ត​ពី​លេខ​មុន​...​ភ្នំពេញ​ប៉ុស្តិ៍ បាន​សម្ភាស​លោក មេធាវី លី កុសល ដែលមាន​ការិយាល័យ​បម្រើការ​នៅផ្ទះ លេខ ៤៥Eo ផ្លូវ​លេខ​ ៩ភូមិ ត្រពាំង​ថ្លឹង សង្កាត់ ចោមចៅ ខណ្ឌ ពោធិ៍សែនជ័យ រាជធានី ភ្នំពេញ​៖

តើ​ច្បាប់​បានចែង​ពី​ការផ្តន្ទាទោស​បែបណា​ដែរ ចំពោះ​ជន​ដែល​ប្រើប្រាស់​អាវុធ​ខុសច្បាប់​?

ចំពោះ​ច្បាប់​ដែល​កំណត់​ពី​ទោស​ប្បញ្ញត្តិ​ស្តីពី​ការកាន់កាប់​អាវុធ​ជាតិផ្ទុះ​ខុសច្បាប់​នេះ​គឺ​ច្បាប់​ស្តីពី​ការគ្រប់គ្រង អាវុធ​ជាតិផ្ទុះ និង​គ្រាប់រំសេវ ឆ្នាំ​ ២០០៥ និង​ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា ឆ្នាំ​ ២០០៩​។

ច្បាប់​ស្តីពី​ការគ្រប់គ្រង​អាវុធជាតិផ្ទុះ​ និង​គ្រាប់រំសេវ ឆ្នាំ​ ២០០៥ ក្នុង​មាត្រា ២០ ​បាន​បញ្ញត្តិ​ថា ជន​ណា​ដែល​បំពាក់​ដាក់​តាមខ្លួន​កាន់កាប់​ប្រើប្រាស់ លក់ ទិញ ឱ្យ​ខ្ចី ផ្ទេរ ចែកចាយ ជួល កែច្នៃ ដំឡើង ជួសជុល​នូវ​អាវុធ​គ្រឿងផ្ទុះ និង​គ្រាប់រំសេវ​គ្រប់​ប្រភេទ ដោយ​គ្មាន​ការអនុញ្ញាត​ត្រូវ​ផ្តន្ទាទោស​ដាក់ពន្ធនាគារ ពី ៦ (​ប្រាំមួយ​) ​ខែ ទៅ ២ (​ពីរ​) ​ឆ្នាំ និង​ពិន័យ​ជា​ប្រាក់​ពី ៥០០ ០០០ (​ហាសិប​ម៉ឺន​) ​រៀល​ដល់ ២ ០០០ ០០០ (​ពីរលាន​) ​រៀល ដោយ​ពុំទាន់​គិតពី​បទល្មើស​ព្រហ្មទណ្ឌ​ផ្សេងទៀត​។

ចំណែកឯ​ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា​ឆ្នាំ​ ២០០៩ ក្នុង​មាត្រា ៤៩០ បាន​ចែងថា គ្រប់​បុគ្គល​ដែល​នៅក្រៅ​លំនៅឋាន​របស់ខ្លួន​យក​តាម​ខ្លួន ឬ​ដឹកជញ្ជូន​នូវ​អាវុធ គ្រឿងផ្ទុះ ឬ​គ្រាប់រំសេវ​គ្រប់​ប្រភេទ ដោយ​គ្មាន​ការអនុញ្ញាត​ពី​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​ត្រូវ​ផ្តន្ទាទោស​ដាក់​ពន្ធនាគារ​ពី ៦ (​ប្រាំមួយ​) ​ខែ ទៅ ៣ (​បី​) ​ឆ្នាំ និង​ពិន័យ​ប្រាក់​ពី ១ ០០០ ០០០ (​មួយ​លាន​) ​រៀល ទៅ ៦ ០០០ ០០០ (​ប្រាំមួយ​លាន​) ​រៀល​។

ឧបមា​ថាបើ​នគរបាល​តម្រូវឱ្យ​ម្ចាស់ផ្ទះ​ដែល​បង្ក​របួសស្នាម​សង​សំណង​ទៅ​ចោរ​តើ​ជា​ការត្រឹមត្រូវ​ដែរ​ទេ​? ហើយ​ចំពោះ​ចោរ​ត្រូវ​ជាប់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បទល្មើស​ណាមួយ​ទេ​ព្រោះថា គាត់​លួច​គេ​? ​ករណី​មួយទៀត គាត់​ប្រើ​កាំភ្លើង​ភ្ជង់​ម្ចាស់ផ្ទះ​ទៀត​?

ករណី​ខាងលើនេះ នគរបាល​គ្រាន់តែ​ជា​អ្នកសម្របសម្រួល​សំណង​រដ្ឋប្បវេណី​លើ​បញ្ហា​ព្យសនកម្ម ដែល​កើតឡើង​លើ​ជនសង្ស័យ​ (​ចោរ​) ​តែប៉ុណ្ណោះ ក៏ប៉ុន្តែ​នគរបាល​គ្មាន​សិទ្ធិ​សម្រេច​ឱ្យ​ម្ចាស់ផ្ទះ ឬ​ជនសង្ស័យ​ (​ចោរ​) ​សង​នោះទេ អ្នក​ដែលមាន​សិទ្ធិ​បង្គាប់​ឱ្យ​សង ឬ​បង់ប្រាក់​ពិតប្រាកដ​នោះ គឺ​មានតែ​ស្ថាប័ន​តុលាការ​ទេ ទើប​អាច​បង្គាប់​ឱ្យ​បង់ប្រាក់​បាន​ ឬ​មិនឱ្យ​បង់ប្រាក់​ទៅ​ជនសង្ស័យ​ (​ចោរ​) ​បាន ចំណែកឯ​ជនសង្ស័យ​ (​ចោរ​) ​វិញ​នោះ ក៏​ដូចគ្នា​អាច​ត្រូវបាន​តុលាការ​ចោទប្រកាន់​ពី​បទល្មើស​កំហែង​យក ដែល​មានចែង​ក្នុង​មាត្រា ៣៦៣ និង​ ៣៦៤ នៃ​ក្រមព្រហ្មទណ្ឌ និង​បទល្មើស​ប្រើប្រាស់​អាវុធ​ខុសច្បាប់ រួមទាំង​សំណង​រដ្ឋប្បវេណី​ផងដែរ​។

ករណីនេះ​បើ​ចោរ​ប្តឹង​លោក​ (​ក​) ​ជា​ម្ចាស់ផ្ទះ​ពាក់ព័ន្ធ​ការបង្ក​របួសស្នាម​តើ​ត្រឹមត្រូវ​ដែរ​ទេ​?

ករណី​បើ​ជនសង្ស័យ​ (​ចោរ​) ​ប្តឹង​លោក​ (​ក​) ​ជា​ម្ចាស់ផ្ទះ​នោះ​គឺជា​សិទ្ធិ​របស់​ជនសង្ស័យ​ (​ចោរ​) ដែលមាន​ចែង​ក្នុង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា ត្រង់​មាត្រា ៣៨ ថា ច្បាប់​រ៉ាប់រង​មិនឱ្យ​មាន​ការរំលោភបំពាន​លើ​រូប​រាងកាយ​បុគ្គល​ណា​ឡើយ​។ ច្បាប់​ការពារ ជីវិត កិត្តិយស និង​សេចក្តី​ថ្លៃថ្នូ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​។ ប្រសិនបើ​តុលាការ​រកឃើញ​ថា ការប្តឹង​របស់​ចោរ​មាន​លក្ខណៈ​មិន​ត្រឹមត្រូវ តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់​មិនចូល​ធាតុ​ផ្សំ​បទល្មើស​ក្នុង​ការដាក់​បន្ទុក​ទៅលើ​ម្ចាស់​នោះទេ តុលាការ​នឹង​មិន​ចាត់ការ​ទៅលើ​បណ្តឹង​របស់​ចោរ​នោះទេ​៕