងយល់ព្រមបង់ប្រាក់ជារូបិយប័ណ្ណផ្សេងទៀត និងជំរុញឱ្យមានអន្តរកម្មនៃរូបិយប័ណ្ណផ្សេងទៀតដូចជាប្រាក់ យន់ ជាដើម៕
វីដេអូ៖
