ជាទូទៅ ប្រសិនបើជនណាម្នាក់បង្កគ្រោះថ្នាក់ដល់អ្នកដទៃមិនថា ក្នុងរូបភាពណាមួយនោះទេ គឺតែងតែប្រឈមនឹងផ្លូវច្បាប់ជាមិនខាន ទោះជាករណីនោះកើតឡើងដោយចេតនា ឬអចេតនាក្ដី។ ចុះបើក្នុងករណីលែងសត្វពាហនៈឱ្យដើររហេតរហូតតាមថ្នល់ ហើយមានអ្នកធ្វើដំណើរបុកស្លាប់ទាំងសត្វ និងមនុស្ស តើម្ចាស់សត្វពាហនៈនោះត្រូវប្រឈមនឹងច្បាប់យ៉ាងណាដែរ? ជុំវិញចម្ងល់នេះ ភ្នំពេញប៉ុស្ដិ៍បានសុំការពន្យល់ពីលោកមេធាវី ផុន ធារិន ការិយាល័យមេធាវី ផុន ធារិន នៅបុរីឌឺមេគង្គរ៉ូយ៉ាល់ផ្ទះលេខ៧១ ផ្លូវM08 ភូមិខ្ទរ សង្កាត់ព្រែកលៀប ខណ្ឌជ្រោយចង្វារ រាជធានីភ្នំពេញ តាមរយៈសំណួរដែលមានខ្លឹមសារដូចតទៅ៖
ឧបមាថា លោក (ក) បានលែងគោឱ្យដើរកណ្តាលថ្នល់ តែចៃដន្យលោក (ខ) បានជិះម៉ូតូបុកស្លាប់ទាំងសត្វគោ និងរូបគាត់។ ក្នុងករណីបែបនេះ តើលោក (ក) ដែលជាម្ចាស់គោ ត្រូវតែទទួលខុសត្រូវចំពោះការស្លាប់របស់លោក (ខ) ឬយ៉ាងណា?
តាមសកម្មភាពខាងលើអំពើរបស់លោក (ក) អាចចាត់ទុកជាអំពើខ្ជីខ្ជាធ្វេសប្រហែសបណ្តាលឱ្យសត្វគោដើររហេតរហូតលើដងផ្លូវ។ មាត្រា ៣៣ នៃច្បាប់ស្តីពីចរាចរណ៍ផ្លូវគោកបានចែងថា អ្នកជិះ អ្នកដឹក ឬអ្នកបរសត្វមិនត្រូវលែងសត្វឱ្យដើររហេតរហូតលើផ្លូវ។
អំពើខ្ជីខ្ជា និងធ្វេសប្រហែសនេះ ជាបទល្មើសព្រហ្មទណ្ឌ។ យោងតាមមាត្រា ២០៧ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ចែងថា ការធ្វេសប្រហែស ការមិនប្រុងប្រយ័ត្ន ឬការខ្ជីខ្ជា បណ្តាលឱ្យស្លាប់អ្នកដទៃ ជាបទល្មើសមនុស្យឃាតដោយអចេតនាដែលត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ១ ឆ្នាំទៅ ៣ ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ២ លានរៀលទៅ ៦ លានរៀល។ ដោយឡែកសំណងព្យសនកម្មលើជនរងគ្រោះ ជាការទទួលខុសត្រូវរបស់ជនល្មើស។ មាត្រា ៧៥០ នៃក្រមរដ្ឋប្បវេណី ឆ្នាំ ២០០៧ ចែងថា បុគ្គលដែលកាន់កាប់សត្វ ត្រូវទទួលខុសត្រូវក្នុងការសងការខូចខាតដែលកើតឡើងដល់អ្នកដទៃដោយសត្វដែលខ្លួនបានកាន់កាប់។
ករណីនេះ បើតាមគោលការណ៍ច្បាប់តើត្រូវដោះស្រាយបែបណា បើគ្រួសាររបស់លោក (ខ) មិនប្តឹង តើត្រឹមសងជាសំណងរដ្ឋប្បវេណីបានទេ?
ជាគោលការណ៍ច្បាប់ ទោះបីជនបង្កបានចេញសំណងឱ្យដល់ភាគីជនរងគ្រោះក៏ដោយ បណ្តឹងអាជ្ញា ឬបណ្តឹងព្រហ្មទណ្ឌមិនអាចរលត់បានឡើយ។
សមត្ថកិច្ចត្រូវកសាងសំណុំរឿងបញ្ជូនទៅតុលាការ ដើម្បីចំណាត់ការតាមនីតិវិធីច្បាប់។ ម្យ៉ាងទៀត ក្នុងករណីនេះភាគីជនរងគ្រោះ និងភាគីជនបង្កស្រុះស្រួលគ្នាបញ្ចប់វិវាទ វាគ្រាន់តែជាការបញ្ចប់នូវការទាមទារផ្នែកសំណងរដ្ឋប្បវេណីរបស់ជនរងគ្រោះតែប៉ុណ្ណោះ មានន័យថា ជនបង្កត្រូវទទួលខុសត្រូវព្រហ្មទណ្ឌ ដែលមានព្រះរាជអាជ្ញា ជាដើមបណ្តឹងអាជ្ញា។
ឧបមាថាលោក (ខ) គាត់បើករថយន្តបុកគោដែលដើរលើផ្លូវងាប់ ហើយគាត់ (អ្នកបើកបរ) យកគោនោះទៅ តើបានទេ? ម្យ៉ាងតើអាចចាត់ទុកថា លោក (ខ) បង្កបទល្មើសលួចបានឬទេ?
ក្នុងករណីនេះប្រសិនបើលោក (ខ) បើករថយន្តដោយមានចេតនា ឬអចេតនាទៅបុកសត្វគោដែលដើរលើផ្លូវឱ្យងាប់ ហើយបានយកសត្វគោនោះទៅ នេះអាចចាត់ទុកថា លោក (ខ) បានប្រព្រឹត្តអំពើលួច។ មាត្រា ៣៥៣ និងមាត្រា ៣៥៦ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌបានចែងថា អំពើលួច គឺជាអំពើដកហូតដោយទុច្ចរិតនូវទ្រព្យសម្បត្តិ ឬវត្ថុផ្សេងទៀតរបស់អ្នកដទៃតាមគ្រប់មធ្យោបាយក្នុងគោលបំណងយកធ្វើជាកម្មសិទ្ធិរបស់ខ្លួន ត្រូវផ្តន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ៦ ខែទៅ ៣ ឆ្នាំ និងពិន័យជាប្រាក់ពី ១ លានរៀលទៅ ៦ លានរៀល៕