.jpg)
នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនលោក Kishida ថ្លែងក្នុងសន្និសីទកាសែតជាមួយប្រធានាធិបតីអាមេរិកលោក Joe Biden នៅក្រុងតូក្យូ នាថ្ងៃទី ២៣ ខែឧសភា។ AFP
«អាស៊ីបូព៌ា គឺជាអ៊ុយក្រែននៅថ្ងៃខាងមុខ» បានក្លាយជាឃ្លា ដែលនាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនលោក ហ្វូមីអូ គីស៊ីដា (Fumio Kishida) ចូលចិត្តប្រើប្រាស់បំផុត។ ចាប់តាំងពីរុស្ស៊ីឈ្លានពានអ៊ុយក្រែន កាលពីថ្ងៃទី ២៤ ខែកុម្ភៈ លោក គីស៊ីដា បាននិយាយឃ្លានេះម្ដងហើយម្ដងទៀត ដែលរួមមានទាំងក្នុងទស្សនកិច្ចទៅក្រុងឡុងដ៍ កាលពីដើមខែនេះផងដែរ។
លោក គីស៊ីដា ធ្វើបែបនេះ ដោយហាក់ដូចជាព្រួយបារម្ភថា ប្រសិនបើសកម្មភាពរបស់រុស្ស៊ី មិនត្រូវបានផ្ដន្ទាទោសដោយសមរម្យទេនោះ ប្រទេសដទៃទៀតអាចធ្វើតាម ជាពិសេសប្រទេសចិន។ លោកធ្លាប់បញ្ជាក់អំពីការព្រួយបារម្ភរបស់លោកអំពីចិនថា៖ «យើងមានការបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះការរីកចម្រើនយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃសកម្មភាពយោធារបស់ចិន»។
ទើបតែចូលកាន់អំណាច ៨ ខែប៉ុណ្ណោះ នាយករដ្ឋមន្ត្រីជប៉ុនរូបនេះ បានប្រឈមនឹងការប្រែប្រួលបរិស្ថានការទូតអន្តរជាតិ ដែលជាលទ្ធផលនៃសង្គ្រាមរបស់រុស្ស៊ីនៅអ៊ុយក្រែន។ វិបត្តិនេះបានលុបបំបាត់បទដ្ឋានសកលអាយុរាប់ទសវត្សរ៍ ហើយនឹងបង្កឱ្យមានការផ្លាស់ប្ដូរការទូត និងសន្តិសុខជុំវិញពិភពលោក។
សូម្បីតែមុនការលុកលុយអ៊ុយក្រែន លោក គីស៊ីដា បានព្យាយាមជំរុញឱ្យមានការពឹងផ្អែកកាន់តែខ្លាំងលើយោធា ដើម្បីរារាំងចិនក្នុងការចាកចេញឆ្ងាយអំពីគោលនយោបាយសន្តិសុខអហិង្សានិយម ដែលកំណត់អត្តសញ្ញាណប្រទេសនេះ តាំងពីការបញ្ចប់សង្គ្រាមលោកលើកទី២។ កាលពីខែធ្នូ លោកប្រកាសអំពីវិធីសាស្ត្រផ្ទាល់របស់គាត់ ចំពោះគោលនយោបាយការបរទេសជប៉ុន ដោយហៅវាថា «យុគសម័យថ្មីនៃការទូតជាក់ស្ដែង ដោយផ្អែកលើភាពជាក់ស្ដែងនិយមដ៏តឹងរ៉ឹង និងហ្មត់ចត់»។
ខណៈពេលដែលព័ត៌មានលម្អិតអំពីគោលនយោបាយការបរទេសនេះ នៅមិនទាន់មានភាពច្បាស់លាស់ លោក គីស៊ីដា បកស្រាយថា គោលនយោបាយរបស់លោកមានសមាសធាតុចំនួន ៣ ដែលរួមមានការសង្កត់ធ្ងន់លើគុណតម្លៃសកលការខិតខំប្រឹងប្រែង ដើម្បីដោះស្រាយ និងការការពារចំពោះជីវិត និងការរស់នៅរបស់ប្រជាជនជប៉ុន។
អ្នកវិភាគបាននិយាយថា លោក គីស៊ីដា គឺជាមេដឹកនាំក្រុមអហិង្សានិយមនៅក្នុងគណបក្សកាន់អំណាច ប៉ុន្តែការប្រកាន់ជំហរបែប «ជាក់ស្ដែងនិយម» គឺហាក់ដូចជាបង្ហាញថា លោកចង់ទាក់ទាញការគាំទ្រពីក្រុមអភិរក្សនិយមក្នុងបក្ស ដែលគាំទ្រការពង្រីក និងបង្កើនការប្រើប្រាស់កងយោធារបស់ជប៉ុន។ គេគិតថា ចុងក្រោយដោយសារសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន លោក គីស៊ីដា នឹងកាន់តែពង្រឹងជំហរនេះ»។
ទ្រឹស្ដី «ជាក់ស្ដែងនិយម» ក្នុងទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ គឺជារបៀបនៃការគិតទុទ្ទិដ្ឋិនិយមយ៉ាងខ្លាំង ដែលមើលឃើញថា សណ្ដាប់ធ្នាប់អន្តរជាតិ និងជំហររបស់ប្រទេសនីមួយៗ គឺកំណត់ដោយតុល្យភាពអំណាច ហើយមិនមែនដោយស្ថាប័នអន្តរជាតិ ឬឧត្ដមគតិនោះទេ។ បើតាមទ្រឹស្ដីនេះ ជំហរអហិង្សារបស់ជប៉ុន គឺមិនអាចទៅមុខបានទៀតទេ ក្នុងបរិបទនៃសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែន ហើយនឹងតម្រូវឱ្យមានការផ្ដោតលើប្រើប្រាស់កងយោធារបស់ខ្លួន និងសម្ព័ន្ធមិត្ត ដូចជាសហរដ្ឋអាមេរិក ដើម្បីរារាំងសកម្មភាពអរិភាពពីសត្រូវ។
ក្រោមការគិតបែបនេះ លោក គីស៊ីដា និងគណបក្សកាន់អំណាចធ្វើសំណើបង្កើនការចំណាយលើយោធារហូតទ្វេដង ចាប់ពី ១ ភាគរយ នៃ GDP ទៅដល់ ២ ភាគរយនៃ GDP ក្នុងរយៈពេល ៥ ឆ្នាំខាងមុខនេះ។
ប្រសិនគណបក្ស LDP របស់លោក គីស៊ីដា ទទួលជ័យជម្នះក្នុងការបោះឆ្នោតព្រឹទ្ធសភាខាងមុខនេះ លោកនឹងមិនប្រឈមការបោះឆ្នោតណាមួយ ក្នុងរយៈពេល ៣ ឆ្នាំខាងមុខ ធ្វើឱ្យលោកមានសេរីភាពយ៉ាងធំធេង ដើម្បីអនុម័តគោលនយោបាយរបស់លោក។
ប្រទេសចិន មិនមែនជាការគំរាមកំហែងតែ ១ គត់ ចំពោះជប៉ុនទេ។ កូរ៉េខាងជើងបានបាញ់មីស៊ីលម្តងហើយម្តងទៀត រួមទាំងការបាញ់មីស៊ីលផ្លោងអន្តរទ្វីប កាលពីខែមីនា ដែលមានសមត្ថភាពទៅដល់ដីគោកអាមេរិក។ កង្វះសមត្ថភាពនៃការតបតក្នុងប្រទេសជប៉ុន អាចនឹងជំរុញឱ្យមានការលុកលុយឈ្លានពានរបស់កូរ៉េខាងជើង។ នៅកម្រិតមធ្យមបំផុត គោលនយោបាយរបស់លោក គីស៊ីដា ផ្ដោតលើការរារាំងចិន និងកូរ៉េខាងជើង ហើយក្នុងពេលតែ ១ បង្កើនសហប្រតិបត្តិការជាមួយប្រទេសដទៃទៀតនៅអាស៊ី។
នេះត្រូវគេឃើញ ក្នុងដំណើរទស្សនកិច្ចបរទេសដំបូងរបស់លោក ចាប់តាំងពីចូលកាន់អំណាចដោយទស្សនកិច្ចបែបនេះ បានផ្ដោតទៅលើប្រទេសនៅតំបន់អាស៊ី។ បន្ថែមពីលើនេះ នៅឆ្នាំក្រោយជប៉ុននឹងកាន់តំណែងជាប្រធាននៃក្រុមប្រទេសអ្នកមាន G7 ផងដែរ។
បើទោះជាមានការព្យាយាមពង្រឹងទំនាក់ទំនងបែបនេះក្ដី ក៏ជប៉ុននៅមានភាពស្ទាក់ស្ទើរជាមួយកូរ៉េខាងត្បូង។ ភាពតានតឹងបានកើនឡើងជាមួយរដ្ឋាភិបាលលោកប្រធានាធិបតី មូន ជេអ៊ីន ជុំវិញបញ្ហាប្រវត្តិសាស្ត្រមួយចំនួន។ ក្រោយមក ប្រភពក្នុងរដ្ឋាភិបាលជប៉ុនក៏បានរាយការណ៍ថា ប្រធានាធិបតីថ្មីរបស់កូរ៉េខាងត្បូងលោក យូន សុកយុល បានធ្វើទំនាក់ទំនងមកជប៉ុន ដើម្បីចរចាការចូលរួមក្នុងវេទិកាសន្តិសុខ Quad ដែលមានសមាជិកជប៉ុន អាមេរិក ឥណ្ឌា និងអូស្ត្រាលី។ ប្រទេសជប៉ុន មានភាពស្ទាក់ស្ទើរចំពោះគំនិតនេះ ដោយសារក្របខ័ណ្ឌ Quad បានផ្ដោតជាចម្បងលើការជួយប្រទេសឥណ្ឌា។ ចុងក្រោយលោក យូន មិនបានមានវត្តមានក្នុងមហាសន្និបាតនោះទេ៕
វីដេអូ៖
