រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​អ៊ី​រ៉ង់ បាន​លើកឡើងថា​​ «​រដ្ឋាភិបាល​អ៊ី​រ៉ង់​បានស្នើ​ទៅកាន់​ប្រទេស​អា​រ៉ា​ប៊ី​សា​អ៊ូ​ឌី​ត​នូវ​ទីតាំង​ចំនួន​ ៣ កន្លែង​សម្រាប់​រៀបចំ​កិច្ចប្រជុំ​កម្រិត​រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​មួយ​»​។ នេះ​បើ​យោងតាម​សារ​ចុងក្រោយបង្អស់​ដែល​លោក​បានលើកឡើង​ជាមួយ​រដ្ឋា​ភិ​បាល​ទីក្រុង​រី​យ៉ា​ដ (Riyadh) ប្រទេស​អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត​ចាប់​តាំងពី​ប្រទេស​ទាំង​ ២ បាន​យល់ព្រម​ស្ដារ​ទំនាក់ទំនង​គ្នា​ឡើងវិញ​។​

​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងការបរទេស​អ៊ី​រ៉ង់ លោក​ Hossein Amirabdollahian នៅ​ថ្ងៃទី​ ១៩​ ខែមីនា​ឆ្នាំ​ ២០២៣ បាន​ប្រាប់​សន្និសីទ​សារព័ត៌​មាននៅ​ទី​ក្រុង​តេ​អេ​រ៉ង់ ​(Tehran)​ ឱ្យ ដឹងថា ប្រទេស​អ៊ី​រ៉ង់ បាន​យល់​​ព្រម​ចំពោះ​ជំនួប​ប្រជុំ​មួយ​នេះ​ប៉ុន្តែ​រដ្ឋមន្ត្រី​រូបនេះ មិនបាន​ប្រាប់​ឱ្យបាន​ដឹង​អំពី​ទីតាំង​ទាំង​ ៣ ឬថា​តើ​កិច្ចប្រជុំ​នេះ​អាច​នឹង​ប្រព្រឹត្តទៅ​នៅពេលណា​នោះទេ​។​

​ដោយឡែក​ជំនួយការ​របស់​ប្រធានាធិបតី​អ៊ី​រ៉ង់លោក​អ៊ីប្រា​ហ៊ីម រ៉ៃ​ស៊ី​ ​(Ebrahim Raisi)​ បាន​លើកឡើងថា នៅក្នុង​លិខិត​សម្ដែង​ការស្វាគមន៍​ចំពោះ​កិច្ចព្រមព្រៀង​កាលពី​ថ្ងៃទី​ ១០ ខែមីនា ស្តេច​អា​រ៉ា​ប៊ី សា​អ៊ូ​ឌី​ត​ព្រះអង្គម្ចាស់ ​Salman bin Abdulaziz​ បាន​អញ្ជើញលោក​រ៉ៃ​ស៊ី ឱ្យធ្វើ​​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​ទៅកាន់​ទីក្រុង​រី​យ៉ា​ដ​។ គួរ​បញ្ជាក់ដែរថា កិច្ចព្រមព្រៀង​នោះ​ធ្វើឡើង​ដើម្បី​ស្តារ​ទំនាក់ទំនង​ឡើងវិញ​ក្នុង​រយៈពេល​ ២ ​ខែ បន្ទាប់ពី​ទំនាក់ទំនង​រវាង​ប្រទេស​ទាំង ​២ ត្រូវបាន​កាត់ផ្ដាច់​អស់ ជាច្រើន​ឆ្នាំ​មកនេះ​។​

​លោក​ Mohammad Jamshidi​ អនុប្រធាន​ការិយាល័យ​ប្រធានាធិបតីអ៊ី​រ៉ង់ បាន​បង្ហោះ​សារ​នៅលើ​បណ្ដាញ​ Twitter ដោយ​មិនបាន​បញ្ជាក់​ពី​ពេល​វេលា​ជាក់លាក់​ថា «​លោក​ប្រ​ធា​នា​ធិបតី រ៉ៃ​ស៊ី បាន​ស្វាគមន៍​ចំពោះ​ការអញ្ជើញ​មួយ​នេះ​»​។ យ៉ាងណាមិញ ការិយាល័យ​ទំនាក់ទំនង​របស់​រដ្ឋា​ភិ​បាល​អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត មិនបាន​ធ្វើការ​ឆ្លើយតប​ភ្លាមៗ​ចំពោះ​សំណើ សុំ​ការអត្ថាធិប្បាយ​បន្ថែម​ទេ​។ ហើយ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​រដ្ឋ​របស់​ប្រទេស​អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត​ក៏​មិនទាន់បាន​រាយការណ៍​អំពី​លិខិតអញ្ជើញ​នោះដែរ​។​

​កិច្ចព្រមព្រៀង​រវាង​ប្រទេស​មហាអំណាច​មូស្លីម​និកាយ​ស៊ុន​នី និង​និកាយ​ស៊ី​អ៊ីត​ដែលមាន​ការសម្របសម្រួល​ដោយ ប្រទេស​ចិន​ត្រូវបាន​ប្រកាស​ជា​សាធារណៈ​បន្ទាប់ពី​កិច្ចចរចា​បិទទ្វារ​ត្រូវបាន​ប្រព្រឹត្តទៅ​នៅក្នុង​ទីក្រុង​ប៉េកាំង​អស់​រយៈ​ពេល ៤​ ថ្ងៃ រវាង​មន្ត្រី​សន្តិសុខ​កំពូល​មកពី​មហាអំណាច​មជ្ឈិមបូព៌ា​ទាំង​ ២ ប្រទេស​ដែលជា​គូប្រជែង​នឹង​គ្នា​។​

​រដ្ឋមន្ត្រី​ក្រសួងការបរទេស​អ៊ី​រ៉ង់ ក៏បាន​បញ្ជាក់បន្ថែម​ផង​ដែរ​ថា ទីក្រុង​តេ​អេ​រ៉ង់ បាន ត្រៀមខ្លួន​រួចជាស្រេច​ក្នុងការ​រៀបចំ​បើក​ស្ថានទូត​ឡើងវិញ​។​គួររំឭកថា អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត​បានកា​ត់​ផ្តាច់ទំនាក់ទំនង​ជា​​មួយអ៊ី​រ៉ង់​កាលពី​ឆ្នាំ​ ២០១៦​ ដោយសារតែ​ស្ថានទូត​របស់ខ្លួន​នៅ​ទីក្រុង​តេ​អេ​រ៉ង់ ត្រូវបាន​ឈ្លានពាន​អំឡុងពេល​មាន​ជម្លោះ​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ ២​ ជុំវិញ​ការប្រហារជីវិត​បព្វជិត​មូស្លីម​និកាយ​ស៊ី​អ៊ី​តម្នាក់​នៅ​ទីក្រុង​រី​យ៉ា​ដ​។​

​រដ្ឋមន្ត្រី​រូបនេះ​ដដែល បាន​រំលេច​ថាអ៊ី​រ៉ង់ក៏​សង្ឃឹម​ផង​ដែរ​ថា ដំណើរ​ឆ្ពោះទៅមុខ​ប្រកបដោយ​ភាព​វិជ្ជមាន​ក្នុងការ​ភ្ជាប់​ទំនាក់ទំនង​ការទូត​នេះ​ក៏​នឹង​អាច​កើតមានឡើង​ជាមួយ​ប្រទេស​បា​រ៉ែ​ន​ដែលជា​សម្ព័ន្ធ​មិត្ត​ដ៏​ជិតស្និទ្ធ​របស់​ប្រទេស​អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត ហើយក៏​ជា​ប្រ​ទេស​ដែល​បាន​កាត់ផ្ដាច់​ទំនាក់​ទំនង​ការទូត​ជាមួយ​អ៊ី​រ៉ង់ ផ្អែក​តាម​ការសម្រេចរ​បស់​រដ្ឋា​ភិ​បាល​ទីក្រុង​រី​យ៉ា​ដ​កាលពី​ឆ្នាំ​ ២០១៦​។​

​ប្រទេស​បា​រ៉ែ​ន​ដែលជា​ប្រ​ទេស​ដឹកនាំ​ដោយ​របប​រាជា​ធិបតេយ្យ ត្រូវបាន​គ្រប់គ្រង​ដោយ​ក្រុម​មូស្លីម​និកាយ​ស៊ុន​នី​ដែលមាន​ប្រជាជន​ភាគច្រើន​ជា​និកាយ​ស៊ី​អ៊ី​ត​។ ប្រទេស​នេះ​ធ្លាប់បាន​ចោទប្រកាន់​អ៊ី​រ៉ង់​ម្តង​ហើយ​ម្តង​ទៀតថាអ៊ី​រ៉ង់​បាន​បង្ក​ភាពចលាចល​នៅក្នុង​រដ្ឋ​របស់ខ្លួន​ប៉ុន្តែ​ទីក្រុង​តេ​អេ​រ៉ង់​តែងតែ​បដិសេធ​ចំពោះ​ការចោទប្រកាន់​មួយ​នេះ​ទាំងស្រុង​។​

​រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេស​អ៊ី​រ៉ង់ បាន​មានប្រសាសន៍ថា​៖ «​កិច្ច​ព្រម​ព្រៀង​មួយ​ត្រូវបាន​ធ្វើឡើង​បាន សម្រេច​កាលពី ២ ​ខែ​មុន ក្នុងការ​អញ្ជើញ​គណៈប្រតិភូ​បច្ចេកទេស​របស់អ៊ី​រ៉ង់និង​បា​រ៉ែ​ន​បំពេញ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​ស្ថានទូត​នៃ​ប្រទេស​ទាំង​ ២ ទៅវិញទៅមក​។ យើង​សង្ឃឹមថា ឧបសគ្គ​មួយចំនួនរ​វាង​អ៊ី​រ៉ង់ និង​បា​រ៉ែ​ន​នឹង ត្រូវបាន​លុបចោល​ហើយ​យើង​នឹង​ចាត់វិធានការ​ជា​មូលដ្ឋាន​ដើម្បី​បើក​ស្ថានទូត​ឡើងវិញ​»​។​

​ប៉ុន្តែការិយាល័យ​ទំនាក់​ទំនង​រដ្ឋាភិបាល​រប​ស់​ប្រទេស​បា​រ៉ែ​ន​មិន​បានធ្វើ​ការឆ្លើយ​តប​ភ្លាមៗ​ចំពោះ​សំណើសុំ​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​របស់​ក្រុម​អ្នក​សារព័ត៌មាន​ Reuters នោះទេ​។ យ៉ាងណាក៏ដោយ ប្រទេស​បា​រ៉ែ​ន ក៏ដូចជា​បណ្ដា​រដ្ឋ​ផ្សេងៗ​ទៀត​ដែល​ស្ថិតនៅតាម​ឈូង​សមុទ្រ​អារ៉ាប់​បាន​សម្ដែង​ការ​​ស្វាគមន៍​គាំទ្រ ចំពោះ​កិច្ច​ព្រមព្រៀង​ស្ដារ​ទំនាក់ទំនង​ឡើងវិញ​រវាង​ទីក្រុង​រី​យ៉ា​ដ និង​ទីក្រុង​តេ​អេ​រ៉ង់​៕