.jpg)
ការប្រកួតប្រជែងផ្នែកអវកាសដែលកំពុងបន្តរីកលូតលាស់យ៉ាងឆាប់រហ័សនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ គឺជាទិដ្ឋភាពមួយផ្សេងទៀតរបស់ពិភពលោកដែលមានប៉ូលច្រើន ដើម្បីក្រោកចេញពីអនុត្តរភាពរបស់មហាអំណាចមួយ។ នេះបើតាមការលើកឡើងរបស់ប្រធានមន្ទីរពិសោធន៍ស្រាវជ្រាវអវកាសរបស់សាកលវិទ្យាល័យហុងកុង លោក Quentin Parker។
លោក Parker បង្ហាញការយល់ឃើញយ៉ាងដូច្នេះប្រាប់បណ្ដាញព័ត៌មានសិង្ហបុរី CNA ដោយគូសបញ្ជាក់ពីការអភិវឌ្ឍកម្មវិធីអវកាសរបស់ប្រទេសចិន ដែលជាអ្នកប្រកួតប្រជែងថ្មីដ៏ខ្លាំងក្លា ក្នុងសង្វៀនដែលពីមុនមកមានតែសហរដ្ឋអាមេរិក និងរុស្ស៊ី។
អ្នកជំនាញរូបនេះ បានលើកឡើងថា ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ ចិនបានកសាងសមត្ថភាពអវកាសរបស់ខ្លួនជាបណ្ដើរៗ ហើយការបញ្ជូនអវកាសយានិក ៣ នាក់ថ្មីទៅស្ថានីយអវកាស Tiangong កាលពីយប់ថ្ងៃអង្គារ (២៩ វិច្ឆិកា) គឺគ្រាន់តែជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងចុងក្រោយបំផុតរបស់ចិនលើដែនថ្មីប៉ុណ្ណោះ។
ត្រឹមតែប៉ុន្មានឆ្នាំសោះ បើធៀបនឹងគូប្រកួតប្រជែង ចិនសម្រេចបានសមិទ្ធផលផ្សេងៗយ៉ាងលឿនលើវិស័យអវកាស ដោយប្រើទាំងបច្ចេកវិទ្យា និងគ្រឿងម៉ាស៊ីនថ្មីៗ ហើយថែមទាំងគូសបញ្ជាក់ជានិច្ចនូវកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយដៃគូអន្តរជាតិ។
យោងតាមរបាយការណ៍ពីមន្ទីរបញ្ចកោណអាមេរិកស្ដីពីអំណាចយោធាចិនឆ្នាំ ២០២២ ដែលចេញផ្សាយនៅសប្ដាហ៍នេះ យោធាចិនកំពុងអភិវឌ្ឍអាវុធអវកាស និងអាវុធប្រឆាំងអវកាសដែលនឹងសំខាន់សម្រាប់ការទប់ទល់នឹងជម្លោះក្នុងតំបន់នៅពេលណាមួយនាពេលខាងមុខ។ ដោយមើលឃើញពីភាពជឿនលឿននេះ មន្ត្រីបស្ចិមលោក បានចាត់ទុកចិនថាជាគូប្រជែងពេញដោយអំណាចភូមិសាស្ត្រនយោបាយខ្លាំងក្លា ដែលបង្កជាបញ្ហាប្រឈមដល់អនុត្តរភាពរបស់ខ្លួន ជាពិសេសសហរដ្ឋអាមេរិក។
យ៉ាងណាមិញ អំណាចយោធាមិនមែនជាហេតុផលតែមួយ ដែលធ្វើឱ្យពិភពលោកប្រកួតប្រជែងគ្នាលើទីអវកាសនោះទេ។ លោក Parker បានលើកឡើងថា ផ្នែកមួយនៃការប្រកួតប្រជែងគឺកិត្យានុភាព និងមោទនភាពជាតិ ដោយសារតែប្រទេសនានារួមមានទាំងចិន ចង់បង្ហាញពិភពលោកថា ពួកគេមានសមត្ថភាពសម្រេចបាននូវស្នាដៃនោះ។
ប៉ុន្តែខណៈដែលចិនមានសមត្ថភាពអាចប្រៀបធៀបនឹងអាមេរិក និងអឺរ៉ុប លោក Parker បានកត់សម្គាល់យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «កុំភ្លេចថាមានប្រទេសផ្សេងទៀតដូចជាឥណ្ឌា និងជប៉ុន ដែលមានកម្មវិធីអវកាសខ្លាំងផងដែរ។ ប៉ុន្តែខ្ញុំគិតថា វាច្បាស់ណាស់ថានៅទសវត្សរ៍ក្រោយ កម្មវិធីអវកាសនឹងដឹកនាំដោយចិន អាមេរិក និងអឺរ៉ុប»។
អ្នកជំនាញខាងកិច្ចការស្រាវជ្រាវអវកាសដដែលបានកត់សម្គាល់ថា ចិនបានសម្រេចបានសមិទ្ធផលជាច្រើនលើការប្រកួតប្រជែង ដោយប្រទេសនេះស្ថិតនៅក្នុងចំណោមប្រទេស ៣ គត់ ដែលបានបង្ហោះយានអវកាសនាំយកគំរូសិលាពីភពព្រះចន្ទ។
មិនត្រឹមប៉ុណ្ណេះ ចិនក៏បានបាញ់បង្ហោះយានរុករកទៅភពអង្គារដោយជោគជ័យកាលពីឆ្នាំមុន ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសនេះក្លាយជាប្រទេសទី ២ មានសមត្ថភាពធ្វើដូច្នេះ។ ហើយទាំងអស់នេះ មិនរាប់បញ្ចូលទាំងការដំឡើងស្ថានីយអវកាស Tiangong ដែលនឹងពន្លឿនការប្រកួតប្រជែងរបស់ចិនជាមួយនឹងអាមេរិក និងរុស្ស៊ីផង។
លើសពីនេះទៅទៀត មន្ត្រីអវកាសចិននាពេលបច្ចុប្បន្ន មានបំណងដាក់អវកាសយានិកនៅលើឋានព្រះចន្ទក្នុងរយៈពេលមួយទសវត្សរ៍បន្ទាប់ ហើយចិនក៏គ្រោងនឹងប្រមូលគំរូអាចម៍ផ្កាយនៅជិតផែនដីនៅឆ្នាំ ២០២៥ ផងដែរ។ នៅឆ្នាំ ២០៣០ ចិនមានគោលបំណងចាប់ផ្តើមបេសកកម្មទៅកាន់ភពព្រះអង្គារ និងបេសកកម្មរុករកដោយគ្មានមនុស្ស ទៅកាន់ភពព្រហស្បតិ៍។
ជាមួយគ្នានេះ នៅមានគម្រោងអវកាសផ្សេងទៀត រួមទាំងគម្រោងសាងសង់ស្ថានីយទាញយកថាមពលពន្លឺព្រះអាទិត្យនៅលើលម្ហដែលជាផ្នែកមួយនៃផែនការដើម្បីក្លាយជាមហាអំណាចអវកាសឈានមុខគេលើពិភពលោកនៅឆ្នាំ ២០៤៥។
ត្រង់ចំណុចទាំងនេះ លោក Parker បានលើកឡើងថា ការប្រកួតប្រជែងផ្នែកអវកាសគឺជាផ្នែកមួយនៃការផ្លាស់ប្តូរកាន់តែទូលំទូលាយនៅក្នុងសន្តិសុខសណ្ដាប់ធ្នាប់ពិភពលោក។
លោកនិយាយយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «យើងកំពុងផ្លាស់ប្តូរពីប៉ូលមួយ ទៅពិភពភូមិសាស្ត្រនយោបាយដែលមានប៉ូលច្រើន។ មានប្រទេសជាច្រើនដែលមិនសូវជាចង់ឱ្យចិនជោគជ័យ ហើយក៏មានប្រទេសផ្សេងទៀតចង់ឱ្យចិនជោគជ័យលើសពីនេះទៅទៀត»។
លោក Parker បន្តថា ការដកប្រទេសចិនចេញមិនឱ្យចូលរួមនៅស្ថានីយអវកាសអន្តរជាតិ (ISS) ក្នុងឆ្នាំ ២០១១ គឺជាអ្វីដែលជំរុញឱ្យចិនចាក់ធនធានដ៏ច្រើនទៅក្នុងកម្មវិធីអវកាសរបស់ខ្លួន និងបង្កើតស្ថានីយអវកាសថ្មី និងអស្ចារ្យ ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសនេះមានលទ្ធភាពទទួលបានកិច្ចសហការអន្តរជាតិ។ បន្ថែមពីលើនេះ លោកបានរំឭកថា ចិនក៏ដូចជាឥណ្ឌា និងប្រទេសណាមួយដែលមានសមត្ថភាព មានសិទ្ធិស្មើគ្នាក្នុងការរុករកអវកាស ទោះបីជាអាមេរិកគ្របដណ្ដប់លើវិស័យនេះក៏ដោយ។
ជុំវិញបញ្ហានេះ អ្នកវិភាគផ្សេងទៀតបានលើកឡើងពីរូបភាពថ្មីដែលបណ្ដាប្រទេសលើពិភពលោក រួមមានទាំងចិនបានធ្វើ ដោយមានការបែងចែកគ្នាទៅតាមប៉ូលអំណាចរៀងៗខ្លួន។
អ្នកវិភាគថា ដើម្បីស្វែងរកអំណាចនៅទីអវកាស បណ្តាប្រទេសនានាកំពុងប្រើប្រាស់ប្លុកអវកាស ដែលខ្លួនរួមដៃគ្នាបង្កើតឡើងតាមរយៈកិច្ចសហប្រតិបត្តិការផ្សេងៗ ដើម្បីពង្រឹងឥទ្ធិពលនៅលើភពផែនដី។ ឧទាហរណ៍ដូចជា ប្លុកនៃកិច្ចព្រមព្រៀង Artemis Accords ដែលដឹកនាំដោយសហរដ្ឋអាមេរិក ត្រូវបានគេមើលឃើញថាកំពុងប្រកួតប្រជែងនឹងប្លុកនៃកិច្ចព្រមព្រៀងរុករកឋានព្រះចន្ទរវាងចិន និងរុស្ស៊ី ដែលប្រកាសដកខ្លួនចេញពី ISS កាលពីខែសីហាឆ្នាំនេះក្រោមភាពតានតឹងនៃសង្គ្រាមអ៊ុយក្រែន៕
