កាលពីថ្ងៃសុក្រ ទី ២៧ ខែឧសភា រដ្ឋាភិបាលប៉ាគីស្ថាន បានដំឡើងថ្លៃប្រេងឥន្ធនៈយ៉ាងខ្ពស់សម្រាប់អ្នកប្រើប្រាស់ ដើម្បីបំពេញលក្ខខណ្ឌសម្រាប់ការស្ដារនូវការផ្ដល់ជូនកញ្ចប់ថវិកាជួយសង្គ្រោះចំនួន $៦ ពាន់លាន ពីមូលនិធិរូបិយវត្ថុអន្តរជាតិ (IMF) ខណៈពេលដែលប្រទេសនេះ កំពុងប្រឈមជាមួយវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងនយោបាយកាន់តែលំបាក។
ប្រទេសប៉ាគីស្ថាន បានប្រឈមនឹងអត្រាអតិផរណារហូតដល់ ២ ខ្ទង់រួចទៅហើយ។ ការសម្រេចក្នុងការបង្កើនតម្លៃប្រេងសាំង និងប្រេងម៉ាស៊ូតប្រមាណ ២០% បានជួយពន្យារមិនឱ្យប្រទេសនេះ ឈានដល់ភាពក្ស័យធន ដូចប្រទេសមួយចំនួនទៀត ដែលប្រឈមនឹងបញ្ហាហិរញ្ញវត្ថុពីការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ ១៩ និងសង្គ្រាមនៅអ៊ុយក្រែន។
ប៉ុន្តែការសម្រេចនេះ អាចធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលបាត់បង់ប្រជាប្រិយភាព ខណៈវិបត្តិនយោបាយនៅបន្តមាន បន្ទាប់ពីសភាបានបោះឆ្នោតទម្លាក់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី អ៊ីមរ៉ាន ខាន ពីតំណែងកាលពីដើមខែមេសា។
ចាប់តាំងពីការធ្លាក់ពីអំណាច លោក ខាន បានរៀបចំការប្រមូលផ្ដុំអ្នកគាំទ្រជាច្រើនលើក ដើម្បីរិះគន់រដ្ឋាភិបាលថ្មី និងកងយោធា ដោយចោទប្រកាន់ពួកគេថា នៅពីក្រោយការទម្លាក់លោកពីតំណែង។ អ្នកវិភាគមួយចំនួនបាននិយាយថា ការសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាល ដើម្បីបំពេញលក្ខខណ្ឌរបស់ IMF គឺនឹងកាន់តែបង្កើនឥទ្ធិពលរបស់លោក ខាន ដែលលោកអាចប្រើប្រាស់ ដើម្បីបង្កភាពចលាចលទូទាំងប្រទេស។
ការចរចារវាង IMF និងរដ្ឋាភិបាលដឹកនាំដោយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីស្ដីទី សេហ៍បាស សារីហ្វ បានជាប់គាំងជាច្រើនសប្ដាហ៍មកហើយ ជុំវិញលក្ខខណ្ឌក្នុងការស្ដារនូវការផ្ដល់ប្រាក់សង្គ្រោះនេះ។ កញ្ចប់ថវិកាជួយសង្គ្រោះនេះ ត្រូវបានប្រកាសកាលពីឆ្នាំ ២០១៩ តែក្រោយមកត្រូវបានព្យួរវិញ បន្ទាប់ពីរដ្ឋាភិបាលលោក ខាន មិនអាចបំពេញលក្ខខណ្ឌមួយចំនួនក្នុងនោះរួមមានទាំងការកាត់បន្ថយឧបត្ថម្ភធនលើថាមពលផងដែរ។
កាលពីដើមសប្ដាហ៍ ការចរចារវាងរដ្ឋាភិបាល និង IMF នៅក្រុងដូហា ប្រទេសកាតា បានបរាជ័យ បន្ទាប់ពី IMF បានបដិសេធសំណើរបស់រដ្ឋាភិបាលលោក សារីហ្វ ដើម្បីពន្យារការបញ្ចប់ឧបត្ថម្ភធន។
លោក សារីហ្វ មានភាពស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការបំពេញលក្ខខណ្ឌចម្បងរបស់ IMF ដោយខ្លាចមានប្រតិកម្មជាសាធារណៈ ដែលអាចកាត់បន្ថយឱកាសជោគជ័យរបស់គណបក្សលោកក្នុងការបោះឆ្នោតបន្ទាប់ខាងមុខនេះ។ ការបោះឆ្នោតគ្រោងធ្វើនៅឆ្នាំក្រោយ ប៉ុន្តែរដ្ឋាភិបាលថ្មីបានរងសម្ពាធសាធារណៈយ៉ាងខ្លាំង ជាពិសេសពីក្រុមអ្នកគាំទ្រលោក ខាន ដែលចង់ឱ្យរៀបចំការបោះឆ្នោតមុនពេលកំណត់។
កាលពីថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ លោក ខាន បានដាក់ឱសានវាទ ៦ ថ្ងៃ ឱ្យរដ្ឋាភិបាលប្រកាសរៀបចំការបោះឆ្នោតមុនកាលកំណត់ ហើយរំលាយសភាចោល ខណៈពេលដែលលោកដឹកនាំក្បួនដង្ហែអ្នកគាំទ្ររាប់ពាន់នាក់នៅតាមផ្លូវជាតិឆ្ពោះទៅកាន់រដ្ឋធានីអ៊ីស្លាម៉ាបាដ។
ការប៉ះទង្គិចបានកើតឡើងរវាងក្រុមអ្នកគាំទ្រលោក ខាន និងប៉ូលិសប៉ាគីស្ថាន ខណៈបាតុករព្យាយាមដករនាំងបិទផ្លូវរបស់អាជ្ញាធរ។ អ្នកគាំទ្ររបស់លោក ខាន យ៉ាងហោចណាស់ ១ ៧០០ នាក់ ត្រូវបានប៉ូលិសចាប់ខ្លួននៅក្នុងខេត្តពុនចាប។
សម្ពាធនយោបាយនេះ បានធ្វើឱ្យរដ្ឋាភិបាលថ្មីកាន់តែមានភាពរារែកក្នុងការធ្វើកំណែទម្រង់សេដ្ឋកិច្ចធំដុំណាមួយ ដែលអាចជួយរក្សាស្ថិរភាពរយៈពេលវែង ប៉ុន្តែនឹងបង្កផលប៉ះពាល់ខ្លាំងនៅរយៈពេលខ្លីនេះ។
នៅយប់ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ប្រជាជនប៉ាគីស្ថានយ៉ាងច្រើនបានតម្រង់ជួរនៅស្ថានីយប្រេងឥន្ធនៈ មុនពេលដែលការបង្កើនតម្លៃចូលជាធរមាន។ ចំណូលរបស់ប្រជាជនប៉ាគីស្ថានបានរងសម្ពាធរួចទៅហើយ ដោយសារការកើនឡើងអត្រាអតិផរណា ដែលធ្វើឱ្យតម្លៃទំនិញមូលដ្ឋានកើនឡើងយ៉ាងខ្លាំង។
រដ្ឋាភិបាលថ្មីបានជួបការលំបាកក្នុងការស្វែងរកទិសដៅឆ្ពោះទៅមុខចាប់តាំងពីឡើងកាន់អំណាច នៅដើមខែមេសា និងកំពុងស្ថិតក្នុងស្ថានភាពងាយនឹងដួលរលំ។ ពួកគេមិនមានអាណត្តិ ដោយសារការបោះឆ្នោតទេ ប៉ុន្តែត្រូវបានសភាជ្រើសរើសឱ្យកាន់តំណែង បន្ទាប់ពីទម្លាក់លោក ខាន។ នេះគឺជារដ្ឋាភិបាលចម្រុះ ដែលកាលពីមុនប៉ះទង្គិចគ្នាយ៉ាងញឹកញាប់ ហើយគ្រាន់តែរួមគ្នាក្នុងបំណងទម្លាក់លោក ខាន ពីតំណែងប៉ុណ្ណោះ។ គណបក្សរបស់លោក សារីហ្វ ក៏ប្រឈមជាមួយនឹងការបែកបាក់ផ្ទៃក្នុងផងដែរ ជុំវិញការសម្រេចនូវគោលនយោបាយមួយចំនួន។
រដ្ឋាភិបាលលោក ខាន មុនធ្លាក់ពីតំណែង ក៏ពើបប្រទះនឹងការធ្លាក់ចុះប្រជាប្រិយភាពដែរ ជុំវិញការកើនឡើងនៃអត្រាអតិផរណា។ លោកអះអាងថា សេដ្ឋកិច្ចប៉ាគីស្ថាន គឺល្អប្រសើរឡើងក្រោមការដឹកនាំរបស់លោក ប៉ុន្តែនៅតែប្រឈមនឹងកំហឹងសាធារណៈ។ ដើម្បីបន្ធូរបន្ថយការខឹងនេះ លោកបានអនុម័តការផ្ដល់ឧបត្ថម្ភធន ដើម្បីកាត់បន្ថយតម្លៃថាមពល តែការធ្វើបែបនេះ បានបង្កើនឱនភាពថវិកាជាតិ និងបង្កើនបំណុលជាតិ។
យ៉ាងណាមិញ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រប្រទេសប៉ាគីស្ថាន បានទទួលកញ្ចប់ថវិកាជួយសង្គ្រោះជាច្រើនលើកពី IMF បើទោះបីមេដឹកនាំជាបន្តបន្ទាប់ បង្ហាញការមិនចូលចិត្តចំពោះជំនួយហិរញ្ញវត្ថុបរទេសក៏ដោយ។ សេដ្ឋកិច្ចដ៏ស្រងូតស្រងាត់របស់ប្រទេសនេះ និងការកើនឡើងបំណុលយ៉ាងខ្លាំង បានបន្សល់ជម្រើសតិចតួចសម្រាប់រដ្ឋាភិបាល ក្រៅពីព្រមទទួលយកកញ្ចប់ថវិកាទាំងនេះ។
ជាមួយគ្នានេះ អ្នកវិភាគជាច្រើនបានលើកឡើងថា ហេតុផលស្នូលសម្រាប់បញ្ហារបស់ប៉ាគីស្ថាន គឺអសមត្ថភាពក្នុងការពង្រីកនូវការនាំចេញរបស់ខ្លួន ដែលស្ទើរតែនៅទ្រឹងអស់ ១ ទសវត្សរ៍ ដោយសារគោលនយោបាយការពារនិយម៕
វីដេអូ៖