អូស្ត្រាលីនឹងប្រកាសពីផែនការទាក់ទងនាវាមុជទឹកដើរដោយថាមពលនុយក្លេអ៊ែរនៅដើមឆ្នាំ ២០២៣ ខាងមុខ។ សេចក្តីប្រកាសនេះ នឹងរួមបញ្ចូលផងដែរពីពេលវេលានៃការមកដល់ទឹកដីអូស្ត្រាលីរបស់នាវាមុជទឹកដើរដោយថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ ក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងសម្ព័ន្ធភាពសន្តិសុខត្រីភាគីជាមួយសហរដ្ឋអាមេរិក និងចក្រភពអង់គ្លេស ឬដែលហៅកាត់ថាអូឃឹស៍ (AUKUS)។
បើតាមរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអូស្ត្រាលីលោក រីឆាត ម៉ាលេស (Richard Marles) គេមិនអាចផលិតនាវាមុជទឹកដើរដោយថាមពលនុយក្លេអ៊ែរក្នុងរយៈពេលខ្លីបានទេ ដូច្នេះហើយសំណួរដែលថាតើអូស្ត្រាលី អាចនឹងមាននាវាប្រភេទនេះដំបូងនៅក្នុងដៃនៅពេលណាទៅនោះ គឺជារឿងដែលអូស្ត្រាលីយកចិត្តទុកដាក់ខ្លាំងណាស់។
អូស្ត្រាលី ចក្រភពអង់គ្លេស និងសហរដ្ឋអាមេរិក បានប្រកាសកិច្ចព្រមព្រៀងសន្តិសុខមួយដែលមានឈ្មោះថា Aukus កាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ ២០២១ ដោយប្តេជ្ញាថានឹងសហការគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធបន្ថែមទៀតលើវិស័យការពារជាតិ និងការស្រាវជ្រាវ។ សម្ព័ន្ធត្រីភាគី Aukus នេះ ត្រូវបានគេដឹងដែរថាបង្កើតឡើងក្នុងគោលដៅទប់ទល់នឹងការកើនឡើងឥទ្ធិពលរបស់ចិននៅក្នុងតំបន់។
ស្ថិតក្រោមកិច្ចព្រមព្រៀងរវាងគ្នា អាមេរិក-អង់គ្លេស នឹងធ្វើការជាមួយអូស្ត្រាលីដើម្បីជួយសាងសង់ និងរក្សាកងនាវានៃនាវាមុជទឹកដើរដោយថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ ព្រមទាំងជួយពង្រីកលទ្ធភាពយោធារបស់អូស្ត្រាលីនៅក្នុងតំបន់អាស៊ីប៉ាស៊ីហ្វិក។
ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មានរួមគ្នាជាមួយលោក ម៉ាលេស ឯទីក្រុងហូណូលូលូលើកោះហាវ៉ៃ កាលពីសប្តាហ៍មុន ប្រមុខការពារជាតិអាមេរិក ឡយដ៍ អូស្ទីន បានលើកឡើងជាថ្មីនូវការទាញសញ្ញាអាសន្នរបស់ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន អំពីការពង្រីកតួនាទីរបស់ចិន។
លោក អូស្ទីន បានគូសបញ្ជាក់ពីក្តីព្រួយបារម្ភយ៉ាងខ្លាំង ចំពោះសកម្មភាពយោធាដ៏ខ្លាំងក្លា និងអស្ថិរភាពដែលបង្កឡើងដោយចិននៅច្រកសមុទ្រតៃវ៉ាន់ និងកន្លែងផ្សេងទៀតនៅក្នុងតំបន់ ព្រមទាំងសកលលោក។
ទន្ទឹមនេះរដ្ឋមន្ត្រីការពារជាតិអូស្ត្រាលី បាននិយាយថា ចិនកំពុងប្រឹងរៀបចំសណ្តាប់ធ្នាប់ពិភពលោកថ្មីដែលគេមិនធ្លាប់បានឃើញពីមុនមក។ ការណ៍នេះបង្កឱ្យមានបញ្ហាប្រឈមសម្រាប់ប្រទេសដែលកំពុងស្វែងរកការរក្សាសណ្តាប់ធ្នាប់ដោយផ្អែកលើច្បាប់សកល រួមទាំងសេរីភាពនៃការធ្វើចរាចរណ៍លើដែនសមុទ្រ។
គួរជ្រាបថា កិច្ចព្រមព្រៀង Aukus រងការរិះគន់ជាខ្លាំងពីប្រទេសចិន។ ចិន បានអះអាងថា សម្ព័ន្ធត្រីភាគី Aukus (អូស្ត្រាលី អាមេរិកនិងអង់គ្លេស) ដែលផ្តល់ឱ្យអូស្ត្រាលីនូវបច្ចេកវិទ្យានាវាមុជទឹកដើរដោយថាមពលនុយក្លេអ៊ែរ បំពានលើសន្ធិសញ្ញាអន្តរជាតិមិនរីកសាយភាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ។
ប៉ុន្តែ នាយកទីភ្នាក់ងារថាមពលបរមាណូអន្តរជាតិ (IAEA) លោក រ៉ាហ្វាអែល ម៉ារៀណូ ក្រូស៊ី បែរនិយាយថា លោកពេញចិត្តនឹងការបង្កើតសម្ព័ន្ធភាពត្រីភាគីរវាងអូស្ត្រាលី អាមេរិក និងអង់គ្លេសទៅវិញ។ ភ្លាមមួយរំពេច ចិនបានចោទប្រកាន់ទីភ្នាក់ងារនេះថា បានបិទភ្នែកបិទត្រចៀក ធ្វើមិនដឹងមិនឮពីក្តីព្រួយបារម្ភរបស់អន្តរជាតិ ជុំវិញការប្រជែងសព្វាវុធ និងការរីកសាយភាយអាវុធនុយក្លេអ៊ែរ៕