​ជា​ទូទាំង​នៅក្នុង​សំណុំរឿង​ក្ដីក្ដាំ​ភាគ​​ច្រើន​បំផុត តែងមាន​មេធាវី​ការពារ​ដល់​គូវិវាទ​រៀងៗ​ខ្លួន​។ ចង់ដឹងថា តើ​ហេតុ​​អ្វី​ចាំបាច់​មាន​មេធាវី​ការពារ​ក្ដី​?​​ ដើម្បី​ឆ្លើយតប​នឹង​ចម្ងល់​នេះ ភ្នំពេញ​ប៉ុស្ដិ៍​ បាន​សុំ​ការពន្យល់​ពី​លោក​មេធាវី យុង ផានិត ជា​ក្រុម​មេធាវី​ច្បាប់ និង​ពិគ្រោះ​​យោបល់​ដែលមាន​ការិយាល័យ​បម្រើ​​ការ​នៅផ្ទះ​លេខ ​២១១០B ​ផ្លូវជាតិ​លេខ ​៥ សង្កាត់ ស្រះចក ខណ្ឌដូនពេញ ​តាមរយៈ​សំណួរ​ដូចខាងក្រោម៖

តើ​មេធាវី​ជា​អ្វី និង​មាន​តួនាទី​អ្វីខ្លះ​ក្នុង​ប្រព័ន្ធ​ច្បាប់​?

មេធាវី​ គឺជា​អ្នកច្បាប់​ដែល​ប្រកប​​វិជ្ជាជីវៈ​សេរី​ហើយ​ឯករាជ្យ​។ មេធាវី​ គឺ​ត្រូវបាន​បង្កើតឡើង​ដើម្បី​ចូលរួម​បម្រើ​វិស័យ​យុត្តិធម៌ ហើយ​មេធាវី​អាច​ប្រព្រឹត្តទៅ​បានតែ​ក្នុង​ក្របខ័ណ្ឌ​នៃ​គណៈ​​មេធាវី​តែប៉ុណ្ណោះ​។​ យោង​មាត្រា ​២ ​នៃ​ច្បាប់​លក្ខន្តិកៈ​មេធាវី​ចែងថា មេធាវី​អាច​តំណាង​កូនក្តី​តាម​ការយល់ព្រម​ពី​កូនក្តី ​ឬ​ជួយ​ការពារ​កូនក្តី​នៅ​គ្រប់​សាលា​​ជម្រះក្តី និង​គ្រប់​ដំណាក់កាល​នៃ​នីតិវិធី លើកលែងតែ​មានប​ទប្ប​ញ្ញត្តិ​ច្បាប់​ចែង​ផ្ទុយ​ពីនេះ ជាពិសេស​ក្នុង​រឿង រដ្ឋ​ប្ប​វេ​ណី ពាណិជ្ជកម្ម រដ្ឋបាល ការងារ​សង្គមកិច្ច​។ ក្នុង​រឿង​ព្រហ្មទណ្ឌ​មេធាវី​ជួយ​ការពារ​ជនជាប់ចោទ ហើយ​មិនអាច​តំណាង​ជនជាប់ចោទ​បានឡើយ លើកលែងតែ​ក្នុងករណី​អនុវត្ត​បទ​ប្ប​​ញ្ញត្តិ​ពិ​សេ​សេ​នៃ​ច្បាប់​។ មេធាវី​អាច​តំណាង​អ្នកទទួលខុសត្រូវ​ក្នុង​បទ​រដ្ឋ​​ប្បវេណី​ និង​ដើមបណ្តឹង​រដ្ឋប្បវេណី​បាន​។ មេធាវី​អាចជួយ​ការពារ​កូនក្តី​បានដែរ​នៅ​ចំពោះមុខ​ក្រុមប្រឹក្សាវិន័យ​។​

​ឧបមា​ថា លោក​ (​ក​) បាន​ពឹងពាក់​មេធាវី​ម្នាក់ ដើម្បី​ការពារ​រឿងក្តី​របស់គាត់​។​ ដូច្នេះ​មេធាវី​រូបនោះ​ចាត់​ថា ជា​តំណាង​ស្របច្បាប់​ឬ​?

​មេធាវី​ជា​តំណាងឱ្យ​កូនក្តី​ក្នុង​រឿងក្តី​ណាមួយ​តាម​ការយល់ព្រម​ពី​កូនក្តី​ដែល​ធ្វើឡើង​តាមរយៈ​លិខិត​ប្រគល់​សិ​ទិ្ធ​ (​តំណាង​ដោយ​អាណត្តិ​) ​នៅ​គ្រប់​សា​​លា​ជម្រះក្តី និង​គ្រប់​ដំណាក់កាល នៃ​នីតិវិធី​។ មេធាវី​ដើរតួនាទី​យ៉ាងសកម្ម​​ក្នុងការ​ស្វែង​ភ័ស្តុតាង​បង្ហាញជូន​តុលាការ​។ មេធាវី​អាច​ការពារ​សិទ្ធិ​ជូន​កូនក្តី​ក្នុង​រឿង​រដ្ឋប្បវេណី រឿងក្តី​ព្រហ្ម​​ទណ្ឌ​តាមរយៈ​ពាក្យសុំ​ពឹងពាក់​មេធាវី​។​

ដើម្បី​ជំនុំជម្រះ​បុគ្គល​ណា​ម្នាក់​ដែល​ទទួលរង​ការចោទប្រកាន់​ដែល​គេ​មិនទាន់​សន្មត​ថា​គ្មាន​ទោស​នោះ តើ​មេធាវី​មានអំណាច​តាមផ្លូវ​ច្បាប់​បែបណា​ដែរ​?

​ជា​គោលបំណង​ច្បាប់​ គឺ​ដើម្បី​ឱ្យមាន​តុល្យភាព​ក្នុងការ​តវ៉ា​ក្តី​ក្នុងការ​ឆ្លើយ​ដោះសា​ឱ្យស្រប​ច្បាប់​។ អ៊ីចឹង​ហើយ​បានជា​អំណាច​របស់​មេធាវី​ក្នុង​ផ្លូវច្បាប់​ដែល​អំណាច​របស់​មេធាវី​នេះ ​គឺមាន អាជ្ញា​ក្នុងការ​បង្ហាញ​ភ័ស្តុតាង​។​ ព្រះរាជ​អាជ្ញា ​គឺជា​អ្នក​ដាក់​ភ័ស្តុតាង​ដាក់បន្ទុក​ (​ព្រះរាជអាជ្ញា​មុននឹង​ធ្វើការ​ចោទ​​ប្រកាន់​ គឺ​ត្រូវ​រក​ភ័ស្តុតាង​ឱ្យ​លើសពី​វិមតិសង្ស័យ​)​។ ចំណែក​មេធាវី​ គឺជា​អ្នក​​ស្វែងរក​ភ័ស្តុតាង​ដោះ​បន្ទុក​ឱ្យ​កូនក្តី​។ អ៊ីចឹង​ហើយ​បានជា​មេធាវី​នៅពេលដែល​ឡើង​ការពារ​ឱ្យ​កូនក្តី​ត្រូវ​ស្វែងរក​ចំណុច​សង្ស័យ ​(​ធាតុ​ផ្សំ​នៃ​បទល្មើស​មិនទាន់​គ្រប់គ្រាន់​)​។ ​មានន័យថា ការ​​ចោទប្រកាន់​នោះ​គ្រប់​ធាតុ​ផ្សំ​ហើយ​ ឬ​នៅ​ទាក់ទង​នឹង​បទល្មើស​? និង​មាន​ភ័ស្តុតាង​ដាក់បន្ទុក​គ្រប់គ្រាន់​ហើយ​ឬ​នៅ​? ​ថា តើ​ភ័ស្តុតាង​ទាំងអស់នោះ​លើសពី​វិមតិសង្ស័យ​ហើយ​ឬ​នៅ​? ​តើ​ភ័ស្តុតាង​ទាំងអស់នោះ​មានការ​សង្ស័យ​ ឬ​អត់​? ​បើសិនជា​មានការ​សង្ស័យ​គ្មាន​ធាតុ​ផ្សំ​គ្រប់គ្រាន់​ទេ ​គឺ​វិមតិសង្ស័យ​ត្រូវ​បានជា​ប្រយោជន៍​របស់​ជនជាប់ចោទ​។​

​យោងតាម​មាត្រា​ ៣៨​ នៃ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​ចែងថា វិមតិសង្ស័យ​ត្រូវ​បានជា​ប្រ​យោ​​ជន៍​ដល់​ជនជាប់ចោទ​។ នេះ​និយាយ​ពី​ផលប្រយោជន៍​របស់​មេធា​វី​។

គេ​ឃើញថា នៅពេល​ជំនុំ​ជម្រះក្តី​ម្តងៗ មេធាវី​តែងតែ​ឡើង​សន្និដ្ឋាន​ជំនួស​ឱ្យ​កូនក្តី ឬ​ជួនកាល​ជន​ជាប់​​ចោទឡើង​ការពារ​ក្តី​ដោយ​ខ្លួនឯង​អត់​មាន​មេធាវី​ទេ​តែ​ឡើង​និយាយ​បង្ហាញ​ភ័ស្តុតាង​ ឬ​បំភ្លឺ​ខ្លួនឯង​នៅ​ចំពោះមុខ​ក្រុមប្រឹក្សា​ជំនុំជម្រះ​។​ អ៊ីចឹង​ករណី​ ២​ នេះ​មួយណា​មាន​ទម្ងន់​ជាង​?

​តម្លៃ​នៃ​ការបង្ហាញ​ភ័ស្តុតាង​របស់​ជនជាប់ចោទ​ គឺមាន​តម្លៃ​ដូចនឹង​មេធាវី​ដែរ ក៏ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​ខ្លួនឯង​អត់​ចេះ​ច្បាប់​អត់​ចេះ​បង្ហាញ​ដែល​គាត់​ប្រើ​សិទ្ធិ​តាមផ្លូវ​ច្បាប់​របស់គាត់​មិន​អស់​។ តែបើ​និយាយ​ពី​គុណ​តម្លៃ​វិញ ​គឺមាន​តម្លៃ​ជាង​មេធាវី​ផង​ ព្រោះ​អី​ដោយសារ​ជា​រឿង​របស់គាត់​ផ្ទាល់​គ្មាន​នរណា​ដឹង​រឿង​ជា​​ជាង​ខ្លួន​យើង​ផ្ទាល់​ទេ​ ក៏ប៉ុន្តែ​ដោយសារ​គាត់​មិនចេះ​ច្បាប់​ គឺ​គាត់​ទៅជា​ខ្សោយ​ជាង​មេធាវី​វិញ​៕